Weert (gemeente)

Weert ( uitspraak (info / uitleg)) (Limburgs: Wieërt) is een gemeente in het midden van de Nederlandse provincie Limburg. De oppervlakte bedraagt 104,3 km² en het aantal inwoners 50.362 per 31 januari 2022 (bron: CBS). Daarmee is Weert zowel qua oppervlakte als qua inwonertal de zesde gemeente van Limburg. In het dorp wordt Centraal-Limburgs gesproken: Weertlands in Weert (Weerts), Altweerterheide en Laar en Horns in Stramproy, Tungelroy en Swartbroek.

Weert
Wieërt

Gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Limburg Limburg
COROP-gebied	Midden-Limburg
Coördinaten	51° 15′ NB, 5° 42′ OL
Algemeen
Oppervlakte	105,54 km²
- land	104,32 km²
- water	1,22 km²
Inwoners (31 januari 2022)	50.362? (483 inw./km²)
Bestuurscentrum	Weert
Hoogte	35 m
Naam inwoners	Weertenaar
Belangrijke verkeersaders	A2 N280 N292 N564 N568 RING
Station(s)	Weert
Politiek
Burgemeester (lijst)	Raymond Vlecken (CDA)
Bestuur	Weert Lokaal, VVD, D66
Zetels Weert Lokaal DUS Weert VVD CDA D66 GroenLinks PvdA	31 12 6 5 4 2 1 1
Economie
Gemiddeld inkomen (2012)	€ 26.200 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014)	€ 235.000
WW-uitkeringen (2014)	47 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	6000-6006, 6039
Netnummer(s)	0495
CBS-code	0988
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Amsterdamse code	11081
Website	www.weert.nl
Bevolkingspiramide (2022)
Portaal    Nederland

Topografische gemeentekaart van Weert, september 2022

Kernen

De gemeente Weert bestaat uit de volgende officiële kernen:

Nederlandse naam	Limburgse naam	Inwoners
Weert	Wieërt	44.875
Stramproy	Rooj	5.105
Altweerterheide	Altwieërthei-j	1.100
Tungelroy	Tungelder	1.085
Swartbroek	Swartbrook	880
Laar	Laor	600

Naast de vijf kerkdorpen, liggen er verschillende gehuchten en buurtschappen in de gemeente Weert, dit zijn Bosven, Breyvin, Castert, Crixhoek, De Berg, De Boberden, De Horst, Dijkerstraat, Hei, Houtbroek, Hushoven, Oud-Boshoven, Rietbroek, Vlootkant, Wisbroek. Sinds 1998 maakt de tot dan toe zelfstandige gemeente Stramproy deel uit van Weert.

