Laarne

gemeente in Oost-Vlaanderen, België

Laarne is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De landelijke gemeente ligt minder dan 10 kilometer ten oosten van de provinciehoofdstad Gent en telt ruim 12.000 inwoners, die Laarnenaars[1] worden genoemd.

Laarne
Gemeente in België Vlag van België
Laarne (België)
Laarne
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen
Arrondissement Dendermonde
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
32,58 km² (2022)
74,43%
14,33%
11,24%
Coördinaten 51° 2' NB, 3° 51' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
12.532 (01/01/2024)
49,55%
50,45%
384,65 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
18,27%
58,12%
23,61%
Buitenlanders 3,34% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Andy De Cock
(Open Vld)
Bestuur Open Vld, N-VA
Zetels
Open Vld
CD&V
N-VA
Vooruit-Groen
23
11
6
4
2
Economie
Gemiddeld inkomen 24.558 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad 3,2% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
9270
9270
Deelgemeente
Laarne
Kalken
Zonenummer 09
NIS-code 42010
Politiezone Wetteren / Laarne / Wichelen
Hulpverleningszone Zuid-Oost
Website Officiële website
Detailkaart
Kaart van Laarne
ligging binnen het arrondissement Dendermonde
in de provincie Oost-Vlaanderen
Foto's
Het gemeentehuis
Het gemeentehuis
Portaal  Portaalicoon   België

Geschiedenis

bewerken

De eerste vermeldingen van de naam luidden Laren (1040), Lara (1120) en Larne (1213). Deze benamingen zijn ontleend aan het Germaanse "hlaeri", dat bosachtig, moerassig terrein betekent.

Bij erfenis ging de heerlijkheid Laarne achtereenvolgens over in de families van Zottegem, van Ressegem, van Massemen (eind 12de eeuw- 1421), de Brugse familie de Vos (1421-1505), van den Moere, de Schoutheete, en van Vilsteren (1656-1794), om ten slotte in het bezit te komen van de graven de Ribaucourt. Het Slot van Laarne is nu eigendom van de Vereniging van Historische Woonsteden van België.

De gemeente bestaat naast Laarne-centrum nog uit de deelgemeente Kalken.

Deelgemeenten

bewerken
# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS code
1 Laarne 15,98 6.588 412 42010A
2 Kalken 16,60 5.766 347 42010B

Bezienswaardigheden

bewerken

Natuur en landschap

bewerken

Laarne ligt in Zandig Vlaanderen en wel in het Gents Houtland. In het noordwesten van de gemeente vindt men de Meerskantpoelen, een natuurgebied.

Economie

bewerken

Een belangrijk bedrijf in Laarne was de textielfabriek, in 1898 opgericht als Tissage de Laerne De Porre (een stoomweverij). In 1905 onderdeel van het bedrijf: Hanus. Talrijke uitbreidingen volgden. In 1925 werd N.V. "Etablissement Textiles Fernand Hanus opgericht. Vanaf 1954 werden er synthetische vezels gesponnen. In 1967 volgde een fusie met Union Cottonière en Loutex. Uiteindelijk besloeg het een oppervlakte van 7,3 ha en was bekend onder de naam Microfibres Europe [2]. In 1996 sloot de fabriek, die toen in Amerikaanse handen was. 81 mensen werden ontslagen. In 2000 werd het complex, dat vier jaar leeg stond en waarin al een brand heeft gewoed, gekocht door een projectontwikkelaar om het te herontwikkelen[3].

Demografie

bewerken

Demografische evolutie voor de fusie

bewerken
  • Bronnen:NIS, www.meetjesland.be en gemeente Kaprijke - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976=inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
  • In 1921 verliest deelgemeente Kalken een stuk van zijn grondgebied aan de nieuwe gemeente Beervelde wat het verlies aan inwoners verklaart over de periode 1920 tot 1930
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[4] Evolutie: 1992=index 100
1992 11.539 100,0
1993 11.617 100,7
1994 11.647 100,9
1995 11.613 100,6
1996 11.620 100,7
1997 11.622 100,7
1998 11.632 100,8
1999 11.581 100,4
2000 11.610 100,6
2001 11.606 100,6
2002 11.569 100,3
2003 11.581 100,4
2004 11.581 100,4
2005 11.595 100,5
2006 11.736 101,7
2007 11.768 102,0
2008 11.854 102,7
2009 11.976 103,8
2010 12.135 105,2
2011 12.207 105,8
2012 12.290 106,5
2013 12.324 106,8
2014 12.336 106,9
2015 12.405 107,5
2016 12.515 108,5
2017 12.520 108,5
2018 12.487 108,2
2019 12.370 107,2
2020 12.361 107,1
2021 12.371 107,2
2022 12.518 108,5
2023 12.528 108,6
2024 12.532 108,6

Politiek

bewerken
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
11
3
6
1
1
1
11 
De 23 zetels zijn als volgt verdeeld:

2007-2012

bewerken

Burgemeester is Ignace De Baerdemaeker (VLD). Hij leidt een coalitie bestaande uit VLD, sp.a en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 11 op 21 zetels.

2013-2018

bewerken

Burgemeester is Ignace De Baerdemaeker (Open Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 15 op 23 zetels.

