Spoorlijn 69

Lijn 69 is een Belgische spoorlijn gelegen in West-Vlaanderen en Henegouwen. Het begin van de lijn ligt aan de vertakking en voormalige station Kortrijk-West, waar de lijn afsplitst van spoorlijn 66. Oorspronkelijk liep de lijn door tot de grens met Frankrijk bij Abele, en gaf daar aansluiting op lijn 299 000 naar Hazebroek, maar het eindpunt ligt nu in Poperinge; vanaf daar zijn de sporen opgebroken. De lijn heeft een maximumsnelheid van 120 km/h en werd in 2022 uitgerust met het automatisch treinbeïnvloedingssysteem ETCS 1 LS (Limited Supervision). Bij de Limited Version ligt er enkel een baken bij seinen die voor gevaarpunten staan en waar de risico's bij een seinvoorbijrijding groter zijn.

Spoorlijn 69 Y Kortrijk-West - Abele
Totale lengte	48,9 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	Flandre Occidentale
Geopend Y Kortrijk-West - Wervik: 14 januari 1853 Wervik - Komen: 18 juni 1853 Komen - Ieper: 1 januari 1854 Ieper - Poperinge: 20 maart 1854 Poperinge - Abele grens: 10 juni 1870
Gesloten	Poperinge - Abele: 1970
Huidige status Y Kortrijk-West - Poperinge: in gebruik Poperinge - Abele: opgebroken
Geëlektrificeerd	Y Kortrijk-West - Poperinge: 1987
Aantal sporen Y Kortrijk-West - Komen: 2 Komen - Poperinge: 1
Baanvaksnelheid	120 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloeding	ETCS 1 LS
Treindienst door	NMBS
Traject
Legenda lijn 66 van Kortrijk 0,0 Y Kortrijk-West lijn 66 naar Brugge 0,3 Kortrijk-West 1,6 Bissegem R8 A17E403 5,1 Wevelgem N32 lijn 65 van Roeselare opgebroken 10,4 Menen lijn 65 naar Menen grens opgebroken militaire aansluiting WO I opgebroken 12,2 Menen-Koekoek militaire aansluiting WO I opgebroken 15,6 Wervik militaire aansluiting WO I opgebroken grens West-Vlaanderen - Henegouwen militaire aansluiting WO I opgebroken 17,5 Comines-Hospice lijn 68 van Komen grens opgebroken 19,2 Komen lijn 67 naar Le Touquet opgebroken N58 22,8 Houthem grens Henegouwen - West-Vlaanderen 24,6 Hollebeke 28,5 Zillebeke lijn 64 van Roeselare opgebroken 31,9 Ieper lijn 63 naar Torhout opgebroken militaire aansluiting WO I opgebroken N38 35,7 Vlamertinge militaire lijn van Paddington jct. opgebroken 38,2 Brandhoek militaire lijn naar Elverdinge opgebroken 42,0 Poperinge lijn 76 naar Adinkerke opgebroken 48,0 Abele 48,9 grens België - Frankrijk lijn 299 000 naar Hazebrouck

Geschiedenis

De lijn werd aangelegd door de private spoorwegmaatschappij Société des chemins de fer de la Flandre-Occidentale als onderdeel van de lijn Brugge – Kortrijk – Ieper – Poperinge. Dezelfde maatschappij legde ook de lijnen aan van Kortrijk naar Brugge (spoorlijn 66), van Roeselare naar Ieper (spoorlijn 64), van Ingelmunster over Tielt naar Deinze (spoorlijn 68 en 73). De maatschappij ging nog voor de opening van het deel Poperinge – Hazebroek (Hazebrouck) een samenwerking aan met andere maatschappijen, om dan later opnieuw zelfstandig te bestaan. Maar ze werd uiteindelijk vanaf 1907 door de staatsspoorwegen overgenomen.

De spoorlijn heeft een rijke geschiedenis, onder meer door het gebruik tijdens de Eerste Wereldoorlog. De lijn kreeg toen de bijnaam Sporen tussen IJzer en Leie. Getuige ook de talrijke militaire aansluitingen die dienden voor de bevoorrading van zowel de Entente als het Centrale mogendheden.

Hill 60

De spoorlijn kruist door de beroemde Hill 60, of het Zwarteleen. Deze heuvel staat bekend om de Britse mijnenaanvallen voor en tijdens 1917. De heuvel ontstond door het opwerpen van aarde tijdens de aanleg van de spoorweg. Onder Hill 60 zouden zich nog tunnels bevinden. Deze zorgden dat de spoorlijn een niet-stabiele ondergrond heeft. Hierdoor moest de trein noodgedwongen vertragen. De spoorlijn werd op deze plaats grondig vernieuwd waardoor de stabiliteitsproblemen zijn opgelost.

Stations

Met de sluiting van de loketten in het station van Wervik (op 1 oktober 2015), Menen en Poperinge (op 1 februari 2021), zijn er enkel nog bemande loketten te Ieper. De treinen blijven wel gewoon stoppen in die stations.

Treindiensten

De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC en Piekuurtreinen. Sinds 12 december 2021:

Serie	Verbinding	Opmerkingen
IC 04	Antwerpen-Centraal – Gent-Sint-Pieters – Kortrijk – Poperinge
P	Poperinge – Ieper – Kortrijk – Gent-Sint-Pieters – Brussel-Zuid – Schaarbeek	Rijdt enkel tijdens de spits
P	Poperinge – Ieper – Kortrijk	Rijdt enkel tijdens de spits
P	Poperinge – Kortrijk – Zottegem	Rijdt enkel tijdens de schoolspits
P	Poperinge – Ieper – Kortrijk – Gent-Sint-Pieters – Mechelen – Leuven – Sint-Joris-Weert	Rijdt enkel op zondagavond tijdens het academiejaar

Jarenlang werd de lijn ook gekenmerkt door het uitzonderlijke vervoer van bieten. De bietentreinen reden van midden oktober tot begin december. In Poperinge werden de bieten overgeladen van vrachtwagens in wagons. Daarna werden ze met de trein vervoerd naar de suikerfabriek te Moerbeke-Waas. Door de sluiting van de suikerfabriek kwam in december 2007 een einde aan dit transport.

Aansluitingen

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Y Kortrijk-West

Spoorlijn 66 tussen Brugge en Kortrijk

Menen

Spoorlijn 65 tussen Roeselare en Menen

Komen

Spoorlijn 67 tussen Komen en Le Touquet

Spoorlijn 68 tussen Komen en Komen grens

Ieper

Spoorlijn 63 tussen Torhout en Ieper

Spoorlijn 64 tussen Roeselare en Ieper

Poperinge

Spoorlijn 76 tussen Adinkerke en Poperinge

Abele

RFN 299 000 tussen Hazebrouck - Boeschepe

Galerij

• 
  Eindpunt Lijn 69 te Poperinge tot eind maart 2013. Sindsdien is Station Poperinge het eindpunt geworden van Lijn 69.
• 
  Station Abele rond 1900.

Zie ook

• Lijst van spoorlijnen in België
• Lijst van spoorwegstations in België
• Lijst van voormalige spoorwegstations in België

Bronnen, noten en/of referenties

• Lijn 69
• http://users.telenet.be/pk/lijnen.htm#69
• http://www.belrail.be

Lijst van Belgische spoorlijnen