Lijst van bijnamen van spoorlijnen in Nederland

Onderstaand een overzicht van alle bijnamen van Nederlandse spoorlijnen.

  A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z · Zie ook  

B

• Badkuipspoor of Badkuipspoorweg
  Het stuk van de spoorlijn Roosendaal – Vlissingen dat na de watersnoodramp van 1953 door de ondergelopen polders bij Kruiningen liep, dit gedeelte kon kort na de ramp alleen met laagwater bereden worden.
• Badkuiptracé
  De Flevolijn werd, om het natuurgebied de Oostvaardersplassen te ontzien, tussen Almere en Lelystad niet in een rechte lijn aangelegd, maar in een omlegging die op de kaart de vorm heeft van een badkuip.
• Baronnenlijn
  Hattemerbroek – Apeldoorn – Dieren
  Geopend 1889: staking reizigersvervoer 1950; opheffing traject Hattemerbroek – Apeldoorn 1972. Het resterende traject is sinds 1975 in gebruik door de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij.
• Bels Lijntje
  'Bels' is Brabants dialect voor 'Belgisch'.
  • Tilburg – Turnhout
    Geopend 1867; opgebroken 1987.
  • Eindhoven – Neerpelt
    Geopend 1866; opgebroken
• Betuwelijn
  Elst – Geldermalsen – Dordrecht
  Geopend 1882-1885.
• Betuweroute
  Maasvlakte – Kijfhoek – Zevenaar
  Geopend in 2007.
• Binnendoortje
  Spoorlijn Harmelen - Breukelen
  Geopend in 1869.
• Bocholtse Baan
  Winterswijk – Bocholt (Duitsland).
  Geopend 1880; gesloten in de Tweede Wereldoorlog.
• Borkense Baan
  Winterswijk – Borken (Duitsland).
  Geopend 1880; in onbruik sinds 1979.
• Brabantse Lijn
  Tilburg – 's-Hertogenbosch – Nijmegen
  Geopend 1881.

C

• Ceintuurbaan
  Schiedam/Rotterdam DP – Rotterdam Noord – Rotterdam Maas/Gouda
  Geopend 1899.
• Centraalspoorweg
  Utrecht – Zwolle – Kampen
  Geopend 1863-1865.

D

• Doklijn
  Amsterdam Weesperpoort – Kadijk – Amsterdam Doklaan
  Geopend 1847-1848; ombouw normaalspoor 1856; opheffing 1904.
• Dokkumer Lokaaltje
  Leeuwarden – Stiens – Dokkum
  Geopend 1901-1913; opheffing 1970-1995.
• Dow-lijn
  Terneuzen – Wondelgem
  Geopend 1869. Sinds 1939 niet meer in gebruik voor reizigersvervoer.
• Duits Lijntje
  Boxtel – Gennep – Wesel (Duitsland).
  Geopend 1873-1878. Staking reizigersvervoer 1950.
  Opheffing: Volkel – Mill 1954; Uden – Volkel 1959; Kruispunt Beugen – Gennep 1971; Mill – Kruispunt Beugen 1972; Veghel – Uden 1983. Boxtel – Schijndel – Veghel buiten gebruik: 2005.

E

• Emmerlijn
  Zwolle - Emmen
  Geopend 1903-1905

F

• Flevolijn
  Weesp – Almere – Lelystad
  Geopend 1987 (tot Almere Buiten) en 1988 (tot Lelystad).

G

• Gooiboog
  Verbindingsboog ten oosten van Weesp tussen de Flevolijn en de Gooilijn richting Hilversum.
  Geopend 14 december 2003.
• Gooilijn
  Amsterdam Centraal – Hilversum – Amersfoort
  Geopend 1874 (tot Amsterdam Oosterdok) en 1889 (tot nieuw Centraal Station).
• Goudse Lijn
  Utrecht - Gouda - Rotterdam; Gouda – Den Haag
  Geopend 1855 (Utrecht – Rotterdam Maas) en 1870 (Gouda – Den Haag Staatsspoor).

