Marianne Vos

Nederlands veldrijdster en wielrenster

Marianne Vos ('s-Hertogenbosch, 13 mei 1987) is een Nederlands baanwielrenster, veldrijdster en wegwielrenster die sinds 2021 rijdt voor de Nederlandse wielerploeg Team Jumbo-Visma.

Marianne Vos
Vos in 2018.
Persoonlijke informatie
Bijnaam De Kannibaal
Geboortedatum 13 mei 1987
Geboorteplaats 's-Hertogenbosch, Nederland
Nationaliteit Vlag van Nederland Nederlandse
Lengte 168 cm
Gewicht 58 kg
Sportieve informatie
Huidige ploeg Vlag van Nederland Team Jumbo-Visma
Discipline(s) baanwielrennen
veldrijden
wegwielrennen
Specialisatie(s) allrounder
Ploegen
2006–2009
2010–2011
2012–2016
2017
2018
2019–2020
2021–2025
Vlag van Nederland DSB Bank Ladies
Vlag van Nederland Nederland Bloeit
Vlag van Nederland Rabobank-Liv Woman
Vlag van Nederland WM3 Pro Cycling
Vlag van Nederland Waowdeals Pro Cycling
Vlag van Nederland CCC-Liv
Vlag van Nederland Team Jumbo-Visma
Beste prestaties
Gent-Wevelgem 1e (2021)
Ronde van Vlaanderen 1e (2013)
Parijs-Roubaix 2e (2021)
Amstel Gold Race 1e (2021)
Luik-Bastenaken-Luik 4e (2020)
Ronde van Italië 1e (2011, 2012, 2014)
32 etappezeges
Ronde van Frankrijk 2 etappezeges
WK op de weg 1e (2006, 2012, 2013)
Overige
Zeges:  
Ronde van Drenthe
Trofeo Alfredo Binda
Waalse Pijl
The Women's Tour
Emakumeen Bira
BeNe Ladies Tour
La Course
Crescent Vårgårda
Ronde van Noorwegen
Bretagne Classic
Holland Ladies Tour
Omloop Het Nieuwsblad
2011–2013
2009, 2010, 2012, 2019
20072009, 2012, 2013
2014
2008, 2011
2017, 2018
2014, 2019
2009, 2013, 2018
20172019
2012, 2013
2009–2012
2024
Medailleoverzicht
Baanwielrennen
Evenement Goud Zilver Brons
Olympische Zomerspelen 1 0 0
Wereldkampioenschappen 2 0 0
Totaal (3 medailles) 3 0 0
Veldrijden
Evenement Goud Zilver Brons
Wereldkampioenschappen 8 2 2
Europese kampioenschappen 2 2 1
Totaal (17 medailles) 10 4 3
Wegwielrennen
Evenement Goud Zilver Brons
Olympische Zomerspelen 1 0 0
Europese Spelen 0 1 0
Wereldkampioenschappen 3 7 0
Europese kampioenschappen 1 1 0
Totaal (14 medailles) 5 9 0
Medailles
Baanwielrennen
Olympische Zomerspelen
Goud Peking 2008 Puntenkoers
Wereldkampioenschappen
Goud Manchester 2008 Puntenkoers
Goud Apeldoorn 2011 Scratch
Veldrijden
Wereldkampioenschappen
Goud Zeddam 2006 Cyclocross
Goud Hoogerheide 2009 Cyclocross
Goud Tábor 2010 Cyclocross
Goud Sankt Wendel 2011 Cyclocross
Goud Koksijde 2012 Cyclocross
Goud Louisville 2013 Cyclocross
Goud Hoogerheide 2014 Cyclocross
Goud Fayetteville 2022 Cyclocross
Zilver Treviso 2008 Cyclocross
Zilver Belvaux 2017 Cyclocross
Brons Tábor 2015 Cyclocross
Brons Bogense 2019 Cyclocross
Europese kampioenschappen
Goud Pontchâteau 2005 Cyclocross
Goud Hoogstraten 2009 Cyclocross
Zilver Tábor 2003 Cyclocross
Zilver Rosmalen 2018 Cyclocross
Brons Huijbergen 2006 Cyclocross
Wegwielrennen
Olympische Zomerspelen
Goud Londen 2012 Wegwedstrijd
Europese Spelen
Zilver Minsk 2019 Wegwedstrijd
Wereldkampioenschappen
Goud Salzburg 2006 Wegwedstrijd
Goud Valkenburg 2012 Wegwedstrijd
Goud Florence 2013 Wegwedstrijd
Zilver Stuttgart 2007 Wegwedstrijd
Zilver Varese 2008 Wegwedstrijd
Zilver Mendrisio 2009 Wegwedstrijd
Zilver Geelong 2010 Wegwedstrijd
Zilver Kopenhagen 2011 Wegwedstrijd
Zilver Florence 2013 Ploegentijdrit
Zilver Leuven 2021 Wegwedstrijd
Europese kampioenschappen
Goud Herning 2017 Wegwedstrijd
Zilver Glasgow 2018 Wegwedstrijd
Portaal  Portaalicoon   Wielersport

