Opwijk
Opwijk (plaatselijke uitspraak: Oppèk) is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De gemeente ligt in het noordwesten van de provincie en vormt sinds 1977 een fusiegemeente met Mazenzele. Opwijk telt ruim 14.741[1] inwoners. De buurgemeenten zijn: Asse, Merchtem, Aalst, Buggenhout en Lebbeke.
Gemeente in België ![]() | |||
---|---|---|---|
Geografie | |||
Gewest | ![]() | ||
Provincie | ![]() | ||
Arrondissement | Halle-Vilvoorde | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
19,92 km² (2021) 67,1% 21,77% 11,13% | ||
Coördinaten | 50° 58' NB, 4° 11' OL | ||
Bevolking (bron: Statbel) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
14.828 (01/01/2022) 49,2% 50,8% 744,41 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2022) 21,64% 58,71% 19,65% | ||
Buitenlanders | 6,18% (01/01/2022) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Inez De Coninck (N-VA) | ||
Bestuur | Open Vld, N-VA | ||
Zetels N-VA Open Vld CD&V INZET Groen |
23 9 8 3 2 1 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 22.574 euro/inw. (2020) | ||
Werkloosheidsgraad | 4,31% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 1745 1745 |
Deelgemeente Opwijk Mazenzele | ||
Zonenummer | 052 - 02 | ||
NIS-code | 23060 | ||
Politiezone | AMOW | ||
Hulpverleningszone | Vlaams-Brabant West | ||
Website | www.opwijk.be | ||
Detailkaart | |||
![]() | |||
ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde in de provincie Vlaams-Brabant | |||
|
GeschiedenisBewerken
Opwijk maakte in de middeleeuwen deel uit van de heerlijkheid Dendermonde, in 1355 werd het een allodium van het Graafschap Vlaanderen. Pas vele eeuwen later zou het deel gaan uitmaken van Brabant, waardoor het nu in Vlaams-Brabant ligt.[2]
GeografieBewerken
De gemeente maakt deel uit van de Vlaamse Ruit en de geografische streek Brabantse Kouters.
KernenBewerken
Naast Opwijk zelf telt de gemeente nog drie andere kernen, met name de parochie Droeshout, deelgemeente Mazenzele en de parochie Nijverseel. Er zijn ook nog de gehuchten Eeksken, Hulst, Klei, Mansteen en Waaienberg.
DeelgemeentenBewerken
# | Naam | Opp. (km²) |
Inwoners (2020) |
Inwoners per km² |
NIS code |
---|---|---|---|---|---|
1 | Opwijk | 17,63 | 13.311 | 755 | 23060A |
2 | Mazenzele | 2,29 | 1.435 | 626 | 23060B |
LiggingBewerken
Opwijk grenst aan de Vlaams-Brabantse gemeenten Merchtem en Asse en aan de Oost-Vlaamse stad Aalst (deelgemeenten Meldert en Baardegem) en de gemeenten Lebbeke en Buggenhout.
Aangrenzende gemeentenBewerken
Aangrenzende gemeenten | ||||
---|---|---|---|---|
Lebbeke (Oost-Vl.) | Buggenhout (Oost-Vl.) | |||
Aalst (Oost-Vl.) | Merchtem | |||
Asse |
Demografische ontwikkelingBewerken
Demografische evolutie deelgemeente voor de fusieBewerken

- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen, 1976= inwonersaantal op 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeenteBewerken
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeente Mazenzele, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
NatuurBewerken
De bossen Nijverseel, Mazenzele, Droeshout en het Nanove-bos liggen in Opwijk. In het centrum is er een park waar de Asbeek door stroomt. Andere beken zijn de Brabantse beek, de Kluisbeek en de Nijverseelbeek. Door Opwijk stromen geen rivieren. De dichtstbijzijnde rivier is de Dender te Lebbeke.
