Station Amsterdam Muiderpoort

spoorwegstation in Nederland
(Doorverwezen vanaf Muiderpoortstation)

Station Amsterdam Muiderpoort of het Muiderpoortstation is een spoorwegstation gelegen aan het Oosterspoorplein bij het viaduct Wijttenbachstraat/Insulindeweg in Amsterdam-Oost. Dit vorkstation ligt aan de splitsing van de spoorlijnen AmsterdamUtrecht (Rhijnspoorweg) en Amsterdam – Amersfoort (Oosterspoorweg).

Amsterdam Muiderpoort
Het stationsgebouw aan het Oosterspoorplein
Het stationsgebouw aan het Oosterspoorplein
Algemeen
Stationscode Asdm
Aantal reizigers 13.131 (2023)[1]
Geschiedenis
Opening 18 mei 1896
Sluiting 1937
Heropening 15 oktober 1939
Stationsbouw
Constructie vorkstation
Perrons 2 (eilandperrons)
Perronsporen 4[2]
Perrontoegang via poortjes
Spoorlijn(en)
Spoorlijn(en) Oosterspoorweg
Rhijnspoorweg
Treindienst(en)
Treinvervoerder NS
Overig openbaar vervoer
Vervoerders
-Tramvervoerder GVB
-Busvervoerder GVB
Tramlijn(en)  1   3   14 
Stadsbus(sen) 22 | 37 | 40 | 245 (één rit vroege ochtend)
Ligging
Land Vlag van Nederland Nederland
Plaats Amsterdam
Coördinaten 52° 22′ NB, 4° 56′ OL
Station Amsterdam Muiderpoort (Nederland)
Station Amsterdam Muiderpoort
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer
Nederland

Eerste station

bewerken

Van 1896 tot 1937 was het een laaggelegen halte aan de Pontanusstraat aan de spoorlijn richting Hilversum ten noorden van het huidige station. De sporen van de verbindingsbaan naar het Weesperpoortstation lagen niet langs een perron. Alhoewel het station was vernoemd naar de Muiderpoort was het station een kleine kilometer ten oosten van de Muiderpoort gelegen. Het station had toen één eilandperron dat door de passagiers met een luchtbrug kon worden bereikt. Op het perron stonden twee eenvoudige houten gebouwtjes verbonden met een korte perronkap. In 1907 zijn drie extra gebouwen met wachtruimtes en toiletten op het perron geplaatst. Een van de oorspronkelijke gebouwen werd vergroot en er kwam een langere perronkap. Eind jaren ’30 zijn de sporen aan de oostzijde van Amsterdam onder de naam Spoorwegwerken Oost verhoogd. Om ruimte te maken voor de werkzaamheden is het oude Muiderpoortstation in 1937 gesloten en gesloopt.

Van 1904-1937 was in de Eerste van Swindenstraat aansluiting op een aantal tramlijnen.

Huidige station

bewerken

Het huidige hooggelegen station is gebouwd onder leiding van de architect H.G.J. Schelling en architect Johannes Leupen van de Gemeente Amsterdam en werd op 15 oktober 1939 geopend. Het nieuwe station werd gebouwd als onderdeel van de Spoorwegwerken Oost, waarmee de spoorlijnen tussen het Centraal Station en het Amstelstation en naar Weesp op dijklichamen werden gelegd en alle straten met viaducten werden overbrugd. Hierdoor konden vele gelijkvloerse overwegen vervallen die voor veel oponthoud en ongevallen zorgden in het oostelijk deel van de stad. Ook dit station ligt niet bij de Muiderpoort maar meer dan een kilometer ten oosten daarvan.

Jodenvervolging

bewerken

Tijdens de Tweede Wereldoorlog fungeerde het station als opstapplaats voor Joden die vanuit het verzamelpunt Hollandsche Schouwburg naar het kamp Westerbork werden weggevoerd. Een plaquette op het Oosterspoorplein herinnert hieraan.

Vanuit de centrale hal, waar zich de loketten bevonden, liepen twee voetgangerstunnels naar de perrons. Eind jaren negentig werd het station grondig verbouwd, waarna de centrale hal en de tunnels werden verhuurd aan bedrijven. De perrons werden rechtstreeks toegankelijk vanaf de straat. Omstreeks 2002 sloot de NS het laatste kaartverkooploket. In het voormalige Seinhuis, het hoogstgelegen deel van het stationscomplex, worden af en toe lichtkunstvoorstellingen gehouden. Het seinhuis werd in 2003 aangewezen als rijksmonument;[3] de overige gebouwen van het complex, waaronder enkele dienstwoningen, werden in 2014 gemeentelijk monument.[4] In de noordwand van het gebouw is bij de bouw in 1939 glas-in-loodraam geplaatst van de hand van Heinrich Campendonk. Het stelt de vogeltrek voor, een destijds gebruikelijke allegorie voor het reizen.

Op het station zijn een twintigtal beveiligingscamera's aangebracht. Medio 2008 werden poortjes met tourniquets voor gebruik met de OV-chipkaart geïnstalleerd. Het station heeft een kiosk voor eten, drank en drukwerk. Het station beschikt over liften voor de treinreizigers.

