Kacheti

regio van Georgië

Kacheti (Georgisch: კახეთი) is een regio (mchare) in het oosten van Georgië met een oppervlakte van 11.375 km² en 306.216 inwoners (2023). De hoofdstad is Telavi, de belangrijkste stad van de regio en hoofdstad van historische Kachetiaanse koninkrijken. De gouverneur van Kacheti is sinds augustus 2022 Giorgi Aladasjvili.[3] Kacheti is veruit de grootste regio van het land en heeft acht gemeenten.

Kacheti
კახეთი
Regio in Georgië Vlag van Georgië
Kaart van Kacheti
Geografie
Hoofdplaats Telavi
Oppervlakte 11375 km² [1]
Hoogste punt Teboelosmta (4493 m)
Coördinaten 41° 45′ NB, 45° 43′ OL
Bevolking
Inwoners (2023) 306.216 [2]
(26,9 inw./km²)
Etniciteit (2014) Georgisch (85,2%)
Azerbeidzjaans (10,2%)
Kist (1,8%)
Osseets (0,8%)
Armeens (0,7%)
Russisch (0,6%)
Avaars (0,3)
Jezidi (0,2%)
Religie (2014) Georgisch-Orthodox (98,8%)
Islam (12,1%)
Jehova (0,3%)
Protestants (0,1%)
Katholiek (0,1%)
Bestuur
Gouverneur Giorgi Aladasjvili (2022)
Gemeenten 8
Overige informatie
Opgericht 1995
Tijdzone UTC+4
ISO 3166-2 GE-KA
Website kakheti.gov.ge
Reliefkaart Kacheti
Kacheti (Kacheti)
Kacheti
Foto's
Telavi, hoofdstad van Kacheti
Telavi, hoofdstad van Kacheti
Portaal  Portaalicoon   Georgië

De regio komt overeen met het historische Georgische koninkrijk Kachetië en staat bekend als hoofdgebied van de Georgische wijnbouw. De historische regio Toesjeti in het noorden van Kacheti ligt aan de noordkant van de Grote Kaukasus waterscheiding, in het Europese deel van het Euraziatische continent.

Geografie bewerken

Kacheti grenst in het westen aan de Georgische regio's Mtscheta-Mtianeti en Kvemo Kartli. Het heeft van alle Georgische regio's de langste buitengrens met de buurlanden. Het grenst in noordoosten aan de Russische deelrepublieken Tsjetsjenië en Dagestan, en in het oosten en zuiden aan Azerbeidzjan, wat tevens vrijwel de gehele Georgisch-Azerbeidzjaanse grens is. Deze lange grens met Azerbeidzjan is voor een groot deel niet formeel overeengekomen. Er speelt met name rond het David Garedzja-klooster op de Oedabno-berg een conflict over Georgisch cultureel-historisch erfgoed dat aan de Azerbeidzjaanse kant van de huidige grens ligt, zoals het Oedabnoklooster in de zuidwand van deze berg.[4]

Gebergtes bewerken

Een gedeelte van de grens met Rusland (Dagestan) volgt de waterscheiding van de Grote Kaukasus, maar de historische regio Toesjeti in Kacheti ligt aan de Europese kant van de waterscheiding. Naar de Toesjetivallei gaat slechts één weg, over de 2829 meter hoge Abanopas, die 4 à 5 maanden per jaar open is. Nationaal park Toesjeti beslaat het grootste deel van deze deelregio. De westelijke grens met de regio Mtscheta-Mtianeti wordt voor het grootste deel bepaald door de Kacheti- en Gomborigebergtes, noord-zuid en west-oost sub-bergketens van de Grote Kaukasus. De hoogste bergen van Kacheti bevinden zich in het noorden, in de Grote Kaukasus. De hoogste top is de 4493 meter hoge Teboelosmta, in het uiterste noordwesten van de regio, tevens de hoogste top van het oostelijke deel van de Grote Kaukasus.

