Het FIFAwereldkampioenschap voetbal2022 is de 22ste editie van een internationale voetbalcompetitie tussen de nationale mannenteams van landen die aangesloten zijn bij de FIFA. Het evenement is geagendeerd in Qatar. De openingswedstrijd van het toernooi is op 21 november en de finale is op 18 december 2022. Het WK in Qatar is met 28 speeldagen het kortste toernooi in 44 jaar.[1]
Het toernooi en met name de keuze voor Qatar als gastland leidde tot mondiale tegenstand. De voorzitter van de wereldvoetbalbond FIFA, Sepp Blatter, erkende in mei 2014 dat de toewijzing een fout was vanwege de extreem warme weersomstandigheden.[2]
Half januari 2009 maakte de FIFA de definitieve procedure bekend.[3][4] Alle landen die zijn aangesloten bij de FIFA mochten zich aanmelden voor de organisatie van de toernooien van 2018 en/of 2022. Uitgezonderd waren de landen aangesloten bij de Conmebol (Zuid-Amerika) voor beide edities en de landen aangesloten bij de CAF (Afrika) voor de editie van 2018.
Februari 2009
Op 2 februari 2009 was de uiterste datum waarop de landen hun interesse kunnen aangeven. Aan de landen die zich hadden ingeschreven stuurde de FIFA een registratieformulier voor het bid.
Maart 2009
Op 16 maart 2009 was de uiterste datum voor het retourneren van het registratieformulier.
April 2009
In april 2009 stuurde de FIFA de geregistreerde landen de documenten en overeenkomsten voor het bid.
December 2009
Op 11 december 2009 was de uiterste datum voor het tekenen van de bidovereenkomst.
Mei 2010
Op 14 mei 2010 was de uiterste datum waarop de kandidaat-landen het bid-boek aan de FIFA overhandigen. In dat boek verstrekken ze de gegevens die de FIFA nodig heeft om de kandidatuur te kunnen beoordelen en een besluit te kunnen nemen.
December 2010
Op 2 december 2010 maakte de FIFA de organiserende landen voor het WK van 2018 (Rusland) en 2022 (Qatar) bekend. Bij die bekendmaking van de procedure gaf de FIFA bovendien aan dat 12 stadions met capaciteiten tussen ongeveer 40.000 (groepswedstrijden) en 80.000 (opening en finale) nodig zijn.
In de kandidatuur van Australië werden 12 stadions in 10 steden voorgesteld. Negen bestaande stadions zouden worden gerenoveerd, drie stadions waren nieuw. De nieuwbouw en verbouw van de stadions was geraamd op 2,29 miljard dollar. De voorgestelde speelsteden waren: Adelaide, Brisbane, Canberra, Geelong, Gold Coast, Melbourne, Newcastle, Perth, Sydney (3 stadions) en Townsville.[5]
Japan organiseerde een keer eerder het wereldkampioenschap; in 2002 samen met Zuid-Korea. Het was de enige keer dat het toernooi in Azië werd gehouden en dat twee landen samen het WK organiseerden. In de kandidatuur werden 13 stadions in 11 steden voorgesteld. Eén stadion zou nieuw worden gebouwd, de overige twaalf zouden worden gerenoveerd. De nieuwbouw en verbouw van de stadions was geraamd op 700 miljoen tot 1,3 miljard Amerikaanse dollar. De beoogde speelsteden waren: Ibaraki, Kobe, Niigata, Oita, Osaka, Saitama, Sapporo, Shizuoka, Tokio, Toyota en Yokohama.[6]
De Verenigde Staten hebben al één keer eerder het toernooi georganiseerd in 1994. Daarnaast is het tweejaarlijks de gastheer van de CONCACAF Gold Cup en organiseerde het het WK voor vrouwen in 1999 en 2003. De Verenigde Staten hebben 96 stadions met een capaciteit van 50.000 of meer toeschouwers. In de kandidatuur werden 18 stadions in 18 steden voorgesteld. Alle stadions waren bestaand en in gebruik voor American football. Er werd al flink gebouwd aan stadions met een capaciteit van 20.000 tot 30.000 toeschouwers en men hoopte dat de groei van voetbal dusdanig toe zou nemen, dat er in 2022 een verdubbeling van de capaciteit gegarandeerd kon worden. Ingrijpende renovatie speciaal voor het WK werd dan ook niet nodig geacht. De voorgestelde speelsteden waren: Atlanta, Baltimore, Boston, Dallas, Denver, Houston, Indianapolis, Kansas City, Los Angeles, Miami, Nashville, New York, Philadelphia, Phoenix, San Diego, Seattle, Tampa, Washington D.C..[7]
