Dedgum
Dedgum (Fries: Dedzjum) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland. Het dorp ligt ten zuidwesten van Bolsward, tussen Tjerkwerd en Parrega aan de Opvaart naar de Workumertrekvaart. Ten zuiden ligt de terp IJsgum en ten noorden ligt de buurtschap annex gehucht Arkum.
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Friesland | ||
| Gemeente | Súdwest-Fryslân | ||
| Coördinaten | 53° 1′ NB, 5° 30′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 1,53[1] km² | ||
| - land | 1,5[1] km² | ||
| - water | 0,03[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
95[1] (62 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 36 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8764 | ||
| Woonplaatscode | 2306 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Dorpsbeeld van Dedgum | |||
| |||
In 2023 telde het dorp 95 inwoners.
Geschiedenis
bewerkenDedgum is ontstaan op een ronde terp, deze vorm is in het landschap nog zichtbaar. In 855 werd de plaats vermeld als Deddingiuuerbe. In de 9e eeuw is er ook sprake van Deddingiwerve. In de 13e eeuw werd het vermeld als Deddingum, in 1404 als Dedighem, in 1455 als Deddinghum en in 1505 als Deedghum,
Wat de plaatsnaam precies betekent is niet bekend. In ieder geval wijst het tweede element in de oorspronkelijke naam uit de 9e eeuw naar een opgeworpen hoogte. De oudste vorm duidt mogelijk op een groep mensen die op die opgeworpen hoogte woonde. Het eerste element zou kunnen duiden op de persoon Deddo of Dadjo of de familienaam Deddinga. Later is het tweede element verschoven naar een woonplaats (heem/um) van deze persoon of familie.
Tot 2011 lag Dedgum in de voormalige gemeente Wonseradeel.
Kerk
bewerken
De huidige kerk van Dedgum, de hervormde Sint Joriskerk dateert uit 1889 en verving een vervallen kerk uit de 13e eeuw.
De kerk en diens interieur zijn de enige aangewezen rijksmonumenten van Dedgum.
Sport
bewerkenHet dorp heeft samen met Tjerkwerd de kaatsvereniging De Twa Doarpen.
Cultuur
bewerkenSamen met het dorp Tjerkwerd is er een gezamenlijk kerkkoor. Verder wordt er samen met Parrega en Hieslum een gezamenlijke dorpskrant uitgebracht.
- G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard
- Gildemacher, Karel F. (2007). Friese plaatsnamen: alle steden, dorpen en gehuchten. Leeuwarden, Friese Pers/Noordboek.
- Frieslandwonderland.nl (Stichting Fryslâns Ferline); NoordBoek - Peter Karstkarel
