Wielerklassieker
Een wielerklassieker, of kortweg klassieker, is in de wielersport de titel die sporters, pers en toeschouwers geven aan een belangrijke eendaagse wedstrijd.

Geschiedenis
bewerkenDe UCI, de internationale wielerbond, kent de term niet. Waarom een wedstrijd klassieker genoemd wordt is niet duidelijk. Ouderdom speelt een rol, maar verklaart niet waarom een betrekkelijk jonge wedstrijd als de Ardense klassieker Amstel Gold Race al sinds de jaren zestig en de Strade Bianche gestart in 2007 zo beschouwd worden. Bovendien worden relatief nieuwe vrouwenwedstrijden die georganiseerd worden als equivalent van een klassieker bij de mannen meteen eveneens klassiekers genoemd.
Tussen klassiekers onderling is een zekere hiërarchie aan te geven: een overwinning in Parijs-Roubaix telt zwaarder dan één in Gent-Wevelgem. Door de tijd heen is de reputatie van wedstrijden veranderd. De Ronde van Vlaanderen was voor de Tweede Wereldoorlog vooral een Vlaamse trainingswedstrijd, die amper in de schaduw kon staan van Milaan-San Remo. Aangezien beide wedstrijden lange tijd op dezelfde dag werden verreden trok de eerste zelden een internationaal deelnemersveld. Pas na de oorlog begon de Ronde van Vlaanderen aan de opmars tot de status van de belangrijke wedstrijd die zij nu, anno 2025, heeft. De Waalse Pijl, hoewel jonger, is jarenlang hoger gewaardeerd dan de andere Ardense klassieker Luik-Bastenaken-Luik, maar wordt tegenwoordig vaak gezien als semi-klassieker. Het Desgrange-Colombo klassement, de eerste poging een regelmatigheidsklassement over het hele seizoen in te voeren, nam aanvankelijk twee klassiekers op uit de drie grote wielerlanden: Parijs-Roubaix en Parijs-Tours uit Frankrijk, de Ronde van Vlaanderen en de Waalse Pijl uit België en Milaan-San Remo en de Ronde van Lombardije uit Italië. Later werd Luik-Bastenaken-Luik toegevoegd.
Qua anciënniteit zijn de voorgaande zeven wedstrijden de oudste bestaande (eendaagse) wielerwedstrijden. Door hun lange historie zal hun reputatie niet snel minder worden en het is mede daarom niet vreemd dat deze wedstrijden behalve in het Desgrange-Colombo klassement, later zijn opgenomen in de Super Prestige, de Wereldbeker (met uitzondering van de Waalse Pijl), de UCI ProTour en uiteindelijk de UCI World Tour.
Toch kunnen ook oude wedstrijden hun reputatie verliezen en uiteindelijk verdwijnen. Dat overkwam bijvoorbeeld Bordeaux-Parijs, ooit een bijzonder prestigieuze wedstrijd (en bovendien de langste), maar in 1988 voor het laatst gereden. De reputatie van Parijs-Brussel, nota bene de enige echte grensoverschrijdende klassieker, is aan verandering onderhevig. Hoewel soms hoog gewaardeerd heeft deze het nooit tot de monumentale status van de top zeven kunnen schoppen.
Voor de invoering van de Wereldbeker kende de UCI wedstrijden van Hors Categorie (HC) en eerste tot en met vierde categorie. Dit kwam niet geheel overeen met de beleving van het begrip klassieker onder sporters en publiek. Tot het rijtje HC behoorden Parijs-Roubaix, Ronde van Vlaanderen, Milaan-San Remo, Luik-Bastenaken-Luik, de Parijs-Tours en de Ronde van Lombardije. De Amstel Gold Race, Gent-Wevelgem, Omloop Het Volk, Parijs-Brussel en Waalse Pijl waren eerste categorie. Elk jaar kreeg - bij toerbeurt - een van die wedstrijden de HC status. De HC status gaf een zekere bescherming aan de wedstrijd. Daarnaast waren er veel eerste categorie wedstrijden die niet als klassieker beschouwd werden, althans minder publiciteit kregen. De Super Prestige, de commerciële voorloper van de Wereldbeker, hanteerde een puntenwaardering die dichter aanlag tegen wat als klassieker beschouwd wordt.