Vos werd in deze disciplines onder meer twee keer olympisch kampioene, dertien keer wereldkampioene, drie keer Europees kampioene en zestien keer Nederlands kampioene.

Op de weg droeg ze in alle drie de grote rondes de gele, roze en rode leiderstrui, respectievelijk bijbehorend bij de Ronde van Frankrijk, Ronde van Italië en Ronde van Spanje. De Ronde van Italië staat meerdere keren op haar naam. Ook won ze in deze drie rondes één of meerdere etappes.

Daarnaast won Vos verschillende klassiekers als de Ronde van Vlaanderen, de Amstel Gold Race, Gent Wevelgem, vijfmaal de Waalse Pijl en tweemaal La Course en diverse andere eendaagse koersen of meerdaagse rittenkoersen.

Privéleven bewerken

Vos groeide op in het dorp Babyloniënbroek en woonde een tijdlang in Meeuwen, beide gelegen in de Noord-Brabantse gemeente Altena.[1] Al heel jong openbaarde zich bij haar het talent voor wielrennen, met talrijke successen bij de jeugdcategorieën. In juli 2022 maakte ze bekend een relatie te hebben met wielrenster Moniek Tenniglo.[2]

Carrière bewerken

 
Vos werd vier keer Nederlands kampioene op de weg.

In 2006 werd Marianne Vos in het Achterhoekse Zeddam wereldkampioene veldrijden. Ze was de Duitse titelverdedigster Hanka Kupfernagel in de sprint te snel af. Eerder dat seizoen werd ze ook al Europees kampioene veldrijden. Later dat jaar werd ze in Salzburg ook wereldkampioene op de weg.

Tijdens haar eerste Nederlands kampioenschap op de weg werd ze in Maastricht eerste, door 1,5 kilometer voor de streep Chantal Beltman in te halen. Uiteindelijk bleef ze op de streep Sharon van Essen en Suzanne de Goede net voor.

Eind juni 2006 werd Marianne Vos uitgeroepen tot Talent van het Jaar 2006. Uit handen van Erica Terpstra, voorzitster van het NOC*NSF, ontving ze de bijbehorende trofee De Junior. De andere genomineerden waren zevenkampster Laurien Hoos en turner Epke Zonderland.

In 2011 werd Vos voor de vierde keer wereldkampioene in het veldrijden.[3] Ze won voor de vijfde keer op rij de Keetie van Oosten-Hage Trofee voor beste wielrenster van het jaar.[4] In juni 2011 werd ze voor de vierde keer Nederlands kampioene wielrennen op de weg.

