Middelkerke

gemeente in West-Vlaanderen, België

Middelkerke is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 19.000 inwoners. Het grondgebied van de gemeente is gelegen langs de Belgische Kust en in de Polders van de Vlaamse Kustvlakte.

Middelkerke
Gemeente in België Vlag van België
Middelkerke (België)
Middelkerke
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Oostende
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
79,04 km² (2021)
79,81%
5,5%
14,69%
Coördinaten 51° 11' NB, 2° 49' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
19.755 (01/01/2023)
49,69%
50,31%
249,94 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
11,82%
52,48%
35,69%
Buitenlanders 4% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Jean-Marie Dedecker (Lijst Dedecker)
Bestuur Lijst Dedecker, CD&V
Zetels
LDD
Open vld
CD&V
N-VA
Groen
25
14
6
3
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen 20.623 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 7,48% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8430
8431
8432
8433
8433
8433
8433
8434
8434
Deelgemeente
Middelkerke
Wilskerke
Leffinge
Mannekensvere
Schore
Sint-Pieters-Kapelle
Slijpe
Lombardsijde
Westende
Zonenummer 059 en 058
NIS-code 35011
Politiezone Middelkerke
Hulpverleningszone Zone 1
Website www.middelkerke.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Oostende
in de provincie West-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Kernen bewerken

Naast Middelkerke zelf behoren tot de gemeente ook de dorpen Leffinge, Lombardsijde, Mannekensvere, Schore, Sint-Pieters-Kapelle, Slijpe, Westende en Wilskerke. Middelkerke zelf, Lombardsijde en Westende liggen aan de kust, Leffinge, Mannekensvere, Schore, Sint-Pieters-Kapelle, Slijpe en Wilskerke zijn typische Vlaamse polderdorpjes. Slijpe en Leffinge zijn qua oppervlakte de grootste dorpen.

Nr. Naam Oppervlakte Bevolking
I Middelkerke 5,08 7398
II Westende 7,60 5501
III Lombardsijde 1,79 1390
IV Wilskerke 5,06 827
V Leffinge 20,46 2437
VI Slijpe 17,54 989
VII Mannekensvere 6,58 271
VIII Schore 6,70 219
IX Sint-Pieters-Kapelle 4,84 230

bron: Bevolkingsgegevens 2016 per statistische sector

De gemeente Middelkerke strekt zich na de fusies uit tot een lengte van 8 kilometer langs de kust en tot bijna 10 kilometer landinwaarts en grenst zo aan een groot aantal deelgemeenten:

Kaart bewerken

 
Middelkerke, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Geschiedenis bewerken

Middelkerke werd voor het eerst schriftelijk vermeld in 1218, als Middelkerca, omdat het in het midden lag van het langgerekte kusteiland Testerep. Dit eiland was van het vasteland (Wilskerke) afgescheiden door de brede zeegeul Testerepgeul, die in de tweede helft van de 12e eeuw afgedamd werd (met de dam van Nieuwendamme) en ingepolderd. Van de zeegeul bleef enkel een smalle afwateringsgracht over (op de grens tussen de huidige deelgemeenten).

In 1293 werd Middelkerke een zelfstandige parochie. In 1334 werd het dorp door overstromingen verwoest. Tijdens de godsdienstoorlogen einde 16e eeuw werd de kerk gedeeltelijk verwoest, om in de 17e eeuw hersteld te worden. Het dorp leed ook schade door de Slag bij Nieuwpoort in 1600, en het Beleg van Oostende (1601-1604).

