Geldenaken
Geldenaken (Frans: Jodoigne, Waals: Djodogne) is een stad in België. Ze ligt in de provincie Waals-Brabant, tussen Tienen en Perwez, aan de rivier de Grote Gete.
Stad in België .svg){kind=small}
| |||||
| |||||
  | |||||
Geografie
| |||||
| Gewest |  Wallonië
| ||||
| Provincie |  Waals-Brabant
| ||||
| Arrondissement | Nijvel | ||||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
73,73 km² (2019) 85,74% 7% 7,26% | ||||
| Coördinaten | 50° 43' NB, 4° 52' OL | ||||
Bevolking (bron: AD Statistiek)
| |||||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
14.309 (01/01/2021) 48,84% 51,16% 194,07 inw./km² | ||||
| Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2021) 20,96% 60,33% 18,71% | ||||
| Buitenlanders | 6,94% (01/01/2021) | ||||
Politiek en bestuur
| |||||
| Burgemeester | Jean-Luc Meurice (UC) | ||||
| Bestuur | UC | ||||
| Zetels UC J'M Ecolo |
23 14 5 4 | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen | 20.644 euro/inw. (2018) | ||||
| Werkloosheidsgraad | 10,27% (jan. 2019) | ||||
Overige informatie
| |||||
| Postcode 1370 1370 1370 1370 1370 1370 1370 1370 1370 1370 |
Deelgemeente Geldenaken Dongelberg Jauchelette Lathuy Malen Opgeldenaken Petrem Sint-Jans-Geest Sint-Remigius-Geest Zittert-Lummen | ||||
| Zonenummer | 010 | ||||
| NIS-code | 25048 | ||||
| Politiezone | Jodoigne | ||||
| Hulpverleningszone | Waals-Brabant | ||||
| Website | www.jodoigne.be | ||||
| Detailkaart | |||||
| |||||
| ligging binnen de provincie Waals-Brabant | |||||
| |||||
Een aantal gebouwen in Geldenaken hoort bij het beschermd erfgoed van België. De RAVeL 2, een landelijke fietsroute, komt door Geldenaken.
GeschiedenisBewerken
De stad Geldenaken werd voor 1217 door de Brabantse hertog Hendrik I binnen de gelijknamige heerlijkheid gesticht, die hij al sinds 1184 in zijn bezit had. Men neemt aan dat Geldenaken de onbekende stad was die in 1211 een stadsrecht gemodelleerd naar dat van Leuven kreeg.[1] Vervolgens ontwikkelde Geldenaken zich tot regionaal marktstadje[2]. In 1568 vond de Slag bij Geldenaken plaats tussen Willem van Oranje en de Hertog van Alva. De hertog won en beëindigde hiermee Oranjes eerste invasie.
KernenBewerken
De gemeente bestaat behalve Geldenaken nog uit de deelgemeenten Dongelberg, Jauchelette, Lathuy, Malen (Mélin), Opgeldenaken (Jodoigne-Souveraine), Petrem (Piétrain), Sint-Jans-Geest (Saint-Jean-Geest), Sint-Remigius-Geest (Saint-Remy-Geest) en Zittert-Lummen (Zétrud-Lumay). In deelgemeente Sint-Jans-Geest ligt ook het dorp Sint-Maria-Geest.
BezienswaardighedenBewerken
In de gemeente bevinden zich onder andere de volgende bezienswaardigheden:
- O.L.-Vrouwekapel met gedraaide torenspits op de Grote Markt
- Saint-Médardkerk
- Kasteel Pastur, nu het stadhuis
- Boerderij van La Ramée, Jauchelette
- Tumulus van Herbais, bij Petrem
Demografische ontwikkelingBewerken
Demografische evolutie voor de fusieBewerken
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen
Demografische evolutie van de fusiegemeenteBewerken
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
PolitiekBewerken
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976Bewerken
| Partij | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 19 | % | 19 | % | 19 | % | 21 | % | 21 | % | 23 | % | 23 | % | 23 |
| PS | 42,6 | 8 | 39,2 | 8 | 33,33 | 7 | 25,34 | 5 | 18,92 | 4 | 19,99 | 4 | - | - | ||
| PRL-PSC | - | 47,81 | 10 | - | - | - | - | - | - | |||||||
| U.C. | - | - | 47,63 | 10 | 52,92 | 13 | 57,75 | 14 | 56,8 | 15 | 64,19 | 16 | 57,71 | 14 | ||
| PSC1/cdH2 | - | - | 12,51 | 2 | - | - | 12,542 | 2 | - | - | ||||||
| Psc+ | - | - | - | 14,75 | 3 | 12,04 | 2 | - | - | - | ||||||
| Ecolo | - | - | - | 5,16 | 0 | 9,69 | 1 | 10,67 | 2 | 12,04 | 2 | 19,06 | 4 | |||
| Vivant | - | - | - | - | 1,6 | 0 | - | - | - | |||||||
| Respect voor Arbeid en Democratie | - | 0,55 | 0 | - | - | - | - | - | - | |||||||
| NC | 4,73 | 0 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| UCP | 51,52 | 11 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| Kommunistische Partij van België | 1,15 | 0 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| DIC | - | 10,44 | 1 | 6,55 | - | - | - | - | - | |||||||
| AC | - | 2 | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| IDEAL | - | - | - | 0,62 | - | - | - | - | ||||||||
| SUD | - | - | - | 1,21 | - | - | - | - | ||||||||
| J'M | - | - | - | - | - | - | 23,77 | 5 | 23,23 | 5 | ||||||
| Totaal stemmen | 6397 | 6724 | 6919 | 7498 | 7778 | 8796 | 9206 | 9521 | ||||||||
| Opkomst % | 95,72 | 94,13 | 92,04 | 94,37 | 90,59 | 90,46 | ||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 2,24 | 3,44 | 3,08 | 3,88 | 5,39 | 5,25 | 6,46 | 7,14 | ||||||||
GeborenBewerken
- Eugène Delporte, astronoom
- Marc Wilmots, voetballer
- Hedy Scott, playboymodel
Foto'sBewerken
Het kasteel Pastur
Het kasteel Pastur en de O.L.V.-kerk
De St-Médardkerk
De O.L.V.-kapel en het marktplein met gedraaide torenspits
De Grote Gete
Het dorp Malen
PartnerstedenBewerken
.svg){kind=small}
LiteratuurBewerken
- Robert Hanon de Louvet, Histoire de la ville de Jodoigne, Gembloux, Duculot, 1941, 2 dln., 946 p.
Externe linkBewerken
Bronnen, noten en/of referenties
|
 | Plaatsen in de gemeente Geldenaken |  |
|---|---|---|
|
Deelgemeenten: Dongelberg · Geldenaken · Jauchelette · Lathuy · Malen · Opgeldenaken · Petrem · Sint-Jans-Geest · Sint-Remigius-Geest · Zittert-Lummen | ||
| Gemeenten in de provincie Waals-Brabant | |
|---|---|
|
Bevekom · Chastre · Chaumont-Gistoux · Court-Saint-Étienne · Eigenbrakel · Geldenaken · Genepiën · Graven · Hélécine · Incourt · Itter · Kasteelbrakel · Lasne · Mont-Saint-Guibert · Nijvel · Orp-Jauche · Ottignies-Louvain-la-Neuve · Perwijs · Ramillies · Rebecq · Rixensart · Terhulpen · Tubeke · Villers-la-Ville · Walhain · Waterloo · Waver |
|
Zie de categorie Geldenaken van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |