Knokke-Heist

gemeente in West-Vlaanderen, België

Knokke-Heist (Frans: Knocke-Heist) is een gemeente in West-Vlaanderen en een van de bekendste badplaatsen van België. Het is gelegen aan de grens met Nederland. De zee vormt de noordgrens en ten oosten ligt het Provinciaal Natuurpark Zwin als een buffer met de kust van Zeeuws-Vlaanderen (Nederland). Aan de zuidkant van Knokke-Heist ligt Damme en ten westen ligt de zeehaven van Brugge. De gemeente telt ruim 32.000 inwoners.

Knokke-Heist
Gemeente in België Vlag van België
Knokke-Heist (België)
Knokke-Heist
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Brugge
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
61,59 km² (2021)
68,83%
11,14%
20,04%
Coördinaten 51° 21' NB, 3° 17' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
32.645 (01/01/2023)
48,21%
51,79%
530,01 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
10,92%
51,51%
37,57%
Buitenlanders 9,29% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Jan Morbee
Bestuur Gemeentebelangen (CD&V, Open Vld en onafhankelijken)
Zetels
Gemeentebelangen
N-VA
Groen-Vooruit
Vlaams Belang
31
25
4
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen 27.698 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 5,92% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8300
8300
8301
8301
Deelgemeente
Knokke
Westkapelle
Heist
Ramskapelle
Zonenummer 050
NIS-code 31043
Politiezone Damme-Knokke-Heist
Hulpverleningszone Zone 1
Website www.knokke-heist.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Brugge
in de provincie West-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België
Zeedijk Knokke-Heist

Geschiedenis bewerken

Pas in 11de eeuw is de mens door indijking van schorren winst beginnen te boeken in zijn strijd om land te verwerven op de zee. De streek was vele eeuwen bezet door vreemde mogendheden en was vaak de inzet tussen vorsten en koningshuizen. Knokke was op het einde van de 19de eeuw nog een verloren dorpje. De ontwikkeling van polderdorp tot badplaats steunde op 3 pijlers: in 1887 de eerste verkaveling door een consortium projectontwikkelaars ‘avant la lettre’, de oprichting in 1908 van een vastgoedgroep ‘Compagnie Het Zoute’ en in 1922 de opstart van de uitbreiding ‘Albertstrand’. In 1971 kwam de fusie van een aantal deelgemeenten tot stand namelijk het huidige Knokke-Heist.

Na de Eerste Wereldoorlog werd vlak voor de kust op een zandbank een grote hoeveelheid munitie gestort. Dit munitiestort is het grootste van België.

Trein en tram bewerken

De trein bereikte Heist op 16 augustus 1863 met een spoorlijn via Blankenberge. In 1906 werd een meer rechtstreekse route naar Heist geopend (situatie van voor 1906 te zien op deze kaart). Op 18 maart 1890 werd in Heist een aansluitende buurtspoorweglijn geopend van Heist naar Brugge langs Knokke en Westkapelle[1]. Pas in 1920 werd de spoorlijn doorgetrokken tot het huidig eindpunt in Knokke en was geen overstap op de tram meer nodig. Door de opening van de ontbrekende tramlijn Blankenberge - Heist in 1908 werd een doorgaande tramverbinding Oostende - Heist mogelijk. In Knokke zelf volgden diverse verlengingen:

  • 29-06-1912: Station tot Zoute via de Lippenslaan. Tevens werd de lijn tot Heist geëlektrificeerd. Alle hierna vermelde verlengingen zijn elektrisch.
  • 21-07-1927: Een nieuwe route langs de Zoutelaan en Elizabethlaan (Oostkant) die enkel gebruikt werd in de richting Zoute - Lippenslaan door de lijnen 1 en 10.
  • 01-07-1928: Het Zoute tot Oosthoek Siska.
  • 04-07-1929: Oosthoek Siska tot Retranchement in Nederland, vanwaar er aansluiting was op het tramnet van de stoomtram-Maatschappij Breskens - Maldeghem, SBM.
  • 23-08-1935: Een route vanaf Duinbergen langs Elizabethlaan en het casino tot de Lippenslaan. Deze route werd enkel gebruikt door de lokale lijn 12 Zoute - Duinbergen.

In de jaren 30 van de twintigste eeuw reed er een lokaal en regionaal elektrisch tramnet met de volgende lijnen:

  • 1: Oostende - Zoute
  • 10: Brugge - Westkapelle - Knokke station - Het Zoute
  • 11: Brugge - Westkapelle - Knokke station - Heist
  • 12: Duinbergen - Casino - Het Zoute - Oosthoek
  • 13: Knokke station - Het Zoute - Oosthoek
  • 14: Knokke station - Westkapelle - Sluis (tot 1945 beperkt tot Westkapelle - Sluis) (De lijn Westkapelle - Sluis was al geopend in 1890)

De eerste opheffing was Oosthoek - Retranchement op 30 augustus 1939. Op 30 juni 1951 sneuvelden de trajecten: Zoute - oosthoek, de lijn 12 naar Duinbergen en de Zoutelaan route. Op 6 oktober 1951 volgde de lijn Westkapelle - Sluis. Lijn 10 naar Brugge is op 29 september 1956 opgeheven. Een pad met de naam Oude Tramweg herinnert er nog aan. Op 30 juni 1967 was er op bevel van de gemeente de laatste opheffing: Knokke station - Het Zoute. De gemeente wilde al langer de tram uit de stad hebben. Sindsdien is het traject van de Kusttram niet veranderd. De stadslijnen werden vervangen door buslijnen 11, 12 en 13. Anno 2023 is daarvan alleen 12 over, maar buslijn 3 en 44 zijn ook stadslijnen. Daarnaast zijn er nog streekbus 41 & 45.[2] Er zijn plannen om de kusttram te verlengen naar Westkapelle.

