Ichtegem
Ichtegem is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. Ichtegem is een fusiegemeente en bestaat uit Ichtegem, Eernegem en Bekegem. De gemeente telt ruim 14.000 inwoners. Ichtegem is verbroederd met het Zwitserse Wassen.
Gemeente in België | |||
---|---|---|---|
Geografie | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | West-Vlaanderen | ||
Arrondissement | Oostende | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
45,78 km² (2022) 81,96% 9,95% 8,09% | ||
Coördinaten | 51° 6' NB, 3° 1' OL | ||
Bevolking (bron: Statbel) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
14.516 (01/01/2024) 50,19% 49,81% 317,09 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder |
(01/01/2024) 19,36% 59,15% 21,49% | ||
Buitenlanders | 2,78% (01/01/2024) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Lieven Cobbaert (Open VLD) | ||
Bestuur | Liberaal 2018 WIT | ||
Zetels CD&V Liberaal 2018 WIT Vlaams Belang Vooruit |
23 7 7 7 1 1 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 20.061 euro/inw. (2021) | ||
Werkloosheidsgraad | 3,75% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 8480 8480 8480 |
Deelgemeente Ichtegem Bekegem Eernegem | ||
Zonenummer | 050 - 051 - 059 | ||
NIS-code | 35006 | ||
Politiezone | Kouter | ||
Hulpverleningszone | Zone 1 | ||
Website | Officiële website | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Oostende in de provincie West-Vlaanderen | |||
|
Kernen
bewerkenIchtegem bestaat naast Ichtegem-centrum nog uit de deelgemeenten Eernegem en Bekegem. Eernegem is een grote deelgemeente en telt meer inwoners dan de hoofdgemeente. Het gemeentehuis (administratief centrum van het gemeentebestuur) van Ichtegem bevindt zich ook in het centrum (Stationsstraat 1) van Eernegem. Bekegem is een kleiner landelijker dorp.
De dorpskern van Ichtegem zelf is lang uitgerekt langs de weg van Koekelare naar Aartrijke. Het centrum, met de markt en de kerk, ligt helemaal in het westen van deze kern, op nog geen twee kilometer van het centrum van Koekelare. Naar het oosten toe loopt de dorpskern ruim drie kilometer door langs Engelstraat en, voorbij de wijk De Engel aan de N33, de Zuidstraat. Naast deze lintbebouwing zijn nieuwere wijken of nijverheidszones pas later ontstaan.
Een tweetal kilometer ten zuiden van de dorpskern ligt de wijk De Reiger, bij het kruispunt van de weg naar Kortemark met de Diksmuidebaan N363 en ook met de Ruidenbergstraat en Zuster Clarastraat, op de vroegere Steenstraat.
# | Naam | Opp. (km²)[1] |
Inwoners (2020)[1] |
Inwoners per km² |
NIS-code |
---|---|---|---|---|---|
1 | Ichtegem (I) | 22,41 | 5.954 | 266 | 35006A |
2 | Eernegem (II) | 18,50 | 7.039 | 378 | 35006B |
3 | Bekegem (III)] | 4,76 | 1.047 | 220 | 35006C |
Ichtegem grenst aan volgende dorpen:
Kaart
bewerkenGeschiedenis
bewerkenVermoedelijk was het grondgebied van Ichtegem in de prehistorie al bewoond, maar systematisch archeologisch onderzoek werd nog niet uitgevoerd. Wel zijn er vondsten uit het laat-neolithicum, terwijl op luchtfoto's zichtbare cirkelvormige structuren duiden op grafheuvels uit de bronstijd of ijzertijd. Uit de Romeinse tijd zijn bewoningssporen bekend. De Brugse heirweg (Engelstraat, Koekelarestraat en Zuidstraat) hoeft niet noodzakelijkerwijs van Romeinse oorsprong te zijn, maar kan ook als middeleeuwse handelsweg zijn ontstaan. De naam van Ichtegem kan in de 7e of 8e eeuw zijn ontstaan. De naam Ichtegem is van Germaanse oorsprong.