De komende eeuwen ontwikkelde Middelkerke zich tot een klein vissersdorp, gelegen langs de Graningatevliet. Vanaf 1875 begon de ontwikkeling tot een mondaine badplaats. Daartoe werd in 1876 te Brussel de Société Anonyme des Bains et des Dunes de Middelkerke et de Westende opgericht, later de Société Anonyme de Middelkerke-Bains genaamd, die van 1894 tot 1914 heeft bestaan. Aldus werd het Hotel de la Digue opgericht. Omstreeks 1900 werd de boulevard aangelegd en daarlangs werden onder meer villa's gebouwd. In 1891 kwam een houten casino tot stand en in 1914 werd een nieuw casino geopend. Deze nederzetting heette Middelkerke-Bad, en de oude dorpskern was Middelkerke-Dorp. Van de Eerste Wereldoorlog had Middelkerke erg te lijden, vanwege de nabijheid van het IJzerfront. De plaats werd ontruimd, de kerktoren opgeblazen en bij de bevrijding waren alle huizen beschadigd.

Na de oorlog volgde wederopbouw, waarbij Middelkerke weer een badplaats van allure werd. In de jaren '30 van de 20e eeuw werden de eerste appartementsgebouwen gesticht en werden enkele nieuwe wijken aangelegd. Hoewel in de Tweede Wereldoorlog de Atlantikwall werd gebouwd bleef de schade beperkt.

Vanaf de jaren '50 van de 20e eeuw rukte het massatoerisme op en werden er een groot aantal appartementsgebouwen geplaatst.

In 1885 kwam de eerste NMVB-tramlijn van België door het dorp. Deze stoomtramlijn bleef in dienst tot 1955. In 1897 werd de eerste elektrische tramlijn langs de kust doorgetrokken naar Middelkerke-Bad. In moderne vorm is dat nu de Kusttramlijn.[1]

Bezienswaardigheden bewerken

 
Gezicht op het vorige casino
  • Het huidige (vierde) casino en hotel "SILT" is geopend in 2024 en ligt op de zeedijk van Middelkerke rechtover het Epernayplein.
  • Op de dijk is een reeks van zeventien beelden van bekende Belgische stripfiguren te zien. Zie stripstandbeelden Middelkerke
  • De villa's "Cogels" en "Doris" aan de zeedijk zijn de laatste restanten van de oorspronkelijke dijkbebouwing uit de belle-époquetijd. Ze zitten nu geklemd tussen grote appartementsblokken
  • De Dronkenput was oorspronkelijk was een ondergronds waterreservoir dat gebouwd werd rond het einde van de 19e eeuw om de gemeente van drinkwater te voorzien. Het was toen een van de eerste constructies in gewapend beton. Door stuwing van het grondwater werd het geheel schuin naar boven geduwd, en kwam zo aan de oppervlakte en bleek onbruikbaar. Afbraak was te duur, dus bleef de put ongebruikt liggen. Vandaag is het een toeristische attractie. De scheve muren ten opzichte van de waterspiegel geven de bezoeker een dronken gevoel, waardoor het reservoir de naam "Dronkenput" kreeg
  •  
    Fleriskothoeve en aanhorigheden 2023
    De Fleriskothoeve met zijn aanhorige Friese schuur dateren uit de vroege jaren 700, was ooit eigendom van de Tempeliers is erkend bouwkundig erfgoed.[2] De volksverhalen over Fleris vertellen over een boerenknecht die de hoeve vervloekt zou hebben en beetje bij beetje op zijn terugweg is
  • De Warandetoren geeft uitzicht op de Warandeduinen, een natuurgebied met bijzondere planten en dieren
  • De Sint-Willibrorduskerk is de parochiekerk van Middelkerke. De toren is een overblijfsel van de zeventiende-eeuwse kerk. Op deze toren na werd de kerk halverwege de negentiende eeuw gesloopt en vervangen door een neogotische kerk. Na vernieling in de Eerste Wereldoorlog werd de kerk heropgebouwd in de jaren twintig van de twintigste eeuw. Begin jaren dertig werd de kerk in zuidelijke richting uitgebreid, met ook een tweede zuidoostelijke toren
 
Gemeentehuis
  • Het gemeentehuis dateert uit 1924-1925, uit de wederopbouwperiode na de Eerste Wereldoorlog. In 1893 hadden de gemeentediensten zich gevestigd in de vroegere pastorie. Na verwoesting in de oorlog werd het nieuwe gemeentehuis op ongeveer dezelfde plaats gebouwd. Het gebouw is sinds 2002 als monument beschermd.

