Regering-Delacroix II

De regering-Delacroix II (2 december 1919 - 20 november 1920) was een Belgische regering. Het was een coalitie van de Katholieke Partij (73 zetels), BWP (70 zetels) en de Liberale Partij (34 zetels). Ze volgde de regering-Delacroix I op, na de verkiezingen van 16 november 1919, en werd opgevolgd door de regering-Carton de Wiart nadat de verdeeldheid binnen de katholieken, het verzet tegen de eisen van de Vlamingen, de eis van de zesmaandendienst en het stakingsrecht van de socialisten, en de impopulariteit van Delacroix binnen zijn eigen partij, de regering fataal werd.

Regering-Delacroix II
Zetelverdeling in de Kamer voor de bestuursmeerderheid van Delacroix II
Coalitie Katholieke Partij
BWP
Liberale Partij
Zetels Kamer 177 van 186 (16 november 1919)
Premier Léon Delacroix
Aantreden 2 december 1919
Ontslagnemend 3 november 1920
Einddatum 20 november 1920
Voorganger Delacroix I
Opvolger Carton de Wiart
Portaal  Portaalicoon   België

Verloop bewerken

De verkiezingen van 1919, de eerste na de invoering van het Algemeen kiesrecht, verstoorden de politieke situatie: de katholieken verloren hun absolute meerderheid, de socialisten werden de tweede kracht in het land en de liberalen werden gedegradeerd tot de derde partij van het land.

De regering, geleid door de katholieke Léon Delacroix, werd weinig gesteund door de Katholieke Partij zelf: Delacroix werd te toegeeflijk geacht ten opzichte van de socialisten en stemde met hen in om vrouwen geen stemrecht te geven, terwijl zijn partij daar wel voor was. De katholieken waren echter verdeeld, zodat Delacroix bepaalde eisen van de Vlamingen steunde om de steun van een deel van rechts te krijgen: een wet tot invoering van het gebruik van het Nederlands in de Vlaamse gemeente- en provinciebesturen werd aldus op 6 augustus 1920 in de Kamer goedgekeurd, maar bleef in de Senaat geblokkeerd.

Nadat in maart 1920, in strijd met het Verdrag van Versailles, Duitse troepen naar het gedemilitariseerde Ruhrgebied waren gezonden, stuurde Frankrijk soldaten naar Frankfurt am Main. België, dat het verdrag wenste te handhaven, nam deel aan de Franse manoeuvres. De regering onderhandelde onmiddellijk over een militair akkoord met Frankrijk, wat de verontwaardiging van de Vlaamse socialisten en katholieken wekte, vooral omdat de inhoud van het akkoord niet openbaar werd gemaakt.

Na de stemming van de belangrijke dossiers, inzake het algemeen enkelvoudig stemrecht en de wet op taalgebruik, in de Kamer, kwam het in augustus 1920 tot een breuk met de liberalen. De directe aanleiding was de door de liberalen gewenste levering van munitie aan Polen, dat op dat ogenblik bedreigd werd door het Rode Leger.[1] Aangezien koning Albert I op staatsbezoek in Brazilië was, werd er afgesproken bij diens terugkeer het ontslag van de regering in te dienen. Minister Paul Hymans wenste daar echter niet op te wachten en nam onmiddellijk ontslag; zijn bevoegdheden werden overgenomen door premier Léon Delacroix. De regering, die dus al de facto ontslagnemend was, bood ten slotte formeel haar ontslag aan op 3 november 1920.[2] De ontslagnemende regering werd op 20 november 1920 afgelost door de nieuwe regering-Carton de Wiart.

Samenstelling bewerken

De regering-Delacroix II telde 12 ministers: 5 voor de Katholieke Partij, 4 voor de BWP en 3 voor de Liberale Partij. De portefeuille Oorlog werd bij deze gelegenheid omgedoopt tot het minder agressieve Landsverdediging.

Ambtsbekleder Functie Termijn Partij
  Léon Delacroix
(1867-1929)
Eerste Minister 2 december 1919 - 20 november 1920 Katholieke Partij
Minister
Financiën
2 december 1919 - 20 november 1920
Minister ad interim
Buitenlandse Zaken
28 augustus 1920 - 20 november 1920
  Emile Vandervelde
(1866-1938)
Minister
Justitie
2 december 1919 - 20 november 1920 BWP
  Paul Hymans
(1865-1941)
Minister
Buitenlandse Zaken
2 december 1919 - 28 augustus 1920 Liberale Partij
  Jules Renkin
(1862-1934)
Minister
Binnenlandse Zaken
2 december 1919 - 2 juni 1920 Katholieke Partij
  Jules Destrée
(1863-1936)
Minister
Wetenschappen en Kunsten
2 december 1919 - 20 november 1920 BWP
  Albéric Ruzette
(1866-1929)
Minister
Landbouw
2 december 1919 - 20 november 1920 Katholieke Partij
  Edward Anseele
(1856-1938)
Minister
Openbare Werken
2 december 1919 - 20 november 1920 BWP
  Joseph Wauters
(1875-1929)
Minister
Nijverheid, Arbeid en Bevoorrading
2 december 1919 - 20 november 1920 BWP
  Prosper Poullet
(1868-1937)
Minister
Spoorwegen, Zeewezen, Posterijen en Telegrafen
2 december 1919 - 20 november 1920 Katholieke Partij
  Fulgence Masson
(1854-1942)
Minister
Oorlog
2 december 1919 - 4 februari 1920 Liberale Partij
  Louis Franck
(1868-1937)
Minister
Koloniën
2 december 1919 - 20 november 1920 Liberale Partij
  Henri Jaspar
(1870-1939)
Minister
Economische Zaken
2 december 1919 - 2 juni 1920 Katholieke Partij
Minister
Binnenlandse Zaken
2 juni 1920 - 20 november 1920
Minister ad interim
Landsverdediging
30 september 1920 - 20 november 1920
  Paul-Emile Janson
(1872-1944)
Minister
Landsverdediging
4 februari 1920 - 30 september 1920 Liberale Partij
  Fernand de Wouters d'Oplinter
(1868-1942)
Minister
Economische Zaken
2 juni 1920 - 20 november 1920 Katholieke Partij

Herschikkingen bewerken