Nijvel

**Nijvel**
*Nivelles*
Stad in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Wallonië
Provincie	Waals-Brabant
Arrondissement	Nijvel
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	60,83 km² (2021); 73,02%; 8,21%; 18,77%
Coördinaten	50° 36' NB, 4° 19' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	29.085 (01/01/2022) ; 47,31% ; 52,69% ; 478,11 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2022); 18,61%; 59,82%; 21,56%
Buitenlanders	9,06% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Pierre Huart (LB)
Bestuur	LB, Ecolo
Zetels; LB; PluS; Ecolo; cdH-Ensemble; DéFI;	29; 13; 7; 6; 2; 1;
Economie
Gemiddeld inkomen	21.536 euro/inw. (2019)
Werkloosheidsgraad	11,53% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 1400; 1400; 1401; 1402; 1404	Deelgemeente; Nijvel; Monstreux; Baulers; Thines; Bornival
Zonenummer	067
NIS-code	25072
Politiezone	Nivelles-Genappe
Hulpverleningszone	Waals-Brabant
Website	www.nivelles.be
Detailkaart
	ligging binnen de provincie Waals-Brabant
Foto's
	De Sint-Gertrudiskerk
Portaal	België

Nijvel (Frans: Nivelles; Waals: Nivele) is een plaats en stad in de Belgische provincie Waals-Brabant. De stad telt ongeveer 28.000 inwoners.

Overige kernenBewerken

Naast de stad Nijvel zelf liggen op het grondgebied van de gemeente ook de kernen Monstreux, Baulers, Thines en Bornival.

Demografische ontwikkelingBewerken

Demografische evolutie voor de fusieBewerken

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen

Demografische evolutie van de fusiegemeenteBewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

EtymologieBewerken

De oudst geattesteerde vorm van de naam Nijvel is Nivialcha, aangetroffen op een Merovingische munt uit de 7e eeuw. Vervolgens worden verschillende andere vormen aangetroffen, zoals Nivella (765), Niviella (797), Nivialla (877). Eén verklaring (Mannier) voert de naam van de stad terug op het Laatlatijnse woord no(i)a ("broekbos"). Volgens een andere etymologie (Chotin) is de naam afkomstig uit het Frankisch en betekent hij "nieuwe hal". Een derde etymologie (Piot) legt het toponiem uit als "nieuwe villa".

Daarnaast wordt ook de parallel getrokken met de etymologie van Nevele (in de achtste eeuw geattesteerd als Niviala), dat volgens één verklaring van het Keltisch afkomstig zou zijn en "nieuw land" zou betekenen. De meest waarschijnlijke verklaring (Gysseling) is evenwel dat de naam Nijvel, net als die van Nevele, afkomstig is van het Frankische *niwja-alha ("nieuw huis" of "nieuwe boerderij"). Dit wordt ook gestaafd door de Merovingische schrijfwijze Nivialcha.

BezienswaardighedenBewerken

Zie Lijst van beschermd erfgoed in Nijvel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De collegiale romaanse Sint-Geertruikerk (gewijd in 1046), die voorheen een abdijkerk was waar tot de 17e eeuw vrouwen tot millitissa werden geslagen.^[1] Opmerkelijk is de puntgevel van Sint-Pieter met uitbundige versiering. De kloostergang dateert uit het begin van de 13e eeuw. Deze kloostergang is deels gotisch, deels romaans. De kerk zelf bezit een kostbare verzameling meubilair en vormt een volmaakt architectonisch geheel. De kerk is beschadigd tijdens de oorlogshandelingen van de meidagen 1940. De crypte onder het koor is de grootste romaanse in België. In de jaren 1949-1951 zijn er opgravingen gedaan. Tijdens de opgravingen heeft men een onderbouw van twee kerken gevonden: een Merovingische (7e eeuw) en een Karolingische kerk (met graftomben) uit de 9e eeuw. De zware vierkante bovengeleding van de westtoren - uitstekend boven het massale westwerk - is in recente tijden gesloopt en vervangen door een achtkante trommel met daarop een eveneens achtkante spits in de stijl van de oude kerk.