Natuur en landschap bewerken

Middelkerke ligt aan de Noordzeekust en is uitgegroeid tot langgerekte badplaatsen (Middelkerke-Bad en Westende-Bad) langs de kuststrook, terwijl Middelkerke-Dorp en Westende-Dorp iets meer in het binnenland liggen. Ten oosten van Middelkerke ligt het Provinciedomein Raversijde en tussen Middelkerke en Westende liggen de Warandeduinen. Achter de duinen strekt zich de bebouwing van de badplaats uit, en daar weer achter vindt men polderland met waterlopen als de Graningatevliet, het Groot Middelkerkegeleed en het Ieperleed. Ten

 
Redder op het strand

Verkeer en vervoer bewerken

Parallel met de kustlijn rijdt de Kusttram. Gewestweg [N325 verbindt de kern van Middelkerke met de snelweg E40. In 2024 werd een ruimtelijk uitvoeringsplan opgestart om deze plaatselijk te verleggen tussen de rotondes in Slijpe en die op de Westendelaan.

Demografische evolutie bewerken

Demografische ontwikkeling voor de fusie bewerken

  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976= inwoneraantal per 31 december
  • 1971: afstand van Raversijde aan Oostende (−2,06 km² met 1.140 inwoners)
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[3]
1992 15.569
1993 15.715
1994 15.867
1995 15.901
1996 15.980
1997 16.154
1998 16.390
1999 16.426
2000 16.583
2001 16.668
2002 16.930
2003 17.217
2004 17.501
2005 17.690
2006 17.841
2007 18.080
2008 18.377
2009 18.614
2010 18.636
2011 18.893
2012 19.052
2013 19.083
2014 19.177
2015 19.302
2016 19.262
2017 19.186
2018 19.371
2019 19.336
2020 19.578
2021 19.676
2022 19.723
2023 19.755
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Evenementen bewerken

 
Caterpillar 5 bis van Wim Delvoye in Middelkerke

Jaarlijks vinden heel wat topevenementen plaats in Middelkerke. Middelkerke heeft een speciale traditie betreffende de ontvangst van Vlaamse artiesten. Jarenlang vormde de gemeente het decor voor VRT-programma's als Margriet, De Muziekdoos met Johan Verstreken en de Radio 2 Zomerhit.

In 2009 vindt in Middelkerke voor het eerst 'Middelkerke Festival' plaats, een vierdaags muziekfestival in het teken van het Vlaamse populaire lied.

Populaire evenementen zijn het jaarlijkse Bierweekend in juni en het Champagneweekend in november.

Jaarlijks is er een grote Volkswagenbusmeeting tijdens de zomer in Westende.

Vanaf 2021 vindt gedurende de zomermaanden het jaarlijkse Zandsculpturenfestival plaats in Middelkerke. In 2021 in deelgemeente Westende voor een editie met als thema F.C. De Kampioenen. In 2022 verhuisde het naar een beter bereikbare locatie (aan halte De Greefplein van de Kusttram)[4][5], en was het thema "Dinos in the Sand".

Standbeelden van stripfiguren bewerken

Elk jaar vindt in Middelkerke een stripfestival plaats en om de naam van "stripgemeente" eer aan te doen, zijn op de zeedijk standbeelden opgericht van verschillende stripfiguren. Er staan beelden van onder meer Jommeke, Annemieke en Rozemieke, Nero, Marcel Kiekeboe, Fanny Kiekeboe, Lucky Luke, Robbedoes, de smurfen, Suske en Wiske, Lambik, Urbanus, Marsupilami, De Rode Ridder, Cédric, Natasja, Jerom en Agent 212.

