Blankenberge

gemeente en stad in West-Vlaanderen, België
Voor de gelijknamige single, zie Blankenberge (single).

Blankenberge is een plaats en stad in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 20.400 inwoners, die Blankenbergenaars[1] worden genoemd. Blankenberge is een van de belangrijkste badplaatsen aan de Belgische kust wat het aantal toeristen en hotelreserveringen betreft.

Blankenberge
Stad in België Vlag van België
Blankenberge (België)
Blankenberge
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Brugge
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
19,02 km² (2021)
66,28%
10,85%
22,88%
Coördinaten 51° 19' NB, 3° 8' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
20.511 (01/01/2023)
49,23%
50,77%
1078,5 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
12,79%
53,37%
33,85%
Buitenlanders 7,52% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Björn Prasse (Open vld)
Bestuur Open vld - Vooruit
Zetels
Open Vld
N-VA
Vooruit
CD&V
Vlaams Belang
27
9
7
6
3
2
Economie
Gemiddeld inkomen 19.799 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 9,85% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8370
8370
Deelgemeente
Blankenberge
Uitkerke
Zonenummer 050
NIS-code 31004
Politiezone Blankenberge-Zuienkerke
Hulpverleningszone Zone 1
Website www.blankenberge.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Brugge
in de provincie West-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Geschiedenis bewerken

 
Drukte op de dijk in de jaren 20 van de twintigste eeuw

Vissersdorp bewerken

Blankenberge was eerst een vissersgemeenschap tussen de Oostdijk en de Westdijk. Deze nederzetting was gelegen tussen de huidige Hoogstraat (Oostdijk) en Weststraat (Westdijk). Deze dijken zijn aangelegd omstreeks 1100 AD. In 1270 scheidde Blankenberge zich af van de parochie Uitkerke en verkreeg stadsrechten van gravin Margareta van Constantinopel.[2] De vloot telde in de 13de eeuw meer dan 60 vaartuigen. Er was al sprake in 1337 van een vuurtoren die ten Oosten van het dorp stond.[3] Vanaf 1418 vond jaarlijks de "zeezegening" door een priester plaats.

In de 15de eeuw bouwde men nabij de vuurtoren een aanlegsteiger voor de grote haringschepen. Deze raakte reeds begin 16de eeuw in onbruik. In 1526 werd een nieuwe vuurtoren gebouwd uit steen en dit naar model van de vierboeten van Oostende en Nieuwpoort. De Blankenbergse vissers schakelden over op platboomde schuiten die op het strand aanlegden. Reeds eind 16de eeuw werd er vanuit de vissers als vanuit het stadsbestuur naar een schuilhaven gevraagd. Getuige daarvan is een verzoekschrift van voor 1789 aan Maria-Theresia Keyserinne en Koninginne door de Visscherye van Blankenberge om een bassin, schuylplaetse ofte mouille te accorderen voor de schuyten.[4] Het duurde echter tot in 1871 vooraleer er een havengeul gegraven werd waarlangs een houten staketsel kwam.[5] Eind 19de eeuw werden de platte schuiten vervangen door kielschepen, die meer diepgang hadden. Ondanks de verbeteringen die men aanbracht voldeed de haven niet meer aan de toenmalige eisen. Na de Eerste Wereldoorlog dacht men aan een nieuwe haven maar dit project werd door geldgebrek niet onmiddellijk doorgevoerd. Bovendien liep de vissersactiviteit in Blankenberge tijdens het interbellum gestaag achteruit. In 1925 telde de vissersvloot nog 51 vaartuigen, in 1939 slechts 19. In 1944 werd de volledige haveninfrastructuur vernield door de Duitsers. Na de Tweede Wereldoorlog was de Blankenbergse vissersactiviteit verdwenen. In 1950 werd de huidige vuurtoren geopend. In 1953-1954 kwam het voorstel om terug een haven te bouwen voor de pleziervaart. De havengeul werd uitgebaggerd en op 9 juli 1955 werd de Blankenbergse jachthaven ingehuldigd. De jachthaven kende nog 2 uitbreidingen (1980 en 2004) en groeide uit tot een haven met 1000 ligplaatsen.

 
zicht op de oude haven en de Franchommelaan (2016)

