Brantgum
Brantgum is een dorp in de gemeente Noardeast-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Noardeast-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 53° 21′ NB, 5° 56′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2021-01-01) |
245[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9153 | ||
| Woonplaatscode | 3390 | ||
| Belangrijke verkeersaders | N356 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Brantgum | |||
| |||
Het ligt ten noordwesten van Dokkum, tussen Foudgum en Waaxens. De dorpskern ligt aan beide kanten van de N356. Het werkt op veel fronten samen met Foudgum en Waaxens.
In 2021 telde het dorp 245 inwoners. Onder het dorp valt ook de buurtschap Veldburen.
GeschiedenisBewerken
Het dorp is ontstaan op een terp. De terp werd enkele eeuwen voor de christelijke jaartelling opgeworpen op een kwelderwal. De terp werd halverwege de 19e eeuw in tweeën gedeeld door de weg die loopt van Dokkum naar Holwerd. Aan de zuidwestzijde is de terp flink afgegraven.
In de 13e eeuw werd de plaats vermeld als Brontegum, in 1470 als toe brantgum, in 1500 als thoe brantghum, in 1505 als Brantghum en in 1543 als Branteghum. De plaatsnaam zou duiden op het feit het de woonplaats (heem/um) van de familie Brantinga, afgeleid van de lieden van de persoon Brant.
Tot 1984 behoorde Brantgum tot gemeente Westdongeradeel. Van 1984 tot 2019 lag het in gemeente Dongeradeel, waarna deze opging in de nieuwe gemeente Noardeast-Fryslân.
KerkBewerken
De kerk van Brantgum is gebouwd in de 12e eeuw. De kerk werd in de 15e eeuw verlengd, uit die tijd stamt het koor van de kerk. De kerktoren met ingesnoerde spits werd in 1877 gebouwd toen de kerk ook werd bepleisterd. 100 jaar later werd de bepleistering weggehaald en toen wist men pas zeker dat de basis van de kerk uit de 12e eeuw stamde.
SportBewerken
Het dorp heeft een eigen Kaatsvereniging, Alles aan de Hang genaamd, en een biljartclub.
CultuurBewerken
Het dorp heeft een eigen dorpshuis, De Terpring die er ook voor Waaxens is en ook voor Foudgum. Het dorp kent verder jaarlijks een openluchtspel.
OnderwijsBewerken
Al in de 16e eeuw is er sprake van een school in het dorp. In 1989 verkreeg het een nieuw gebouw en een nieuwe naam, de Ids Wiersmaskoalle, maar na het schooljaar 2014/15 moest het de deuren sluiten wegens te weinig leerlingen.
Geboren in BrantgumBewerken
- Ids Wiersma (1878-1965), schilder en tekenaar, in het dorp staat een standbeeld voor hem.
Openbaar vervoerBewerken
Brantgum wordt bediend door vervoersmaatschappij Arriva:
Zie ookBewerken
Bronnen, noten en/of referenties
|
