Alveringem

**Alveringem**
Gemeente in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	West-Vlaanderen
Arrondissement	Veurne
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	80,71 km² (2021); 92,63%; 2,55%; 4,82%
Coördinaten	51° 1' NB, 2° 43' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	5.054 (01/01/2023) ; 51,62% ; 48,38% ; 62,62 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2023); 20,52%; 61,04%; 18,44%
Buitenlanders	3,42% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Gerard Liefooghe ; (Gemeentebelangen)
Bestuur	Gemeentebelangen, ; CD&V
Zetels; Gemeentebelangen; PRO; CD&V; N-VA;	15; 6; 5; 3; 1;
Economie
Gemiddeld inkomen	18.018 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad	3,43% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 8690; 8690; 8690; 8690; 8691; 8691; 8691; 8691; 8691	Deelgemeente; Alveringem; Hoogstade; Oeren; Sint-Rijkers; Beveren; Gijverinkhove; Izenberge; Leisele; Stavele
Zonenummer	057,058
NIS-code	38002
Politiezone	Spoorkin
Hulpverleningszone	Westhoek
Website	www.alveringem.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Veurne; in de provincie West-Vlaanderen
Portaal	België

Alveringem ([ˈɑlvərɪŋ(ɣ)ɛm]^? uitspraak (info / uitleg)) is een Belgische plaats en gemeente in de Westhoek in de Belgische provincie West-Vlaanderen, gelegen in een rustige plattelandsomgeving, tussen Veurne en Poperinge. De gemeente telt ongeveer 5.000 inwoners, die Alveringemnaars^[1] worden genoemd. Door het zuiden van de fusiegemeente stroomt de IJzer; door Alveringem-centrum loopt de Lovaart.

Geschiedenis bewerken

De omgeving van Alveringem werd reeds bezocht door de Romeinen, en in de 5e eeuw werd deze bewoond door de Franken. In de 7e eeuw zouden er zich Saksen gevestigd hebben en ene Adolfried zou aan de Heilige Audomarus zijn goed hebben geschonken. Zo kwam het bezit uiteindelijk aan de Abdij van Sint-Bertinus te Sint-Omaars en ontstond de heerlijkheid het Vrije van Sint-Omaars, een heerlijkheid die afhankelijk was van het kapittel van Sint-Omaars. De eerste vermelding van Alveringem stamt uit 1066. In 1604 verkocht het kapittel een groot deel van de heerlijke rechten aan de kasselrij Veurne.

Begin 14de eeuw vochten vele bewoners van Alveringem in het leger van Nicolaas Zannekin tegen de Franse koning en de Graaf van Vlaanderen. Deze opstand eindigde door de Slag bij Kassel van 1328, waarbij de opstandelingen werden verslagen.

De notabele Jacob Donche (sr.), vader van Jacob Donche (jr.), werd circa 1400 in Alveringem geboren en werd in 1446 in de Alveringemse kerk begraven.

De opstanden van de burgers van Veurne maakten dat de notabelen zich op Alveringem terugtrokken, waar vele principaele huysen te vinden waren, waar edellieden woonden of die afhankelijk waren van de Sint-Niklaasabdij te Veurne.

Tweede wereldoorlog bewerken

De gemeente werd op 23 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 7 september 1944. In de speciale Nacht und Nebel concentratiekampen werd minstens één weerstander uit de gemeente ter dood gebracht door onthoofding.^[2]

Kernen bewerken

De gemeente Alveringem is een dunbevolkte gemeente waarvan de bevolking de laatste decennia nog terugloopt. Op het uitgestrekte grondgebied bevinden zich negen deelgemeenten, alle landelijke dorpen. De grootste deelgemeente is Alveringem zelf, de hoofdgemeente, dat in het noordoosten van de gemeente ligt. In 1971 werden bij gemeentelijke fusies de dorpjes Hoogstade, Oeren en Sint-Rijkers aan Alveringem toegevoegd. In 1977 kwamen er ook de toenmalige gemeentes Leisele en Stavele bij. Tot Leisele behoorden sinds 1971 ook de dorpjes Gijverinkhove en Izenberge; aan Stavele was dat jaar ook Beveren-aan-de-IJzer gehecht. De nieuwe fusiegemeente telde sinds 1977 zo negen landelijke deelgemeentes. Net ten oosten van de dorpskern van Alveringem ligt het gehucht Fortem aan de Lovaart.