In december 2013 werd ze uitgeroepen tot Nederlands mountainbikester van het jaar in de categorie Dames Elite. Ze won dat jaar onder andere de Sea Otter Classic en de Afxentia Stage Race. Ook behaalde ze een elfde plek tijdens de World Cup in Albstadt. Daarnaast behaalde ze in diezelfde maand de titel Sportvrouw van het jaar.

Op 1 februari 2014 werd ze in Hoogerheide voor de zevende keer (waarvan zes keer op rij) wereldkampioene veldrijden met een voorsprong van ruim een minuut op de nummer twee, de Italiaanse Eva Lechner. Op 27 juli 2014 werd op de Avenue des Champs-Élysées in Parijs de eerste editie van La Course by Le Tour de France verreden. Deze wedstrijd voor vrouwen vond plaats op de laatste dag van de Ronde van Frankrijk voor mannen. De wedstrijd kwam er na een petitie van Emma Pooley, Kathryn Bertine, Chrissie Wellington en Marianne Vos voor een Tour voor vrouwen,[5] na het wegvallen van La Grande Boucle Féminine in 2009. De eerste editie van La Course werd gewonnen door Vos zelf: in de sprint versloeg ze Kirsten Wild.[6]

In de winter van 2014-2015 kreeg Vos last van een hamstringblessure.[7] Na haar bronzen medaille op het WK veldrijden op 31 januari in Tabor stelde ze haar rentree op de weg diverse keren uit. In maart had ze nog ambities om op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro ook deel te nemen op de mountainbike.[8] Op 6 april won ze verrassend haar eerste mountainbikewedstrijd Paasbike in Nieuwkuijk. Op 26 april brak ze een rib tijdens een mountainbikewedstrijd in Oostenrijk.[9] Nadat ze tweede werd in haar eigen Marianne Vos Classic, maar vervolgens de Europese Spelen, het NK op de weg en de Giro Rosa moest laten schieten, liet Vos op 21 juli weten de rest van het seizoen 2015 niet meer in actie te komen, omdat ze overtraind was.[10] Ook maakte ze bekend in het veldritseizoen 2015-2016 niet in actie te komen. Zelf noemde ze het verplicht rust nemen "mijn moeilijkste wedstrijd ooit".[11]

In de loop van de winter mocht ze haar trainingen langzaam opvoeren en in 2016 werd ze 10e in haar eerste wedstrijd, de Drentse 8 van Westerveld.[12] Hierna won ze de Pajot Hills Classic, haar tweede wedstrijd na haar comeback. In de sprint op kasseien in Dwars door de Westhoek kwam Vos hard ten val, zonder ernstige verwondingen.[13] Nadat ze voor de 7e keer de 7-Dorpenomloop Aalburg op haar naam schreef, won ze op 21 mei haar eerste World Tour-wedstrijd: de 3e etappe in de Ronde van Californië. In die maand werd ze officieel geselecteerd door bondscoach Johan Lammerts voor de Olympische wegrit op 7 augustus.

In 2022 werd ze voor de achtste keer wereldkampioene veldrijden in Fayetteville (Verenigde Staten), acht jaar na haar laatste keer.

Wereldkampioenschap op de weg bewerken

 
Vos werd in 2012 voor de tweede keer wereldkampioene op de weg.

Op zaterdag 23 september 2006 werd Vos in het Oostenrijkse Salzburg wereldkampioene op de weg. In de sprint was ze de sterkste van een omvangrijke kopgroep. Trixi Worrack uit Duitsland werd tweede. Van 2007 tot en met 2011 volgden vijf zilveren medailles op rij, een record.

Tijdens het wereldkampioenschap wielrennen in Valkenburg op 22 september 2012 veroverde zij wederom de regenboogtrui. Ze maakte deel uit van een kopgroep die in de slotfase van de wedstrijd nog uit vijf rensters bestond. Op de Cauberg liet ze haar tegenstanders achter, waarna ze met een door een toeschouwer aangereikte vlag in haar handen de finish passeerde.

