Meerhout

gemeente in Antwerpen, België

Meerhout is een gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Mol.

Meerhout
Gemeente in België Vlag van België
Meerhout (België)
Meerhout
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Arrondissement Turnhout
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
36,54 km² (2021)
74,52%
11,24%
14,24%
Coördinaten 51° 8' NB, 5° 5' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
10.348 (01/01/2023)
50,59%
49,41%
283,2 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
18,29%
59,34%
22,36%
Buitenlanders 5,32% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Nele Geudens (CD&V)
Bestuur CD (CD&V), N-VA, Merret Anders
Zetels
CD (CD&V)
N-VA
Vooruit
Merret Anders
Vlaams Belang
21
7
3
5
2
4
Economie
Gemiddeld inkomen 20.975 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 5,31% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
2450
Deelgemeente
Meerhout
Zonenummer 014
NIS-code 13021
Politiezone Geel-Laakdal-Meerhout
Hulpverleningszone Kempen
Website www.meerhout.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Turnhout
in de provincie Antwerpen
Portaal  Portaalicoon   België

Geschiedenis bewerken

De plaats is gelegen aan de Grote Nete. In 742 werd de plaats voor het eerst vermeld als Maereholt. Op 5, 11 en 22 november 1798 vond in het kader van de Boerenkrijg de Veldslagen bij Meerhout plaats, waarbij in de derde slag meer dan 200 brigands sneuvelden.

Geografie bewerken

Kernen bewerken

Binnen de gemeentegrenzen liggen de volgende woonkernen/-wijken: Meerhout-centrum, Berg, Zittaart en Gestel.

Op de grens met de gemeente Balen liggen bij Hulsen de kleine gehuchten Lil en Grees.

Bezienswaardigheden bewerken

 
Sint-Trudokerk
 
Marktplein van Meerhout
 
Watertoren
  • De Sint-Trudokerk, gebouwd in opdracht van het Klooster van Maagdendaal te Oplinter. Hierdoor verplaatste de kern van Meerhout zich van Genenbroek naar de huidige Markt. In 1679 werd de kerk vernield bij een dorpsbrand en in barokke stijl herbouwd. Deze kerk heeft een barokke toren uit 1680 met een mooie spits. Het onderste deel van de toren is Romaans uit ongeveer 1100 en hiervoor is ijzerzandsteen toegepast. Het middendeel is uit ongeveer 1400. Het schip met kruisbeuk is vergroot in 1776, uitgebrand in 1940 en hersteld in 1949. Vanaf 1947 zijn er weer twee barokke altaren, en koorgestoelten, orgelkast en doksaal uit 1776 in dezelfde stijl, afkomstig van de kerk van Westmeerbeek. Het moderne interieur is ontworpen door C. Colruyt. Er zijn enkele oudere beelden, zoals een gepolychromeerde Onze-Lieve-Vrouw met kind (16e-17e eeuw), een Barbarabeeld en een kruisbeeld uit het einde van de 17e of begin18e eeuw. Om de kerk bevindt zich een begraafplaats.
  • De Sint-Jozefskerk te Berg.
  • Het Marktplein
  • Het Monument van de Boerenkrijg, uit 1898, door J. Kockerols en Frans Deckers, dat een engel toont en een graftombe bevat waarin sinds 1948 de overblijfselen rusten van de brigands die in 1798 zijn gesneuveld. Deze lagen oorspronkelijk op de begraafplaats, alwaar zich nog een grasheuvel met smeedijzeren kruis bevindt.
  • Gemeentehuis aan Pastoor Van Haechtplein 1, bestaande uit het Drossaardshuis (1720-1723) en het Koning Davidshuis uit 1620. Tijdens de Boerenkrijg huisde hier de Franse overheid. De panden zijn in de 19e eeuw als smidse gebruikt en later als hotel. In 1934-1935 werden ze gerestaureerd, waarbij tal van details uit het oorspronkelijke interieur tevoorschijn kwamen, waaronder muurschilderingen. Tegenwoordig is het complex in gebruik als gemeentehuis.
  • De Heilig Grafkapel
  • De Onze-Lieve-Vrouw van Opstalkapel
  • De Meerhoutse Watermolen op de Grote Nete.
  • De Sint-Elisabetkapel in het plaatsje Lil ten noorden van Meerhout. Deze veldkapel aan de Brigandstraat stamt uit 1527 en werd vergroot in de 18e eeuw. Het was eertijds een bedevaartsoord, en volgens de volksoverlevering was het een melaatsenkapel. In 1975 werd deze kapel gerestaureerd.
  • Bevrijdingsmonument
  • Het Kasteel van de Roye-de Menten de Horne