Kernen bewerken

De fusiegemeente Knokke-Heist bestaat uit de deelgemeenten Knokke, Heist, Westkapelle en Ramskapelle. Heist is een verstedelijkte kern aan zee. Knokke, oorspronkelijk een kilometer landinwaarts gelegen is eveneens naar en langs de kust uitgegroeid. Tussen Knokke en Heist liggen de wijken Duinbergen en Albertstrand. Ten oosten van de kern van Knokke ligt Het Zoute. Westkapelle en Ramskapelle liggen in het binnenland. Westkapelle is naar Knokke toe gegroeid, Ramskapelle is nog een polderdorp gebleven.

Voorheen was er een apart dorp Koudekerke op de vroegere begraafplaats aan de zuidkant van Heist. Daarvan rest alleen nog een straatnaam en archeologische resten.[3]

Naam Oppervlakte
(km²)
Bevolking
(31/12/2007)
I
 
(V)
(VI)
Knokke
- Centrum
- Het Zoute
- Albertstrand
22,54
 
 
 
15.708
 
 
 
II
 
(VII)
Heist
- Heist
- Duinbergen
7,36
 
 
12.828
 
 
III Ramskapelle 5,61 760
IV Westkapelle 21,46 4.732
Bron: Gemeente Knokke-Heist

De gemeente Knokke-Heist grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:

 
Knokke-Heist, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[4]
1992 31.965
1993 32.126
1994 32.326
1995 32.380
1996 32.592
1997 32.660
1998 32.783
1999 32.936
2000 33.148
2001 33.296
2002 33.451
2003 33.567
2004 33.777
2005 33.823
2006 34.063
2007 34.132
2008 34.024
2009 33.879
2010 33.825
2011 33.987
2012 34.004
2013 33.753
2014 33.556
2015 33.452
2016 33.311
2017 33.197
2018 33.097
2019 33.126
2020 33.089
2021 33.086
2022 32.875
2023 32.645
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Bezienswaardigheden bewerken

Voormalige bezienswaardigheid bewerken

  • Knokke-Heist had een vlindertuin waar 350 soorten vlinders en andere insecten konden worden bezichtigd. De vlindertuin heeft zijn deuren sinds 3 oktober 2010 definitief gesloten.[5]

Politiek bewerken

Structuur bewerken

Knokke-Heist Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   West-Vlaanderen Brugge Knokke-Heist
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegen­woordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Brugge Brugge Brugge Knokke-Heist
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
25
4
1
1
25 
De 31 zetels zijn als volgt verdeeld:
  Zie Lijst van burgemeesters van Knokke-Heist voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na Manu Desutter die van 1973 tot 1979 burgemeester van Knokke-Heist was, was daarna van 1979 tot 2021 graaf Leopold Lippens er de burgemeester. Nadat deze op 19 februari 2021 overleed, werd hij opgevolgd door toenmalig eerste schepen Piet De Groote, die na een politieke kwestie in oktober 2023 werd opgevolgd door Jan Morbee.

2013-2018 bewerken

Burgemeester was Leopold Lippens van de Gemeentebelangen. Deze partij heeft de meerderheid met 24 op 31 zetels.

2019-2024 bewerken

Burgemeester was Leopold Lippens van de Gemeentebelangen tot zijn dood in februari 2021 en werd opgevolgd door Piet De Groote van dezelfde partij. Begin oktober 2023 werd deze opgevolgd door Jan Morbee, eveneens van Gemeentebelangen.[6][7] Deze partij heeft de meerderheid met 25 op 31 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij 10-10-1976[8] 10-10-1982[8] 9-10-1988[8] 9-10-1994[8] 8-10-2000[8] 8-10-2006[9] 14-10-2012[10] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 29 % 29 % 29 % 31 % 31 % 31 % 31 % 31
Gemeentebelangen - - 34,0 11 54,6 20 65,02 23 60,15 22 64,83 24 70,2 25
CVP 56,68 17 39,54 14 22,76 7
KARTELA / PVV1 / VLD2 43,32A 12 22,991 7 21,041 7 23,12 7 17,812 6
KARTELA / VU1 / N-VA2 15,581 4 5,711 1 - - - 21,012 7 16,22 4
KARTELA / SP1 / sp.a2 / Groen-sp.aB 12,471 3 11,131 3 8,681 2 7,981 2 4,742 0 4,062 0 7,7B 1
Agalev1/Groen2 / Groen-sp.aB - - - 6,91 1 7,691 1 3,312 0 4,022 0
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 - - - 5,271 1 10,441 3 11,432 3 4,142 0 5,92 1
RAAK1 / R@@k-Spirit2 - - - - 8,871 2 2,562 0 - -
NP - 6,47 1 4,11 0 - - - - -
Anderen(*) - 2,95 0 1,25 0 1,45 0 - - 1,94 0 -
Totaal stemmen 18804 20221 22327 23008 23780 25506 24181 23853
Opkomst % 90,61 89,4 88,94 91,67 86,52 87,6
Blanco en ongeldig % 3,47 5,17 4,63 4,13 4,33 2,91 1,96 2,7

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
(*) 1982: GB / 1988: BL / 1994: NF (0,92%), PVDA (0,53%) / 2012: Team Waeghe

Geboren in Knokke-Heist bewerken

Externe link bewerken

Zie de categorie Knokke-Heist van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.