Abasja (gemeente)
Abasja (Georgisch: აბაშის მუნიციპალიტეტი, Abasjis munitsipaliteti) is een gemeente in het westen van Georgië met ongeveer 18.600 inwoners (2023), gelegen in de regio Samegrelo-Zemo Svaneti. De gemeente, waarvan de gelijknamige stad het bestuurlijke centrum is, heeft een oppervlakte van 322,5 km² en ligt in het Colchis-laagland. De Rioni stroomt door de gemeente.
Gemeente in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Locatie in Georgië | |||
| |||
| Geografie | |||
| Regio | Samegrelo-Zemo Svaneti | ||
| Hoofdplaats | Abasja | ||
| Oppervlakte | 322.5 km² [1] | ||
| Coördinaten | 42° 12′ NB, 42° 13′ OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2023) | 18.594 [2] (57,7 inw./km²) | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (99,6%) | ||
| Religie (2014) | Georgisch-Orthodox (99,1%) | ||
| Bestuur | |||
| Burgemeester | Giga Gabelaja (2021-) | ||
| Overige informatie | |||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Website | abasha.gov.ge | ||
| Abasja in Samegrelo-Zemo Svaneti | |||
  | |||
| Foto's | |||
| |||
| De hoofdweg S1 door Abasja | |||
| |||
Toponiem bewerken
De naam "Abasja" is afgeleid van het Arabisch, waarover verschillende legendes bestaan. Een daarvan is dat Arabische veroveraars de rivier Abasja wilden oversteken, maar dat deze overstroomde waarop zij riepen: "Aba-sja", wat betekent "Laten we terugtrekken".[3]
Geschiedenis bewerken
Het gebied rond de Rioni wordt gekenmerkt door vruchtbare gronden in het Colchis-laagland. Colchiërs en Laz hebben eeuwenlang landbouw bedreven en metallurgie, ambachten, handel, en stadsleven konden er zich ontwikkelen. Door het gebied passeerden oude (handels)wegen, zoals tussen Poti en Koetaisi en tussen Koboeleti en Martvili.
Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw lag het gebied van Abasja in het vorstendom Mingrelië en stond het onder de heerschappij van de adellijke Dadiani-familie. Het Ottomaanse Rijk had de uiteindelijke controle over het gebied, maar vanaf de 18e eeuw verloren zij het gezag. Toen Rusland in 1810 overging tot de annexatie van West-Georgië werd de Russische bestuurlijke indeling langzamerhand ingevoerd die de basis legde voor de hedendaagse indeling.
In Russisch Rijk bewerken
In 1846 werd Mingrelië opgenomen in het nieuwe Gouvernement Koetais dat tot 1917 bestond. Daarbinnen viel het moderne gebied van Abasja tot 1930 onder het oejezd Senaki.[4] Het oejezd, ook wel mazra genoemd in het Georgisch, was onderverdeeld in vier districten, zogeheten oetsjastoks, waaronder het oetsjastok Abasja,[5] waarmee de contouren van de moderne gemeente geschapen werden. Een klein deel van de hedendaagse gemeente was ingedeeld bij oejezd Koetaisi.
Vorming district bewerken
Als gevolg van de bestuurlijke herindelingen van de Sovjet-Unie in 1930 werd het gebied van Abasja bij het rajon Senaki ingedeeld. Abasja werd in 1935 als zelfstandig rajon Abasja daarvan afgesplitst. In de jaren 1960 viel het rajon korte tijd onder Gegetsjkori (Martvili), maar in 1966 werd dat teruggedraaid en kreeg Abasja de huidige grenzen.[3] In het onafhankelijke Georgië werd het district in 1995 onderdeel van de nieuw opgerichte regio (mchare) Samegrelo-Zemo Svaneti en in 2006 werd het district omgevormd naar een gemeente (municipaliteit), waarbij het dezelfde omvang behield.
Geografie bewerken
Abasja ligt in het Colchis-laagland, langs beide oevers van de Rioni met het grootste deel van de gemeente aan de noordkant. De gemeente grenst in het noorden aan Martvili, in het westen aan Senaki, in het zuiden aan Lantsjchoeti (regio Goeria), in het oosten aan Samtredia (regio Imereti) en het noordoostelijk puntje grenst aan Choni, ook in Imereti.