#	Naam	Oppervlakte (km²)	Bevolking (2019^[3])
I	Alveringem (incl. Oeren en Sint-Rijkers)	18,98	1813
II	Oeren	2,89
III	Sint-Rijkers	3,72
IV	Izenberge	4,51	392
V	Leisele	15,38	815
VI	Hoogstade	5,66	351
VII	Gijverinkhove	3,92	320
VIII	Beveren	12,35	736
IX	Stavele	12,63	619

Bron: Gemeente Alveringem

De gemeente Alveringem grenst door zijn landelijke uitgestrektheid aan een groot aantal kleine dorpjes:

a. Houtem (stad Veurne)
b. Vinkem (stad Veurne)
c. Wulveringem (stad Veurne)
d. Eggewaartskapelle (stad Veurne)
e. Zoutenaaie (stad Veurne)
f. Lampernisse (stad Diksmuide)
g. Lo (stad Lo-Reninge)
h. Pollinkhove (stad Lo-Reninge)

i. Oostvleteren (gemeente Vleteren)
j. Westvleteren (gemeente Vleteren)
k. Krombeke (stad Poperinge)
l. Proven (stad Poperinge)
m. Roesbrugge-Haringe (stad Poperinge)
n. Bambeke (Bambecque, Frankrijk)
o. Oostkappel (Oost-Cappel, Frankrijk)
p. Hondschote (Hondschoote, Frankrijk)

Kaart bewerken

Alveringem, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Bezienswaardigheden bewerken

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Alveringem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De kerk en parochie van Alveringem-centrum zijn genoemd naar Sint-Audomarus. De laatgotische Sint-Audomaruskerk uit de 16de-17de eeuw werd na beschadiging in de Eerste Wereldoorlog hersteld en is een beschermd monument sinds 1971. De driebeukige hallenkerk heeft een 46 meter hoge toren. De Vlaamse priester Cyriel Verschaeve ligt rond de kerk begraven, evenals de Brusselse socialistische ex-minister Hendrik Fayat.
Het gemeentehuis werd eveneens zwaar beschadigd in de Eerste Wereldoorlog. Na de oorlog werd het afgebroken en werd er een nieuw gebouw opgetrokken, ontworpen in Vlaamse neostijl door architect C. Van Elslande. Het werd geopend in 1922 en deed dienst als gemeentehuis tot de fusies van 1977. Nu doet het gebouw dienst als openbare bibliotheek. Op de bovenverdieping zijn de kantoren van het OCMW gevestigd.
Hof van Wychhuus, voormalige kasteelhoeve, van oorsprong 17de-eeuws.
Hof ter Walle op de plaats van een voormalig kasteeltje.
Sint-Annakapel van 1735, met gepolychromeerde Sint-Anna-te-Drieën, mogelijk 17de-eeuws.
Het Mout- & Brouwhuis De Snoek, het "museum van dorst" in Fortem.
Kapelanij Verschaeve, museum over de Eerste Wereldoorlog en de controversiële rol van Cyriel Verschaeve, die van 1911-1939 onderpastoor van Alveringem was.

Natuur en landschap bewerken

Alveringem ligt ten westen van de Lovaart op een hoogte van ongeveer 8 meter.

Economie bewerken

Alveringem is een landbouwdorp. Vroeger kende men er ook enkele wolkaarderijen en een dakpannenfabriek. De laatste bevond zich te Pannendorp en was in bedrijf tijdens de 18de en 19de eeuw.

Demografische ontwikkeling bewerken

Bron:NIS en Gemeente Alveringem - Opm:1806 t/m 1991=volkstellingen; 1999 en 2005=inwoneraantal op 1 januari
1971: aanhechting van Hoogstade, Oeren en Sint-Rijkers
1977: aanhechting van Leisele en Stavele

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Politiek bewerken

Structuur bewerken

Alveringem		Supranationaal	Nationaal	Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België	Vlaanderen	West-Vlaanderen	Diksmuide			Alveringem
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering	Vlaamse regering	Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement	Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring West-Vlaanderen			Oostende-Veurne-Diksmuide	Veurne-Diksmuide	Veurne	Alveringem
Verkiezing		Europese	Federale	Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-

Burgemeesters bewerken

1803-1813 : Félicien Patrice Decae
1813-1817 : Charles Allaert
1817-1826 : Jean Baptist Vandenberghe
1826-1831 : Jan Baptist Follet
1831-1832 : Henri Decae
1832-1872 : Leo Amatus Benedictus Groensteen
1872-1878 : Carolus Demolder
1879-1885 : Petrus Albertus Delva
1885-1889 : Arthur De Ruysscher
1890-1893 : Petrus Albertus Delva
1894-1912 : Henricus Benedictus Bruynooghe
1913-1914 : Justinus Verschave
1914-1939 : Henricus Ludovicus Opsomer
1939-1944 : Renatus Joseph Tanghe
1944-1945 : Henricus Leopoldus Debaecke
1945-1964 : Sylvain Degheele
1964-1976 : Willy Debaenst
1977-1982 : Fernand Feys
1983-2000 : Valère Quaghebeur
2001-2006 : Marc Wackenier
2007-... : Gerard Liefooghe

2013-2018 bewerken

Burgemeester werd opnieuw Gerard Liefooghe (Gemeentebelangen). Hij leidde een coalitie bestaande uit Gemeentebelangen en CD&V. Samen vormden ze de meerderheid met 9 op 15 zetels.