Badplaats bewerken

 
Blankenberge - lithografie van Edwin Toovey uit 1855

Reeds in de eerste helft van de 18e eeuw kwamen er toeristen naar Blankenberghe (door het Frans beïnvloede spelling). De Brugse steenweg werd in 1723 aangelegd. Deze zorgde niet alleen voor een groeiende export van vis maar eveneens voor een gemakkelijke verbinding voor de Bruggelingen die even aan zee kwamen voor een dagje ontspanning. Van badtoerisme was toen nog geen sprake. Het badtoerisme ontwikkelde zich onder impuls van het Engelse toerisme in de 19de eeuw. De eerste badcabines verschenen in 1838 op het strand. Kort daarna werd een houten zeedijk aangelegd en verschenen de eerste hotels.[6] In 1859 werd het indrukwekkende Casino Kursaal gebouwd. Op 16 augustus 1863 is de spoorlijn Heist - Brugge, met een halte in Blankenberge geopend. Hierdoor werd Blankenberge veel beter bereikbaar voor de (gefortuneerde) toeristen, die voorheen alleen met koetsen langs kasseiwegen of met boten Blankenberge konden bereiken (zie toeristische informatie in 1905 reisgids Blad 210 en 211 en Blad 212).

In 1886 kwam de stoomtram uit Oostende naar Blankenberge. Die reed eerst via de Leopoldstraat en de krappe Weststraat. Vanaf 1894 wordt ongeveer de huidige route van de moderne Kusttram gevolgd. In 1908 volgde verlenging naar Heist. Daar kwam al sinds 1890 een andere stoomtram, naar Knokke en Brugge.[7]

Tegen het einde van de 19e eeuw was de zeedijk volgebouwd met luxehotels en vakantievilla's. Er werd ook een gietijzeren pier (1893 - 1894) aangelegd, het eerste bouwwerk van 350 meter in zee op het Europese vasteland. Tijdens de Belle époque was het mondaine Blankenberge de favoriete vakantiebestemming van de Belgische beau monde; enkel de gekroonde hoofden, de adel, vooraanstaande politici, kunstenaars en de rijke bourgeoisie konden het zich veroorloven hun zomervakantie door te brengen in hun tweede verblijf aan zee. Zo bracht onder meer aartshertog Franz Ferdinand, troonopvolger van het Habsburgse rijk, met een speciale trein regelmatig bezoek aan het toenmalige 'Monaco van België'. Het groeiend toerisme zorgde voor werkgelegenheid en welvaart voor de stad. Het inwonersaantal groeide sterk. De gietijzeren pier werd in 1933 vervangen door een betonnen pier en op de plaats van het oude casino kwam een nieuw casino in art-decostijl (1932-1934). De villa's en hotels langs de zeedijk werden in de Tweede Wereldoorlog nagenoeg volledig vernield. Bij de heropbouw waren kwaliteit en degelijkheid belangrijker dan esthetiek. Zo maakten elitaire hotels zoals Hôtel des Bains et des Familles halfweg de jaren vijftig plaats voor goedkopere, minder luxueuze appartementsgebouwen en populaire campings. De toeristen vonden al vrij snel de weg terug naar Blankenberge maar het publiek was veranderd. Met de stijgende welvaart in de jaren '60 en '70 deed ook in Blankenberge het massatoerisme zijn intrede en trok het voortaan hoofdzakelijk de arbeiders- en middenklasse uit het Belgische binnenland aan.[8] Het elitaire publiek bezocht toen vooral Knokke en De Haan, die sinds 1908 respectievelijk 1886 al goed bereikbaar waren met de Kusttram. Het inwonersaantal neemt in de zomermaanden nog steeds exponentieel toe. De infrastructuur om deze toeristen op te vangen breidt nog steeds uit.

Tweede Wereldoorlog bewerken

In Blankenberge werd een deel van de Atlantikwall aangelegd door de Duitse bezetter. Daarbij werd een deel van de kustbebouwing ontmanteld. De pier bleef wonderwel intact omdat de Duitse sergeant Keseberg het bevel tot opblazen negeerde. Er vonden geallieerde bombardementen plaats, onder meer op de Zeedijk en de Grote Markt.

Blankenberge werd op 9 september 1944 bevrijd door de Manitoba Dragoons onder leiding van Eric James. Jaarlijks wordt dit gebeuren herdacht op de eerstvolgende zaterdagnamiddag met een plechtigheid en een optreden door een harmonieorkest op het Manitobaplein.

Bezienswaardigheden bewerken

  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Blankenberge voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
 
Blankenberge in de 17deeeuw

Natuur en landschap bewerken

Blankenberge ligt aan de Belgische Noordzeekust. Er is een breed strand met zeedijk en boulevard. Ten oosten van Blankenberge liggen de natuurgebieden Zeebos en De Fonteintjes. In het zuiden ligt het natuurgebied Uitkerkse Polder.

