Sint-Genesius-Rode

**Sint-Genesius-Rode**
Rhode-Saint-Genèse
Gemeente in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Vlaams-Brabant
Arrondissement	Halle-Vilvoorde
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	22,75 km² (2021); 55,13%; 31,11%; 13,76%
Coördinaten	50° 45' NB, 4° 21' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	18.739 (01/01/2023) ; 48,33% ; 51,67% ; 823,66 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2023); 22,04%; 57,91%; 20,04%
Buitenlanders	17,73% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Pierre Rolin (IC-GB)
Bestuur	IC-GB, Engagement 1640
Zetels; IC-GB; Engagement 1640;	25; 18; 7;
Economie
Gemiddeld inkomen	25.939 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad	5,2% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 1640	Deelgemeente; Sint-Genesius-Rode
Zonenummer	02
NIS-code	23101
Politiezone	Rode
Hulpverleningszone	Vlaams-Brabant West
Website	www.sint-genesius-rode.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde; in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal	België

Sint-Genesius-Rode (Frans: Rhode-Saint-Genèse) is een faciliteitengemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De gemeente telt ruim 18.000 inwoners. Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen. De inwoners van Sint-Genesius-Rode zijn de Rodenaars.^[1] De gemeente wordt gerekend tot de streek Zennevallei.

Geschiedenis bewerken

Rode lag vanaf de Frankische tijd in de Brabantgouw, in de invloedssfeer van de Sint-Gertrudisabdij te Nijvel. In tegenstelling tot het nabijgelegen Henegouwse Halle maakte Rode later deel uit van het hertogdom Brabant. Binnen Brabant vormde Rode een meierij, die in de 14e eeuw werd uitgebreid door het opheffen van de meierij van Wambeek. Een aanzienlijk deel van Rode wordt tot op heden in beslag genomen door het Zoniënwoud.

Verstedelijking en verfransing bewerken

In de twintigste eeuw werden vele nieuwe woonwijken aangelegd, waaronder die bij de plaatsen Grote Hut en Middenhut, in het oosten van de gemeente. Door de ligging tussen Brussel en Waals-Brabant en mede door de spoorlijn Brussel-Eigenbrakel kwamen in de 20e eeuw Franstalige Brusselaars en Walen in deze wijken wonen, terwijl de dorpskern zelf overwegend Nederlandstalig bleef. In 1963 kreeg Sint-Genesius-Rode taalfaciliteiten voor de Franstaligen, ondanks het feit dat bij de laatste talentelling in 1947 het percentage Franstaligen lager lag dan 30%. Bij de splitsing van de provincie Brabant in 1995 werd deze gemeente ingedeeld bij het arrondissement Halle-Vilvoorde en de nieuwe provincie Vlaams-Brabant.

Het uitdijen van de verfransing van Brussel, waardoor een meerderheid van de bevolking Franstalig werd, net als de burgemeester, Delacroix-Rolin, en de meerderheid van het schepencollege, maakte de gemeente een van de brandpunten van de taalstrijd in België. Allereerst was er de controverse rond de benoeming van de burgemeester zelf. Daarnaast wilden de Franstaligen graag dat de gemeente zich zou aansluiten bij Brussel, zodat er een corridor kon ontstaan tussen Brussel en Wallonië.^[bron?] De Vlamingen willen echter niet dat aan de grenzen van Vlaanderen wordt geraakt.

Demografie bewerken

Stilaan is een meerderheid van de Rodense bevolking Franstalig geworden. Sint-Genesius-Rode kent tientallen verschillende nationaliteiten onder zijn inwoners, met onder meer minderheden van niet-Belgische EU-inwoners en Amerikanen. Een niet onbelangrijk deel van hen woont er tijdelijk, terwijl ze werken voor internationale bedrijven of organisaties. Zie ook: Resultaten van de talentelling per faciliteitengemeente.

Demografische ontwikkeling bewerken

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar Op 1 januari 1992 tot heden
	Aantal^[2]
1992	17.860
1993	17.856
1994	17.794
1995	18.013
1996	18.099
1997	18.099
1998	18.174
1999	18.039
2000	17.998
2001	17.901
2002	17.830
2003	17.886
2004	17.895
2005	17.904
2006	17.927
2007	17.975
2008	18.007
2009	18.036
2010	18.029
2011	17.952
2012	17.934
2013	17.926
2014	18.005
2015	17.955
2016	18.171
2017	18.231
2018	18.296
2019	18.387
2020	18.519
2021	18.626
2022	18.628
2023	18.739

Politiek bewerken

Net zoals bij de andere faciliteitengemeenten in de Vlaamse rand, worden de schepenen (en OCMW-raad) rechtstreeks verkozen. Het schepencollege is grotendeels Franstalig geworden, met uitzondering van de enige Vlaamse schepen die door de wetgeving wordt aangemoedigd. Dit was Geertrui Van Rompuy-Windels tussen 2013 en 2017. Sinds 2017 is Anne Sobrie de Vlaamse schepen.