De invoering van de Wereldbeker heeft dat veranderd. Eerder genoemde HC wedstrijden werden WB koersen en het rijtje werd uitgebreid met de Amstel Gold Race en het Kampioenschap van Zürich. Tevens werden enkele wedstrijden toegevoegd, die voorheen amper status hadden, zoals de Clásica San Sebastián en de Hamburg Cyclassics. Wedstrijden met een langere historie en grotere status werden hiermee gepasseerd. Er werden bovendien nieuwe "klassiekers" opgezet buiten de traditionele wielerlanden, die echter wel commercieel interessant waren: het Verenigd Koninkrijk (bijvoorbeeld de Wincanton Classic), Noord-Amerika (bijvoorbeeld de Philadelphia Cycling Classic en de Grand Prix des Amériques) en Japan (bijvoorbeeld de Japan Cup). Deze werden vaak na enkele jaren niet meer verreden.
De Wereldbeker werd in 2005 opgevolgd door de UCI ProTour. Hierbij werden naast alle voormalige HC wedstrijden ook enkele klassiekers van de eerste categorie, zoals Gent-Wevelgem, toegevoegd. De UCI World Tour, voor het eerst georganiseerd in 2011, omvat meer wedstrijden dan alleen de klassiekers, en telt naast andere eendagswedstrijden ook diverse kleinere ronden en de drie Grote Ronden.
De vrouwelijke wielrenners moesten langer wachten op wielerklassiekers. Pas vanaf eind jaren 1990 en de vroege jaren 2000 begonnen er vrouwenequivalenten van de mannenwedstrijden georganiseerd te worden. Vaak worden deze op dezelfde dag of in hetzelfde weekend verreden. Vier van de vijf Monumenten hebben zowel een mannen- als een vrouweneditie: de Ronde van Vlaanderen sinds 2004, Luik-Bastenaken-Luik sinds 2017, Parijs-Roubaix sinds 2021 en Milaan-San Remo sinds 1999, weliswaar met een hiaat tussen 2005 en 2025. De meest historierijke vrouwenwedstrijd is echter de Trofeo Alfredo Binda, die voor het eerst werd georganiseerd in 1974 en geen manneneditie kent. Ook de Waalse Pijl (sinds 1998), de Classic Lorient Agglomération (sinds 1999) en de Strade Bianche (sinds 2015) zijn belangrijke klassiekers op de kalender van de UCI Women's World Tour.
Voorjaarsklassieker
bewerkenEen voorjaarsklassieker is een klassieke wielerkoers in het voorjaar. Het Europese wielervoorjaar wordt traditioneel geopend met de GP La Marseillaise in Zuid-Frankrijk, begin februari. De eerste echte klassiekers vinden eind februari of begin maart plaats, tijdens het Belgisch openingsweekend: de Omloop Het Nieuwsblad en Kuurne-Brussel-Kuurne staan dan op het programma. In diezelfde periode wordt ook de Italiaanse openingswedstrijd georganiseerd, de Trofeo Laigueglia aan de Ligurische kust. In de loop van maart en april volgen de wedstrijden elkaar in sneltempo op. De laatste voorjaarsklassieker is Eschborn-Frankfurt in Duitsland, die op 1 mei wordt verreden. De eerste Grote Ronde van het seizoen, de Ronde van Italië, volgt hierna.
De voorjaarsklassiekers kunnen veelal worden onderverdeeld in drie categorieën. Ten eerste zijn er de kasseiklassiekers zoals Parijs-Roubaix. Ten tweede zijn er de heuvel-/klimklassiekers zoals de Strade Bianche. Deze worden in de Lage Landen ook wel Ardense klassiekers genoemd, zoals Luik-Bastenaken-Luik. Ten derde zijn er de sprintklassiekers, waaronder de Scheldeprijs. Vier van de vijf Monumenten vinden in het voorjaar plaats, waarvan de eerste, Milaan-San Remo, bekendstaat als La Primavera ("de lente").
Wedstrijden
bewerkenKasseiklassiekers
bewerken- Omloop Het Nieuwsblad
- Kuurne-Brussel-Kuurne
- E3 Saxo Classic
- Gent-Wevelgem
- Dwars door Vlaanderen
- Ronde van Vlaanderen
- Parijs-Roubaix
Heuvel-/klimklassiekers
bewerkenArdense klassiekers
bewerkenSprintklassiekers
bewerkenZomerklassieker
bewerkenEen zomerklassieker is een klassieke wielerkoers in de zomer. Deze wedstrijden worden vaak tussen of tijdens de Grote Rondes verreden, en zijn mede daarom minder prestigieus. De bekendste zomerklassieker is de Brussels Cycling Classic, die eerder bekend stond als Parijs-Brussel. De twee Canadese koersen worden samen de Laurentian Classics genoemd, en dienen vaak als opwarmer voor het wereldkampioenschap dat meestal eind september plaatsvindt. De Grote Prijs van Québec is eerder een sprintklassieker, terwijl de Grote Prijs van Montréal eerder een heuvelklassieker is.