H

• Haarlemmermeerspoorlijnen
  • Aalsmeer – Hoofddorp – Haarlem. Geopend 3 augustus 1912; opgeheven 1 januari 1936;
  • Hoofddorp – Leiden Heerensingel. Geopend 3 augustus 1912; opgeheven 1 januari 1936;
  • Aalsmeer – Bovenkerk – Amsterdam Willemspark. Geopend 1 mei 1915; opheffing Aalsmeer Oost – Bovenkerk 3 september 1950; opheffing Aalsmeer – Aalsmeer Oost 28 mei 1972; opheffing Bovenkerk – Amsterdam Haarlemmermeer 1972-1981;is sinds 1981 een museumlijn van de EMA
  • Bovenkerk – Uithoorn. Geopend 1 mei 1915; opgeheven 1981;
  • Aalsmeer – Uithoorn – Nieuwersluis=Loenen; Aalsmeer – Uithoorn Geopend 1 juli 1914; opgeheven 3 juni 1973; Uithoorn – Nieuwersluis=Loenen Geopend 1 december 1915; opgeheven 1 juni 1986;
  • Uithoorn – Alphen aan den Rijn. Geopend 1 augustus 1915; opgeheven 1 januari 1936;
  • Nieuwveen – Ter Aar. Geopend 2 januari 1918; opgeheven 1 januari 1936.
• Halve-Zolenlijn of Langstraatspoorlijn
  Lage Zwaluwe – Waalwijk – 's Hertogenbosch. Zo genoemd vanwege de aanwezige schoenenindustrie.
• Hanzelijn
  Zwolle – Hattemerbroek Aansluiting – Kampen Zuid – Dronten – Lelystad
  Geopend 6 december 2012.
• Havenspoorlijn
  (Rotterdam) IJsselmonde – Waalhaven Zuid – Botlek – Maasvlakte
  Geopend 1957-1977; trajectdeel IJsselmonde/Kijfhoek – Waalhaven Zuid in 2004 vervangen door eerste deel Betuweroute. Kortsluitroute (omleiding om station Waalhaven Zuid) en het overige traject zijn onderdeel van de Betuweroute.
• Heilige Lijn of Maaslijn
  Nijmegen – Venlo.
  Geopend 1883.
• Hemboog
  Verbindingsboog nabij station Amsterdam Sloterdijk tussen de Zaanlijn en de Westtak Ringspoorbaan
  Geopend 14 december 2003.
• Heuvellandlijn
  Maastricht Randwyck – Heerlen – Kerkrade Centrum.
• Hoekse Lijn
  Rotterdam – Hoek van Holland
  Geopend 1891-1893.
• Hofpleinlijn
  • Rotterdam Hofplein – Den Haag HS
    Geopend 1 oktober 1908; gesloten per 3 juni 2006 voor verbouwing tot metrolijn in verband met RandstadRail; heropend 11 november 2006.
  • Den Haag HS – Station Scheveningen
    Geopend 1 mei 1907; opgeheven 4 oktober 1953.
• Hogelandspoor
  Sauwerd – Roodeschool
  Geopend 1893.
  Zie ook Noordelijke Nevenlijnen en PEN-lijnen.
• HSL-Oost of Hogesnelheidslijn-Oost
  Amsterdam – Utrecht – Arnhem – grens. Niet gerealiseerd.
• HSL-Zuid of Hogesnelheidslijn-Zuid
  Amsterdam – Rotterdam – Breda – grens
  Geopend 7 september 2009.

I

• IJmondlijn
  Santpoort Noord – IJmuiden
  Geopend 1883; in onbruik sinds 1998.
• IJssellijn
  Arnhem – Zutphen – Deventer – Zwolle
  Deel van Staatslijn A (Arnhem – Leeuwarden)
  Geopend 1865-1866.
• IJzeren Rijn
  Antwerpen – Neerpelt – Weert – Roermond – Dalheim
  Geopend 1879; Roermond – Dalheim in onbruik sinds 1996.

K

• Kamperlijntje
  Zwolle – Kampen
  Geopend 1865 als laatste deel Centraalspoorweg Utrecht – Kampen.

• Kersenlijn,
  Kesteren – Rhenen – Veenendaal – Amersfoort
  Geopend 1886; opheffing Kesteren – Rhenen 1944. Meer geschiedenis bij Spoorlijn Kesteren - Amersfoort.
  Bijnaam is ontstaan door reizigers die in de Betuwe voedsel gingen halen. Delen van de lijn dragen ook andere bijnamen: Veenendaallijn, Ponlijn.
• Kippenlijn, onderdeel van de Valleilijn
  Ede – Barneveld – (Nijkerk) – Amersfoort
  Geopend 1902-1903; opheffing Barneveld – Nijkerk 1937.
• Kortsluitroute
  Afsnijding slinger in Havenspoorlijn langs station Waalhaven Zuid.