OV-chipkaart

bewerken

Dit station is afgesloten met OVC-poorten en wel met aparte OV-chipkaartgebieden voor de beide takken (richtingen Breukelen en Weesp). Routes met terugsteken die toegestaan zouden moeten zijn vereisen dus uit- en inchecken; dit kan qua kosten ongunstiger zijn dan wanneer dit station niet zou bestaan, want dan had men via Amsterdam Centraal mogen reizen. Komend uit de richting Amsterdam Centraal moet men om extra uit- en inchecken te voorkomen al eerder overstappen op de gewenste tak.

Treinen

bewerken

Station Amsterdam Muiderpoort heeft verbindingen in drie richtingen. Op spoor 2 komen de treinen aan richting Weesp en verder naar Almere en Zwolle of Amersfoort Vathorst, op spoor 3 de treinen naar Amsterdam Centraal en verder. Op spoor 8 vertrekken de treinen richting Amsterdam Centraal, Zaandam en Uitgeest en op spoor 9 vertrekken de treinen in de richting van Amstelstation en vervolgens Gouda en Rotterdam Centraal of Utrecht Centraal en Driebergen-Zeist. De sporen 1 en 4 zijn inhaalsporen en de sporen 5 t/m 7 zijn goederensporen (lijn naar Diemen).

De volgende treinseries doen dit station aan:

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
4000 Sprinter (NS) UitgeestZaandamAmsterdam CentraalAmsterdam MuiderpoortBreukelenWoerdenGoudaRotterdam Centraal
4600 Sprinter (NS) (Den Haag Centraal – )Leiden CentraalSchiphol AirportAmsterdam SloterdijkAmsterdam CentraalAmsterdam MuiderpoortWeespAlmere Centrum(Almere BuitenAlmere Oostvaarders) Rijdt in de avonduren en het weekend ook van/naar Den Haag Centraal. Rijdt enkel in de spitsuren tussen Almere Centrum en Almere Oostvaarders. Vormt tussen Hoofddorp en Weesp een scheve kwartierdienst met Sprinter 5800. Vormt tussen Weesp en Almere Centrum een scheve kwartierdienst met Sprinter 4300.
5800 Sprinter (NS) Amersfoort VathorstAmersfoort CentraalHilversumWeespAmsterdam MuiderpoortAmsterdam CentraalAmsterdam SloterdijkSchiphol AirportHoofddorp Rijdt in de vroege ochtend en na 20:30 uur niet tussen Amersfoort Vathorst en Amersfoort Centraal.
7400 Sprinter (NS) UitgeestZaandamAmsterdam CentraalAmsterdam MuiderpoortBreukelenUtrecht CentraalDriebergen-Zeist Rijdt alleen tijdens de brede spitsuren, waarbij net na de ochtendspits en net vóór de middagspits enkel tussen Uitgeest en Utrecht Centraal v.v. wordt gereden.
 
Glas-in-loodraam in de noordwand van de stationshal met de voorstelling van "De Vogeltrek", naar ontwerp van prof. Heinrich Campendonk.

Trams en bussen

bewerken
 
Gelede tram GVB 801 staat voor het Muiderpoortstation gereed voor de volgende rit op lijn 3 naar de Zoutkeetsgracht; 2015.
 
Station Muiderpoort

Het huidige Muiderpoortstation kreeg in 1939 een tramverbinding via de Wijttenbachstraat. In 1940 kwam de verlenging over de Insulindeweg tot stand. Deze verlenging werd in 1955 opgeheven en in 1957 opgebroken, maar in 1980 weer herlegd, met een verlenging naar het Flevopark. Tramlijn 3, tramlijn 14 en buslijn 37 hebben een halte bij het station. Tramlijn 1 en de buslijnen 22 en 40 hebben hun eindpunt bij dit station. Bij het station is een keerlus voor de trams (lijn 1), maar ook een tramhalte voor de doorgaande trams (lijn 3 en bij lijn 14 alleen stadinwaarts). Al het openbaar vervoer per bus en tram dat het Muiderpoortstation aandoet wordt uitgevoerd door het GVB in opdracht van de Stadsregio Amsterdam. Het Muiderpoortstation valt onder concessiegebied Amsterdam. Hieronder volgt een lijst van de trams en bussen die het station aandoen:

Lijn Route Soort Bijzonderheden
GVB
 1  Muiderpoortstation – Osdorp de Aker Tram
 3  FlevoparkZoutkeetsgracht Tram
 14  Centraal StationIndische Buurt Tram
22 Muiderpoortstation – Station Amsterdam Sloterdijk Bus
37 AmstelstationStation Noord Bus
40 Muiderpoortstation – Amstelstation Bus
245 MolenwijkSchiphol Airport Bus Dagelijkse vroege ochtendbus, alleen richting Schiphol

Afbeeldingen

bewerken

Ontwikkeling aantal reizigers

bewerken

Het aantal door NS vervoerde reizigers (per gemiddelde werkdag) ontwikkelde zich sedert 2019 als volgt:

Jaar Aantal reizigers
2019 15.434
2020 7.568
2021 7.966
2022 11.184
2023 13.131
bewerken
Zie de categorie Muiderpoortstation van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.