Bestuurlijke indeling

• Weert
  • 'Stadsdeel' Weert-Noord
    • Boshoven
      • Oud-Boshoven (buurtschap)
      • Oda I (woonwijk)
      • Oda II (woonwijk)
      • Vrakker (woonwijk)
      • Vrakker West (woonwijk)
      • Industrieterrein Boshoverheide
      • Centrum-Noord (kantorenpark, woonwijk)
      • Boshoven buitengebied
    • Hushoven en Laar
      • Hushoven (buurtschap)
      • Buitengebied Hushoven
      • Laarveld (woonwijk, gepland)
      • Laar (kerkdorp)
      • Buitengebied Laar
    • Molenakker/Kampershoek
      • Molenakker (woonwijk)
      • Kampershoek
      • Kampershoek-Noord
  • 'Stadsdeel' Weert-Midden
    • Weert-Centrum
      • Weert-Centrum
      • Maaspoort
    • Biest (geen verdere onderverdeling)
    • Groenewoud
      • Groenewoud-Noord (woonwijk)
      • Groenewoud-Zuid (woonwijk)
    • Fatima
      • Fatima (woonwijk)
      • Industrieterrein Fatima (kanaalzone 1)
    • Leuken
      • Leuken (woonwijk)
      • Vrouwenhof (woonwijk)
      • Industrieterrein Leuken
      • Buitengebied Leuken
  • 'Stadsdeel' Weert-Zuid
    • Keent
      • Keent (woonwijk)
      • Parkhof (woonwijk)
      • Buitengebied Keent
    • Moesel
      • Moesel (woonwijk)
      • Buitengebied Moesel
        • Moesdijk (buurtschap)
    • Graswinkel (geen verdere onderverdeling)
    • Rond de Kazerne
      • Boshoverbeek
      • Kazernelaan-Zuid
      • Schildersbuurt / Altweert
      • Schrijversbuurt
      • Industrieterrein Boshoverbeek-Lozerweg
  • Kerkdorpen ten zuiden van Weert, zonder officiële administratieve onderverdeling, maar met buurtschappen
    • Altweerterheide (kerkdorp)
      • Dijkerstraat (buurtschap)
    • Tungelroy (kerkdorp)
      • Castert (buurtschap)
    • Swartbroek (kerkdorp)
    • Stramproy (kerkdorp)
      • Bosven (buurtschap)
      • Breijvin (buurtschap)
      • Crixhoek (buurtschap)
      • De Berg (buurtschap)
      • De Boberden (buurtschap)
      • De Horst (buurtschap)
      • Hei (buurtschap)
      • Houtbroek (buurtschap)
      • Rietbroek (buurtschap)
      • Vlootkant (buurtschap)
      • Wisbroek (buurtschap)

Wapen

Bij Koninklijk Besluit van 16 november 1977 is het gemeentewapen van de gemeente Weert goedgekeurd. De beschrijving daarvan luidt in officiële termen:

"In zilver een keper van azuur; een schildhoofd van goud, beladen met drie hoorns van keel (rood), beslagen van zilver. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels".

Dit wapen was ontleend aan een zestiende-eeuwse schepenzegel van de stad. De keper, de omgekeerde V, is een weefselpatroon. Ze houdt vermoedelijk verband met het vroegere bloeiende lakenambacht, dat lakens naar West-Europa uitvoerde. Voor de zestiende eeuw was een schepenzegel in gebruik, waarin de drie hoorntjes waren verwerkt van het wapen van de graven van Horn. Deze graven waren tevens heren van Weert. Het wapenschild kan gedekt worden door een schildkroon. De kroon van Weert, drie bladeren en twee parelbanken, staat symbool voor een graaf: de graaf van Horne.

Bron: Gemeente-archief Weert

Politiek

Structuur

Weert		Supranationaal	Nationaal		Provincie	Waterschap	Arondissement	COROP-Gebied	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	Nederland		Limburg Limburg	Limburg	Limburg	Midden-Limburg	Weert Weert
	Bestuur	Europese Commissie	Nederlandse regering		Gedeputeerde staten	Dagelijks Bestuur	Rechtbank Limburg	-	College van B&W
	Raad	Europees Parlement	Eerste Kamer	Tweede Kamer	Provinciale staten	Algemeen Bestuur	Gerechtshof 's-Hertogenbosch	-	Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Kiesdistrict Nederland	Provincie Limburg	Kieskring Maastricht		Waterschap Limburg	-	-	Weert
Verkiezing		Europese	Eerstekamer-	Tweedekamer-	Provinciale staten-	Waterschaps-	-	-	Gemeenteraads-

Gemeenteraad

Zetelverdeling vanaf 2022

De 31 zetels zijn als volgt verdeeld:

■ Weert Lokaal: 12
■ DUS Weert: 6
■ VVD: 5
■ CDA: 4
■ D66: 2
■ GL: 1
■ PvdA: 1

Vanaf 1982 is de Weerter gemeenteraad als volgt samengesteld:

