Roordahuizum

plaats in Friesland, Nederland

Roordahuizum (officieel, Fries: Reduzum, [rə’düzm]?) is een dorp in de gemeente Leeuwarden, in de provincie Friesland. Roordahuizum ligt tussen de stad Leeuwarden en Irnsum aan het Zwin, ten oosten van de Zwette.

Roordahuizum
Reduzum
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Roordahuizum (Friesland)
Roordahuizum
Situering
Provincie Vlag Friesland Friesland
Gemeente Vlag Leeuwarden Leeuwarden
Coördinaten 53° 7′ NB, 5° 47′ OL
Algemeen
Oppervlakte 7,23[1] km²
- land 7,15[1] km²
- water 0,08[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
1.085[1]
(150 inw./km²)
Woning­voorraad 478 woningen[1]
Overig
Postcode 9008
Netnummer 0566
Woonplaats­code 2535
Belangrijke verkeersaders A32 N354
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Friesland

In 2023 telde het dorp 1.085 inwoners. In het postcodegebied van Roordahuizum ligt de buurtschap Tsienzerburen.

Geschiedenis

bewerken
 
Vincentiuskerk
 
Tjepma state

Alhoewel het niet meer duidelijk is, is het dorp van oorsprong ontstaan op een terp langs de oude Middelzee. Roordahuizum was het enige dorp in de grietenij Idaarderadeel.

In 1389 werd de plaats vermeld als Rorthahusum, in 1410 als Rowerda husum, in 1451 als toe Roerda huijsum, in 1491 als Raerdahusen, in 1496 als to rordhahwsem, in 1579 als Rorthuisen en in 1786 als Roordahuizum en Rauwerdahuizen.

De plaatsnaam wijst mogelijk naar een nederzetting van het geslacht Roorda, of op huizen van het dorp Raard.

Enige bekendheid kreeg Roordahuizum nadat in de 19e eeuw de Rijksstraat tussen Leeuwarden en Zwolle werd aangelegd. Bij de afslag naar Roordahuizum werd in 1827 de herberg De Drie Romers gebouwd, later ook wel De Grote Drie Romers genoemd, die een bekende pleisterplaats werd.

Door de centrale ligging en de sterke betrokkenheid van het dorp met de boerenstand werd in deze herberg in 1879 het Fries Rundvee Stamboek en het Fries Paarden Stamboek opgericht. Een ander bekend centraal punt van het dorp werd het alcoholvrije koffiehuis De Blauwe Tent, dat mede was ontstaan door de dominee Benjamin Boers.

Tot de gemeentelijke herindeling in 1984 maakte Roordahuizum deel uit van de toenmalige gemeente Idaarderadeel, die toen opging in de gemeente Boornsterhem. Op 1 januari 2014 is deze gemeente opgeheven, waarop Roordahuizum onderdeel is geworden van de gemeente Leeuwarden.

In 1989 werd door de gemeente Boornsterhem, die zichzelf net in 1985 had hernoemd naar Boarnsterhim, de officiële naam van de plaats gewijzigd in het Friestalige Reduzum. In de gemeente Leeuwarden zijn de Nederlandse plaatsnamen de officiële, behalve voor de plaatsen die werden overgenomen van de opgeheven gemeente Boornsterhem, waarbij de officiële status van de Friestalige namen werd gehandhaafd.

Het dorp had een eigen haven, maar deze is uiteindelijk gedempt.

De Vincentiuskerk dateert uit de 15e eeuw maar is in de 18e en 19e eeuw flink verbouwd waardoor hij een veel moderner uiterlijk heeft.

De kaatsvereniging Jan Reitsma werd in 1904 opgericht. Daarnaast is er een tennisvereniging Stânfries, een volleybalvereniging Stânfries en Gymnastiekvereniging Stânfries. In Roordahuizum is ook korfbalvereniging Mid-Fryslân gehuisvest; een combi-vereniging uit Grouw, Akkrum, Wartena en Roordahuizum.

Cultuur

bewerken
 
Helvardera state

De toneelvereniging Roto werd in 1937 opgericht. Daarnaast is er een Theatergroep Fier. Met de drie andere dorpen deelt het de organisatie Swin.Swette die culturele evenementen organiseert in de dorpen. In juli wordt het festival Muzuder Rock georganiseerd.

Reduzum, Friens, Aegum en Idaard onderhouden een gezamenlijke dorpswebsite.

Onderwijs

bewerken

De Trije Doarpen Skoalle bedient de dorpen Friens, Idaard en Roordahuizum en staat in Roordahuizum. Sinds 2012 is deze school een gecertificeerde drietalige school: er wordt onderwijs gegeven in het Nederlands, Engels en Fries.

Jabikspaad

bewerken

De oostelijke route van het Jabikspaad, de Friese pelgrimsroute naar Santiago de Compostella, gaat door Roordahuizum. Het Jabikspaad is 130 kilometer lang en loopt van Sint Jacobiparochie naar Hasselt.

Bevolkingsontwikkeling

bewerken
1990 1999 2002 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2012 2018 2019 2021
1000 1062 1102 1093 1077 1098 1098 1088 1095 1096 1100 1100 1085

Geboren in Roordahuizum

bewerken

Zie ook

bewerken
bewerken
Zie de categorie Reduzum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.