  Zie Stripstandbeelden_Middelkerke voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Politiek bewerken

Structuur bewerken

Middelkerke Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   West-Vlaanderen Oostende Middelkerke
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Oostende-Veurne-Diksmuide Oostende Oostende Middelkerke
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
14
6
3
1
1
14 
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:

(Voormalige) burgemeesters bewerken

1995-2000 bewerken

Burgemeester is Frank Verlinde (Stem van het Volk). Hij leidt een coalitie bestaande uit Stem van het Volk, CVP en SP-0VB. Samen vormen ze de meerderheid met 17 op 25 zetels.

2001-2006 bewerken

Burgemeester is Michel Landuyt (Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Vld en CVP. Samen vormen ze de meerderheid met 16 op 25 zetels.

2007-2012 bewerken

Burgemeester is Michel Landuyt (Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Vld en Progressief Kartel. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 25 zetels.

2013-2018 bewerken

Burgemeester is Janna Opstaele (Open Vld). Zij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 25 zetels.

2019-2024 bewerken

Burgemeester is Jean-Marie Dedecker (LDD). Hij leidt een coalitie bestaande uit LDD en CD&V. Samen vormen ze een meerderheid met 17 op 25 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij 10-10-1976[7] 10-10-1982[7] 9-10-1988[7] 9-10-1994[7] 8-10-2000[7] 8-10-2006[8] 14-10-2012[9] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 23 % 23 % 23 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25
SP1/ SP-OVB2/ Progressief KartelB 15,651 3 - 8,81 1 19,822 5 11,912 3 11,07B 2 9,89B 2 - -
Agalev1/ Progressief KartelB/ Groen2/ RespectC - - 0,81 0 4,091 0 3,681 0 6,12 1 C
GBL1 / VLD2/ Open Vld3/ RespectC 23,331 5 27,171 6 30,791 8 26,272 8 31,392 10 41,252 12 30,923 9 22,83 6
CVP1/ CD&V+N-VAA/ CD&V2/ RespectC 32,431 8 28,791 7 17,931 4 22,141 6 21,041 6 31,59A 8 18,862 5 13,62 3
CD&V+N-VAA / N-VA1 - - - - - 12,211 2 6,21 1 1
Lijst Dedecker - - - - - - 24,95 7 44,1 14
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 - - 1,111 0 - 6,771 1 14,362 3 3,162 0 3,72 0 2
Stem van het Volk 28,59 7 32,27 8 34,64 10 23,05 6 16,67 4 - - - -
D.N.A. - - - - 7,57 1 - - - -
LI - 11,78 2 - - - - - - -
Anderen(*) - - 5,92 0 4,64 0 0,97 0 1,74 0 - 3,3 0 -
Totaal stemmen 9433 9933 10378 11528 12320 13780 14416 14788
Opkomst % 90,37 92,13 91,77 93,23 91,02 90,8
Blanco en ongeldig % 3,54 5,02 5,12 5,15 4,39 4,52 4,22 3,7

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
(*) 1988: ROOS / 1994: AOV (2,28%), W.O.W. (1,69%), V.N.P. (0,67%) / 2000: Vivant (0,75%), V.N.P. (0,22%) / 2006: HERVE (1,74%) / 2018: Project M

Geboren in Middelkerke bewerken

Jumelages bewerken

Partnersteden van Middelkerke:

Nabijgelegen kernen bewerken

Westende, Slijpe, Wilskerke, Raversijde

Openbaar vervoer bewerken

In Middelkerke-bad komt alleen de Kusttram. In Middelkerke-dorp komt alleen buslijn 60 (voorheen 769) Er is ook nog belbus 39, die de omgeving bedient. Eerst had deze nummer 66.[10] Tussen Middelkerke-Bad en Middelkerke-Dorp is er geen rechtstreeks openbaar vervoer.

Externe links bewerken

Zie de categorie Middelkerke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.