Burgemeesters bewerken

1932-1938: Leo Carlier (katholiek)
1938-1945: Georges Straete (liberaal)
1946-1970: Albert De Coster (CVP)
1970-1976: Willy Clerens (PLP-FDF)
1977-1988: Céline Algoet (CVP)
1989-2012: Myriam Delacroix-Rolin (cdH)
2013-heden: Pierre Rolin (cdH)

Verkiezingen bewerken

Myriam Delacroix-Rolin werd in 2006 in eerste instantie niet onmiddellijk benoemd door de bevoegde Vlaams minister Marino Keulen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 waren er namelijk inbreuken op de taalwetgeving vastgesteld. Later werd ze echter toch benoemd.

Voor de verkiezingen van 2012 kwam in plaats van Samen, een nieuwe lijst Respect op, met als lijsttrekker Geertrui Windels, de echtgenote van Herman Van Rompuy. Zij werd Nederlandstalige schepen in 2013.^[3] De Franstaligen behielden hun eenheidslijst en verwierven een aanzienlijke meerderheid.^[4] Myriam Delacroix-Rolin was geen kandidaat meer in 2012, haar broer Pierre Rolin werd daarop voorgedragen als burgemeester en werd in februari 2013 benoemd, nadat er was gecontroleerd of hij de taalwetgeving wel zou naleven. Dit in tegenstelling tot burgemeesters uit enkele andere faciliteitengemeenten die niet benoemd werden.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij		10-10-1976^[5]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[6]		14-10-2012^[7]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	23	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25
	IC-GB (Franstalige eenheidslijst)	-		26,17	7	51,12	13	54,71	15	61,05	16	63,94	17	65,53	17	69,3	18
	Respect¹ / Engagement 1640²	-		-		-		-		-		-		34,47¹	8	30,7²	7
	CVP¹ / LBM^A / CVR² / SAMEN^C	42,52¹	11	46,19^A	13	45,77^A	12	27,17²	7	38,95^C	9	34,25^C	8	-		-
	SP¹ / LBM^A / RODE^B / SAMEN^C	6,99¹	1	46,19^A	13	45,77^A	12	14,68^B	3	38,95^C	9	34,25^C	8	-		-
	APR 76¹ / APR²	41,1¹	10	22,71²	5	-		-		-		-		-		-
	LB	9,4	1	-		-		-		-		-		-		-
Anderen^()*		-		4,93	0	3,11	0	3,45	0	-		1,8	0	-		-
Totaal stemmen		9231		10508		10693		10479		10754		11044		10664		10911
Opkomst %						94,46		91,73		91,12		92,45		89,30		90,0
Blanco en ongeldig %		2,47		2,4		3,42		4,48		4,26		3,54		4,01		5,3

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1982: RAD-UDR / 1988: NMR / 1994: UNP / 2006: Rode&Rhode

Bezienswaardigheden bewerken

De Sint-Genesiuskerk
De Sint-Elisabethkerk
De Blarethoeve
Het hof Sint-Gertrudis
De Sint-Annahoeve
Het hof ten Gehuchte
Het kasteel Revelingen
Zevenbronnen
De Boesdaalhoeve

Ontdek Sint-Genesius-Rode met de wandeling door de tijd d.m.v. QR-codes op Rodevroeger.be.

Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Sint-Genesius-Rode

Evenementen bewerken

Eerste zondag van september: De Gordel tot in 2012.
Eind september: jaarmarkt en Feest in Rode

Geboren bewerken

Jan Engels (1922-1972), wielrenner

Bekende inwoners bewerken

Charles Bertin (1919 - 2002), schrijver
Pieter Wiegersma (1920 - 2009), kunstenaar
Arthur Grumiaux (1921 - 1986), violist
Georges Clerfayt (1935), FDF-politicus
Alexander van België (1942 - 2009), halfbroer van koning Albert II
Herman Van Rompuy (1947), voorzitter van de Europese Raad
Giovanni Ferrero (1964), ondernemer en bestuurder van Ferrero
Familie de Spoelberch, bestuurders van AB-InBev
Kris Wauters (1964), multi-instrumentalist
Koen Wauters (1967), popzanger
Sophie Wilmès (1975), voormalig eerste minister van België
Mathias Vergels (1992), acteur
Lynn Van den Broeck (1993), actrice

Externe links bewerken

Zie de categorie Sint-Genesius-Rode van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Gids voor Vlaanderen, Omer Vandeputte, Filip Devos, VTB-VAB, Lannoo Uitgeverij, ISBN 9020959638, 9789020959635
↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
↑ Geertrui Windels zes jaar schepen in St-Genesius-Rode, 16 oktober 2012, www.nieuwsblad.be
↑ De Wemmel à Rhode-Saint-Genèse, les enjeux restent communautaires, 17 april 2012, RTBF
↑ 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006
↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012

[GVV-1] Gids voor Vlaanderen, Omer Vandeputte, Filip Devos, VTB-VAB, Lannoo Uitgeverij, ISBN 9020959638, 9789020959635

[2] ttps://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK

[3] Geertrui Windels zes jaar schepen in St-Genesius-Rode, 16 oktober 2012, www.nieuwsblad.be

[4] De Wemmel à Rhode-Saint-Genèse, les enjeux restent communautaires, 17 april 2012, RTBF

[5] 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[6] Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006

[7] Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]