Koehool
Koehool (Fries: Koehoal) is een buurtschap in de Friese gemeente Waadhoeke. Het ligt aan de Waddenzee ten noorden van Tzummarum en ten oosten van Firdgum en de N393.
Buurtschap in Nederland
 | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Waadhoeke
| ||
| Coördinaten | 53° 15′ NB, 5° 32′ OL | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8851 | ||
| Belangrijke verkeersaders | N393 | ||
| |||
Inhoud
NaamBewerken
De naam Koehool is al op achttiende- en negentiende-eeuwse kaarten te vinden. Op een zestiende-eeuwse kaart wordt het gespeld als Cohool. In 1546 schreef men de naam als Kahoel en ook komt dan Coldhoe voor. Een vermelding uit 1511 spelt Caudehoel. Er lag toen een sluis die in 1525 de Coudehoelstera zyl wordt genoemd. In de kloosterkronieken van Lidlum komt, gedateerd in de veertiende eeuw, Cadahool voor. Die naam verwijst waarschijnlijk naar een plaats vlak bij de oude locatie van het klooster Lidlum, zuidelijker dan het huidige Koehool.
Verklaring van de naamBewerken
Het tweede gedeelte van de naam betekent hol, wat 'laag gelegen, moerassige plaats' kan inhouden, maar ook inham of bedding.[1] Het eerste betekent koud, dat 'onbewoond, verlaten', maar ook gewoon 'koud' kan betekenen. Tussen ongeveer 1300 en 1584 lag er bij Koehool in de zeedijk de Koehoolsterzijl. De uitstroming naar zee was daar vrij gering en in 1562 constateerde men: ende de stroom liep zoe zacht uyt dat 't men nauwelincx coste zien van datter waeter uyt liep.[2] Koud is niet alleen het tegenovergestelde van warm, maar betekent ook: stelt niet veel voor, zoals in een koud kunstje of: traag druppelen, zoals in het oude woord koudepis. Bij de plaatselijke omstandigheden past als betekenis van Koehool: onbetekenende waterloop.
BezienswaardighedenBewerken
- De Waadfisker (Westerlauwers Fries) is een standbeeld van Frans Ram. Het staat onderaan de zeedijk ter herinnering aan de haringvisserij met behulp van fuiken die loodrecht op de zeedijk opgezet werden. Door de aanleg van de Afsluitdijk verloren honderden waadfiskers in deze regio hun werk.
- Stelling Koehool werd in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetter aangelegd als onderdeel van de Atlantikwall. Ze bestond uit vier bunkers. Een bunker is bewaard gebleven en gerestaureerd. Hij fungeert sinds 2011 als educatiecentrum.
AfbeeldingenBewerken
Monument De Waadfisker
Informatiebord De Waadfisker
De gerestaureerde bunker
Bunker in de dijk bij Koehool
Externe linksBewerken
LiteratuurBewerken
- Gildemacher, Karel F., Friese Plaatsnamen (Leeuwarden 2007)
- Gildemacher, Karel F., Waternamen in Friesland (Leeuwarden 1993)
- Berkel, G. van en Samplonius, K., Nederlandse plaatsnamen, herkomst en historie (Utrecht 2006, 3e druk)
- Draaisma, K. Geschiedenis van Roptazijl (Leeuwarden 2010)
| Bronnen, noten en/of referenties |
Geplaatst op:
19-04-2008 |
Dit artikel is een beginnetje over landen & volken. U wordt uitgenodigd om op bewerken te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen. | 
|