Ronde van Vlaanderen

eendaagse wielerwedstrijd in België

De Ronde van Vlaanderen werd bij de mannen voor het eerst georganiseerd in 1913 door de sportkrant Sportwereld. Het was destijds gebruikelijk dat uitgevers van kranten en tijdschriften wielerwedstrijden organiseerden om hun uitgaven te promoten. Léon Van den Haute, stichter en sterke man achter de schermen bij Sportwereld was ook de stichter van de eerste Ronde van Vlaanderen.[1] Later werd ten onrechte aangenomen dat journalist Karel Van Wijnendaele al van bij de start de inrichter van de Ronde was. Van Wijnendaele was de man van de marketing die vooral na de oorlog de Ronde haar legendarische uitstraling meegaf.

Vlag van België Ronde van Vlaanderen
Lokale naam Ronde van Vlaanderen,
De Ronde
Bijnaam Vlaanderens Mooiste,
De Hoogmis
Regio Vlaanderen, België
Periode 1e weekend van april
Organisator Flanders Classics
Classificatie
Discipline Weg
Type Kassei- en heuvelklassieker
Internationale kalender UCI World Tour
Geschiedenis
Eerste editie 1913
Aantal edities 108 (2024)
Eerste winnaar Vlag van België Pol Deman
Laatste winnaar Vlag van Nederland Mathieu van der Poel
Laatste Bel. winnaar Philippe Gilbert (2017)
Laatste Ned. winnaar Mathieu van der Poel (2024)
Meeste zeges Vlag van België Achiel Buysse
Vlag van Italië Fiorenzo Magni
Vlag van België Eric Leman
Vlag van België Johan Museeuw
Vlag van België Tom Boonen
Vlag van Zwitserland Fabian Cancellara
Vlag van Nederland Mathieu van der Poel

(3 zeges)

Portaal  Portaalicoon   Wielersport
Vlag van België Ronde van Vlaanderen voor vrouwen
De kopgroep op de Oude Kwaremont in de editie van 2018.
De kopgroep op de Oude Kwaremont in de editie van 2018.
Bijnaam Vlaanderens Mooiste,
De Hoogmis
Regio Vlaanderen, België
Periode 1e weekend van april
Organisator Flanders Classics
Classificatie
Discipline Weg
Type Kassei- en heuvelklassieker
Internationale kalender UCI Women's World Tour
Categorie 1.WWT
Geschiedenis
Eerste editie 2004
Aantal edities 20 (2023)
Eerste winnaar Vlag van Rusland Zoelfia Zabirova
Laatste winnaar Vlag van Italië Elisa Longo Borghini
Laatste Bel. winnaar Vlag van België Lotte Kopecky (2023)
Laatste Ned. winnaar Vlag van Nederland Annemiek van Vleuten (2021)
Meeste zeges Vlag van Nederland Mirjam Melchers-Van Poppel
Vlag van Duitsland Judith Arndt
Vlag van Nederland Annemiek van Vleuten
Vlag van België Lotte Kopecky
Vlag van Italië Elisa Longo Borghini (2 zeges)
Portaal  Portaalicoon   Wielersport
Documentaire over de Ronde van Vlaanderen 1923.

De Ronde van Vlaanderen was aanvankelijk, tot kort na de oorlog, vooral een Belgische wedstrijd. In de beginjaren werd de Ronde nog vaak op dezelfde dag gereden als Milaan-San Remo. De betere Italiaanse en Franse renners kozen doorgaans voor die laatste koers, waardoor de Ronde voor de oorlog slechts één niet-Belgische winnaar kende, de Zwitser Heiri Suter.

Na de Tweede Wereldoorlog begon de Ronde aan haar opmars als belangrijke internationale wedstrijd, onder meer omdat de organisatoren van een aantal koersen de Challenge Desgrange-Colombo in het leven riepen, een soort voorloper van de wereldranglijst, waarvan de Ronde deel uitmaakte.