Zuid-Korea organiseerde een keer eerder het wereldkampioenschap; in 2002 samen met Japan. In de kandidatuur werden 14 stadions in 12 steden voorgesteld. Dertien bestaande stadions zouden worden gerenoveerd, één stadion was nieuw, maar was al in aanbouw in verband met de organisatie van de Asian Games van 2014. De nieuwbouw en verbouw van de stadions was geraamd op 877 miljoen Amerikaanse dollar. De voorgestelde speelsteden waren: Busan, Cheonan, Daegu, Daejeon, Goyang, Gwangju, Incheon (2 stadions), Jeju, Jeonju, Ulsan, Seoel (2 stadions) en Suwon.[8]
Een praktisch probleem is de extreme hitte in juni, de periode dat het WK is gepland. Het is de bedoeling dat koelinstallaties in de stadions, trainingsaccommodaties en fanzones voor de benodigde koeling zullen zorgen. In de kandidatuur worden 12 stadions in 7 steden voorgesteld. Negen stadions worden nieuw gebouwd, drie bestaande stadions worden gerenoveerd. De nieuwbouw en verbouw van de stadions is geraamd op 3 miljard dollar.[11]
De hitte was de belangrijkste reden dat Franz Beckenbauer, lid van het uitvoerend comité van de FIFA, direct na de toewijzing voorstelde het WK in januari of februari te houden, aangezien de temperaturen dan rond de 25 graden liggen.[12] Andere leden van dit comité gaven aan dat deze gedachte past in hun beeld om de algehele voetbalkalender te wijzigen door in de zomer de clubcompetities te houden en in de winter de interlands en internationale toernooien.[13]Jérôme Valcke, secretaris-generaal van de FIFA, reageerde twee dagen later dat dit niet aan de orde is en dat in juni gespeeld zal worden.[14] Een week later kwam hij hierop terug en gaf aan dat de FIFA de mogelijkheden gaat onderzoeken. Hij gaf ook aan dat voorzitter Blatter een dergelijk idee steunt.[15] De FIFA verklaarde begin 2011 dat het geen plannen heeft om het toernooi te verplaatsen naar de winter en dat het eventueel initiatief daarvoor van Qatar moet komen.[16][17] Op 8 januari 2014 heeft secretaris-generaal van de FIFA Jérôme Valcke echter gezegd dat het WK definitief in de winter zal plaatsvinden. In mei 2014 bevestigde FIFA-voorzitter Sepp Blatter dat de weersomstandigheden zijn onderschat bij de toewijzing aan Qatar.[2] Op 19 maart 2015 werd bevestigd dat het WK in november en december van 2022 zal plaatsvinden.
Begin juni 2014 kwam de Britse krant 'The Sunday Times' met de melding dat zij honderden documenten hebben waaruit zou blijken dat stemgerechtigde FIFA-leden zijn omgekocht om op Qatar te stemmen.[18][19] De FIFA meldde dat zij al eerder een onderzoek hiernaar is gestart, dat dit op 9 juni 2014 wordt afgerond en dat het na het WK van 2014 wordt vrijgegeven.[20] Vlak voor de start van het WK 2014 drongen vijf van de zes grote sponsoren de FIFA aan op een grondig onderzoek naar de toewijzing[21] Veel bondsvoorzitters van FIFA-landen pleitte na de melding van 'The Sunday Times' voor een herverkiezing. In oktober 2014 sprak Michel Platini, de voorzitter van de UEFA en tevens een van de vice-voorziters van de FIFA, zijn mening uit dat zelfs bij de kleinste verdenking van corruptie er opnieuw gestemd moet worden.[22]
In juni 2019 werd Platini verhoord door de Franse autoriteiten naar aanleiding van de corruptievermoedens. Ook werden medewerkers van voormalig Frans president Nicolas Sarkozy verhoord die men verdacht van betrokkenheid.[23]
Over de omstandigheden waaronder de stadions en andere voorzieningen voor het WK worden gebouwd is veel te doen. Vakorganisaties wijzen op de slechte behandeling van de veelal buitenlandse werknemers die bij de bouw betrokken zijn. Uitbuiting, lang doorwerken onder temperaturen van rond de 50 °C en soms levensgevaarlijke situaties spelen hen ernstig parten. Er zouden bijna dagelijks doden vallen bij de werkzaamheden.[24] Ondanks beloften van het tegendeel[25] bleek de uitbuiting in de jaren daarna voort te duren.[26][27] In februari 2021 meldde de Britse krant The Guardian dat sinds de WK-toewijzing meer dan 6500 arbeidsmigranten zijn omgekomen, en veel hiervan vermoedelijk bij de bouw van de stadions en andere WK-faciliteiten.[28][29]