Voorts bezit de stad een perronfontein (1523) op de Markt, het Parc de la Dodaine, een fraai voorbeeld van Franse tuinarchitectuur, aangelegd in 1818 en de Tour Simone, het laatste bouwwerk van de ommuring, aangelegd in de jaren 1096-1140.

Elk jaar vindt hier traditioneel ook de folkloristische Sint-Gertrudisommegang plaats.

SportBewerken

In de deelgemeente Baulers werd begin jaren 70 het racecircuit Circuit Nijvel gebouwd. Behalve races van nationaal belang werd hier in 1972 en 1974 telkens de Grote Prijs van België Formule 1 verreden, beide gewonnen door Emerson Fittipaldi. In 1981 ging de zaak op de fles, en raakte het circuit in verval.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde voetbalclub Stade Nivellois in de nationale reeksen, waaronder twee jaar op het tweede niveau. De club verdween in 1963 en werd opgevolgd door RCS Nivellois, dat in de jaren 90 en begin 21ste eeuw een tijd in de nationale reeksen speelde.

PolitiekBewerken

Nijvel is de hoofdplaats van het arrondissement Nijvel en het gerechtelijk arrondissement Nijvel.

Burgemeesters van Nijvel waren:

1872-1891 : Jules de Burlet
...
1895-1917 : Emile de Lalieux de La Rocq
1921-1927 : Jules Mathieu
...
1933-1937 : Jules Mathieu
...
1962-1969 : Jules Bary
...
1973-1976 : Alfred Scokaert
1977-1982 : Marcel Plasman
1983-1988: Lucien Glibert
1989-1994 : Marcel Plasman
1995-2006 : Maurice Dehu
2007-heden : Pierre Huart

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976Bewerken

Partij		10-10-1976^[2]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[3]		14-10-2012^[4]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	25	%	27	%	27	%	27	%	27	%	27	%	27	%	29
	PS¹ / NiVL² / PluS³	39,27¹	11	28,8¹	9	37,57¹	12	32,78¹	11	34,42¹	10	35,85²	10	33,44¹	11	23,45³	7
	PRL-PSC^A / PRL-UC¹ / P.R.L.M.C.C.² / MR-UNi³ / LB⁴	-		-		35,27^A	11	23,67¹	7	32,8²	10	36,73³	11	37,86⁴	13	37,15⁴	13
	PSC¹ / PRL-PSC^A / NN-PSC^B / PSC-AUT² / CDH³ / Ensemble⁴ / cdH-Ensemble⁵	24,43¹	7	17,59¹	5	35,27^A	11	15,61^B	4	15,68²	4	15,26³	4	11,63⁴	3	9,73⁵	2
	NN¹ / NN-PSC^B	-		-		13,07¹	3	15,61^B	4	-		-		-		-
	ECOLO	-		5,51	0	8,15	1	9,07	2	13,8	3	10,78	2	10,81	2	20,14	6
	FDF¹ / DéFI²	-		-		-		-		-		-		4,41¹	0	7,22²	1
	IC	21,75	6	33,76	11	-		7,99	2	-		-		-		-
	FN	-		-		-		6,73	1	-		-		-		-
	CARTEL	-		8,7	2	-		-		-		-		-		-
	RW	8,57	1	-		-		-		-		-		-		-
Anderen^(*)		5,98	0	5,64	0	5,94	0	4,17	0	3,31	0	1,39	0	1,85	0	2,30	0
Totaal stemmen		13061		14555		15250		15786		16082		18597		20252		21423
Opkomst %						92,61		91,83		90,15		92,59		89,51		90,37
Blanco en ongeldig %		3,15		4,32		5		4,49		5,27		4,83		4,86		6,84

(*) 1976: UDP (5,98%) / 1982: UDRT (2,92%), PCB (2,72%) / 1988: Horiz+ (4,76%), Liste 14 (1,18%) / 1994: NIVEL (4,17%) / 2000: VIVANT (3,31%) / 2006: B.U.B. (1,39%) / 2012: MLD (1,85%) / 2018: La Droite (2,30%)