Voerendaal (gemeente)

gemeente in Limburg, Nederland

Voerendaal (uitspraak) is een gemeente in het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg. Voerendaal maakt deel uit van het bestuurlijke samenwerkingsverband Parkstad Limburg. De gemeente telt 12.378 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 31,42 km² (waarvan 0,10 km² water).

Voerendaal
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Voerendaal (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Limburg Limburg
COROP-gebied Zuid-Limburg
Coördinaten 50° 53′ NB, 5° 55′ OL
Algemeen
Oppervlakte 31,52 km²
- land 31,51 km²
- water 0,01 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
12.378?
(393 inw./km²)
Bestuurs­centrum Voerendaal
Belangrijke verkeersaders A76 A79
Politiek
Burgemeester (lijst) Wil Houben (VVD)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 28.400 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 235.000
WW-uitkeringen (2014) 46 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 6310-6312, 6343, 6367
Netnummer(s) 045
CBS-code 0986
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Amsterdamse code 11341
Website www.voerendaal.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Voerendaal
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Topografische gemeentekaart van Voerendaal, september 2022
Reliëfbeeld van de gemeente Voerendaal

Ligging en vorming

bewerken

Voerendaal is een vrij landelijke en heuvelachtige gemeente die grenst aan het stedelijke gebied van Heerlen. De A76 vormt een barrière tussen de twee gebieden. Ten zuiden van de plaats ligt de A79. In het zuidoosten van de gemeente het natuurgebied de Kunderberg. In de gemeente wordt er slechts op kleine schaal gebouwd. Voerendaal heeft twee stations aan de lijn Maastricht - Heerlen: Voerendaal en Klimmen-Ransdaal. De gemeente is bijzonder rijk aan kastelen en kasteelachtige landhuizen.

   Aangrenzende gemeenten   
   Beekdaelen                Heerlen 
             
   Valkenburg aan de Geul    
           
          Gulpen-Wittem         Simpelveld 

Er zijn binnen de gemeente 5 dorpen en daarnaast 20 buurtschappen en gehuchten. Reeds van oudsher horen Kunrade en Ubachsberg bij Voerendaal. Bij de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1982 werden de vroegere gemeente Voerendaal en de gemeente Klimmen, waartoe ook Ransdaal behoorde, opgeheven en kwam het grondgebied bij de nieuwe (fusie-)gemeente Voerendaal.

Dorpen en gehuchten

bewerken
Nederlandse naam Limburgse naam Inwonertal
Voerendaal Voelender 3.145
Kunrade Kunder 3.310
Klimmen Klumme 1.740
Ubachsberg Gen Berg 1.430
Ransdaal Ranzel 895
Termaar Termaar 705
Weustenrade Geweustrao 230
Craubeek Krawbich 195
Retersbeek Gerieësjbrich 100
Colmont Koalmet 90
Winthagen Windjhage 85
Hellebeuk Hellebeuk 75
Fromberg Frómmerig 35
Mingersborg Mingesjborg 30
Kunderberg Kunderberg 20
Overige 350
(Bron: CBS)[1]

Buurtschappen

bewerken

Naast deze officiële kernen bevinden zich in de gemeente de volgende buurtschappen: Barrier, Dolberg, Heek (gedeeltelijk), Koulen, Kruishoeve, Lubosch, Opscheumer, Overheek, Termoors en Terveurt.

Religie

bewerken

De gemeente heeft verschillende kerkdorpen binnen haar grenzen. De kerken in de gemeente zijn de:

Daarnaast bevinden zich er diverse wegkruizen en kapelletjes in de gemeente.

Bestuur

bewerken

Burgemeester

bewerken

Sinds 1 december 2014 is Wil Houben burgemeester van Voerendaal.[2]

Gemeenteraad

bewerken

De gemeenteraad van Voerendaal bestaat uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022
Democraten Voerendaal 2 2 2 4 4 5 6
Voerendaal Actief - - - 2 4 3 2
VVD 1 1 1 1 - 1 2
CDA 4 3 4 3 2 2 2
PvdA 3 2 3 2 2 2 2
D66 3 3 2 2 2 1 1
Algemeen Gemeenschaps Belang 2 3 2 1 1 1 -
Leefbaar Voerendaal - 1 1 - - - -
Totaal 15 15 15 15 15 15 15

Kastelen

bewerken

Voerendaal is bekend om zijn vijf kastelen:

Kasteel Ter Worm lag voorheen op het grondgebied van de gemeente Voerendaal, maar ligt na een herindeling in de gemeente Heerlen.

Voorts is het Hoenshuis en Overst Voerendaal bekend als een kasteelachtig huis. Verder bezit Voerendaal nog een aantal historische en/of monumentale boerderijen.

Monumenten

bewerken

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten en oorlogsmonumenten, zie:

bewerken

Referenties

bewerken
Zie de categorie Voerendaal van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.