Wedstrijden
bewerkenHeuvel-/klimklassiekers
bewerkenSprintklassiekers
bewerkenLaurentian Classics
bewerkenNajaarsklassieker
bewerkenEen najaarsklassieker is een klassieke wielerkoers in het najaar, meestal na de drie Grote Ronden. De deelnemerslijsten zijn vaak wat zwakker dan in het voorjaar, omdat veel renners hun seizoen al hebben afgesloten. De bekendste najaarsklassiekers zijn Parijs-Tours, de Ronde van Lombardije en de Ronde van Emilia. Deze periode wordt gekenmerkt door veel Italiaanse (semi-)klassiekers, waaronder het laatste Monument van het seizoen en het drieluik Trittico Lombardo. De Japan Cup, de enige Aziatische klassieker, geldt als traditionele afsluiter van het wielerseizoen.
Wedstrijden
bewerkenHeuvel-/klimklassiekers
bewerkenSprintklassiekers
bewerkenTrittico Lombardo
bewerkenDe Monumenten
bewerkenDe vijf Monumenten bij de mannen zijn de wedstrijden die over het algemeen beschouwd worden als de oudste, langste en meest prestigieuze klassiekers in het wielrennen. Ze hebben elk een rijke geschiedenis en specifieke kenmerken. Het zijn daarnaast de eendagswedstrijden waarin de meeste punten te verdienen zijn in de World Tour (800 punten voor de winnaar).
- Milaan-San Remo – de eerste grote klassieker op de kalender. Haar Italiaanse naam is La Primavera ("de lente") aangezien ze eind maart gereden wordt. De eerste editie was in 1907. Milaan-San Remo staat bekend als sprintklassieker: hoewel het de langste wedstrijd van het seizoen is (ca. 300 km), is het parcours langs de Ligurische kust voornamelijk vlak, waardoor vaak sprinters om de zege strijden.
- Ronde van Vlaanderen – de eerste kasseiklassieker, begin april op de kalender. De eerste editie was in 1913, wat van de Ronde de jongste van de vijf Monumenten maakt. De wedstrijd staat bekend om haar zenuwachtig koersverloop over smalle, bochtige wegen en korte maar steile hellingen in de Vlaamse Ardennen en enkele kasseistroken in de Zwalm. De wedstrijd ondergaat elk jaar enkele parcourswijzigingen. Sinds 2012 eindigt ze in Oudenaarde.
- Parijs-Roubaix – de Koningin van de Klassiekers of de Hel van het Noorden wordt traditioneel een week na de Ronde van Vlaanderen gereden en vormt het hoogtepunt van de kasseiklassiekers. De eerste editie was in 1896. De zwaartepunten zijn de talrijke lange kasseistroken, die vaak extreem stoffig of modderig zijn, waardoor de wedstrijd door velen beschouwd wordt als de meest heroïsche eendagswedstrijd van het jaar. De wedstrijd eindigt op de Vélodrome André Pétrieux in Roubaix.
- Luik-Bastenaken-Luik – de laatste Ardense klassieker, die eind april wordt verreden. De Doyenne ("ouderdomsdeken"), omdat ze de oudste klassieker is, werd voor het eerst in 1892 georganiseerd als amateurwedstrijd; de eerste professionele editie werd in 1894 gehouden. Kenmerkend is de opeenvolging van steile heuvels in de Ardennen, waardoor het een bijzonder slopende wedstrijd is die meestal betwist wordt door klimmers en specialisten van de Grote Ronden.
- Ronde van Lombardije – de Herfstklassieker of de Koers van de Vallende Bladeren, wordt eind september of begin oktober gereden. De eerste editie werd in 1905 georganiseerd onder de naam Milaan-Milaan en vanaf 1907 als de Ronde van Lombardije. Sinds 2012 is de wedstrijd enkele weken vooruitgeschoven op de kalender en wordt ze één week na het wereldkampioenschap gereden, waardoor ze ook geldt als een revanchewedstrijd voor de geklopte renners van het WK. De wedstrijd loopt over een gevarieerd en zwaar parcours rond het Comomeer met een vlakke aankomst in Como en wordt veelal gewonnen door klimmers met een sterke spurt.