Tijdens de kwalificatiewedstrijden maakten enkele Europese landen een statement tegen deze omstandigheden. Zo droegen de Noorse spelers T-shirts tijdens de warming-up en het spelen van het volkslied met teksten 'Respect' en ‘Human rights'. Dat gebeurde voorafgaand aan de wedstrijd tegen Gibraltar.[30] De bondscoach van de Noren, Ståle Solbakken, had in een persconferentie al aangekondigd dat er een statement zou komen.[31] Later volgde het Duitse elftal. Spelers gingen met een spandoek het veld op dat de tekst ’Wir für 30’ toonde, refererend aan de dertig punten van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Die verklaring verbiedt ook slavernij. De Duitsers maakten dit standpunt onder andere in de wedstrijd tegen Noord-Macedonië.[32]
Daarnaast zijn nog vragen gerezen over de kostprijs van het geheel, over de voetbaltraditie van Qatar, en de houding van het land ten aanzien van homoseksuelen. Bezwaren over een mogelijk verbod op alcohol, en de deelname van Israël werden door Qatar echter tegengesproken.[33]
In 2017 beschuldigen buurlanden, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Egypte en Bahrein, Qatar er onder meer van banden te onderhouden met terroristische groeperingen. De buurlanden willen onder meer dat de regering in Doha minder nauwe diplomatieke betrekkingen onderhoudt met aartsrivaal Iran en nieuwszender Al Jazeera sluit. Daarnaast moet de staat zijn banden met terroristische organisaties verbreken.
Op 3 september 2019 om 20:22 uur onthulde de FIFA het logo voor het Wereldkampioenschap 2022 in Qatar. Het logo bevat details uit de Arabische cultuur.[34]
De vorm van het logo is op meerdere manieren te interpreteren; de wereldbeker, de wereldwijd gedragen sjaal of het cijfer 8 (aantal stadions). De kasheeda is het verlengstreepje van de letter Q, en komt uit de cultuur van het gastland.
Op 15 juli 2020 werd het speelschema bekendgemaakt.[35] De openingswedstrijd wordt gespeeld op 21 november 2022 in het Al Bayt Stadion. De finale op 18 december in het Lusailstadion.
Het toernooi heeft dezelfde opzet als de toernooien die vanaf 1998 georganiseerd werden.
Tweeëndertig landen nemen deel, waaronder het gastland. Zij worden verdeeld in acht groepen van vier ploegen, waarbij de eerste twee zich kwalificeren voor de achtste finales. Vanaf deze fase wordt er gespeeld volgens het knock-outsysteem: de kwartfinales volgen, dan de halve finales, de wedstrijd om de derde plaats (troostfinale) en de finale.
De loting vindt plaats op 1 april 2022 in Doha, Qatar.[44][45] Op het moment van de loting zal de kwalificatieperiode nog niet afgelopen zijn. De twee winnaars van de intercontinentale play-offs, die gespeeld worden in juni 2022, zullen nog niet bekend zijn.
De 32 landen worden in vier potten ingedeeld. Het gastland en de zeven landen met de hoogste positie op de FIFA-wereldranglijst worden geplaatst in pot 1. De overige potten worden eveneens ingedeeld op basis van de FIFA-wereldranglijst.
Voor de loting zijn drie principes van toepassing:
1. Geografische spreiding
Teams uit hetzelfde kwalificatiegebied kunnen niet in dezelfde groep uitkomen. Uitgezonderd de Europese teams, deze mogen met maximaal twee teams in dezelfde groep terechtkomen.
2. Volgorde
De potten worden van 1 t/m 4 volledig geleegd. De groepen (A t/m H) worden op volgorde gevuld. Groepen mogen overgeslagen worden als een indeling tegen het eerste principe van geografische spreiding ingaat.
3. Indeling in de groep
De landen uit pot 1 worden automatisch groepshoofd. Voor de overige teams volgt na groepsindeling een aparte trekking voor de positie 2 t/m 4 binnen de betreffende poule.
Qatar
.jpg)
Verenigde Staten
Zuid-Korea
Japan
Australië
Mexico
Indonesië
Duitsland
Denemarken_crop.jpg)
.jpg)
.jpg)