2019-2024 bewerken

In 2018 kwamen de twee meerderheidspartijen Gemeentebelangen en CD&V samen op als een kartel. De twee oppositiepartijen PRO en N-VA deden hetzelfde. De verhoudingen bleven min of meer hetzelfde, met dien verstande dat de twee extra zetels in de gemeenteraad (door het gestegen bevolkingscijfer) werden verdeeld over de twee kartels.

Gemeentebelangen+CD&V had een absolute meerderheid van 10 zetels op 17 en Gerard Liefooghe werd ook nu weer de burgemeester. Jacques Blanckaert, Sylvie Thieren, Johan Albrecht en Karolien Avonture (voorzitter BCSD) vervolledigen het college van burgemeester en schepenen. Dries Decorte is de voorzitter van de gemeenteraad.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij		10-10-1976^[4]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[5]		14-10-2012^[6]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	17	%	17	%	17	%	15	%	15	%	15	%	15	%	17
	Gemeentebelangen¹ / Gemeentebelangen+CD&V^B	41,16¹	7	50,55¹	9	51,62¹	9	64,49¹	10	43,03¹	7	39,83¹	6	36,52¹	6	59,7^B	10
	CVP¹ / CD&V+N-VA^A / CD&V² / Gemeentebelangen+CD&V^B	51,33¹	10	43,68¹	8	43,35¹	8	-		-		24,08^A	3	22,03²	3	59,7^B	10
	CD&V+N-VA^A / N-VA¹ / Pro & N-VA^C	-		-		-		-		-		-		11,44¹	1	40,3^C	7
	P.R.O.¹ / Pro & N-VA^C	-		-		-		-		18,86¹	2	36,09¹	6	30,01¹	5	40,3^C	7
	NIEUW¹ / NieuwB.²	-		-		-		35,51¹	5	38,11²	6	-		-		-
	Volks B	-		-		5,03	0	-		-		-		-		-
	SP	7,51	0	5,77	0	-		-		-		-		-		-
Totaal stemmen		3941		3744		3692		3505		3442		3576		3626		3743
Opkomst %						95,35		96		94,93		97,33		96,59		96,8
Blanco en ongeldig %		2,66		2,83		3,66		4,71		4,94		5,23		3,34		5,6

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Verkeer en vervoer bewerken

De landelijke gemeente wordt door één grote weg doorsneden, namelijk de steenweg N8 tussen de steden Ieper en Veurne. Deze weg zorgt voor de ontsluiting van Alveringem-centrum de meeste deelgemeenten, en voor aansluiting op de snelwegen in Ieper en Veurne. De N364 doorkruist de gemeente in oost-westrichting, en zorgt voor verbinding met Diksmuide en voor de bereikbaarheid van de meest westelijke deelgemeenten tegen de Franse grens. Deze weg sluit vlak voor de grens aan op de secundaire weg naar Sint-Winoksbergen (Bergues). Vanuit Gijverinkhove is er een secundaire weg naar Hondschote.

Nabijgelegen kernen bewerken

Oeren, Sint-Rijkers, Pollinkhove, Lo, Oudekapelle, Vinkem, Izenberge

Externe link bewerken

Website van de gemeente

Bekende (ex-)inwoners bewerken

Jacob Donche sr. (Alveringem, ca. 1400 - aldaar, 20 maart 1446), vergezelde Filips de Goede in 1423 om te vechten tegen de Franse troonopvolger en werd in 1434 schepen van Kasselrij Veurne. Hij was de vader van Jacob Donche.
Jan Hendrickx (reformator)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ VRT Taal - Alveringem. Gearchiveerd op 28 december 2021.
↑ http://www.npdata.be/BuG/366-Onthoofdingen/Onthoofdingen.htm BuG 366 – 256 Belgen 'discreet' onthoofd in Nazi-Duitsland; Bericht uit het Gewisse – 25 augustus 2017. Gearchiveerd op 5 mei 2021.
↑ Open Data | Statbel. statbel.fgov.be. Gearchiveerd op 15 juli 2020. Geraadpleegd op 13 juli 2020.
↑ 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 23 december 2021.
↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006
↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012. Gearchiveerd op 29 oktober 2021.

Zie de categorie Alveringem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] VRT Taal - Alveringem. Gearchiveerd op 28 december 2021.

[2] ttp://www.npdata.be/BuG/366-Onthoofdingen/Onthoofdingen.htm BuG 366 – 256 Belgen 'discreet' onthoofd in Nazi-Duitsland; Bericht uit het Gewisse – 25 augustus 2017. Gearchiveerd op 5 mei 2021.

[3] Open Data | Statbel. statbel.fgov.be. Gearchiveerd op 15 juli 2020. Geraadpleegd op 13 juli 2020.

[4] 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 23 december 2021.

[5] Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006

[6] Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012. Gearchiveerd op 29 oktober 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]