Naast deze vijf Monumenten maakt ook de Strade Bianche aanspraak op de titel van zesde Monument, hoewel de ouderdom en lengte van de wedstrijd als tegenargument worden gegeven.[1]
Bij de vrouwen worden hun equivalenten van Milaan-San Remo, de Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix en Luik-Bastenaken-Luik doorgaans ook als Monument beschouwd. De Ronde van Lombardije heeft vooralsnog geen vrouweneditie. Daarenboven wordt er doorgaans nog een extra Monument aan de lijst toegevoegd.[2][3]
- Trofeo Alfredo Binda – de oudste klassieker die uitsluitend voor vrouwen wordt georganiseerd, doorgaans in maart. De eerste editie vond plaats in 1974, en werd vernoemd naar de Italiaanse wielrenner Alfredo Binda. De wedstrijd is geschikt voor puncheurs en klimmers.
Verder worden ook de Strade Bianche, de Waalse Pijl, de Classic Lorient Agglomération en de Ronde van Drenthe genoemd als (potentiële) Monumenten binnen het vrouwenwielrennen.[4][5][6][7]
Mannen
bewerkenRecords
bewerkenDrie renners wonnen in hun carrière alle vijf de monumenten, allen Belgische renners: Rik Van Looy, Eddy Merckx en Roger De Vlaeminck. Merckx is de enige die alle wedstrijden meer dan één keer won; een derde overwinning in de Ronde van Lombardije (1973) werd hem ontnomen na een positieve dopingcontrole.[8] Zes renners bleven in hun carrière hangen op vier monumenten. De Ier Sean Kelly won alle monumenten meermaals behalve de Ronde van Vlaanderen, waarin hij drie keer tweede eindigde (1984, 1986 en 1987). De Nederlander Hennie Kuiper won elk monument eenmaal behalve Luik-Bastenaken-Luik, waarin hij in 1980 als tweede finishte. Ook de Fransman Louison Bobet won elke wedstrijd behalve Luik-Bastenaken-Luik. De Belgen Fred De Bruyne en Germain Derycke wonnen eveneens vier van de vijf monumenten, maar nooit de Ronde van Lombardije, waarin De Bruyne in 1955 wel tweede werd. Derycke heeft die wedstrijd maar eenmaal gereden. Nog een Belg, Philippe Gilbert, schreef in 2019 zijn vierde van de vijf monumenten op zijn erelijst, enkel Milaan-San Remo ontbreekt.
Renner | Land | MSR | RVV | PR | LBL | RVL | Totaal |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Eddy Merckx | België | 7 | 2 | 3 | 5 | 2 | 19 |
Roger De Vlaeminck | België | 3 | 1 | 4 | 1 | 2 | 11 |
Costante Girardengo | Italië | 6 | 0 | 0 | 0 | 3 | 9 |
Fausto Coppi | Italië | 3 | 0 | 1 | 0 | 5 | 9 |
Sean Kelly | Ierland | 2 | 0 | 2 | 2 | 3 | 9 |
Rik Van Looy | België | 1 | 2 | 3 | 1 | 1 | 8 |
Tadej Pogačar | Slovenië | 0 | 2 | 0 | 2 | 4 | 8 |
Mathieu van der Poel | Nederland | 2 | 3 | 3 | 0 | 0 | 8 |
Gino Bartali | Italië | 4 | 0 | 0 | 0 | 3 | 7 |
Tom Boonen | België | 0 | 3 | 4 | 0 | 0 | 7 |
Fabian Cancellara | Zwitserland | 1 | 3 | 3 | 0 | 0 | 7 |
Henri Pélissier | Frankrijk | 1 | 0 | 2 | 0 | 3 | 6 |
Alfredo Binda | Italië | 2 | 0 | 0 | 0 | 4 | 6 |
Fred De Bruyne | België | 1 | 1 | 1 | 3 | 0 | 6 |
Francesco Moser | Italië | 1 | 0 | 3 | 0 | 2 | 6 |
Moreno Argentin | Italië | 0 | 1 | 0 | 4 | 1 | 6 |
Johan Museeuw | België | 0 | 3 | 3 | 0 | 0 | 6 |
Gaetano Belloni | Italië | 2 | 0 | 0 | 0 | 3 | 5 |
Rik Van Steenbergen | België | 1 | 2 | 2 | 0 | 0 | 5 |
Bernard Hinault | Frankrijk | 0 | 0 | 1 | 2 | 2 | 5 |
Michele Bartoli | Italië | 0 | 1 | 0 | 2 | 2 | 5 |
Paolo Bettini | Italië | 1 | 0 | 0 | 2 | 2 | 5 |
Philippe Gilbert | België | 0 | 1 | 1 | 1 | 2 | 5 |
Vermeld zijn renners die minimaal vijf keer een Monument gewonnen hebben. (MSR = Milaan-San Remo, RVV = Ronde van Vlaanderen, PR = Parijs-Roubaix, LBL = Luik-Bastenaken-Luik, RVL = Ronde van Lombardije). De renners in cursief zijn nog actief.
