Lijst van locofaulismen
Deze lijst van locofaulismen beoogt een overzicht te geven van de locofaulismen in het Nederlandse taalgebied. Een locofaulisme is een pejoratieve bijnaam voor de inwoners van een bepaalde plaats of streek, die gegeven wordt door buitenstaanders. Wormerveerders zullen zichzelf bijvoorbeeld niet zo snel gladoren noemen, terwijl inwoners uit omringende streken wel zo naar Wormerveerders kunnen verwijzen.
De emotionele lading die elk locofaulisme heeft verschilt per streek en woord. Sommigen zijn in onbruik geraakt of tot geuzennamen verworden, terwijl anderen nog steeds beledigend kunnen zijn. Voor veel bijnamen geldt dat ze voorafgegaan kunnen worden door de plaats waar naar wordt verwezen, bijvoorbeeld Amsterdamse stoepeschijters, Kamper uien, Nessemer fiek, enzovoorts. Om de lijst zo overzichtelijk te houden, zijn deze bijvoegsels weggelaten. Als de bijnamen enkel in een dialect bekend zijn, zijn ze hier niet vertaald.
Nederland
bewerkenDrenthe
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Assen[1] | biggen |
Balloo[1] | plaggenstikkers |
Beilen[1] | slaapkoppen |
Borger[1] | strontrokken |
Diever[1] | platneuzen |
Eelde[1][2] | geelgatten |
eelgatten | |
hekkespringers | |
Ees[1][3] | holkoppen |
koekoppen | |
stalpaolen | |
Elp[1] | koekoeken |
Grolloo[1] | knollebieters |
Hijken[1] | steiloren |
Meppel[4] | muggen |
Sleen[1] | booneters |
Smilde[1] | veenkloeten |
Westerbork[1] | oelen |
Friesland
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Buren[5] | fiek |
Nes[5] | fiek |
Oosterend[5] | aasterbarg |
Vlieland[6] | geiten |
Gelderland
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Arnhem[7] | bloedhonden |
Doesburg[1] | stokvechters |
Lichtenvoorde[8] | keienslöppers |
Hattem | Kleikloeten |
Groningen
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Eenrum[1] | doodstekers |
Groningen | mollebonen |
stadjers | |
kluinkoppen | |
Winschoten[1] | tellerlikkers |
Limburg
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Arcen | keieschiéters |
Baarlo | baolderse kook |
Blerick | wortelepinne |
Boekend | worteleschrabbers |
Gennep | romeinen |
Grashoek | graasvraeters |
Grubbenvorst | plaggehouwers |
Heerlen | winkbülle |
Maastricht | sjengen (m) |
? (v) | |
Sevenum | aezels |
Susteren | graasboeren |
Tegelen | pannekletsers |
Venlo | wannevleegers |
Weert[1] | rogstekers |
Noord-Brabant
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Bladel | windbuilen |
Duizel | trosmadammen |
Eindhoven[7] | keienschijters |
teuten | |
snuifscheppers | |
pinnenmakers | |
Hapert | gapers |
Helmond | kattenmeppers |
Lieshout | strontrapers |
Oisterwijk | Mastendollekensrapers |
Oss[1] | messentrekkers |
Son | krutjesrapers |
Tilburg[1] | kruikezeikers |
Wouw[9] | papboeren |
papeters | |
papzakken |
Noord-Holland
bewerkenNagenoeg deze gehele lijst bestaat uit de lijst van Noord-Hollandse bijnamen die is gepubliceerd in West-Frieslands oud & nieuw, jaarboek van het Historisch Genootschap Oud West-Friesland.[10] In elk ander geval worden er (aanvullende) bronnen vermeld.
Plaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Aartswoud | blôtebieneloupers |
bloôtpôte | |
duvelshopen | |
Akersloot | koeten |
waterrotten | |
Alkmaar | kaaskoppen |
gortbuiken | |
ketelkruipers | |
stenenkwakkers | |
Amsterdam[7] | koeketers |
stoepeschijters | |
pottekakkers | |
Andijk | bonenbuikers |
Assendelft | spanjaarden |
spanjolen | |
gortbuiken | |
kiplanders | |
ottakken | |
Barsingerhorn | lomperds |
Beemster | moppen |
kluiten | |
Beets | meelzakken |
Benningbroek | speelmakkers |
Beverwijk[1] | aardbeien |
klapbessen | |
messentrekkers | |
Binnenwijzend | theekisten |
Blokker | bonen |
Bovenkarspel | kauwgomballen |
Broek in Waterland | vinken |
klokkendieven | |
Bussum | erwten |
Buiksloot | huisvinken |
Castricum | aardappelen |
piepers | |
De Cocksdorp[5] | fingerbieters |
De Koog[5][11] | sondbüke |
helmskijters | |
dünkniene | |
skróóte | |
De Rijp | kooleters |
eksters | |
snoeken | |
sneerten | |
knoorten | |
De Streek | kooltorren |
De Waal[5][11] | stoepskijters |
krente | |
Den Burg[5] | sketetrekkers |
stieketrekkers | |
Den Helder | jutters |
kraaien | |
traanbokken | |
trossensnijders[12] | |
Den Hoorn[5][11][13] | stienêpikkers |
kruuskonte | |
Den Ilp | bleitrappers |
boonpeulen | |
Dirkshorn | hekkebijters |
Durgerdam | botkoppen |
spieringen | |
bakbotten | |
Edam | mussen |
domkoppen | |
dwarsen | |
kaaskoppen | |
Egmond-Binnen | troeters |
Egmond aan Zee | jutters |
visteven (vrouwen) | |
Egmond aan den Hoef | nonnen |
Enkhuizen | spieringkoppen |
vijgen | |
Graft | kraaien |
Grootebroek | vechtersapen |
swessers | |
Grootschermer | langslapers |
wildjes | |
Haarlem[7] | muggen |
Hauwert | skokke |
Heemskerk | ezels |
bekkesnijders | |
messestekers | |
zandkraaien | |
Heerhugowaard | blauwe reigers |
Heiloo | repenvreters |
rapenplukkers | |
Hilversum | wevers |
Hobrede | zwanen |
oliekoeken | |
biggen | |
Hoogkarspel | blauwe reigers |
Hoorn | krentebollen |
roetmoppen | |
duiveldragers | |
wortelen | |
IJmuiden[14] | vissekoppen |
Jisp | moppen |
orebijters | |
uilen | |
Kolhorn | rotte |
Koog aan de Zaan | koekvreters |
zeuroren | |
Krommenie | koekvreters |
guiten | |
Landsmeer | kroosduikers |
Langedijk | koolstruikers |
Limmen | gortzakken |
klapbessen | |
Lutjebroek | bloemkoolstruiken |
uilen | |
Marken | beren (mannen) |
lijsjes (vrouwen) | |
Medemblik[1] | klokkendieven |
moppen | |
Middelie | kikkers |
Monnickendam | troeters |
platpoten | |
Naarden | kraaien |
Nibbixwoud | krielen |
nibbikeerappele | |
Nieuwe Niedorp | kladodders |
dodders | |
Nieuwendam | vinken |
Onderdijk | keuters |
Oosterend[5][11] | gortbüke |
kwatters | |
Oosthuizen | kraaien |
Oostknollendam | raapstelen |
Oostwoud | bleien |
Oostzaan | eendepullen |
koolpikkers | |
't volk van klaas kompaan | |
Opperdoes | turken |
Oudeschild[5][11] | plompers |
koekfreters | |
bokke | |
Purmerland | platpoten |
Ransdorp | kroosduikers |
Schagen | roodjes |
Schellingwoude | dijkrotten |
Schermerhorn | klokkendieven |
mollen | |
wroeters | |