Tegenwoordig is de organisatie van de Ronde van Vlaanderen in handen van Flanders Classics. Zij maakt ook deel uit van de UCI World Tour.

Sinds 2004 wordt de Ronde van Vlaanderen voor vrouwen georganiseerd. De wedstrijd start en eindigt in Oudenaarde. De afstand bedraagt zo'n 150 kilometer en er moeten vijf kasseistroken en tien hellingen bedwongen worden. De wedstrijd maakte tot 2015 deel uit van de Wereldbeker en behoort sinds 2016 tot de UCI Women's World Tour.

Sinds 1995 krijgt de winnaar van de Ronde van Vlaanderen een trofee, een bronzen beeld van vier kilo, dat wordt gemaakt door de Vlaamse kunstenaar Fernand Vanderplancke. Ook de winnares bij de vrouwen ontvangt een trofee die sinds 2019, op verzoek van Jolien D'hoore, gelijk is aan die van de mannen.[2]

Parcours

bewerken
 
De Paterberg is sinds 2012 de laatste helling op het parcours.

In de eerste helft van de 20e eeuw lagen de Vlaamse wegen er vaak slecht bij, zodat een selectief parcours relatief eenvoudig uit te tekenen was. Grote delen van de wedstrijd verliepen zo vanzelf over kasseiwegen. Halverwege de eeuw werden na de grote verbindingswegen ook meer en meer lokale wegen geasfalteerd, zodat de wedstrijd steeds meer moest uitwijken naar kleinere wegen en hellingen. Omdat het steeds moeilijker was de nodige kasseistroken aan te doen, werden uiteindelijk steeds meer hellingen opgenomen in het parcours. Het zwaartepunt van de wedstrijd verplaatste zich zo steeds meer naar de Vlaamse Ardennen.

De start- en aankomstplaats wijzigden herhaaldelijk doorheen de geschiedenis. Oorspronkelijk startte de Ronde in Gent (tot 1976). Later werd de start achtereenvolgens overgeplaatst naar Sint-Niklaas (1977-1997), Brugge (1998-2016) en Antwerpen (2017-2021). In 2021 werd ten slotte beslist de start vanaf 2022 afwisselend in Antwerpen en Brugge te laten plaatsvinden. De aankomst was oorspronkelijk eveneens in of rond Gent (tot 1972). Later werd dit Meerbeke (1973-2011) en nadien Oudenaarde (sinds 2012), waar de finishlijn aan de Minderbroederstraat kwam te liggen.[3]

Na een relatief vlak begin slingert het parcours zich door de Vlaamse Ardennen richting de finish. Het precieze parcours wijzigt elk jaar een klein beetje. Steeds moeten de renners zo'n twintig kilometer aan kasseistroken en zo'n vijftien à twintig hellingen overbruggen.

Van 1975 tot en met 2011 waren de Muur van Geraardsbergen en de Bosberg meestal de laatste twee hellingen die werden beklommen voor de finish. Door de overplaatsing van de finish naar Oudenaarde in 2012, verloren de Muur en de Bosberg hun rol en werden zij geschrapt uit het parcours. De Oude Kwaremont en de Paterberg werden vanaf dan driemaal beklommen in de finale.

In 2014 werd het parcours wederom aangepast. Sindsdien is de Oude Kwaremont de eerste klim van de dag. Nadien wordt een grote lus afgelegd met hellingen en kasseistroken. Na de tweede passage over de Oude Kwaremont en de eerste maal Paterberg volgen in de slotlus een reeks van zware kasseihellingen waaronder de Koppenberg, de Taaienberg en de Oude Kruisens, alvorens de Oude Kwaremont en de Paterberg een laatste keer moeten worden beklommen.

In 2017 werd de Muur van Geraardsbergen opnieuw opgenomen in het parcours, ditmaal op honderd kilometer van de finish. Deze wijziging duurde tot en met 2019. Sindsdien is de Muur niet meer in het parcours opgenomen.