L

• Langstraatspoorlijn
  Lage Zwaluwe – 's-Hertogenbosch
  Geopend 1890; Raamsdonk – 's-Hertogenbosch gesloten 1950; Made en Drimmelen – Geertruidenberg gesloten 1987. Ook wel Halve-Zolenlijn genoemd.
• Lelylijn

Planfase

• Lijn A
  Arnhem – Zutphen – Deventer – Zwolle – Leeuwarden
  Geopend 1865-1868.
  Zie ook: IJssellijn (Arnhem – Zwolle).
• Lijn B
  Harlingen – Leeuwarden – Groningen – Nieuweschans – Duitsland
  Geopend 1863-1876.
  Zie ook: Noordelijke Nevenlijnen.
• Lijn C
  Groningen – Meppel
  Geopend 1870.
• Lijn D
  Zutphen – Hengelo – Enschede – Duitsland
  Geopend 1865-1866; Enschede – Gronau geopend 1868-1875; gesloten in 1981 maar heropend in 2001.
• Lijn E
  Maastricht – Roermond – Venlo en Venlo – Eindhoven en Breda – Eindhoven
  Maastricht – Venlo geopend 1865; Venlo – Eindhoven geopend 1866; Breda – Tilburg geopend 1863; Tilburg – Boxtel geopend 1865; Boxtel – Eindhoven geopend 1866.
• Lijn F
  Roosendaal – Vlissingen
  Geopend 1863-1873.
  Zie ook: Zeeuwse Lijn.
• Lijn G
  Venlo – Duitsland
  Geopend 1866.
• Lijn H
  Utrecht – 's-Hertogenbosch – Boxtel
  Geopend 1868-1870.
• Lijn I
  Breda – Rotterdam
  Geopend 1866-1877.
• Lijn K
  Nieuwediep – Alkmaar – Amsterdam Centraal
  Geopend 1865-1878.
  Zie ook: Zaanlijn.
• Locaalspoorweg Hollands Noorderkwartier
  Hoorn – Wognum – Twisk – Oostwoud – Medemblik
  Geopend 1887; sinds 1972: Stoomtram Hoorn – Medemblik
• Luchtspoor
  Rotterdam CS – Rotterdam Blaak – Spoorbrug over Nieuwe Maas.
  Geopend 1877; gesloopt na gereedkomen oostelijke tunnelbuis Willemspoortunnel in 1993.

M

• Maaslijn of Heilige Lijn
  Nijmegen – Venlo en Venlo – Roermond
  Nijmegen – Venlo Geopend 1883; Venlo – Maastricht Geopend 1865.
• Marnelijn
  Winsum – Zoutkamp
  Geopend in 1922; gesloten in 1942.
• MerwedeLingelijn (Westelijke Betuwelijn)
  Dordrecht – Geldermalsen (officiële naam gebruikt door de provincie Zuid-Holland sinds 2006)
• Middennet
  Amsterdam CS – Utrecht CS – 's-Hertogenbosch – Eindhoven; Den Haag SS – Gouda – Utrecht; Rotterdam Maas – Gouda; Utrecht CS – Arnhem.
  Elektrificatie 1938.
• Miljoenenlijn
  Schaesberg – Kerkrade – Simpelveld
  Geopend 1934 (in 1949 voor reizigersvervoer); Kerkrade – Simpelveld gesloten in 1988 en in 1995 heropend als museumspoorlijn door de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij. Naam Schaesberg in 1986 gewijzigd in Landgraaf.

N

• Nedersaksenlijn

Planfase

• Noordelijke Nevenlijnen
  Groningen – Roodeschool / Delfzijl / Nieuweschans en Leeuwarden – Harlingen / Stavoren
  Zie ook PEN-lijnen.
• Noorderstoomtram
  Alkmaar – Schagen. Geopend 1913. Traject Warmenhuizen – Schagen opgeheven en opgebroken 1933.
  Alkmaar – Warmenhuizen opgeheven en opgebroken 1968.
• Noordooster Locaalspoorweg
  Zwolle/Almelo – Mariënberg – Coevorden – Emmen – Gasselternijveen – Assen/Stadskanaal – Veendam – Zuidbroek – Delfzijl
  Geopend 1903-1910. Trajecten Emmen – Stadskanaal en Assen – Gasselternijveen in 1972 opgeheven en sindsdien opgebroken. Veendam – Stadskanaal (– Musselkanaal) sinds 1994 in gebruik als museumspoorlijn bij de Stichting Stadskanaal Rail.
• Nootdorpboog
  Verbindingsboog nabij Ypenburg tussen de spoorlijn Gouda – Den Haag en de Nedtrain-werkplaats te Leidschendam.
  Geopend 7 november 2005.