Meeste overwinningen in één jaar
bewerkenSlechts één renner, Eddy Merckx, slaagde erin drie Monumenten in één jaar te winnen, en hij deed dit maar liefst vier keer:
- 1969: Milaan-San Remo, Ronde van Vlaanderen en Luik-Bastenaken-Luik.
- 1971: Milaan-San Remo, Luik-Bastenaken-Luik en Ronde van Lombardije.
- 1972: Milaan-San Remo, Luik-Bastenaken-Luik en Ronde van Lombardije
- 1975: Milaan-San Remo, Ronde van Vlaanderen en Luik-Bastenaken-Luik.
Ook in 1973 won Merckx drie Monumenten, maar zijn overwinning in de Ronde van Lombardije werd hem ontnomen na een positieve dopingtest.
Winnaars
bewerkenOverwinningen per land
bewerkenLand | MSR | RVV | PR | LBL | RVL | Totaal |
---|---|---|---|---|---|---|
België | 23 | 69 | 57 | 61 | 12 | 222 |
Italië | 51 | 11 | 14 | 12 | 69 | 157 |
Frankrijk | 14 | 3 | 28 | 5 | 11 | 61 |
Nederland | 5 | 13 | 10 | 4 | 4 | 36 |
Zwitserland | 2 | 4 | 4 | 6 | 5 | 21 |
Duitsland | 7 | 2 | 2 | 2 | 0 | 13 |
Ierland | 2 | 0 | 2 | 3 | 4 | 11 |
Spanje | 5 | 0 | 0 | 4 | 2 | 11 |
Slovenië | 1 | 2 | 0 | 3 | 4 | 10 |
Australië | 2 | 0 | 2 | 1 | 0 | 5 |
Denemarken | 0 | 2 | 0 | 2 | 1 | 5 |
Luxemburg | 0 | 0 | 1 | 3 | 1 | 5 |
Verenigd Koninkrijk | 2 | 1 | 0 | 0 | 1 | 4 |
Kazachstan | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 | 3 |
Noorwegen | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | 2 |
Rusland | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 2 |
Slowakije | 0 | 1 | 1 | 0 | 0 | 2 |
Polen | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 |
Zweden | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 |
Moldavië | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 |
Verenigde Staten | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 |
Litouwen | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 |
Colombia | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 |
Vrouwen
bewerkenRecords
bewerkenBij de vrouwen is de geschiedenis van de monumenten beduidend korter dan bij de mannen. Pas in 1999 kregen de vrouwen voor het eerst de kans met de Primavera Rosa de vrouwelijke tegenhanger van Milaan-San Remo. Deze wedstrijd hield in 2005 weer op te bestaan en werd in 2025 weer nieuw leven in geblazen. In 2004 mochten de vrouwen voor het eerst opstappen in Vlaanderen. Luik was pas in 2017 en Roubaix in 2021.
Renner | Land | MSR | RVV | PR | LBL | Totaal |
---|---|---|---|---|---|---|
Annemiek van Vleuten | Nederland | - | 1 | 0 | 3 | 4 |
Lotte Kopecky | België | 0 | 3 | 1 | 0 | 4 |
Zoelfia Zabirova | Rusland | 2 | 1 | - | - | 3 |
Mirjam Melchers-Van Poppel | Nederland | 1 | 2 | - | - | 3 |
Anna van der Breggen | Nederland | 0 | 1 | 0 | 2 | 3 |
Elizabeth Deignan | Verenigd Koninkrijk | 0 | 1 | 1 | 1 | 3 |
Elisa Longo Borghini | Italië | 0 | 2 | 1 | 0 | 3 |
Judith Arndt | Duitsland | 0 | 2 | 0 | 0 | 2 |
Demi Vollering | Nederland | 0 | 0 | 0 | 2 | 2 |
Meeste overwinningen in één jaar
bewerkenEr zijn twee vrouwen die twee monumenten wonnen in één jaar.