Gemeenteraadszetels
Partij	1982	1986	1990	1994	1997	2002	2006	2010	2014	2018	2022
Weert Lokaal	-	-	-	-	-	-	6	5	8	12	12
DUS Weert	-	-	-	-	-	-	-	-	-	3	6
VVD	4	3	3	4	4	5	5	9	5	4	5
CDA	8	7	9	7	8	8	7	6	6	6	4
D66	-	-	-	-	0	1	1	2	3	1	2
GroenLinks	-	-	-	-	1	-	-	0	0	-	1
PvdA	2	6	5	6	6	5	7	4	3	1	1
SP	-	-	0	0	-	1	3	3	4	2	-
Partij voor Weert	-	-	-	-	-	-	-	-	-	0	-
Juist495	-	-	-	-	-	-	-	-	-	0	-
Werknemerspartij	6	5	5	3	5	4	-	-	-	-	-
Pact'97	-	-	-	-	5	4	-	-	-	-	-
WAP	-	-	-	-	-	1	-	-	-	-	-
Groep Wiel Derckx	2	2	3	3	-	-	-	-	-	-	-
Weert U Waardig	2	2	2	3	-	-	-	-	-	-	-
CD	-	-	-	1	-	-	-	-	-	-	-
Oda Belangen	1	0	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Totaal	25	25	27	27	29	29	29	29	29	29	31
Opkomst %	68,6	69,3	58,9	69,8	50,0	58,6	58,9	55,0	53,9	53,9	45,2

• De vette getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid.
• Vanwege het overstijgen van een inwoneraantal van 50.000 bestaat de gemeenteraad van Weert sinds 2022 uit 31 zetels.
• DUS Weert ontstond in 2015 als afsplitsing van de PvdA.
• Weert Lokaal ontstond direct na de verkiezingen van 2002 uit een fusie van Pact'97 en de Werknemerspartij.
• Pact'97 ontstond voor de verkiezingen van 1997 uit een fusie van de Groep Wiel Derckx en Weert U Waardig uit de voormalige gemeente Weert, en Royer belang uit de voormalige gemeente Stramproy.
• In 1997 vonden er vervroegde verkiezingen plaats vanwege de fusie tussen de voormalige gemeenten Weert en Stramproy tot de nieuwe gemeente Weert. De gemeenteraad werd hierdoor uitgebreid van 27 naar 29 raadszetels.

College van B en W

Het college van burgemeester en wethouders bestaat uit:

Burgemeester:

• Raymond Vlecken (CDA)

Wethouders:

• Martijn van den Heuvel (Weert Lokaal)
• Suzanne Winters (Weert Lokaal)
• Michèle Ferrière (Weert Lokaal)
• Wendy van Eijk (VVD)
• Lizbeth Steinbach (D66)

Zie ook de lijst van burgemeesters van Weert

Inwoners

Bevolkingsontwikkeling

• Bronnen:CBS en gemeente Weert. Inwonertal steeds per 1 januari
• In 1997 vond er een fusie plaats tussen de voormalige gemeenten Weert en Stramproy tot de nieuwe gemeente Weert. Tot en met 1995 is het inwoneraantal van Weert en Stramproy gecombineerd weergegeven.

Bekende Weertenaren

Geboren

• Annie van Gansewinkel (1954), schrijfster (schrijft deels in het Weerts)
• Toine Gresel (1953), ambtenaar en politicus (o.a. burgemeester)
• Mieke en Selma Jansen, beter bekend als het schlagerduo de Selvera's
• Sjeng Schalken (1976), tennisspeler
• Frans Weekers (1967), advocaat en politicus (gemeenteraad Weert, Tweede Kamer, staatssecretaris in het kabinet Kabinet-Rutte I)
• Dennis van de Ven (1973), regisseur, acteur, schrijver, zanger, cabaretier en televisiemaker.
• Jan Dibbets (1941), kunstenaar
• Tom Tullemans (1958), profvoetballer

Woonachtig

• Johnny Hoes (1917-2011), zanger, producer en componist/tekstschrijver
• Gerard Reve (1923-2006), schrijver en dichter
• Mary Servaes (Zangeres Zonder Naam) (1919-1998), volkszangeres (Stramproy)