Het nabijgelegen Kasteel van Wijnendale stamt uit de 11e eeuw. Omstreeks 1026 kwam Ichtegem voor het eerst voor in documenten, en wel als Hettingeem. De uitgestrekte woeste gronden werden van eind 11e tot de 13e eeuw ontgonnen. De Abdij van Sint-Bertinus te Sint-Omaars en de Sint-Pietersabdij te Oudenburg speelden hier een belangrijke rol in. Omstreeks 1250 was een pottenbakkerij in bedrijf. In 1331 was er al sprake van een kapel die aan Sint-Winok was gewijd.
De godsdiensttroebelen in de 2e helft van de 16e eeuw leidden tot verwoesting van enkele kapellen en ook de kerk werd zwaar beschadigd. In het Wijnendalebos huisden de Bosgeuzen die het omliggende land onveilig maakte. Het land raakte ontvolkt en een pestepidemie omstreeks 1580 vertraagde de herbevolking. Vanaf 1639 kwamen ook mensen uit Artesië naar deze streken en vestigden zich in het gehucht De Reiger, dat sindsdien in de volksmond Artoys werd genoemd.
Van 1764-1775 werden, onder Oostenrijks bewind, nieuwe -vaak kaarsrechte- wegen aangelegd, zoals de weg van Torhout naar Oostende.
Van 1840-1850 was er sprake van economische neergang: crisis in de vlasnijverheid, mislukte oogsten en een tyfusepidemie. Zo waren vele inwoners genoodzaakt elk jaar naar Frankrijk te trekken om daar bij het oogsten te helpen: de Fransmans. Vanaf 1868 was ook Spoorlijn 62, van Torhout naar Oostende, in gebruik. Tot de nijverheid behoorden brouwerijen en een steenoven (1882).
Tijdens de Eerste Wereldoorlog hadden de Duitsers een veldhospitaal in het klooster en de school. De overledenen werden begraven en hun stoffelijke resten werden in 1930 overgebracht naar het Duitse kerkhof te Vladslo. Ook werd er in 1917 een vliegveld aangelegd.
Vooral na de Tweede Wereldoorlog verdwenen de Fransmans geleidelijk uit beeld, ten gevolge van de landbouwmechanisatie. De plaatselijke zuivelfabriek sluit in 1979. Ondertussen werd in 1975 een nieuwe fusiegemeente Ichtegem gevormd, waarvan ook Eernegem en Bekegem deel gingen uitmaken.
Bezienswaardigheden
bewerken- Het Wijnendalebos
- De Sint-Michielskerk bevat nog enkele delen van het oude 15de-eeuwse laat-romaanse kerkje, namelijk de kruisbeuk met gotisch venster, de koornis en de basis van de vieringtoren. In 1884 verdween het romaanse schip en kwam een driebeukig schip in de plaats. Er kwam een nieuwe ingang, op de plaats van het vroegere koor dat naar het oosten was gericht. In de plaats kwam ook een nieuw naar het westen gericht koor. Van de toren is de basis nog het oudst; erbovenop is een achtkantige toren gebouwd.
- De Engelkerk in de wijk De Engel, van 1979.
- Kasteel Rosendahl
-
Sint-Michielskerk, zijbeuk en toren
-
Sint-Michielskerk, toren
-
Sint-Michielskerk, ingang en toren
Natuur en landschap
bewerkenIchtegem ligt in Zandig Vlaanderen (Westelijk Houtland) met een hoogte van 10 tot 20 meter. In het zuidoosten vindt men de steilrand naar het Plateau van Wijnendale, waar men ook het Wijnendalebos en Kasteel van Wijnendale vindt. Hier is 51 meter het hoogste punt, bij het gehucht De Reiger. Het plateau vormt een waterscheiding: beken ten zuiden hiervan lopen af in zuidelijke richting, naar de Handzamevaart. Beken ten noorden hiervan lopen in noordelijke richting naar de Moerdijkvaart.
Economie
bewerkenIn de gemeente is Brouwerij Strubbe actief, brouwer van verschillende streekbieren. De brouwerij brouwt de Ichtegem's bieren, die naar de gemeente genoemd zijn. Vroeger waren er meer brouwerijen, zoals brouwerij De Engel, en ook heeft er een steenfabriek gestaan. In de landbouw was onder meer de vlasteelt van belang.
Demografie
bewerkenDemografische evolutie voor de fusie
bewerken- Bronnen:NIS en Gemeente Ichtegem - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; 1976= inwoneraantal per 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
bewerkenAlle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
---|---|---|
jaar | Aantal[2] | Evolutie: 1992=index 100 |
1992 | 12.908 | 100,0 |
1993 | 13.009 | 100,8 |
1994 | 13.119 | 101,6 |
1995 | 13.192 | 102,2 |
1996 | 13.195 | 102,2 |
1997 | 13.205 | 102,3 |
1998 | 13.206 | 102,3 |
1999 | 13.174 | 102,1 |
2000 | 13.242 | 102,6 |
2001 | 13.272 | 102,8 |
2002 | 13.349 | 103,4 |
2003 | 13.429 | 104,0 |
2004 | 13.389 | 103,7 |
2005 | 13.340 | 103,3 |
2006 | 13.423 | 104,0 |
2007 | 13.493 | 104,5 |
2008 | 13.571 | 105,1 |
2009 | 13.687 | 106,0 |
2010 | 13.839 | 107,2 |
2011 | 13.860 | 107,4 |
2012 | 13.898 | 107,7 |
2013 | 13.869 | 107,4 |
2014 | 13.929 | 107,9 |
2015 | 13.952 | 108,1 |
2016 | 13.945 | 108,0 |
2017 | 13.950 | 108,1 |
2018 | 13.939 | 108,0 |
2019 | 14.050 | 108,8 |
2020 | 14.041 | 108,8 |
2021 | 14.068 | 109,0 |
2022 | 14.139 | 109,5 |
2023 | 14.355 | 111,2 |
2024 | 14.516 | 112,5 |
Politiek
bewerkenStructuur
bewerkenBurgemeesters
bewerken- 1971-1982: Prosper Dupon (CVP)
- 1983-1998: Gilbert Debreuck (SP)
- 1998-2018: Karl Bonny (CD&V)
- 2019-2021: Jan Bekaert (WIT)
- 2022-2024: Lieven Cobbaert (Liberaal 2018)
Verkiezingen 2012
bewerkenNa de verkiezingen van zondag 14 oktober 2012 werden volgende partijen gekozen in de gemeenteraad:
- 7 zetels: CD&V
- 6 zetels: WIT
- 6 zetels: Liberaal 2012 (kartel tussen Open Vld en BLAUW)
- 2 zetels: N-VA
- 2 zetels: sp.a
Na de bekendmaking van de uitslag smeedde CD&V een coalitie met de lokale partij WIT. Karl Bonny kon aan zijn vierde termijn als burgemeester beginnen.
Verkiezingen 2018
bewerkenNa de verkiezingen van zondag 14 oktober 2018 werden volgende partijen gekozen in de gemeenteraad:
- 7 zetels: CD&V
- 7 zetels: Liberaal 2018 (kartel tussen Open-Vld, BLAUW en N-VA)
- 7 zetels: WIT
- 1 zetel: Vlaams Belang
- 1 zetel: Sp.a & Co.