Op 28 september 2013 behaalde zij in het Italiaanse Florence voor de derde maal en voor de tweede keer op rij het wereldkampioenschap op de weg. Op de korte, maar venijnige Via Salviati nam zij op imposante wijze de benen. Het gaatje dat ze sloeg was niet groot, maar groot genoeg voor de wereldtitel. Ze kwam na 140 kilometer alleen aan. Achter de winnares pakte Emma Johansson zilver en Rossella Ratto brons. Anna van der Breggen eindigde als vierde. In 2015 ging Vos vanwege haar blessures niet naar het WK en in 2016 was ze meesterknecht voor topfavoriete Kirsten Wild. Vos ging meerdere keren in de aanval en aan de finish was ze de laatste lead-out voor Wild, die tweede werd achter Amalie Dideriksen.

Olympische Spelen bewerken

 
Op weg naar goud in Londen 2012.

In 2008 won Vos tijdens de Olympische Spelen in Peking goud in de puntenkoers bij het baanwielrennen. Ze finishte met een ronde voorsprong. Daarnaast reed zij de wegwedstrijd en tijdrit.

In 2012 won ze tijdens de Olympische Spelen in Londen goud in de wegwedstrijd. Ze zat in een kopgroep met Elizabeth Armitstead, Olga Zabelinskaja en Shelley Olds. Olds was haar grootste concurrent, maar zij reed lek. Vos wist de sprint te winnen voor Armitstead en Zabelinskaya.[14] Omdat Vos deze prestatie zag als een teamprestatie werd ook de rest van het Nederlandse team (Ellen van Dijk, Kirsten Wild en Annemiek van Vleuten) hiervoor gehuldigd in onder andere het Holland Heineken House en de Ridderzaal.[15][16] Daarnaast reed Vos ook de tijdrit, waar ze zestiende werd.[17]

Na haar blessures in 2015, was het nog onzeker of Vos in 2016 haar titel kon verdedigen tijdens de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Drie maanden voor de Spelen werd ze toch geselecteerd voor de wegwedstrijd, waarin ze haar rol als meesterknecht en waterdrager vervulde. Annemiek van Vleuten was de sterkste op de slotklim, maar kwam in de daaropvolgende afdaling zwaar ten val. Haar landgenote Anna van der Breggen won uiteindelijk goud, Vos werd negende op ruim een minuut.

Prestaties bewerken

Medaillespiegel bewerken

Jaar          
Weg Veld Baan MTB Weg Veld MTB Weg Veld Baan Weg Baan Weg
2002   Weg (U17)
  Tijd (U17)
  (U19)
2003   Tijd (U17)     (U19)     (U19)
2004   Weg (U19)
  Tijd (U19)
  (U19)   Weg (U19)
2005   Weg (U19)
  Tijd (U19)
    (U19)     Weg (U19)
2006   Weg     Weg (U23)     Weg  
2007   Weg     Scratch
  Puntenkoers
  Achtervolging
  Weg (U23)   Weg
2008   Weg   Weg     Puntenkoers   Puntenkoers
2009   Weg   Weg (U23)
  Tijd (U23)
    Weg  
2010   Weg
  Tijd
    Weg  
2011   Weg
  Tijd
    Weg     Scratch
2012   Weg     Ploegkoers   Weg     Weg
2013   Weg     Weg  
2014   Weg
  Tijd
   
2015    
2016   Weg
2017     Weg  
2018   Weg   Weg  
2019   Weg       Weg
2020
2021   Weg
2022    

Bijgewerkt tot 9 januari 2022

Overzicht bewerken

 
Leiderstrui Wereldbeker op de weg (2013).
 
Leiderstrui Wereldbeker veldrijden (2018).
 
Leiderstrui Women's World Tour (2021).
Wedstrijd      
  NK op de weg 4 5 3
  NK tijdrijden 2 0 1
  NK veldrijden 7 5 1
  NK op de baan 3 1 0
  NK gravel 1 0 0
  EK op de weg 1 1 0
  EK veldrijden 2 2 1
  WK op de weg 3 6 0
  WK veldrijden 8 2 2
  WK op de baan 2 0 0
  OS op de weg 1 0 0
  OS op de baan 1 0 0
  ES op de weg 0 1 0
  Giro Rosa 3 0 0
  Grande Boucle Féminine 0 0 1
  Wereldbeker op de weg 5 1 2
  Wereldbeker veldrijden 1 3 2
  Ranking op de weg 7 4 0
  Ranking veldrijden 1 3 3
Wegwedstrijden 309 ... ...
Veldritten 119 ... ...
Baanwedstrijden 12 ... ...
Mountainbikewedstrijden 13 ... ...

Bijgewerkt tot 26 november 2022

Palmares bewerken

Wegwielrennen bewerken

Overwinningen bewerken

 
Vos in de roze trui van de Giro Donne 2011.
 
Vos wint in de regenboogtrui de eerste editie van La Course in 2014.
 
Vos in de Europese kampioenstrui in de Amstel Gold Race 2018.
 
Vos in de gele trui tijdens de Tour de France Femmes 2022.

2005 - 3 zeges

2006 - 15 zeges

2007 - 27 zeges

2008 - 24 zeges

2009 - 24 zeges

2010 - 25 zeges

2011 - 39 zeges

2012 - 24 zeges

2013 - 28 zeges

2014 - 26 zeges

2015

geen overwinningen

2016 - 14 zeges

2017 - 10 zeges

2018 - 11 zeges

2019 - 21 zeges

2020 - 3 zeges

2021 - 7 zeges

2022 - 8 zeges

2023 - 2 zeges

2024 - 1 zege

Totaal: 313 zeges

Resultaten in voornaamste wedstrijden bewerken

Jaar Gent-Wevelgem Ronde van Vlaanderen Parijs-Roubaix Amstel Gold Race Luik-Bast.‑Luik Waalse Pijl Bretagne Classic Trofeo Alfredo Binda WK op de weg
2006   ↑
2007   ↑   ↑
2008 5e   ↑   ↑
2009 6e   ↑       ↑
2010   ↑ 6e       ↑
2011   ↑   ↑     ↑
2012   ↑     ↑   ↑
2013   ↑   ↑   6e   ↑
2014 6e   10e
2015
2016 9e 12e 22e
2017 53e 29e 47e
2018 12e 35e 10e 56e   ↑
2019 13e 22e   ↑ 4e   ↑ 6e
2020 4e 9e 4e
2021   ↑ 12e   ↑   ↑ 6e 11e   ↑   ↑
2022   ↑ 20e 14e
2023 15e 10e 17e 20e

Veldrijden bewerken

Seizoen Wereldbeker Superprestige Trofee  
WK
 
EK
 
NK
Overige Totaal
aantal
zeges
2001–2002 NVT 4e Harderwijk, Bakel 2
2002–2003 NVT   Harderwijk, Almelo, Hilversum, Reusel, Zeddam, Surhuisterveen, Bakel, Vorden, Heerlen 9
2003–2004 Pijnacker 7e   4e Harderwijk, Surhuisterveen 3
2004–2005 Gieten 9e 12e   Bakel 2
2005–2006 Gieten Loenhout       Harderwijk, Wouden, Pétange 7
2006–2007 Treviso Gieten Oudenaarde, Oostmalle 7e     Fourmiers, Hénin-Beaumont, Vossem, Leiden, Antwerpen 9
2007–2008   4e 0
2008–2009 Heusden-Zolder Oostmalle   5e 3
2009–2010 Koksijde, Heusden-Zolder, Hoogerheide Lille, Oostmalle       Woerden, Niel, Frankfurt, Pétange 11
2010–2011 Pontchâteau Loenhout     Surhuisterveen, Pétange, Valkenburg 7
2011–2012 Namen, Heusden-Zolder, Liévin, Hoogerheide Gieten, Diegem Essen, Loenhout, Lille     Frankfurt, Surhuisterveen, St-Michielsgestel, Leuven, Pétange, Rucphen, Valkenburg 18
2012–2013 Heusden-Zolder, Rome, Hoogerheide Lille     Pétange, Surhuisterveen, Otegem, Rucphen 10
2013–2014 Valkenburg, Nommay Loenhout     's-Hertogenbosch, Woerden, Surhuisterveen, Leuven, Rucphen 10
2014–2015 Heusden-Zolder Diegem     Surhuisterveen 4
2016–2017 Heusden-Zolder, Fiuggi, Hoogerheide Diegem Baal     Surhuisterveen, Maldegem 8
2017–2018 18e Maldegem 1
2018–2019 Waterloo, Bern, Heusden-Zolder, Pontchâteau, Eindklassement Ruddervoorde       Ronse, Woerden 7
2019–2020 5e Essen, Xàtiva 2
2020–2021 12e NVT Essen 1
2021–2022 Waterloo, Iowa, Rucphen, Hoogerheide     6
2022–2023 Kortrijk 1
Totaal 27 8 14 8 2 7 53 120

Baanwielrennen bewerken

Seizoen Wereldbeker  
OS
 
WK
 
EK
 
NK
Overige Totaal
aantal
zeges
2007–2008 Peking scratch, Peking puntenkoers, Kopenhagen scratch NVT   Puntenkoers NVT   Scratch
  Puntenkoers
  Achtervolging
Vierdaagse van Rotterdam 7
2008–2009   Puntenkoers NVT 1
2010–2011 Melbourne afvalling NVT   Scratch
7e Puntenkoers
2
2012–2013   Ploegkoers Manchester afvalling 2
Totaal 4 1 2 0 3 2 12

Mountainbiken bewerken

Seizoen Wereldbeker  
OS
 
WK
 
EK
 
NK
Overige Totaal
aantal
zeges
2005 NVT Heeswijk 1
2013 NVT Egmond-pier-Egmond, 2e en 3e etappe Afxentia Stage Race, Eindklassement Afxentia Stage Race, Nieuwkuijk, Norg, Sea Otter Classic, Heeswijk, Steenwijk 9
2014 NVT Egmond-pier-Egmond, Sea Otter Classic 2
2015 NVT Nieuwkuijk 1
Totaal 0 0 0 0 0 13 13

Ploegen bewerken

Marianne Vos reed van 2006 tot en met 2020 voor dezelfde wielerploeg, die verschillende sponsoren en dus verschillende namen heeft gehad.

Onderscheidingen bewerken

Marianne Vos werd drie maal (in 2008, 2009 en 2013) tot Sportvrouw van het jaar verkozen. Ze kreeg negen jaar achter elkaar (2006-2014) de Keetie van Oosten-Hage Trofee als beste wielrenster van het jaar. In 2006 werd ze verkozen als Talent van het jaar. Na haar olympische titel in 2008 werd ze onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.[18] Na haar titel van 2012 ontving ze het beeldje Chapeau.[19] In 2018 ontving ze uit handen van voorzitter Christian Prudhomme van de belangenvereniging voor wedstrijdorganisatoren de 2017 AIOCC Trophy voor haar lange en indrukwekkende carrière.[20]

 
Marianne Vos Allée in het vakantiepark aan de Cauberg.

In de zeven plaatsen van de gemeente Aalburg staan Marianne Vos-bankjes; een voor elke wereldtitel die ze behaalde. Nadat in elke plaats een bankje was geplaatst, is de fusiegemeente Altena overgestapt op tafeltjes.[21] Op de Cauberg in Valkenburg aan de Geul wordt haar WK-zege van 2012 geëerd met een tegel op de "Hill of Fame" en in het naastgelegen vakantiepark is een straat naar haar vernoemd.[22]

Boeken bewerken

Zie de categorie Marianne Vos van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.