Sint Pancras | sintereipers |
Texel | kwallen |
Twisk | gladoren |
Uitdam | puitalen |
Uitgeest | koekvreters |
Ursem | langslapers |
Velsen | muggen |
Volendam | wijdbroeken |
kwakzakken | |
platpoten | |
Waarland | bontezakkie |
Warder | beren |
Watergang | waterrotten |
Wervershoof | gommers |
West-Graftdijk | gortbuiken |
Westknollendam | raapstelen |
Westwoud | grippeleskoiters |
woudapen | |
Westzaan | kroosduikers |
Wieringen | tulen |
skepe | |
biggen | |
kraaien | |
de snotterige wieringers | |
Wieringerwaard | pauwen |
kokmeeuwen | |
Wijk aan Zee | schelvissen |
vingerbijters | |
Winkel | spreeuwen |
uilen | |
Wormer | boonpeulen |
stenengooiers | |
uilen | |
Wormerveer[15] | gladoren |
Zaandam[15] | galgezagers |
koeketers | |
Zaandijk | krentekakkers |
Zijpe | zandpissers |
strobossen | |
Zuiderwoude | turken |
Overijssel
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Dalfsen[1] | muggen |
Hasselt | Skoapekuukies |
Genemuiden | koolrapen |
Enter | dwarsliggers |
Hengelo | windbuilen |
Kampen[16] | uien |
kampersteuren | |
Twente | tukkers |
Zwartsluis | bleistarten |
Zwolle[1] | blauwvingers |
Utrecht
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Amersfoort[1] | keientrekkers |
Benschop | bereschieters |
IJsselstein[1] | apenluiders |
apeluiers | |
Oudewater[1] | geelbuiken |
Soest[1] | bekkensnijders |
Veenendaal | blauw kousen |
Zeeland
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Bruinisse[1] | klokkendieven |
Middelburg | maneblussers |
Terneuzen[1] | stoepenschijters |
Hulst | Kallesaischaiters |
Aardenburg | Kikkers |
Axel | Erpelkappers |
Zaamslag | Stropielekkers |
Boerengat | Gattenaren |
Ossenisse | Ossekoppen |
Sas van Gent | Betekoppen |
Oostburg | Windmakers |
Zuid-Holland
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Delft[1] | kalverschieters |
Den Haag[17] | windhappers |
Dordrecht[1] | schapekoppen |
Gouda[1] | kaaskoppen |
Gorinchem | Blieken |
Katwijk aan Zee | haringen |
Leiden[17] | hondenvangers |
Loosduinen | peenbuikers |
Maassluis | slakken |
Noordwijk aan Zee | blauwdotters |
Noordwijk-Binnen | blauwdotters |
Piershil[18] | kraaien |
Papendrecht | ’’erwtenpeller’’ |
Rijnsburg | uien |
Rijsoord | kraaien |
Roelofarendsveen | veenders |
bukkers | |
Rotterdam[7][17] | stoepenschijters |
potteschijters | |
kielschieters | |
grasvreters | |
Sassenheim | asbakken |
Scheveningen[16] | schollekoppen |
Schiedam[19] | jeneverneuzen |
hennepkwijlers | |
Schoonhoven[1] | klokkendieven |
Sliedrecht[1] | ’’baggeraar’’ |
Stompwijk[1] | hekkenschijters |
Vlaardingen[1] | haringkoppen |
Wassenaar[17] | lijmpotten |
Zoetermeer[7] | greppelschijters |
Zwijndrecht | peebossers |
België
bewerkenAntwerpen
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Antwerpen[20] | Sinjoren |
Dikke Nekken | |
Stoeffers | |
Berendrecht[21] | Ratten |
Boom | Hondenfretters |
Bornem | Messentrekkers |
Branst | Vliegende Geiten |
Brasschaat | Kapittelkappers |
Breendonk | Mëttes/Meuttes |
Eikevliet | Grote Zwieren |
