Station Den Helder

Den Helder
	Het station in 2024.
Afkorting	Hdr
Opening	20 december 1865
Heropening	1958 (nieuw station op andere locatie)
Perrons	2
Perronsporen	3 (Sporenschema)
Perrontoegang	via poortjes
Spoorlijn	Staatslijn K
	Vervoerders
- Treinvervoerder	NS
- Busvervoerder	Connexxion
Reizigers	3.031 (2022) per dag
Ligging
Plaats	Den Helder
Coördinaten	52° 57′ 23″ NB, 4° 45′ 39″ OL
Externe link	NS-stationsinformatie
	;
Portaal	Openbaar vervoer

Station Den Helder is het belangrijkste spoorwegstation in de Nederlandse stad Den Helder in de provincie Noord-Holland.

Geschiedenis bewerken

Het oude station in de jaren '10 van de 20e eeuw.

Het eerste station werd in gebruik genomen op 20 december 1865 met de opening van de spoorlijn Den Helder - Alkmaar. Dit was de tweede door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) in gebruik genomen spoorlijn, na de Oude Lijn. Het was het eerste deel van de door de Staat der Nederlanden aangelegde Staatslijn K, van Nieuwediep (Den Helder) naar Amsterdam (aangelegd in 1865-1878).

Het oorspronkelijke spoorwegstation van Den Helder was een Waterstaatstation van de derde klasse, gebouwd in de jaren zestig van de 19e eeuw, en was een van de negen stations die ooit in deze klasse was gebouwd^[2]. Het gebouw was ontworpen door de ingenieur Karel Hendrik van Brederode.

Toen de spoorlijn van Alkmaar naar Den Helder in 1958 werd geëlektrificeerd, is dit gebouw gesloopt en vervangen door een nieuw gebouw dat iets zuidelijker kwam te liggen. Het is ontworpen door Joost van der Grinten. Het werd een echt kopstation waarbij de stationshal in het verlengde van het eilandperron tussen de kopsporen is gelegen. Op de plaats van het vroegere station werd een groot plein aangelegd. Op deze locatie bevindt zich sinds 2011 een deel van het Stadspark van Den Helder. In 1980 is er 3 kilometer ten zuiden van het eindstation station Den Helder Zuid geopend.

De gemeente Den Helder ontwikkelde in 2012 een plan voor een nieuw stadhuis, waarin het station zou moeten worden opgenomen. Hiertegen is protest gerezen en na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 is dit plan van de tafel geveegd. Volgens de tegenstanders van het plan was het beter om het stationsgebouw, dat geldt als een typerend voorbeeld van wederopbouwarchitectuur, de status van Helders gemeentelijk monument te geven.^[3] Het stationsgebouw werd in 2022 aangewezen als gemeentelijk monument.^[4]

In 2020 is in het centrum van Den Helder het gebouw 'Halte Bellevue' opgeleverd, in de stijl van het gesloopte stationsgebouw uit 1865.^[5]

Het dak van het huidige stationsgebouw was oorspronkelijk grijs van kleur. Begin jaren 1990 werd het dak blauw geschilderd en kreeg ook de klokkentoren blauwe tinten. Bij onderhoud in 2021 zijn de oorspronkelijke kleuren weer hersteld.^[6]

Verbindingen bewerken

Den Helder wordt in de dienstregeling 2024 bediend door de volgende treinseries:

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
800	Intercity (NS)	Maastricht – Sittard – Roermond – Weert – Eindhoven Centraal – 's-Hertogenbosch – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Alkmaar – (Den Helder)	Rijdt van maandag t/m donderdag tot 20:00 uur tussen Alkmaar en Maastricht. Rijdt op vrijdag pas vanaf 15:00 uur en rijdt dan enkel tussen Alkmaar en Amsterdam Centraal. Rijdt niet in het weekend. Wordt na 20:00 uur, op vrijdag en in het weekend tussen Amsterdam Centraal en Maastricht vervangen door intercity 2900.
3000	Intercity (NS)	Nijmegen – Arnhem Centraal – Ede-Wageningen – Veenendaal-De Klomp – Driebergen-Zeist – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Zaandam – Alkmaar – Den Helder	Veenendaal-De Klomp wordt alleen na 20:00 en in het weekend bediend door deze serie.

's Ochtends vroeg rijden twee extra intercity's naar Maastricht.

Naast station Den Helder ligt een busstation. De opdrachtgever voor het busvervoer in de regio Den Helder is de provincie Noord-Holland en de uitvoerder is Connexxion. Den Helder valt onder het concessiegebied "Noord-Holland Noord".

Zie voor de aansluitende buslijnen het artikel Openbaar vervoer in Den Helder.

Ontwikkeling aantal reizigers bewerken

Het aantal door NS vervoerde reizigers (per gemiddelde werkdag) ontwikkelde zich sedert 2019 als volgt:

Jaar	Aantal reizigers
2019	4.293
2020	2.356
2021	2.462
2022	3.031

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Bronnen, noten en/of referenties

Informatie stations ontleend aan: Stationsweb.nl.
H. Romers, De Spoorwegarchitectuur in Nederland, 1841-1938, Zutphen 1981
C. Douma, Stationsarchitectuur in Nederland, 1938-1998, Zutphen 199

↑ Bron: NS Dashboard, Reizigersgedrag 2022 Den Helder, Aantal instappers, uitstappers en overstappers van NS-trein op NS-trein (per gemiddelde werkdag).
↑ Cultuurhistorische waardestelling Standaardstations Nederlandse Spoorwegen
↑ Cuypersgenootschap strijdt tegen sloop station Den Helder, RTV NH, 29 mei 2012.
↑ Erfgoedorganisatie Cuypersgenootschap is blij met de status van gemeentelijk monument voor het stationsgebouw in het stadscentrum (premium) Noordhollands Dagblad, 31 mei 2022.
↑ Oud treinstation Den Helder komt tot leven in nieuwbouw foodstation, Regio Noordkop, 18 mei 2020.
↑ Blauwe kleur keert niet terug op dak stationsgebouw Regio Noordkop, 24 november 2021.

[1] Bron: NS Dashboard, Reizigersgedrag 2022 Den Helder, Aantal instappers, uitstappers en overstappers van NS-trein op NS-trein (per gemiddelde werkdag).

[2] Cultuurhistorische waardestelling Standaardstations Nederlandse Spoorwegen

[3] Cuypersgenootschap strijdt tegen sloop station Den Helder, RTV NH, 29 mei 2012.

[4] Erfgoedorganisatie Cuypersgenootschap is blij met de status van gemeentelijk monument voor het stationsgebouw in het stadscentrum (premium) Noordhollands Dagblad, 31 mei 2022.

[5] Oud treinstation Den Helder komt tot leven in nieuwbouw foodstation, Regio Noordkop, 18 mei 2020.

[6] Blauwe kleur keert niet terug op dak stationsgebouw Regio Noordkop, 24 november 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]