O

• Oostelijke Betuwelijn
  Elst – Geldermalsen
  Geopend 1882.
• Oosterspoorweg
  Amsterdam – Apeldoorn – Zutphen en Hilversum – Utrecht Lunetten
  Geopend 1874-1876.
• Oude Lijn
  Amsterdam – Haarlem – Leiden – Den Haag – Delft – Schiedam – Rotterdam
  Amsterdam – Haarlem werd geopend in 1839 als eerste spoorlijn in Nederland. Haarlem – Leiden 1842; Leiden – Den Haag 1843; Den Haag – Rotterdam 1847.

P

• PEN-lijnen
  Zo genoemd vanwege het PEN-project (Projectgroep Exploitatie Noordelijke Nevenlijnen) uit de jaren 70.
  Zie: Noordelijke Nevenlijnen.
• Ponlijn
  Amersfoort – Leusden raccordement Pon
  Restant van Amersfoort – Kesteren – Nijmegen; Geopend 1886; staking reizigersvervoer 1944.

R

• Rhijnspoorweg
  Amsterdam Weesperpoort – Utrecht – Arnhem – Duitse Grens
  Geopend 1843-1845; ombouw normaalspoor 1855; opheffing Station Weesperpoort 1939.
• Ringspoorbaan Amsterdam
  bestaande uit Westtak Ringspoorbaan en Zuidtak Ringspoorbaan
  Geopend 1978-1993.

S

• Schipholboog (ook wel Utrechtboog genoemd)
  Aansluitboog ten zuidwesten van Duivendrecht tussen Zuidtak Ringspoorbaan en de spoorlijn Amsterdam – Utrecht.
  Geopend 12 maart 2006.
• Schipholboog (Den Haag)
  Aansluitboog tussen Den Haag Laan van NOI en Den Haag Mariahoeve die de verbinding mogelijk maakt tussen Den Haag Centraal en de station Schiphol Airport.
  Geopend 1973.
• Schiphollijn
  Diemen Zuid - Duivendrecht – Amsterdam RAI – Schiphol – Hoofddorp – Nieuw-Vennep – Leiden
  Geopend 1978-1981-1996.
• Schaddenspoor
  Neede – Haaksbergen – Hengelo/Enschede
  Geopend 1880-1885; gesloten in 1934. Baanvak Haaksbergen – Enschede sinds 1971 in gebruik als museumspoorlijn bij de Museum Buurtspoorweg. Dit traject is na de aanleg van de A35 ingekort tot Haaksbergen – Boekelo. Bij Hengelo is een deel van de zijtak Boekelo – Hengelo nog voor AkzoNobel in gebruik.
• Schrootlijn
  Zwolle – Arnhem – Nijmegen – Oss – 's-Hertogenbosch – Tilburg – Breda – Roosendaal
  Soms zo genoemd omdat NS hier jarenlang oud materieel inzette.
• Sloelijn
  • Oude Sloelijn
    (Goes) – 's-Heer Arendskerke – Sloehaven
    Geopend 1966-1977 met hergebruik van de tramweg 's-Heer Arendskerke – Nieuwdorp.
  • Nieuwe Sloelijn
    Lewedorp – Vlissingen Sloehaven
• Staatslijnen:
  • Staatslijn A
    Arnhem – Zutphen – Deventer – Zwolle – Leeuwarden
    Geopend 1865-1868.
    Zie ook: IJssellijn (Arnhem – Zwolle).
  • Staatslijn B
    Harlingen – Leeuwarden – Groningen – Nieuweschans – Duitsland
    Geopend 1863-1876.
    Zie ook: Noordelijke Nevenlijnen.
  • Staatslijn C
    Groningen – Meppel
    Geopend 1870.
  • Staatslijn D
    Zutphen – Hengelo – Enschede – Duitsland
    Geopend 1865-1866; Enschede – Gronau geopend 1868-1875; gesloten in 1981 maar heropend in 2001.
  • Staatslijn E
    Maastricht – Roermond – Venlo en Venlo – Eindhoven en Breda – Eindhoven
    Maastricht – Venlo geopend 1865; Venlo – Eindhoven geopend 1866; Breda – Tilburg geopend 1863; Tilburg – Boxtel geopend 1865; Boxtel – Eindhoven geopend 1866.
  • Staatslijn F
    Roosendaal – Vlissingen
    Geopend 1863-1873.
    Zie ook: Zeeuwse Lijn.
  • Staatslijn G
    Venlo – Duitsland
    Geopend 1866.
  • Staatslijn H
    Utrecht – 's-Hertogenbosch – Boxtel
    Geopend 1868-1870.
  • Staatslijn I
    Breda – Rotterdam
    Geopend 1866-1877.
  • Staatslijn K
    Nieuwediep – Alkmaar – Amsterdam Centraal
    Geopend 1865-1878.
    Zie ook: Zaanlijn.
• Stichtse Lijn
  Den Dolder – Baarn
  Geopend 1898.