Verkeer en vervoerBewerken
Opwijk wordt doorkruist door de gewestweg N47 die Asse (Vlaams-Brabant) met Dendermonde verbindt. Ook is er de gewestweg N211 naar Vilvoorde en de N411 naar Aalst. Opwijk heeft een station langs spoorlijn 60 tussen Brussel en Dendermonde.
ScholenBewerken
De basisscholen van Opwijk zijn: 't Neerveldje (enkel kleuter), De Leertrommel, De Duizendpootrakkers, Moza-ik (buitengewoon lager onderwijs), De Boot, 't Luikertje, De Lettertuin en De Knipoog.[3]
Opwijk telt drie middelbare scholen: één school waar men ASO, BSO en TSO kan volgen, namelijk VKO (vrij katholiek onderwijs); en twee scholen voor buitengewoon secundair onderwijs, namelijk MAI en 't Schoolhuis.
BrandweerBewerken
Opwijk beschikt ook over een eigen vrijwillige brandweer. Sinds de schaalvergroting verviel die autonomie en maakt het voormalige Opwijkse brandweerkorps integraal deel uit van de Brandweerzone Brabant-West als 'Brandweerpost Opwijk'.
PolitiekBewerken
Burgemeesters van Opwijk waren:
- 1830-1835: Adriaan Frans de Lantsheere
- 1836-1889: Peeter Jozef De Smedt
- 1889-1920: Benoit De Smedt
- 1921-1926: Jozef Wijnants
- 1927-1940: Jozef Aloïs De Smedt
- 1947-1952: Victor Wijnants (Door het Volk - Voor het Volk (DVV))
- 1953-1970: Hubert De Smedt (CVP)
- 1971-1988: Leo Meersman (CVP)
- 1989-1994: Jan Michiels (CVP)
- 1995-2000: Vic Everaet (CVP)
- 2001-2003: Albert Beerens (VLD)
- 2004-2012: Lutgard Van Biesen-Van der Borght (CD&V)
- 2013-2020: Albert Beerens (Open Vld)
- 2021-heden: Inez De Coninck (N-VA)
Bestuur 2019-2024Bewerken
Huidig burgemeester is Inez De Coninck (N-VA). Zij bestuurt samen met een coalitie bestaande uit Open Vld (8 raadsleden) en N-VA (9 raadsleden) .
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976Bewerken
Partij | 10-10-1976[4] | 10-10-1982[4] | 9-10-1988[4] | 9-10-1994[4] | 8-10-2000[4] | 8-10-2006[5] | 14-10-2012[6] | 14-10-2018 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | |
CVP1 / CD&V-N-VAC / Lvdb-CD&V2 | 54,71 | 12 | 46,311 | 11 | 46,841 | 12 | 48,131 | 11 | 36,551 | 9 | 36,64C | 8 | 19,432 | 5 | 15,82 | 3 | |
VU1 / LTDB / CD&V-N-VAC / N-VA2 | 17,761 | 3 | 15,571 | 3 | 15,731 | 3 | 42,03B | 10 | (*) | 2 | 28,192 | 7 | 31,52 | 9 | |||
GEMBELA / PVV1 / LTDB / VLD2 / Open Vld3 | 27,54A | 6 | 24,081 | 5 | 20,091 | 4 | 28,892 | 7 | 32,552 | 8 | 30,283 | 8 | 29,23 | 8 | |||
GEMBELA / SP1 / LTDB / INZET2 / Inzet-GroenD | 13,391 | 2 | 12,661 | 2 | 22,822 | 5 | 15,512 | 3 | 14,27D | 3 | 11,42 | 2 | |||||
Agalev1 / Groen!2 / Inzet-GroenD / Groen3 | - | - | - | - | 4,831 | 0 | 4,942 | 0 | 6,43 | 1 | |||||||
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 | - | 0,651 | 0 | - | - | 6,911 | 0 | 10,362 | 2 | 3,362 | 0 | 5,82 | 0 | ||||
Anderen(**) | - | - | 4,68 | 0 | 9,84 | 0 | - | - | 4,47 | 0 | - | ||||||
Totaal stemmen | 7711 | 8341 | 8544 | 8662 | 8802 | 9370 | 9990 | 10333 | |||||||||
Opkomst % | 96,79 | 95,72 | 94,55 | 95,79 | 94,16 | 95,0 | |||||||||||
Blanco en ongeldig % | 2,49 | 2,58 | 3 | 5,46 | 3,31 | 2,75 | 2,17 | 2,6 |
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*)Leden van de VU kwamen op onder de lijst INZET.