Hingene | Fretters |
Kalfort | Kalfskoppen |
Liezele | Pieren |
Lillo | Krabbenvangers |
Lier | Schapekoppen |
Lippelo | Patattendestereirs |
Mariekerke | Palingvissers |
Massenhoven | Vliegenstovers |
Mechelen | Maneblussers |
Merksem | Stroboeren |
Merksplas | Spetsers |
Oppuurs | Tessen |
Pulle | Heikneuters |
Puurs | Gordijngluurders |
Retie | Kortoren |
Ruisbroek | Kabals |
Sint-Amands | Grote Gloren |
Weert | Slijkneuzen |
Wintam | Kazakken |
Zandhoven | Mastentoppen |
Zandvliet | Kieviten |
Zwijndrecht | Machuten |
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Anderlecht[20] | Boeren van Sint-Wijen |
Bosvoorde | Bezembinders |
Brussel | Kiekefretters |
Elsene | Hondenknagers |
Jette | Spiegelmannen |
Koekelberg | Kastaknokkels[22] |
Laken | Nekkers[22] |
Schaarbeek | Ezels[22] |
Sint-Agatha-Berchem | Lastigen |
Sint-Gillis | Kuulkappers[22] |
Sint-Jans-Molenbeek | Vaartkapoenen |
IJzerfretters[22] | |
Ukkel | Rattenfretters |
Vorst | Hondenfretters |
Henegouwen
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Péruwelz | El’ Casseu d'Quinquets |
Limburg
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Hasselt[23] | Lekkebaarders |
Ossenkoppen | |
Koeketers | |
Dikke Nekken | |
Sint-Truiden | Perenvreters |
Luik
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Faymonville | Turcs |
Luxemburg
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Aarlen[24] | Areler Gecken |
Choumaks |
Namen
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Namur[24] | Chwès |
Chitauds |
Oost-Vlaanderen
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Aalst[20] | Ajuinen |
Ajuinboeren | |
Ajuinefretters | |
Draaiers | |
Voile Janetten | |
Appelterre | Toebakboeren |
Baardegem | Varinkdorsers (varendorsers) |
Bazel | Bulten |
Belsele | Klokkenlappers |
Berlare | Puitenkloppers |
Kantgaarders | |
Heikrekels | |
Burst | Strozeikers |
Denderbelle | Koeien |
Dendermonde[25] | Knaptanden |
Kopvleesfretters | |
Scheepstrekkers | |
Makeleters | |
Polydoorkes | |
Flauzemakers | |
Eeklo | Herbakkers |
Dobbelgebakkenen | |
Grebbeschijters | |
Ovenstokers | |
Varkens | |
Eksaarde | Blauwbuiken |
Witvissen | |
Elversele | Rostekoppen |
Ename | Kletskoppen |
Erondegem | Plekkers |
Erpe | Palokeneters |
Dieven | |
Evergem | Taatjespapeters |
Gent | Stropkens |
Stroppendragers | |
Geraardsbergen[26] | Tusjkiesj |
Huidevetters | |
Bergklimmers | |
Haasdonk | Rostekoppen |
Hamme | Wuitens |
Kalken | Unkerzakken |
Kwatrecht | Baanstropers |
Laarne | Ganzendrijvers |
Lebbeke | Voddenmannen |
Lede | Hovaardige boeren |
Lembeke | Gapers |
Savooien | |
Lokeren | Rapenbraders |
Maarke-Kerkem | Grasbuiken |
Meerdonk | Kletskoppen |
Melsele | Pijpkens |
Middelburg | Ketelboeters |
Moerbeke-Waas | Smeerkoeketers |
Nieuwkerken-Waas | Schapenkoppen |
Ninove | Wortel(krabber)s |
Kaffeegieters | |
Stekskesmannen | |
Voddenmannen | |
Oordegem | Polkaboeren |
Opdorp | Keisdruppers |
Oudenaarde | Buuneklakkers |
Bonenknagers | |
Brillendragers | |
Overmere | Smouters |
Paulatem | Puitenrijders |
Pollare | Troteters |
Ronse | Slekkentrekkers |
Schellebelle | Maantjes |
Schorisse | Zullezitters |
Sint-Gillis-Waas | Eiertrappers |
Sint-Niklaas | Oliezeikers |
Rapenbraders | |
Blauwselmannen | |
Steendorp | Mosterdpotten |
Temse | Azijnze(i)kers |
Tuysschers | |
Uitbergen | Teutemensen |
Verrebroek | Flippen |
Wetteren | Haringfretters |
Mosselmans | |
Wichelen | Schooiers |
Zaffelare | Beseboten |
Zele | Kloddezakken |
Zeveneken | Katoenpletsers |
Zevergem | Tsuurkenszuipers |
Zingem | Wannemakers |
Zottegem | Zotten |
Parreibuiken | |
Parreifretters | |
Theezeikers | |
Pekkers | |
Harstplaasters |
Vlaams-Brabant
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Aarschot | Kasseistampers |
Beersel[20] | Messenstekers |
Kèèsboeren | |
Paretter | |
Begijnendijk | Wringers |
Dilbeek | Konijnenfretters |
Dworp[20] | Bosuilen |
Drankstoepers | |
Halle | Vaantjesboeren |
Leuven | P(i)etermannen |
Lot[20] | Pensen |
Plaaggeesten | |
Merchtem | Ballekesfretters |
Machelen | Gadeluinenboeren |
Tremelo[27] | Messenvechters |
Vilvoorde | Peirdenfretters |
Waals-Brabant
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Geldenaken[24] | Mèdaus |
Cénks dë Djodogne |
West-Vlaanderen
bewerkenPlaats | Locofaulisme(n) |
---|---|
Brugge[28] | Zotten |
Blankenberge | Duinepissers |
Damme[29] | Kuipers |
Diksmuide | Boterboeren |
Dadizele | Pompeschitters |
Harelbeke | Ratten |
Oudenburg | Strypgarenmakers |
Gistel | Hovelingen |
Eernegem | Kasseileggers |
Torhout | Boffers |
Ieper | Kinders |
Kattenkoppen | |
Kortrijk | Pastei-eters |
Leiepissers | |
Kerels | |
Kuurne | Ezels |
Roeselare | Sulferdoppers |
Poperinge | Keikoppen |
Torhout | Boffers |
Menen | Kandeeleters |
Heist-aan-Zee | Keunejoengen |
Veurne | Slapers |
Waregem | Gèsloeties |
Zie ook
bewerken- Externe links
- Nederlandse VolksverhalenBank (Meertens instituut)
- Belgische Spotnamen op volksverhalen.be
- Roeplijst Henk Deconinck
- Bronnen en referenties
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj de Blécourt, Willem, Koman, Ruben A.; van der Kooi, Jurjen; Meder, Theo (september 2010). Verhalen van stad en streek: Sagen en legenden in Nederland. Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam, blz. 128, 197-198, 288-289. ISBN 9789035132023. Gearchiveerd op 1 september 2020. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ Schaafsma, C., Eelde. www.geheugenvandrenthe.nl. Gearchiveerd op 1 september 2020. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ Ees. www.geheugenvandrenthe.nl. Gearchiveerd op 1 september 2020. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ De legende van de Meppeler muggen. www.canonvannederland.nl. Gearchiveerd op 1 september 2020. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ a b c d e f g h i j Jansen, Mathilde; van Oostendorp, Marc, Taal van de Wadden. Sdu (2004). Gearchiveerd op 27 augustus 2020. Geraadpleegd op 27 augustus 2020.
- ↑ De Geit. waddenzeeschool.nl. Gearchiveerd op 3 augustus 2016. Geraadpleegd op 28 augustus 2020.