T

• Twentekanaallijn
  Zutphen – Hengelo
  Geopend 1865

U

• Utrechtboog (ook wel Schipholboog genoemd)
  Aansluitboog ten zuidwesten van Duivendrecht tussen Zuidtak Ringspoorbaan en de spoorlijn Amsterdam – Utrecht.
  Geopend 12 maart 2006.

V

• Valleilijn
  Amersfoort – Ede-Wageningen, nieuwe naam voor de Kippenlijn, vanaf december 2006.
• Veenendaallijn
  Rhenen – Veenendaal (– Utrecht)
  Geopend 1886 als onderdeel van de internationale lijn Amsterdam – Keulen via Amersfoort – Leusden – De Haar – Veenendaal – Rhenen – Kesteren – Vork – Nijmegen – Kleve; staking reizigersvervoer 1944. Heropening voor personenvervoer trajectdeel Rhenen – Veenendaal – De Haar en nieuwe aansluiting richting Utrecht in 1981; trajectdeel De Haar – Woudenberg opgeheven.
• Veluwelijn
  Amersfoort – Zwolle
  Deel van de Centraalspoorweg.
  Geopend 1863-1864.
• Vislijn of IJmondlijn
  Santpoort Noord – IJmuiden
  Naam naar aanleiding van het vele visvervoer.
  Geopend 1883; in onbruik sinds 1998.

W

• Westelijke Betuwelijn
  Geldermalsen – Dordrecht
  Geopend 1883-1885.
• Westtak Ringspoorbaan
  Amsterdam CS – Amsterdam Sloterdijk (hoog) – Schiphol.
  Geopend 1986.
• Woldjerspoorweg
  Groningen – Slochteren – Weiwerd
  Geopend 1929; opgeheven 1942.

Z

• Zaanlijn
  Uitgeest – Zaandam
  Deel van Staatslijn K Nieuwediep – Amsterdam
  Geopend 1869.
• Zeeuwse Lijn (Staatslijn F)
  Roosendaal – Vlissingen
  Geopend 1863-1873.
• Zoetermeer Stadslijn
  Den Haag – Zoetermeer
  Geopend 1977-1979; gesloten per 3 juni 2006 voor verbouwing tot sneltramlijn in verband met RandstadRail; heropend 27 oktober 2007.
• Zuider Koggelijn
  Hoorn – Schellinkhout – Wijdenes – Hem – Venhuizen – Bovenkarspel-Grootebroek – Enkhuizen
  Geopend: 1913; opgeheven 1935.
• Zuiderspoor
  Enschede – Broekheurne grens
  Geopend 1903; opheffing 1974.
• Zuiderzeelijn
  Lelystad – Emmeloord – Heerenveen – Drachten – Groningen
  Wordt niet aangelegd (besluit Tweede Kamer d.d. 28 november 2007).
• Zuidooster spoorlijn
  Tilburg – 's-Hertogenbosch – Nijmegen
  Geopend 1881.
• Zuidtak Ringspoorbaan
  Schiphol – Weesp
  Schiphol – Amsterdam Zuid geopend 1978; Zuid – Amsterdam RAI geopend 1981; RAI – Weesp geopend 1993.

Zie ook

• Toeristische spoorweg
• Lijst van beroemde spoorlijnen en treinen
• Elektrificatie van spoorlijnen in Nederland

Lijsten

• Spoorlijnen in Nederland
• Lijst van namen van Nederlandse metro- en sneltramlijnen
• Lijst van opgeheven spoorlijnen in Nederland
• Lijst van toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland
• Lijst van treinseries in Nederland
• Lijst van Nederlandse spoorwegstations
• Lijst van Nederlandse spoorwegmaatschappijen