Verkeer en vervoer

Wegverkeer

Rechtstreekse snelwegverbindingen

• A2 Amsterdam - Eindhoven - Weert - Maastricht - Luik

Provinciale en regionale wegen

• N280 Naar Roermond, via Baexem en Haelen
  • Beter bekend als de Roermondsweg
• N292 Naar Stramproy, Via Tungelroy
  • Beter bekend als de Maaseikerweg
• N564 Naar Budel-Dorplein
  • Beter bekend als de Kempenweg
• N568 Naar Maarheeze
  • Beter bekend als de Eindhovenseweg
• RINGbaan-Noord verder lopend vanaf Nederweert als de N275

Grensovergangen

• N292 - N762 (B) Bij Kinrooi

Andere verbindingswegen

• Bocholterweg Naar Bocholt, via Altweerterheide
• Geuzendijk Naar Budel
• Ittervoorterweg Naar Ell, via Swartbroek
• Lozerweg Naar Lozen

Spoorwegen

Weert heeft een intercity station: Station Weert

Spoorlijnen op het station in Weert zijn:

• Naar Eindhoven (Spoorlijn Eindhoven - Weert) Over deze spoorlijn rijden de treinen van de Nederlandse Spoorwegen als intercity richting Eindhoven en verder. Ook rijdt op deze spoorlijn een NS-sprinter naar Tilburg, via onder andere Maarheeze, Heeze en Geldrop.

• Naar Roermond (Spoorlijn Budel - Vlodrop) Over deze spoorlijn rijden de treinen van de Nederlandse Spoorwegen als intercity richting Roermond en verder.
• Naar Antwerpen (Ijzeren Rijn) Over deze spoorlijn rijdt geen personenvervoer, al zijn over de toekomst van dit stuk spoor discussies.

Busvervoer

Het busvervoer in Weert wordt verzorgd door Arriva.

Verdwenen tramlijnen

Door de gemeente lag in de 20e eeuw een tramlijn van Weert, via Stramproy in de richting van Maaseik.

Waterverbindingen

In de gemeente Weert ligt de Zuid-Willemsvaart (van 'S-Hertogenbosch naar Maastricht)

De overige beken en rivieren in de gemeente Weert zijn niet bevaarbaar en zijn onderdeel van het stroomgebied van de Neerbeek.

Carnaval

Bij de cultuur van Weert hoort de Vastelaovendj (carnaval). In de gemeente zijn een groot aantal carnavalsverenigingen, waarvan de grootste de Stadscarnavalsvereniging De Rogstaekers is. Deze carnavalsvereniging is onder andere bekend van de Bônte Aovendj (Bonte avond) en de Groeëte Optocht (Grote Optocht). Al hebben natuurlijk de meeste carnavalsverenigingen een bonte avond en een optocht. De inwoners van de stad Weert worden tijdens carnaval "Rogstaekers" genoemd, de inwoners van de dorpen Heiknuiters (Altweerterheide), Zoatmaale (Stramproy), Bokkeriejers (Tungelroy), Spoeëkejaegers (Swartbroek) en Moezevangers (Laar). Daarnaast hebben ook de meeste wijken en kernen binnen de gemeente Weert een eigen carnavalsvereniging. Compleet met Prins Carnaval, Raad van Elf en eigen bonte avonden en optochten.

De carnavalsverenigingen in de gemeente Weert zijn:

• Weert-Zuid: VV de Vêrkusköp (1960)
• Boshoven: VV de Brökwagters (1963)
• Groenewoud: VV de Schäöpkes (1962)
• Leuken: VV de Zweeloeëre (1965)
• Laar: VV de Moêzevângers (1982)
• Swartbroek: VV de Spoeëkejaegers (1970)
• Tungelroy: VV de Bokkeriejers (1969)
• Stramproy: VV de Zoatmaale (1952)
• Altweerterheide: CV de Heiknuiters (1960)
• Biest: VV de Beesterbolle (1997)
• Weert: VV de Rogstaekers (1926), VV Vreug of Laat (2011)