De rivier Abasja, die uit het Egrisigebergte komt, stroomt van noord naar zuid door de gemeente, en vormt een deel van de westelijke grens. Uit datzelfde gebergte komen ook de rivieren Noghela en Tschenistskali, die in dezelfde zuidelijke richting door Abasja stromen. De Tschenistskali vormt de grens met de regio Imereti. De gemeente ligt op ongeveer 20-90 meter boven zeeniveau en is derhalve vlak, met een helling van zuidwest naar het noordoosten waar het hoogste deel ligt.
Demografie bewerken
Begin 2023 telde de gemeente Abasja 18.594 inwoners,[2] een daling van bijna 17% ten opzichte van de volkstelling van 2014. Het aantal inwoners in de hoofdplaats Abasja daalde in dezelfde periode met 11%.
| Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Abasja | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1923 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[6] | 2014 | 2020 | 2023 | ||||||||
| Gemeente Abasja | - | - | 49.400 | 30.286 |  30.416 |
 29.246 |
28.219 |
28.707 |
22.341 |
19.873 |
18.594
| |||||||
| Abasja | - | 1.514 | 2.264 |
4.444 |
5.197 |
6.801 |
7.139 |
6.430 |
4.941 |
4.573 |
4.396
| |||||||
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[7][8][9][10] Noot:[6] | ||||||||||||||||||
Etniciteit en religie bewerken
De bevolking van Abasja was volgens de volkstelling van 2014 praktisch mono-etnisch Georgisch (99,6%), waarbij enkele tientallen Russen (0,2%) de belangrijkste etnische minderheid waren.[12] Qua religie bestaat de bevolking voor 99,1% uit Georgisch-Orthodoxen. De enige geloofsminderheden waren enkele tientallen moslims (0,2%) en jehova's (0,1%).[13]
Administratieve onderverdeling bewerken
_-1.jpg)
De gemeente Abasja is administratief onderverdeeld in 15 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 35 dorpen (სოფელი, sopeli) en één stad (ქალაქი, kalaki), het bestuurlijk centrum Abasja.[1]
Bestuur bewerken
De gemeenteraad van Abasja (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 30 leden: 20 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 10 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[14] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 17 districtszetels.
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Giga Gabelaja van Georgische Droom met 54,3% van de stemmen gekozen tot burgemeester. De tien districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom (9) en Verenigde Nationale Beweging (1) gegaan. De Georgische Droom behaalde de meeste proportionele stemmen (42,9%), gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (30,6%), Voor Georgië (8,3%), Girtsji (3,3%) en Georgische Arbeiderspartij (3,2%). Acht partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet. Het centrum-rechtse liberaal-libertarisch georiënteerde Girtsji behaalde in Abasja hun enige raadszetel in het hele land.[15][16]
| Samenstelling Sakrebulo (zetels per partij) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 2017[17] | 2021[18] | |||
| Georgische Droom (GD) | 21 | 18 | |||
| Verenigde Nationale Beweging (UNM) | 6 | 8 | |||
| Voor Georgië | 2 | ||||
| Girtsji | 1 | ||||
| Georgische Arbeiderspartij | 1 | ||||
| Europees Georgië (EG) | 1 | ||||
| Alliantie van Patriotten (AP) | 1 | ||||
| Democratische Beweging | 1 | ||||
| Staat voor de Mensen | 1 | ||||
| Onafhankelijk Raadslid | 1 | ||||
| Totaal | 32 | 30 | |||
Bezienswaardigheden bewerken
In de gemeente zijn enkele bezienswaardigheden:
- Aartsengel kerk in Sepieti uit de 5e-6e eeuw.[19]
- Geboortehuis van de beroemde Georgische schrijver en academicus Konstantine Gamsachoerdia (1893-1975), vader van de eerste President van Georgië, Zviad Gamsachoerdia.
- Katsoboeri Beheerd Reservaat, een reservaat van 295 hectare in een voormalige bocht van de Rioni, onderdeel van de beschermde gebieden in het gebied waaronder Nationaal park Kolcheti.
Vervoer bewerken
De belangrijkste hoofdweg in Georgië, S1 / E60 (Tbilisi - Zoegdidi - Abchazië), passeert door de gemeente en doet de hoofdplaats Abasja aan. Tevens passeren de belangrijke nationaal-regionale hoofdwegen nationale route Sh3 en Sh4 de gemeente. De Samtredia - Zoegdidi spoorlijn heeft een station in Abasja.
Externe link bewerken
Referenties bewerken
|
