Spoorlijn 166 (België)

Spoorlijn 166 is een Belgische spoorlijn die Dinant met Bertrix verbindt. De lijn is ruim 70 km lang.

Spoorlijn 166 Y Neffe - Bertrix
Totale lengte	70,2 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	Belgische Staat
Geopend Y Neffe - Anseremme: 1 juni 1898 Anseremme - Gendron-Celles: 27 juli 1896 Gendron-Celles - Houyet: 1 april 1896 Houyet - Beauraing: 22 oktober 1895 Beauraing - Pondrôme: 1 augustus 1898 Pondrôme - Vônèche: 1 oktober 1898 Vônèche - Gedinne: 20 oktober 1899 Gedinne - Bertrix: 20 december 1880
Huidige status	in gebruik
Geëlektrificeerd	2002
Aantal sporen 2 (viaduct Anseremme en tunnel Ardenne enkelspoor)
Baanvaksnelheid Y Neffe - Beauraing: 90 km/h Beauraing - Bertrix: 120 km/h
Treindienst door	NMBS - Sibelit
Traject
Legenda lijn 150 van Tamines lijn 154 van Namen 0,0 Y Neffe N97 lijn 154 naar Heer-Agimont buiten gebruik Viaduct van Anseremme Maas 2,2 Anseremme Tunnel van Anseremme 410m 4,7 Walzin Lesse Lesse Lesse Tunnel van Furfooz 459m 7,2 Gendron-Celles Tunnel van Gendron 381m Tunnel van Nini 200m Lesse 10,4 Château d'Ardenne Lesse Tunnel van Ardenne 507m Lesse 12,2 Houyet lijn 150 naar Jemelle opgebroken 17,5 Wiesme 22,2 Beauraing 25,0 Martouzin Tunnel van Martouzin 702m 27,2 Pondrôme Viaduct van Thanville 31,3 Thanville 35,3 Vonêche Tunnel van Vonêche 261m grens Namen - Luxemburg grens Luxemburg - Namen Tunnel van Gedinne 675m 37,0 Gedinne buurtspoorlijn 553 opgebroken 45,4 Louette-Saint-Denis 49,3 Bièvre buurtspoorlijn 521 opgebroken 51,6 Graide grens Namen - Luxemburg 55,2 Carlsbourg 56,3 Merny buurtspoorlijn 510 opgebroken 58,2 Paliseul buurtspoorlijn 510 opgebroken 60,3 Nollevaux 61,5 Offagne 65,2 Glaumont 68,3 Burhaimont lijn 165 van Libramont 70,2 Bertrix Dépot Bertrix lijn 165 naar Athus

Geschiedenis

De spoorlijn werd in verschillende delen tussen 20 december 1880 en 20 oktober 1899 aangelegd. In 1910 en in 1924 werden verschillende baanvakken op dubbelspoor gebracht. Enkel het viaduct van Anseremme over de Maas, tussen de aftakking Neffe en het station Anseremme, bleef enkelsporig.

Bij de invoering van het IC/IR-plan in 1984 werden verschillende kleinere stations op de lijn gesloten. In 1993 werden nog meer stations voorgoed gesloten. Qua personenverkeer is spoorlijn 166 nooit een hoogvlieger geweest, omdat de spoorlijn 162 tussen Namen en Luxemburg al in 1956 geëlektrificeerd werd en veel minder kunstwerken telt.

Aan het einde van de jaren 1980 is er, ten gevolge van de staalcrisis, een terugval in het spoorverkeer, waardoor de NMBS plannen had om de lijn opnieuw enkelsporig te maken. Hier komt echter niets van want onder invloed van Europa wordt de spoorlijn uitgebouwd als goederencorridor: elektrificatie op 25 kV wisselspanning, uitbreiding van het gabariet, verhoging van de baanvaksnelheid tussen Beauraing en Bertrix van 90 naar 120 km/u. Op 15 november 2002 wordt de nieuwe goederenspoorlijn officieel ingehuldigd. Samen met spoorlijn 165 tussen Bertrix en Athus vormt deze goederenspoorlijn de Athus-Maaslijn.