Onderwijs

Philips van Horne SG

HBO Nederland in Weert

Basisonderwijs

In Weert, maar ook in de kerkdorpen van de gemeente, liggen een groot aantal basisscholen. Deze basisscholen zijn soms op religieuze grondslag, veelal Rooms-katholiek, of een andere levensovertuiging, zoals de Montessorischool Weert. Ook zijn er een aantal openbare basisscholen. Deze scholen staan onder het bestuur van de gemeente en werken onderling nauw samen. De basisscholen in de gemeente Weert zijn:

Basisschool	Grondslag	Wijk/Dorp	Organisatie
Aan de Bron	Openbaar	Groenewoud	Meerderweert
de Duizendpoot	Openbaar	Stramproy	Eduquaat
de Kameleon	Openbaar	Fatima	Meerderweert
de Firtel	Rooms-Katholiek	Stramproy	Meerderweert
de Graswinkel	Openbaar	Graswinkel	Eduquaat
IKC Laar	Rooms-Katholiek	Laar	Meerderweert
IKC Leuken	Rooms-Katholiek	Leuken	Meerderweert
Markeent	Rooms-Katholiek	Keent	Eduquaat
Moesel	Rooms-Katholiek	Moesel	Eduquaat
Molenakker	Openbaar	Molenakker	Eduquaat
Odaschool	Rooms-Katholiek	Boshoven	Meerderweert
het Palet	Speciaal Onderwijs	Moesel	Meerderweert
Sint Jozef	Rooms-Katholiek	Altweerterheide	Eduquaat
Swartbroek	Rooms-Katholiek	Swartbroek	Meerderweert
Tungelder	Rooms-Katholiek	Tungelroy	Meerderweert
de Uitkijktoren	Openbaar	Boshoven	Eduquaat

De stad Weert heeft 10 basisscholen, Stramproy 2 en Altweerterheide, Tungelroy, Swartbroek en Laar hebben elk 1 basisschool.

Voortgezet onderwijs

Weert heeft op dit moment drie middelbare scholen:

• Philips van Horne SG, mavo en havo
• Het College, vwo
• Het Kwadrant, vmbo
• De Maaskei (voortgezet speciaal onderwijs)

Middelbaar beroepsonderwijs

• Middelbaar beroepsonderwijs (mbo): Gilde Opleidingen, locatie Drakesteyn

Militaire opleiding

Weert zal onder militairen uit Nederland vooral bekend zijn vanwege het opleidingscentrum dat in Weert gevestigd is. Alle Nederlandse onderofficieren van de Koninklijke Landmacht volgen hun opleiding op de Koninklijke Militaire School in Weert (kortweg de KMS). Vanwege het groeiende aantal leerlingen op de KMS in Weert heeft de school in 2010 de Van Hornekazerne aan de Kazernelaan uitgebreid. In 2012 kondigde het ministerie van Defensie aan de school te willen verplaatsen naar Ermelo en in 2014 werd de KMS daadwerkelijk daarheen verplaatst.

Aangrenzende gemeenten

Aangrenzende gemeenten
Cranendonck (NB)				Nederweert
				Leudal
Bocholt (B)		Bree (B)		Kinrooi (B)

Monumenten

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:

• Lijst van rijksmonumenten in Weert (gemeente)
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Weert (gemeente)
• Lijst van oorlogsmonumenten in Weert

Externe link

• Kring Weert van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap - De Aldenborgh (gearchiveerd)
• www.weert.nl, officiële website van de gemeente Weert

Bronnen, noten en/of referenties

	Plaatsen en woonwijken in de gemeente Weert
Stad: Weert Kerkdorpen: Altweerterheide · Laar · Stramproy · Swartbroek · Tungelroy Buurtschappen: Altweert · Bosven · Breyvin · Castert · Crixhoek · De Berg · De Boberden · De Horst · Dijkerstraat · Hei · Houtbroek · Hushoven · Oud-Boshoven · Rietbroek · Vlootkant · Wisbroek Woonwijken: Boshoven · Laarveld · Molenakker · Kampershoek · Weert-Centrum · Biest · Groenewoud · Leuken · Keent · Moesel · Graswinkel · Rond de Kazerne Limburg: Steden en dorpen      Nederland: Provincies · Gemeenten