Liberaal 2018 en WIT vormden een coalitie en verdeelden de burgemeesterssjerp voor elk drie jaar.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
bewerkenPartij of kartel | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | |
CVP1 / CD&V2 | 38,231 | 9 | 42,041 | 10 | 40,291 | 11 | 34,981 | 9 | 29,011 | 8 | 30,462 | 8 | 27,392 | 7 | 29,02 | 7 | - | ||
VLD1 / Liberaal 20123 / Liberaal 20184 | - | - | - | 19,391 | 5 | 25,261 | 7 | 17,031 | 4 | 24,383 | 6 | 28,04 | 7 | - | |||||
BLAUW2 | 19,82 | 4 | - | ||||||||||||||||
W.I.T. (Werken aan Ichtegems/Ieders Toekomst)1 / BIESA | - | - | - | 17,73 | 4 | 19,03 | 5 | 25,96A | 6 | 26,4 | 6 | 26,1 | 7 | - | |||||
SP1 / BIESA / sp.a2 / sp.a & co3 | - | - | 26,731 | 6 | - | 12,021 | 2 | 10,542 | 2 | 8,13 | 1 | - | |||||||
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 | - | - | - | - | 3,831 | 0 | 6,762 | 1 | - | 8,82 | 1 | - | |||||||
VU / N-VA | - | - | - | 1,61 | 0 | - | - | 11,292 | 2 | - | - | ||||||||
Agalev | - | - | - | 4,19 | 0 | 2,46 | 0 | - | - | - | - | ||||||||
SAMEN | - | - | - | - | 8,4 | 1 | - | - | - | - | |||||||||
NB | 14,46 | 3 | 24,64 | 6 | - | 22,12 | 5 | - | - | - | - | - | |||||||
A88 | - | - | 6,54 | 0 | - | - | - | - | - | - | |||||||||
GMB | - | - | 26,45 | 6 | - | - | - | - | - | - | |||||||||
GB | - | 26,28 | 6 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
VDV | - | 7,03 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
CENTER | 22,86 | 5 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
DNT | 11,69 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
NGB | 12,77 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
Totaal stemmen | 8527 | 9101 | 9446 | 9671 | 9851 | 10307 | 10465 | 10467 | |||||||||||
Opkomst % | 97,21 | 96,13 | 95,72 | 96,85 | 94,98 | 94,5 | |||||||||||||
Blanco en ongeldig % | 2,66 | 5,02 | 4,77 | 4,91 | 5,47 | 5,13 | 4,91 | 4,8 |
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Sport
bewerken- Tijdens de wielerwedstrijd de Ronde van Vlaanderen (2006) was Ichtegem het "Dorp van de Ronde".
- Jaarlijks wordt de slotrit van de Omloop der Vlaamse Ardennen (behorende tot de 3-daagse van West-Vlaanderen - Johan Museeuw Classics) in Ichtegem gehouden.
- Het beeldhouwwerk "Ode aan de Vlaamsche leeuwen" op de markt is een verwijzing naar het wielerverleden van de gemeente met namen als Jules Vanhevel en Richard Depoorter en de jaarlijkse Omloop der Vlaamse Ardennen.
Verkeer
bewerken- Tot 1963 had Ichtegem (Station Ichtegem) zijn eigen station gelegen langs de Spoorlijn 62.
- Tot 1951 werd Ichtegem bediend door de Tramlijn 342 (NMVB)/West-Vlaanderen.
Bekende inwoners
bewerken- Macharius Gryson, kunstenaar
- Josuë Dupon (1864 - 1935), kunstenaar
- Jules Vanhevel (1895 - 1969), wielrenner
- Michel Vanderbauwhede (1901 - 1977), voetballer
- Richard Depoorter (1915 - 1948), wielrenner
- Irénée Duriez (1950), kunstenaar
- Stive Vermaut (1975 - 2004), wielrenner
- Kamiel (zanger) (1951 - 2008), zanger
- Katrien Devos (1951)
- Kyriani Sabbe (2005), voetballer
Nabijgelegen kernen
bewerkenExterne links
bewerken- ↑ a b https://statbel.fgov.be/fr/open-data/population-par-secteur-statistique-10
- ↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
- ↑ Gegevens 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.
- ↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006. Gearchiveerd op 5 augustus 2023.
- ↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012