Veel personenverkeer is er niet op de lijn, behalve in het toeristische seizoen tussen Anseremme en Houyet, wanneer de kajakkers per trein stroomopwaarts rijden, om daarna per kajak de Lesse af te varen.

Technisch

De 25 kV bovenleiding werd lange tijd enkel voor goederenvervoer gebruikt, terwijl voor passagiersvervoer dieselstellen van reeks 41 gebruikt werden. Vanaf 2012 worden er elektrische stellen van het type MS08 ingezet op de lijn.

Tussen Beauraing en Bertrix bedraagt de maximumsnelheid 120 km/u. Tussen Y Neffe en Beauraing is de snelheid beperkt tot 90 km/u. In sommige tunnels is de snelheid beperkt tot 80 km/u of zelfs 70 km/u. Op het viaduct van Anseremme bedraagt de maximumsnelheid 60 km/u.

Kunstwerken

In tegenstelling tot de spoorlijn 162 (Namen - Luxemburg) zijn er verschillende viaducten en tunnels.

• viaduct van Anseremme over de Maas, enkelspoor, max. 60 km/u
• tunnel van Anseremme, 410 m, max. 80 km/u
• tunnel van Furfooz, 459 m
• tunnel van Gendron, 381 m
• tunnel van Nini, 200 m
• tunnel van Ardenne, 507 m, enkelspoor, max. 70 km/u
• tunnel van Martouzin, 702 m
• viaduct van Thanville, 210 m
• tunnel van Vonêche, 261 m
• tunnel van Gedinne, 675 m

Op het baanvak tussen Anseremme en Houyet zijn er verschillende viaducten over de Lesse.

Treindiensten

De NMBS verzorgt het personenvervoer met L-, Piekuur- en ICT-treinen.

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
L 6050	L-trein (NMBS)	Namen – Dinant – Bertrix – Libramont
P 7620/8620RE 8600	Piekuurtrein (NMBS)	[ Luxemburg – Virton ] / [ [ Aarlen – Virton – ] / [ Dinant – ] Libramont – [ Ciney ] ]	Een rechtstreekse trein Aarlen - Libramont. Een trein Libramont - Ciney.
P 7660/8660	Piekuurtrein (NMBS)	Bertrix – Dinant – Namen	Rijdt alleen op werkdagen.
P 7680/8680RE 8650	Piekuurtrein (NMBS)	[ Bertrix – Dinant ] / [ Libramont – [ Virton – ] / [ Marbehan – ] Aarlen ] / [ Athus – Luxemburg ]	Een trein Aarlen - Virton - Libramont. Een trein Athus - Luxemburg.
ICT 6975	Toeristentrein (NMBS)	Dinant – Houyet	Rijdt van eind mei tot eind september.

Aansluitingen

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Y Neffe

Spoorlijn 154 tussen Namen en Heer-Agimont

Houyet

Spoorlijn 150 tussen Tamines en Jemelle

Bertrix

Spoorlijn 165 tussen Libramont en Athus

Galerij

• 
  Spoorlijn 166 bij Walzin
• 
  Op een van de spoorbruggen over de Lesse in Hulsonniaux (gem. Houyet)
• 
  Spoorbrug bij Chaleux (gem. Houyet)
• 
  Het station van Gendron-Celles

Zie ook

• Lijst van spoorlijnen in België
• Lijst van spoorwegstations in België
• Lijst van voormalige spoorwegstations in België

Bronnen, noten en/of referenties

• (fr) belrail.be - Ligne 166
• Wim Deridder - Spoorlijnen in België
• Paul Kevers - Belgische spoorlijnen
• Infrabel - Technische netkaart
• Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1986): Topografische kaart 64/7-8 Bertrix - Recogne

Mediabestanden

Zie de categorie Spoorlijn 166 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Lijst van Belgische spoorlijnen