In 2024 worden omwille van de veiligheid van de renners enkele kleine wijzigingen doorgevoerd. Zo wordt de aanloop naar de Koppenberg veiliger door een andere aanlooproute te kiezen na de Paterberg. Ook worden de Kortekeer en Kanarieberg uit het parcours gehaald omdat de wedstrijd hier vaak stil viel. Een andere wijziging is dat de Nieuwe Kruisberg tweemaal beklommen gaat worden.

Hellingen

bewerken

Voornaamste kasseistroken

bewerken

Erelijst mannen

bewerken

Recordhouders zijn de Belgen Achiel Buysse, Eric Leman, Johan Museeuw, Tom Boonen, de Italiaan Fiorenzo Magni, de Zwitser Fabian Cancellara en de Nederlander Mathieu van der Poel met elk drie overwinningen. Magni is de enige die de Ronde drie keer op rij wist te winnen. Van der Poel is de enige die 5 edities op rij het podium wist te behalen, met drie overwinningen en twee tweede plaatsen. Briek Schotte en Museeuw wisten 8 keer het podium te halen.[4]

Louison Bobet (1955), Rik Van Looy (1962), Eddy Merckx (1975), Tom Boonen (2006), Peter Sagan (2016) en Mathieu van der Poel (2024) zijn de enige renners die de Ronde van Vlaanderen wonnen als wereldkampioen.