Kernen bewerken

 
Appartementsgebouw in Blankenberge
 
De vuurtoren en de jachthaven

Blankenberge bestaat uit twee deelgemeentes, Blankenberge zelf en Uitkerke. De bebouwing van Blankenberge-centrum beslaat echter bijna de volledige oppervlakte van de deelgemeente, en is ook één geheel gaan vormen met de dorpskern van Uitkerke.

Naam Oppervlakte (km²) Bevolking
I Blankenberge 2,61  
II Uitkerke 14,81  

Blankenberge grenst aan de volgende gemeenten en dorpen:

Kaart bewerken

 
Blankenberge, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Demografie bewerken

Demografische ontwikkeling voor de fusie bewerken

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling na de fusie bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[9]
1992 16.749
1993 17.067
1994 17.201
1995 17.318
1996 17.266
1997 17.414
1998 17.397
1999 17.458
2000 17.414
2001 17.538
2002 17.726
2003 17.897
2004 18.088
2005 18.135
2006 18.175
2007 18.329
2008 18.443
2009 18.660
2010 18.907
2011 19.096
2012 19.337
2013 19.682
2014 19.879
2015 20.014
2016 20.013
2017 20.265
2018 20.349
2019 20.436
2020 20.463
2021 20.479
2022 20.408
2023 20.511
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Evenementen bewerken

Politiek bewerken

Structuur bewerken

Blankenberge Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   West-Vlaanderen Brugge Blankenberge
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegen­woordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Brugge Brugge Brugge Blankenberge
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
6
9
3
7
2
De 27 zetels zijn als volgt verdeeld:

Geschiedenis bewerken

Burgemeesters bewerken

Tijdspanne Burgemeester
1801 - 1808 Emmanuel-Pierre Semaesse
1809 Leon De Rycker
1809 - 1830 Joseph-Louis Mamet
1830 - 1847 Jacobus De Langhe
1848 - 1866 Frans-Henri Mamet
1867 - 1874 Leon Dujardin
1875 - 1877 Cornelis De Meulenaere
1877 - 1884 Alfons Van Mullem
1885 - 1896 Gustaaf Notebaert
1896 - 1906 Karel Deswert
1907 - 1914 Gustave D'Hondt (Kath. Partij)
1914 - 1921 Jozef Ponjaert
1921 - 1926 Arthur Pauwels
1927 - 1931 Gustave D'Hondt (UCB)
Tijdspanne Burgemeester
1931 - 1932 Leon Nuytemans
1933 - 1938 Arthur Pauwels
1939 - 1941 Leon Nuytemans
1941 - 1944 Victor De Rycker[10] (Oorlogsburgemeester)
1944 - 1945 Leon Nuytemans
1945 - 1946 Louis Van Sluys
1947 - 1970 Maurice Devriendt
1970 - 1986 Willem Content (BSP / SP)
1986 - 1994 Sylvère Declerck (SP)
1995 - 2011 Ludo Monset (VLD / Open Vld)
2011 - 2017 Patrick De Klerck (Open Vld)
2017 - 2018 Ivan De Clerck (Open Vld)
2019 - 2021 Daphné Dumery (N-VA)
2021 - heden Björn Prasse (Open Vld) (vanaf 24/8/21)

Legislatuur 2013 - 2018 bewerken

Burgemeester werd Patrick De Klerck (Open Vld), die een coalitie sloot met de sp.a.[11] Door het ontslag van eerste schepen Johan Van Eeghem[12] werd aan deze samenwerking een einde gemaakt en vond Open Vld een nieuwe coalitiepartner bij de N-VA.[13][14] In maart 2015 werd de coalitie tussen Groen en Dwars van Piet Wittevrongel opgezegd.[15] Op 1 juli 2017 vond een aangekondigde burgemeesterswissel plaats en werd De Klerck opgevolgd door partijgenoot Ivan De Clerck.[16][17] Patrick De Klerck is sindsdien schepen.