Natuur en landschap bewerken

Meerhout ligt nabij de vallei van de Grote Nete op een hoogte van 20-35 meter, in de Antwerpse Kempen. In het zuiden loopt de Halfwegloop. De bodem is zandig. Natuurgebieden zijn De Rammelaars en het Natura 2000-gebied Bovenloop van de Grote Nete met Zammelsbroek, Langdonken en Goor. De vernieuwde Watermolen fungeert als de toegangspoort tot het natuurpark Grote Netewoud.

Demografie bewerken

Demografische ontwikkeling bewerken

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners
van jaar tot jaar
Op 1 januari
1992 tot heden
Aantal[1]
1992 9.138
1993 9.197
1994 9.169
1995 9.190
1996 9.249
1997 9.268
1998 9.221
1999 9.184
2000 9.192
2001 9.204
2002 9.239
2003 9.276
2004 9.279
2005 9.317
2006 9.361
2007 9.463
2008 9.579
2009 9.661
2010 9.725
2011 9.803
2012 9.913
2013 9.961
2014 10.086
2015 10.190
2016 10.162
2017 10.256
2018 10.326
2019 10.361
2020 10.324
2021 10.279
2022 10.258
2023 10.348

Politiek bewerken

Structuur bewerken

De gemeente Meerhout ligt in het kieskanton Mol en het provinciedistrict Turnhout. Deze maken deel uit van het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en de kieskring Antwerpen.

Meerhout Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   Antwerpen Turnhout Meerhout
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Turnhout Mol Meerhout
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis bewerken

Lijst van Burgemeesters bewerken

Periode Naam burgemeester
1808 - 1831 Michael Coppens
1831 - 1848 Petrus Avonts
1848 - 1856 Bernard Peeters (LP)
1856 - 1883 Dominicus Dox (LP)
1883 - 1886 Charles Van Looy (LP)
1886 - 1899 Henricus Bongaerts (Kath. Partij)
1899 - 1908 Norbert Beyens (Kath. Partij)
1908 - 1920 Aloïs Heylen (Kath. Partij)
1921 - 1941 Auguste Joseph Adriaensen (UCB)
1941 - 1943 Gustaaf Berghmans (oorlogsburgemeester, VNV)
1943 - 1944 Gerard Smaers (oorlogsburgemeester, VNV)
1944 - 1956 Auguste Joseph Adriaensen (CVP)
1956 - 1964 Jozef Sleeckx (CVP)
1956 - 1964 Gustaaf Camps (CVP)
1970 - 1977 Eugeen Janssens (BSP)
1977 - 2004 Frans Thys (CD / CVP)
2004 - 2011 André Van Genechten (CD)
2012 - 2018 Jos Engelen (CD)
2019 - heden Nele Geudens (CD)

Legislatuur 2001 - 2006 bewerken

De liberalen kwamen in verdeelde slagorde aan de verkiezingen, zo was er naast de VLD-kieslijst de scheurlijst Vernieuwend Meerhout (VM) van Gaton Opdebeeck.[2] Frans Thijs was opnieuw lijsttrekker voor de Meerhoutse Christendemocraten (CD). Schepen Theo Monsieurs kwam niet opnieuw op.[3] CD sloot een coalitie met VLD.[4] Naast burgemeester Frans Thijs bestond het schepencollege uit Jos Engelen, André Van Genechten, Willy Stevens (alle CD) en Felix Schraeyen (VLD). OCMW-voorzitter was Louis Das die zichzelf opvolgde in dit mandaat.[5] In 2004 volgde Van Genechten burgemeester Thijs in dat mandaat op[6], Van Genechten werd op zijn beurt opgevolgd door Jef Veraghtert. Willy Stevens werd opgevolgd als schepen door Roger Verheyen.