Jaar Winnaar Tweede Derde
1913   Pol Deman   Joseph Van Daele   Victor Doms
1914   Marcel Buysse   Henri Vanlerberghe   Pierre Van de Velde
1915-1918 Niet verreden in verband met de Eerste Wereldoorlog
1919   Henri Vanlerberghe   Lucien Buysse   Jules Vanhevel
1920   Jules Vanhevel   Albert Dejonghe   Alphonse Van Hecke
1921   René Vermandel   Jules Vanhevel   Louis Budts
1922   Leon Devos   Jean Brunier   Francis Pélissier
1923   Heiri Suter   Charles Deruyter   Albert Dejonghe
1924   Gerard Debaets   René Vermandel   Félix Sellier
1925   Julien Delbecque   Joseph Pe   Hector Martin
1926   Denis Verschueren   Gustaaf Van Slembrouck   Raymond De Corte
1927   Gerard Debaets   Gustaaf Van Slembrouck   Maurice De Waele
1928   Jan Mertens   August Mortelmans   Louis De Lannoy
1929   Jef Dervaes   Georges Ronsse   Alfred Hamerlinck
1930   Frans Bonduel   Aimé Dossche   Émile Joly
1931   Romain Gijssels   Cesar Bogaert   Jean Aerts
1932   Romain Gijssels   Alfons Deloor   Alfred Hamerlinck
1933   Alfons Schepers   Léon Tommies   Romain Gijssels
1934   Gaston Rebry   Alfons Schepers   Félicien Vervaecke
1935   Louis Duerloo   Eloi Meulenberg   Corneille Leemans
1936   Louis Hardiquest   Edgard De Caluwé   François Neuville
1937   Michel D'Hooghe   Hubert Deltour   Louis Hardiquest
1938   Edgard De Caluwé   Sylvère Maes   Marcel Kint
1939   Karel Kaers   Romain Maes   Edward Vissers
1940   Achiel Buysse   Georges Christiaens   Briek Schotte
1941   Achiel Buysse   Gustaaf Van Overloop   Odiel Van Den Meersschaut
1942   Briek Schotte   Georges Claes   Robert Van Eenaeme
1943   Achiel Buysse   Albert Sercu   Camille Beeckmann
1944   Rik Van Steenbergen   Briek Schotte   Jef Moerenhout
1945   Sylvain Grysolle   Albert Sercu   Jef Moerenhout
1946   Rik Van Steenbergen   Louis Thiétard   Briek Schotte
1947   Emiel Faingnaert   Roger Desmet   Rik Renders
1948   Briek Schotte   Albert Ramon   Marcel Rijckaert
1949   Fiorenzo Magni   Valère Ollivier   Briek Schotte
1950   Fiorenzo Magni   Briek Schotte   Louis Caput
1951   Fiorenzo Magni   Bernard Gauthier   Attilio Redolfi
1952   Roger Decock   Loretto Petrucci   Briek Schotte
1953   Wim van Est   Désiré Keteleer   Bernard Gauthier
1954   Raymond Impanis   François Mahé   Alfons Van den Brande
1955   Louison Bobet   Hugo Koblet   Rik Van Steenbergen
1956   Jean Forestier   Stan Ockers   Leon Vandaele
1957   Fred De Bruyne   Jef Planckaert   Norbert Kerckhove
1958   Germain Derycke   Willy Truye   Angelo Conterno
1959   Rik Van Looy   Frans Schoubben   Gilbert Desmet I
1960   Arthur Decabooter   Jean Graczyk   Rik Van Looy
1961   Tom Simpson   Nino Defilippis   Jo de Haan
1962   Rik Van Looy   Michel Van Aerde   Norbert Kerckhove
1963   Noël Foré   Frans Melckenbeeck   Tom Simpson
1964   Rudi Altig   Benoni Beheyt   Jo de Roo
1965   Jo de Roo   Ward Sels   Georges Van Coningsloo
1966   Ward Sels   Adriano Durante   Georges Vandenberghe
1967   Dino Zandegu   Noël Foré   Eddy Merckx
1968   Walter Godefroot   Rudi Altig   Jan Janssen
1969   Eddy Merckx   Felice Gimondi   Marino Basso
1970   Eric Leman   Walter Godefroot   Eddy Merckx
1971   Evert Dolman   Frans Kerremans   Cyrille Guimard
1972   Eric Leman   André Dierickx   Frans Verbeeck
1973   Eric Leman   Freddy Maertens   Eddy Merckx
1974   Kees Bal   Frans Verbeeck   Eddy Merckx
1975   Eddy Merckx   Frans Verbeeck   Marc Demeyer
1976   Walter Planckaert   Francesco Moser   Marc Demeyer
1977   Roger De Vlaeminck   Walter Godefroot   Jan Raas
1978   Walter Godefroot   Michel Pollentier   Gregor Braun
1979   Jan Raas   Marc Demeyer   Daniel Willems
1980   Michel Pollentier   Francesco Moser   Jan Raas
1981   Hennie Kuiper   Frits Pirard   Jan Raas
1982   René Martens   Eddy Planckaert   Rudy Pevenage
1983   Jan Raas   Ludo Peeters   Marc Sergeant
1984   Johan Lammerts   Sean Kelly   Jean-Luc Vandenbroucke
1985   Eric Vanderaerden   Phil Anderson   Hennie Kuiper
1986   Adrie van der Poel   Sean Kelly   Jean-Philippe Vandenbrande
1987   Claude Criquielion   Sean Kelly   Eric Vanderaerden
1988   Eddy Planckaert   Phil Anderson   Adrie van der Poel
1989   Edwig Van Hooydonck   Herman Frison   Dag Otto Lauritzen
1990   Moreno Argentin   Rudy Dhaenens   John Talen
1991   Edwig Van Hooydonck   Johan Museeuw   Rolf Sørensen
1992   Jacky Durand   Thomas Wegmüller   Edwig Van Hooydonck
1993   Johan Museeuw   Frans Maassen   Dario Bottaro
1994   Gianni Bugno   Johan Museeuw   Andrei Tchmil
1995   Johan Museeuw   Fabio Baldato   Andrei Tchmil
1996   Michele Bartoli   Fabio Baldato   Johan Museeuw
1997   Rolf Sørensen   Frédéric Moncassin   Franco Ballerini
1998   Johan Museeuw   Stefano Zanini   Andrei Tchmil
1999   Peter Van Petegem   Frank Vandenbroucke   Johan Museeuw
2000   Andrei Tchmil   Dario Pieri   Romāns Vainšteins
2001   Gianluca Bortolami   Erik Dekker   Denis Zanette
2002   Andrea Tafi   Johan Museeuw   Peter Van Petegem
2003   Peter Van Petegem   Frank Vandenbroucke   Stuart O'Grady
2004   Steffen Wesemann   Leif Hoste   Dave Bruylandts
2005   Tom Boonen   Andreas Klier   Peter Van Petegem
2006   Tom Boonen   Leif Hoste   George Hincapie
2007   Alessandro Ballan   Leif Hoste   Luca Paolini
2008   Stijn Devolder   Nick Nuyens   Juan Antonio Flecha
2009   Stijn Devolder   Heinrich Haussler   Philippe Gilbert
2010   Fabian Cancellara   Tom Boonen   Philippe Gilbert
2011   Nick Nuyens   Sylvain Chavanel   Fabian Cancellara
2012   Tom Boonen   Filippo Pozzato   Alessandro Ballan
2013   Fabian Cancellara   Peter Sagan   Jürgen Roelandts
2014   Fabian Cancellara   Greg Van Avermaet   Sep Vanmarcke
2015   Alexander Kristoff   Niki Terpstra   Greg Van Avermaet
2016   Peter Sagan   Fabian Cancellara   Sep Vanmarcke
2017   Philippe Gilbert   Greg Van Avermaet   Niki Terpstra
2018   Niki Terpstra   Mads Pedersen   Philippe Gilbert
2019   Alberto Bettiol   Kasper Asgreen   Alexander Kristoff
2020   Mathieu van der Poel   Wout van Aert   Alexander Kristoff
2021   Kasper Asgreen   Mathieu van der Poel   Greg Van Avermaet
2022   Mathieu van der Poel   Dylan van Baarle   Valentin Madouas
2023   Tadej Pogačar   Mathieu van der Poel   Mads Pedersen
2024   Mathieu van der Poel   Luca Mozzato   Nils Politt