2019-2024

bewerken

Ignace De Baerdemaeker (Open Vld) bleef burgemeester tot en met 2020, waarna hij zich op 1 januari 2021 liet opvolgen door partijgenoot Andy De Cock. Hij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 15 op 23 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

bewerken
Partij of kartel 10-10-1976[5] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[6] 14-10-2012[7] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 23 % 23 % 23
spa-Groen!A/ Groen1 - - - - - - - 10,9A 2 1
SP1/ sp.a2/ sp.a-Groen!A/ CD&V-VooruitB 13,681 2 10,491 1 6,241 0 8,841 1 12,491 2 9,652 1 7,472 1 B
CVP1/ CD&V2/ CD&V-VooruitB 59,051 15 40,391 10 40,281 10 43,31 10 43,31 10 34,692 8 25,082 6 27,22 6
PVV1/ VLD2/ Open Vld3/ Team Burgemeester4 13,911 3 7,491 1 9,931 1 18,522 4 28,952 6 35,712 9 33,893 9 44,63 11 4
KLIK1 - - - - - 12,381 2 13,411 2
VU1/ I.D.-VUC/ VU&ID2/ N-VA3 8,511 1 10,051 1 9,041 1 29,34C 6 15,252 3 7,573 1 20,143 5 17,33 4 3
I.D.1/ I.D.-VUC - 31,591 8 34,511 9 - - - -
GB 4,85 0 - - - - - - -
Totaal stemmen 7462 8053 8394 8754 8795 9185 9385 9479
Opkomst % 97,18 96,61 95,23 97,51 95,09 95,3
Blanco en ongeldig % 2,8 3,49 3,57 3,9 4,14 3,38 3,48 4,2

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Cultuur

bewerken

Sint-Machariusommegang

bewerken

Een nog steeds bestaande traditie in de gemeente is de Sint-Machariusommegang die op Pinkstermaandag rondgaat. De ommegang, waarin de relieken van de heilige worden meegedragen, zou dateren van in de twaalfde eeuw. Macharius, de patroonheilige van Laarne, stierf in de Sint-Baafsabdij van Gent en werd vooral als pestheilige aanroepen. De Gentse Sint-Baafskathedraal bezit een reliekschrijn met het overschot van deze mysterieuze heilige, die ook in deze stad vereerd wordt.

Laarne staat eveneens bekend als heksengemeente. In het Rijksarchief van Beveren worden de notulen van 6 heksenprocessen bewaard, die gehouden werden in het najaar van 1607. Zes personen, vijf vrouwen en een man werden vervolgd door de baljuw van Laarne in opdracht van de Heer van Laarne, en berecht door de Laarnse schepenbank. Vier vrouwen werden tot de brandstapel veroordeeld en geëxecuteerd. De man werd voor vele jaren uit Laarne verbannen. De vijfde vrouw werd vrijgesproken. In 2007 werden deze gebeurtenissen herdacht in een beklijvende evocatie, waarbij de burgemeester Ignace De Baerdemaeker en schepen Monique Van Acker als baljuwsechtpaar optraden en de schepenbank werd uitgebeeld door de schepenen Walter De Craecker, Piet Baetens, Dirk Clerick en Frank Van Imschoot. De Heksengilde, een groep van "vroede vrouwen" houdt deze geschiedenis levendig en treedt op als ambassadeur van de gemeente. Op vraag van het schepencollege zorgde deze Gilde in 2006 voor het brouwen van een kleurig bier "Toverhekske" waarvoor een lokale brouwer instond.

Laarne heeft een reus, Marie Spreudel. In de zomer van 2000 maakte Rudy De Buck kennis met een Wetterse reuzendrager, die zeer enthousiast vertelde over een belangrijke reuzenoptocht aan de kust die hij die dag had meegemaakt. Aangezien deelgemeente Laarne een van de weinige was, die nog geen reus bezat, koesterde hij het plan een reus te creëren voor Laarne. Een vereniging werd opgericht met als naam "Tobbedragers", verwijzend naar hun lokaal, De Wastobbe. De reuzenfiguur verwees naar de Laarnse tradities: een heks, "Marie Spreudel". De reus werd op Sinksenkermis 2001 aan het publiek voorgesteld.

Ook deelgemeente Kalken heeft met Stien en Lies zijn reuzen.

Voetbalclub KVV Laarne-Kalken is aangesloten bij de KBVB en er actief in de provinciale reeksen. De huidige club ontstond uit de fusie van KFC Eendracht Laarne en SK Kalken. In deelgemeente Kalken is nog KFC Hoger Op Kalken actief. De gemeente heeft ook een basketbalclub, KBBC Upkot Sparta Laarne, waarvan de dames in de hoogste nationale afdeling spelen.

Zustergemeenten

bewerken

Tijdens de legislatuur 2001-2006 werd een jumelage overeenkomst afgesloten met de gemeente Gagnières in Frankrijk. In 2009 werd een tweede jumelage aangegaan met Fényeslitke in Hongarije.

Bekende personen afkomstig uit Laarne

bewerken
  • De bijnaam van de inwoners is ganzendrijvers.[8]

Nabijgelegen kernen

bewerken

Heusden, Wetteren, Kalken, Beervelde, Destelbergen

bewerken
Zie de categorie Laarne van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.