Legislatuur 2007 - 2012 bewerken

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 behaalde de christendemocraten (CD) de kleinst mogelijke absolute meerderheid in zetels. Hierdoor ging ze alleen regeren in Meerhout. Burgemeester werd André Van Genechten, in september 2011 opgevolgd door Jos Engelen.[7] In de oppositie zetelden sp.a, VLD en het Vlaams Belang.[8]

Legislatuur 2013 - 2018 bewerken

De nipte absolute meerderheid van CD wordt gebroken. Burgemeester is Jos Engelen (CD). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD en sp.a. Samen vormen ze de meerderheid met 13 op 21 zetels.

Legislatuur 2019 - 2024 bewerken

De coalitie van CD (verlies 2 zetels) en sp.a (winst 1 zetel) blijft behouden. Burgemeester is Nele Geudens (CD). Zij leidt een meerderheid van 12 op 21 zetels.

Op 9 februari 2022 werd een collectieve constructieve motie van wantrouwen aangenomen door de gemeenteraad van Meerhout (11 stemmen voor, 7 tegen en 3 onthoudingen).

Onmiddellijk hierna werd een nieuw gemeentebestuur geïnstalleerd onder leiding van burgemeester Nele Geudens (CD). Roger Verheyen en Jan Melis (beide CD) behouden hun schepenzetel, Walter Verbraeken (N-VA) en Brigitte Peremans (Merret Anders) worden aangeduid als nieuwe schepenen binnen de bestuursploeg.[9]

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij of kartel 10-10-1976[10] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[11] 14-10-2012[12] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 19 % 19 % 19 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21
CD1 / CVP2 48,761 11 46,531 9 43,922 9 48,541 11 36,681 9 42,851 11 37,431 9 29,51 7
PVV1 / KARTELA / VLD2 / Open Vld3 / Merret Anders4 20,461 4 31,49A 6 22,121 4 26,42 5 17,992 4 17,822 3 11,953 2 13,64 2
SP1 / KARTELA / sp.a2 18,851 4 17,071 3 25,061 5 18,481 4 17,912 4 17,382 4 21,42 5
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 - - - - 12,11 2 14,522 3 9,742 1 18,22 4
N-VA - - - - - 2,41 0 23,50 5 17,2 3
Agalev1 / Groen!2 - - - - 7,981 1 4,502 0 - -
V.M. - - - - 6,76 1 - - -
VU 4,77 0 21,98 4 16,89 3 - - - - -
MB 7,16 0 - - - - - - -
Totaal stemmen 5931 6294 6645 6826 6946 7326 7384 7553
Opkomst % 97,29 95,88 95,06 95,69 93,04 93,5
Blanco en ongeldig % 3,42 4,64 4,77 7,11 6,15 5,87 4,79 4,7

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

 
Villa Watermolen

Cultuur bewerken

Dialect bewerken

Door lokale inwoners wordt Meerhout ook weleens Merret genoemd.

Evenementen bewerken

  • Het dorpsfeest, "de kattenfeesten", genoemd naar de inwoners van Meerhout, wordt elk jaar de derde week van augustus op het marktplein gehouden.
  • In april wordt jaarlijks (tot 2019) het Groezrock-festival georganiseerd. In de enkele jaren is het festival gegroeid van een klein feest voor 400 bezoekers, tot een 2-daags internationaal punk-, hardcore- en skafestival met ruim 32.000 bezoekers uit heel Europa. Als vroegste rockfestival opent Groezrock het Belgische rockfestivalseizoen.

Religie en levensbeschouwing bewerken

Katholieke kerk bewerken

De parochies van Meerhout vormen samen de federatie Meerhout die op haar beurt deel uitmaakt van het dekenaat Zuiderkempen en het Bisdom Antwerpen.

Mobiliteit bewerken

Wandel- en fietsroutes bewerken

  • Diverse wandel- en fietsroutes zijn uitgezet, onder meer langs de Grote Nete en door de bosgebieden in de omgeving. Deze wandelingen starten op het marktplein en aan de watermolen.

Sport bewerken

Evenementen bewerken

De laatste zondag van mei wordt in Meerhout jaarlijks de Super Prestige Triatlon gehouden.

Het tweede weekend van november is het jaarlijks op zondag Gestel kermis.

Verenigingen bewerken

Na het samengaan van FC Verbroedering Meerhout met FC Verbroedering Geel is er nog maar één voetbalploeg actief in competitieverband: K. Berg en Dal V.V. in de provinciale competitie. Ook is er de turn- en dansclub Volharding.

Externe links bewerken

Zie de categorie Meerhout van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.