Meervoudige winnaars

bewerken
Overwinningen Renner Land Jaren
3 Achiel Buysse   België 1940, 1941, 1943
Fiorenzo Magni   Italië 1949, 1950, 1951
Eric Leman   België 1970, 1972, 1973
Johan Museeuw   België 1993, 1995, 1998
Tom Boonen   België 2005, 2006, 2012
Fabian Cancellara   Zwitserland 2010, 2013, 2014
Mathieu van der Poel   Nederland 2020, 2022, 2024
2 Gerard Debaets   België 1924, 1927
Romain Gijssels   België 1931, 1932
Briek Schotte   België 1942, 1948
Rik Van Steenbergen   België 1944, 1946
Rik Van Looy   België 1959, 1962
Walter Godefroot   België 1968, 1978
Eddy Merckx   België 1969, 1975
Jan Raas   Nederland 1979, 1983
Edwig Van Hooydonck   België 1989, 1991
Peter Van Petegem   België 1999, 2003
Stijn Devolder   België 2008, 2009

Overwinningen per land

bewerken
Overwinningen Land
69   België
13   Nederland
11   Italië
4   Zwitserland
3   Frankrijk
2   Duitsland
  Denemarken
1   Noorwegen
  Slowakije
  Verenigd Koninkrijk
  Slovenië

Winst door wereldkampioen

bewerken
Jaar   Wereldkampioen
2024   Mathieu van der Poel
2016   Peter Sagan
2006   Tom Boonen
1975   Eddy Merckx
1962   Rik Van Looy
1955   Louison Bobet

Erelijst vrouwen

bewerken

Het record staat, met twee overwinningen, op naam van de Nederlandse Mirjam Melchers-Van Poppel (2005 en 2006), de Duitse Judith Arndt (2008 en 2012), Nederlandse Annemiek van Vleuten (2011 en 2021), de Belgische Lotte Kopecky (2022 en 2023) en de Italiaanse Elisa Longo Borghini (2015 en 2024).