Alazanivallei bewerken

Het Gomborigebergte strekt zich in zuidoostelijke richting lang uit in de regio, parallel aan de Grote Kaukasus. Hiertussen ligt de zeer vruchtbare vallei van de Alazani-rivier, de langste rivier van Georgië die in het noorden van de Pankisivallei de bron heeft. In de vruchtbare Alazanivallei vindt het grootste deel van de wijnbouw in de regio plaats. Het zuidoostelijke deel van Kacheti bestaat echter uit steppe-achtige en semi-woestijn landschappen. Er liggen hier diverse natuurparken, zoals Nationaal park Vasjlovani en het Tsjatsjoena Reservaat.

Bestuurlijke onderverdeling bewerken

Kacheti heeft acht gemeenten:

De regio heeft in totaal 342 bewoonde kernen:[1]

Demografie bewerken

Kacheti telde op 1 januari 2023 306.216 inwoners, een daling van ruim 12% ten opzichte van de volkstelling van 2014. De urbanisatiegraad is 23,2%. Hieronder vallen alle steden en daba's in de regio. De bevolking van Kacheti bestaat volgens de volkstelling van 2014 grotendeels uit Georgiërs (85,2%).

Bevolkingsontwikkeling van de regio Kacheti[5][2]
Jaar 1959 1970 1979 1989 2002* 2002** 2014 2020 2023
Kacheti 395.438   416.048   427.841   442.296   407.182   352.736   318.583   310.051   306.216
Achmeta 37.141   40.960   43.587   42.254   41.641 -   31.461   28.933   28.181
Dedoplistskaro 36.316   37.330   35.405   37.299   30.811 -   21.221   20.759   20.396
Goerdzjaani 71.829   75.357   76.753   78.442   72.618 -   54.337   52.116   50.793
Kvareli 38.878   41.564   42.132   42.237   37.658 -   29.827   30.318   30.855
Lagodechi 48.476   52.840   52.217   54.402   51.066 -   41.678   41.125   40.897
Sagaredzjo 51.717   48.031   54.163   60.348   59.212 -   51.761   52.238   52.150
Signagi 51.942   52.034   50.073   49.326   43.587 -   29.948   29.290   28.712
Telavi 59.139   67.932   73.511   77.988   70.589 -   58.350   55.272   54.232
* Uit onderzoek na volkstelling 2014 is gebleken dat volkstelling 2002 8-9 procent te hoog is uitgevallen.[6]
**Gecorrigeerde data op basis van retro-projectie 1994-2014 i.s.m. VN.[7]

Etniciteit bewerken

De belangrijkste etnische minderheid zijn de Azerbeidzjanen (10,2%). Zij wonen voornamelijk in de gemeenten Sagaredzjo, Lagodechi en Telavi.

Kacheti kent enkele Kaukasische etnische minderheden die binnen Georgië vrijwel alleen in deze regio wonen, de Kisten en Avaren. De ruim 5500 Kisten (1,8%), een aan Tsjetsjenen verwante bevolkingsgroep, zijn de tweede grote etnische minderheid in Kacheti. Zij wonen voornamelijk in de Pankisivallei (gemeente Achmeta). Een gemeenschap van ruim 1000 Avaren (0,3%) woont voornamelijk in de gemeente Kvareli. Een relatief groot aantal Osseten (0,8%, 2500) woont voornamelijk in Achmeta en Lagodechi, verspreid over enkele dorpsgemeenschappen.

Andere etnische minderheden zijn Armeniërs (0,7%), etnisch Russen (0,6%) en ruim 500 Jezidi (0,2%) die vooral in de stad Telavi wonen.[8] De meeste inwoners zijn Georgisch-Orthodox (85,7%), terwijl 12,1% moslim is. Verder zijn er kleine gemeenschappen jehova's (0,3%), protestanten (0,1%), katholieken (0,1%), belijdende Jezidi's (0,1%) en Armeens-orthodoxen.[9]

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Referenties bewerken

Zie de categorie Kakheti van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.