- ↑ a b c d e f Jansen, F. (mei 1998). Een drooggevallen beerput: locofaulismen. Onze Taal 57 (5): blz. 73. Geraadpleegd op 29 augustus 2020.
- ↑ Lichtenvoorde. VVD. Geraadpleegd op 3 september 2020.
- ↑ Nederlandse Volksverhalenbank: Wouw. Meertens instituut. Geraadpleegd op 11 juni 2016.
- ↑ West-Frieslands oud & nieuw. Historisch Genootschap Oud West-Friesland, Hoorn (1975), blz. 31-34. Gearchiveerd op 12 september 2016. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ a b c d e Jansen, Gelein, Reakties op de Tesselse skeurklender door Gelein Jansen. Historische Vereniging Texel (1 juli 1987). Geraadpleegd op 28 augustus 2020.
- ↑ Jan Mens: Vacantie-rhapsodie XX Helderse Courant, 12 september 1939, via Regionaal Archief Alkmaar.
- ↑ Plaatsman, Marcel, Een eigen gids voor TEXEL (2016). Geraadpleegd op 27 augustus 2020.
- ↑ Bijnamen van mensen van stad of streek. www.allesopeenrij.nl (24 december 2011). Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ a b Boekenoogen, Gerrit Jacob (1897). De Zaansche volkstaal: bijdrage tot de kennis van den woordenschat in Noord-Holland. A. W. Sijthoff, Leiden, blz. 247, 1242. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ a b de Beer, Taco Hajo, Laurillard, Eliza (1993). Woordenschat, verklaring van woorden en uitdrukkingen. Verba; Hoevelaken [1899], blz. 543, 588, 1046. ISBN 9072540794. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ a b c d Eisma, Carl Doeke, Bij de Wassenaarse "Lijmpotten" (Nr 370). wassenaartoen.nl. Gearchiveerd op 28 augustus 2020. Geraadpleegd op 29 augustus 2020.
- ↑ 1915-1947 – In de bocht bij Greijn. www.piershil.com (10 februari 2010). Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ van Nieuwenhuize, Pam, Pardon?! Dit was de bijnaam van Schiedammers in de 17e eeuw. indebuurt.nl (12 januari 2020). Geraadpleegd op 27 augustus 2020.
- ↑ a b c d e f (en) admin, BELGISCHE SPOTNAMEN. Belgische volksverhalen (11 augustus 2015). Geraadpleegd op 10 juli 2023.
- ↑ Erfgoedwandeling Zandvliet. Stad Antwerpen, Antwerpen [2009] (2009), blz. 16. Geraadpleegd op 16 oktober 2021.
- ↑ a b c d e Candau, Leon (1996-09). De Nekkers. LACA Tijdingen 1996
- ↑ Geen zin om de deur uit te gaan voor wat lekkers? Deliveroo levert nu ook in Hasselt. Het Nieuwsblad (26 juni 2018). Geraadpleegd op 10 juli 2023.
- ↑ a b c Les surnoms des habitants en Belgique du Sud (lès spots). archive.wikiwix.com. Geraadpleegd op 10 juli 2023.
- ↑ Spotnamen. www.rosbeiaard.be. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ De Valkenaere, Pieter, Over de "tusjkiesj" van Geraardsbergen. nuus.be (7 mei 2017). Geraadpleegd op 22 januari 2024.
- ↑ Messenvechters. Gemeente Tremelo. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ Schrijnen, Josef (1977). Nederlandsche volkskunde. Gijsbers & Van Loon, Arnhem [1915], blz. 87. ISBN 9062350143. Geraadpleegd op 1 september 2020.
- ↑ De Smedt, J. 'Het leven te Damme en omgeving onder de tachtigjarige oorlog (volgens de Schepenregisters)' in: Rond de Poldertorens, jaargang 9 (1968), nummer 2. pp. 47-70.