- 2004 Zoelfia Zabirova: Milaan-San Remo en Ronde van Vlaanderen.
- 2017: Anna van der Breggen: Ronde van Vlaanderen en Luik-Bastenaken-Luik
Winnaressen
bewerkenOverwinningen per land
bewerkenLand | MSR | RVV | PR | LBL | Totaal |
---|---|---|---|---|---|
Nederland | 2 | 8 | 0 | 6 | 16 |
België | 0 | 4 | 1 | 0 | 5 |
Italië | 1 | 3 | 1 | 0 | 5 |
Duitsland | 1 | 3 | 0 | 0 | 4 |
Verenigd Koninkrijk | 0 | 2 | 1 | 1 | 4 |
Rusland | 2 | 1 | 0 | 0 | 3 |
Australië | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 |
Canada | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 |
Frankrijk | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 |
Litouwen | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 |
Zweden | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 |
Verenigde Staten | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 |
- ↑ (en) Robinson, Joe, The day Strade Bianche finally became a Monument. Cyclist (8 maart 2021). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ Elisa Balsamo wint sprint van Lotte Kopecky in Trofeo Binda, zeer actieve Puck Pieterse derde. In De Leiderstrui (17 maart 2024). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ (fr) Vignaud, Noah, Profil, parcours et favorites... le Trofeo Alfredo Binda. Cyclism Actu (15 maart 2025). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ (en) Mitchell, Mathew, What are the women's cycling monuments? Do any actually exist?. ProCyclingUK (1 december 2024). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ (en) O'Shea, Sadhbh, Are there monuments in women’s cycling, and what are they?. Velo (17 maart 2023). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ (fr) Delvinquière, Louis, Trofeo Binda, Flèche Wallonne, Tour des Flandres... Ces courses qui sont des Monuments du cyclisme féminin. FranceInfo (18 maart 2022). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ (fr) De Reu, Saar, Honorer l'histoire ou copier les hommes ? Le dilemme du Monument dans le cyclisme féminin. VeloNews (1 december 2024). Geraadpleegd op 6 april 2025.
- ↑ (it) Gianni Pignata, "Merckx, doping nel "Lombardia"", Editrice La Stampa, 9 november 1973, p. 19. Geraadpleegd op 27 mei 2012.
- ↑ Het duurde verscheidene maanden en twee internationale conferenties voor een beslissing genomen werd over de uitslag. André Mahé finishte als eerste, maar zijn overwinning was gecontesteerd omdat hij een verkeerde weg genomen had. Mahé bereikte in een groep van drie de velodroom van Roubaix, maar werd de verkeerde weg opgestuurd door officials en reed de piste op via de verkeerde ingang. Mahé won de spurt, maar enkele minuten later reden de achtervolgers de piste op langs de juiste ingang. Serse Coppi, broer van de befaamde Fausto, won de spurt voor de ereplaatsen. Na een protest van verscheidene maanden werden Serse Coppi en André Mahé als gezamenlijke winnaars uitgeroepen.
- ↑ Germain Derijcke en Frans Schoubben werden beiden als winnaar van Luik-Bastenaken-Luik uitgeroepen. Derijcke finishte als eerste, maar had een gesloten overweg genegeerd, waarop de nummer2, Frans Schoubben, ook tot winnaar gepromoveerd werd. Derijcke werd niet gediskwalificeerd omdat hij met drie minuten voorsprong won en de jury oordeelde dat hij niet zoveel voordeel haalde door de overweg over te steken.
- ↑ a b c d e f g h Vanwege de Coronapandemie werd de kalender gewijzigd. De volgorde was Milaan-San Remo, Ronde van Lombardije, Luik-Bastenaken-Luik en daarna de Ronde van Vlaanderen. Parijs-Roubaix werd in 2020 niet verreden.
- ↑ a b Parijs-Roubaix werd in 2021 op 3 oktober verreden na Luik-Bastenaken-Luik