(**)1988: OPEN /1994: PRO /2012: VCV-Opwijk
TriviumBewerken
- De Vlaamse achternaam Verdoodt vindt zijn oorsprong in de gemeente Opwijk, meer bepaald in de Doortstraat, die in het verleden "Doodtstraete" heette. Anno 1997 waren er 131 naamdragers in de gemeente, dat was toen meer dan 1% van alle Opwijkenaren.
BezienswaardighedenBewerken
- De vierde zondag van juni trekt de Sint-Pauluspaardenprocessie door de straten van Opwijk.
Familiegrafkelder van Jan Frans de Lantsheere, zijn echtgenote en hun kinderen
Bekende OpwijkenaarsBewerken
- Andreas Heyvaert (±1584-1639), schepen, meier en kerkmeester van Opwijk
- Peeter Joseph de Smedt (1804-1889), burgemeester van Opwijk
- Emiel Jozef De Smedt (1909-1995), bisschop van Brugge
- Luc-Peter Crombé (1920-2005), kunstschilder
- Clem De Ridder (1920-2013), activist, componist en schrijver
- Jef Houthuys (1922-1991), syndicalist
- Emmanuel Geeurickx (1925-2013), organist van Opwijk, later muziekdirecteur Asse en Antwerpen
- Ann Petersen (1927-2003), actrice
- Ghislaine D'Hollander (1941-2011), atlete
- François Van der Elst (1954-2017), voetballer van RSC Anderlecht
- Leo Van Der Elst (1962), voetballer
OverigeBewerken
Sint-Paulus is de patroonheilige van Opwijk. Hij is de beschermheilige voor o.a. steenhouwers, metselaars, kuipers, stalknechten, timmerlieden, vloerenleggers en andere beroepen die met stenen te maken hebben.
ZusterstedenBewerken
Externe linksBewerken
- Officiële website Gemeente Opwijk
- Heemkring Opwijk-Mazenzele
- Beeldbank Opwijk
- Sint-Pauluspaardenprocessie (gearchiveerd)
Gemeenten in de provincie Vlaams-Brabant | ||
---|---|---|
Aarschot · Affligem · Asse · Beersel · Begijnendijk · Bekkevoort · Bertem · Bever · Bierbeek · Boortmeerbeek · Boutersem · Diest · Dilbeek · Drogenbos · Galmaarden · Geetbets · Glabbeek · Gooik · Grimbergen · Haacht · Halle · Herent · Herne · Hoegaarden · Hoeilaart · Holsbeek · Huldenberg · Kampenhout · Kapelle-op-den-Bos · Keerbergen · Kortenaken · Kortenberg · Kraainem · Landen · Lennik · Leuven · Liedekerke · Linkebeek · Linter · Londerzeel · Lubbeek · Machelen · Meise · Merchtem · Opwijk · Oud-Heverlee · Overijse · Pepingen · Roosdaal · Rotselaar · Scherpenheuvel-Zichem · Sint-Genesius-Rode · Sint-Pieters-Leeuw · Steenokkerzeel · Ternat · Tervuren · Tielt-Winge · Tienen · Tremelo · Vilvoorde · Wemmel · Wezembeek-Oppem · Zaventem · Zemst · Zoutleeuw |
Bronnen, noten en/of referenties
|