Jaar Winnaar Tweede Derde
2004   Zoelfia Zabirova   Trixi Worrack   Leontien Zijlaard-Van Moorsel
2005   Mirjam Melchers-Van Poppel   Susanne Ljungskog   Monia Baccaille
2006   Mirjam Melchers-Van Poppel   Christiane Soeder   Loes Gunnewijk
2007   Nicole Cooke   Zoelfia Zabirova   Marianne Vos
2008   Judith Arndt   Kristin Armstrong   Kirsten Wild
2009   Ina-Yoko Teutenberg   Kirsten Wild   Emma Johansson
2010   Grace Verbeke   Marianne Vos   Kirsten Wild
2011   Annemiek van Vleuten   Tatjana Antosjina   Marianne Vos
2012   Judith Arndt   Kristin Armstrong   Joëlle Numainville
2013   Marianne Vos   Ellen van Dijk   Emma Johansson
2014   Ellen van Dijk   Elizabeth Armitstead   Elisa Longo Borghini
2015   Elisa Longo Borghini   Jolien D'hoore   Anna van der Breggen
2016   Elizabeth Armitstead   Emma Johansson   Chantal Blaak
2017   Coryn Rivera   Gracie Elvin   Chantal Blaak
2018   Anna van der Breggen   Amy Pieters   Annemiek van Vleuten
2019   Marta Bastianelli   Annemiek van Vleuten   Cecilie Uttrup Ludwig
2020   Chantal van den Broek-Blaak   Amy Pieters   Lotte Kopecky
2021   Annemiek van Vleuten   Lisa Brennauer   Grace Brown
2022   Lotte Kopecky   Annemiek van Vleuten   Chantal van den Broek-Blaak
2023   Lotte Kopecky   Demi Vollering   Elisa Longo Borghini
2024   Elisa Longo Borghini   Katarzyna Niewiadoma   Shirin van Anrooij

Meervoudige winnaars

bewerken
Overwinningen Renner Land Jaren
2 Mirjam Melchers-Van Poppel   Nederland 2005, 2006
Judith Arndt   Duitsland 2008, 2012
Annemiek van Vleuten   Nederland 2011, 2021
Lotte Kopecky   België 2022, 2023
Elisa Longo Borghini   Italië 2015, 2024

Overwinningen per land

bewerken
Overwinningen Land
8   Nederland
3   Duitsland
  België
  Italië
2   Verenigd Koninkrijk
1   Rusland
  Verenigde Staten

Wielertoeristen

bewerken

Sinds 1999 kunnen wielertoeristen de dag voor de Ronde het parcours, of een deel ervan, afleggen. Het is een van de populairste tochten voor wielertoeristen. Zo fietsten op 3 april 2009 een recordaantal van 19.000 wielertoeristen uit dertig verschillende landen hun Ronde van Vlaanderen.

Daarnaast zijn er bewegwijzerde lussen vanuit het Centrum Ronde van Vlaanderen, zo kunnen wielertoeristen het hele jaar door de Ronde van Vlaanderenroute fietsen.

Dorp van de Ronde

bewerken

Jaarlijks wordt een bepaald dorp op het parcours in de kijker gezet, het Dorp van de Ronde. In dit dorp vinden dan tal van feestelijkheden plaats. Daarbij wordt een persoon of zaak, die gestalte gaf aan de Ronde van Vlaanderen, gehuldigd of herdacht.

DeRonde2020

bewerken
  Zie DeRonde2020 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 5 april 2020 organiseerden Flanders Classics en Sporza als gevolg van de coronapandemie een virtuele editie van de Ronde van Vlaanderen voor mannen, waarbij dertien profrenners de laatste 32 km thuis op de rollen reden. Greg Van Avermaet won voor Oliver Naesen en Nicolas Roche.[9]

Afbeeldingen

bewerken

Zie ook

bewerken
bewerken
Zie de categorie Ronde van Vlaanderen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.