Legislatuur 2019-2024 bewerken

Na de verkiezingen van oktober 2018 werd er een nieuwe coalitie gesloten tussen N-VA, CD&V en sp.a met een meerderheid van 16 zetels op 27. De nieuwe burgemeester werd Daphné Dumery (N-VA). Op 24 augustus 2021 werd de coalitie vervangen door een nieuwe coalitie van Open Vld en Vooruit (voormalige sp.a) met een meerderheid van 15 zetels op 27. N-VA verloor een zetel, omdat na twee ontslagen bij hun raadsleden, opvolger Nick Verwimp besloot als onafhankelijke te zetelen. De nieuwe burgemeester werd Björn Prasse (Open Vld). Blankenberge is daarmee de eerste gemeente in Vlaanderen die gebruik maakte van het nieuw decreet waarbij het met een vereenvoudigde procedure en via een constructieve motie van wantrouwen een nieuw bestuur kon laten aantreden.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij of kartel 10-10-1976[18] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[19] 14-10-2012[20] 14-10-2018[21]
Stemmen / Zetels % 23 % 23 % 23 % 25 % 25 % 25 % 25 % 27
PVV1 / VLD2 / Open Vld3 24,991 6 28,981 8 29,571 7 37,282 11 39,712 12 34,962 10 32,493 10 27,73 9
SP1 / sp.a2 36,261 9 31,91 9 34,741 9 24,391 6 22,31 6 26,732 7 20,262 5 17,82 6
BVP1 / CVP2 / CD&V+N-VAA / CD&V3 / CD&V20304 35,601 8 24,712 6 26,812 7 21,962 6 17,992 5 17,91A 4 14,553 3 12,54 3
VU1 / CD&V+N-VAA / N-VA2 - 5,871 0 3,551 0 - - 21,712 6 22,72 7
DWARS1 / J-Dwars2 / Dwars-GroenB - - 4,071 0 8,392 1 6,451 1 7,491 1 4,60B 0 -
Agalev1 / Dwars-GroenB / Groen2 - 5,541 0 - - 5,091 0 - 4,92 0
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 - - - 6,751 1 8,471 1 12,912 3 6,382 1 9,52 2
Beter Blankenberge - - - - - - - 4,9 0
Anderen(*) 3,15 0 3,01 0 1,25 0 1,24 0 - - - -
Totaal stemmen 10187 10911 11730 12213 12874 13963 14472 14991
Opkomst % 91,67 89,75 90,74 92,68 90,11 89,6
Blanco en ongeldig % 2,54 3,47 4,72 4,65 4,3 3,78 4,26 4,7

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur. (*) 1976: NB / 1982: BP / 1988: RETSIN / 1994: EW

Scholen bewerken

Vrij onderwijs bewerken

  • Vrij Basis Onderwijs Blankenberge Wenduine
  • Sint-Jozef Sint-Pieter (vroeger Sint-Pieterscollege - Sint-Jozefshandelsschool)

Gemeenschapsscholen bewerken

  • d'Oefenschool
  • Zilvermeeuw Blankenberge en Uitkerke
  • Maerlant Middenschool Blankenberge
  • Maerlant Atheneum Blankenberge

Openbaar vervoer bewerken

De Kusttram is het belangrijkste vervoermiddel langsheen de ganse Vlaamse Kust. Er is een halte recht tegenover het station. In juli en augustus worden er dagelijks een 5-tal zogenaamde toeristentreinen (Kust-Express) ingezet richting Blankenberge. Deze treinen keren ‘s avonds ook terug. Deze rijden als extra treinen omdat het dus erg druk is op de reguliere Intercityverbindingen, die station Blankenberge rechtstreeks met Brussel verbinden via Brugge. Samen met Oostende is het tijdens deze periode de populairste kustbestemming.[22]

Buslijn 40 verbind de stad met Brugge. Tot minstens 2003 was dit lijn 51A. Ook is er centrumbus 38, en belbus 36 bediend de ruime omgeving. (Blankenberge, Zeebrugge, Houtave, Nieuwmunster, Zuienkerke, Zwankendamme, en ook de noordkant van Brugge)

Bekende personen bewerken

Geboren in Blankenberge bewerken

Bekende Blankenbergenaren bewerken

Galerij bewerken

Trivia bewerken

  • Hugo Matthysen had in 1990 een hit met het nr. "Blankenberge".
  • Tot en met de zomer van 2008 werden de opnames van het muzikale televisieprogramma Tien Om Te Zien in Blankenberge opgenomen.
  • K3 had in 2009 een hit met het nr. "Blankenberge".
  • De videoclip van de eerste hit van K3 (Heyah Mama) werd opgenomen in Blankenberge.
  • De postcode 8371 Uitkerke wordt nog steeds aanvaard door de post, ondanks het feit dat de gemeenten gefusioneerd zijn.
  • Een Russische band (uit Sint-Petersburg) was zo onder de indruk van deze stad tijdens een Europese rondreis dat ze besloten hun Shoegaze/dream pop band naar deze stad te vernoemen: "Blankenberge"[23][24]
  • Sint-Antonius is de patroonheilige van Blankenberge.

Nabijgelegen kernen bewerken

Wenduine, Uitkerke, Zeebrugge

Externe links bewerken

Zie de categorie Blankenberge van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.