Cornjum
Cornjum (Officieel, Fries: Koarnjum) is een dorp in de gemeente Leeuwarden, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Leeuwarden
| ||
| Coördinaten | 53° 15′ NB, 5° 47′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2021-01-01) |
420[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9056 | ||
| Netnummer | 058 | ||
| Woonplaatscode | 3229 | ||
| Belangrijke verkeersaders | N357 | ||
| Detailkaart | |||
| |||
| Locatie in de voormalige gemeente Leeuwarderadeel | |||
| Foto's | |||
| |||
| Martenastate | |||
| |||
| De Nicolaaskerk | |||
| |||
| Een grote boerderij in het buitengebied van het dorp | |||
| |||
Het ligt ten noorden van Leeuwarden, tussen de dorpen Jelsum en Britsum. Het werkt ook op veel fronten samen met deze dorpen. Cornjum en Jelsum hebben gezamenlijk ook een dorpsbelangenvereniging. De dorpskern ligt ten oosten van de N357. Langs het dorpsgebied stromen onder meer de Cornjumervaart, De Joussen en de Zwette.
In 2021 telde het dorp 420 inwoners.
GeschiedenisBewerken
Het dorp is ontstaan op een terp die enkele eeuwen voor de christelijke jaartelling is opgeworpen op een kwelderwal die ten oosten van de Middelzee loopt. Op het einde van 19e eeuw is het merendeel van de terp afgegraven.
Het dorp werd in 1423 vermeld als Coernem, in 1427 Coernum, in 1482 als Kornyem en Kornijem, in 1484 als to Korningen, in 1499 als Coernijum, in 1536 als tot cornium en in 1579 als Cormom. Uit de gereconstrueerde namen Korninga-hem en Curringa-hem gaat men ervan uit dat de plaatsnaam mogelijk verwijst naar het feit dat het de woonplaats (heem/um) was van de familie Curringa.
Tot 2018 behoorde Cornjum tot de gemeente Leeuwarderadeel.
State en kasteelBewerken
In Cornjum stond de oude Martenastate die in 1899 is vervangen door een kasteel van de hand van de architect Willem Cornelis de Groot. In 2014 werd bij opgravingen een paardenwed gevonden dat waarschijnlijk bij de state hoorde.
KerkBewerken
De Nicolaaskerk dateert uit 1873 en verving een oudere maar vervallen kerk. De huidige kerk is op de oude fundamenten van zijn voorganger gebouwd.
MolenBewerken
Ten zuidwesten van het dorp staat aan de N357 een Amerikaanse windmotor, die rond 1925 werd gebouwd.
Stopplaats spoorlijnBewerken
Het dorp was een stopplaats aan de voormalige spoorlijn Leeuwarden - Anjum. Het station van Cornjum was geopend van 1901 t/m 1930.
SportBewerken
Sinds 1939 kennen de dorpen Jelsum, Cornjum en Britsum de voetbalvereniging VV DTD, (De Trije Doarpen) dat twee velden heeft op de grens van Cornjum en Jelsum. Sinds 2013 zijn de kaatsverenigingen van de dorpen ook samengegaan onder de naam KF It Partoer.
CultuurBewerken
De drie dorpen hebben een gezamenlijk toneelvereniging, des Vriendenkring geheten. Vaste plek is in Jelsum. In Cornjum staat het dorpshuis van de drie dorpen, De Bining geheten.
OnderwijsBewerken
Sinds 2015 is na fusies de samenwerkingsschool De Swirrel in Britsum ontstaan en vormt sindsdien de basisschool voor de drie dorpen.
JabikspaadBewerken
De oostelijke route van het Jabikspaad, de Friese Camino de Santiago, gaat door Cornjum. Het Jabikspaad is 130 kilometer lang en loopt van Sint Jacobiparochie naar Hasselt.
BevolkingsontwikkelingBewerken
| 1999 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2018 | 2019 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 466 | 496 | 490 | 484 | 489 | 420 | 425 | 42 |
Bekende (ex-)inwonersBewerken
Geboren in CornjumBewerken
- Hessel van Martena (circa), Fries hoofdeling
- Hessel Martena (circa 1461), potestaat van Friesland
- Keimpe van Martena (circa 1487), historicus en jurist
- Cornelius Nantko Renken (1903-1981), burgemeester
- Minne Dijkstra (1937-), politicus
Overleden in CornjumBewerken
- David van Goorle (1591-1612), theoloog en atomist
- Laes van Burmania (1638-1691), grietman
Zie ookBewerken
Externe linkBewerken
Bronnen, noten en/of referenties
|
