Wikipedia:Wist je dat

Overzicht beheerpagina's
Overzicht navigatie

Elke dag wordt op de hoofdpagina een overzicht gegeven van wist-je-datjes, waarin sommige artikelen uit Wikipedia kort worden aangestipt. Hiertoe zijn verschillende sjablonen beschikbaar. Na een jaar wordt de cyclus van deze weetjes automatisch herhaald. De wist-je-datjes zijn bedoeld om bezoekers via deze manier naar artikelen te laten navigeren.

• Het lijstje wordt dagelijks om 24.00 uur 's nachts (MET/MEZT, dus Belgische/Nederlandse tijd) automatisch vervangen, indien de pagina Sjabloon:Hoofdpagina_-_wist_je_dat_<datum> bestaat.
• Hieronder staat een overzicht van vandaag en de tien vorige en tien volgende dagen.
• Oude weetjes kun je vinden op Wikipedia:Archief/Wikipedia:Wist je dat/Oud.
• Ideeën voor nieuwe weetjes kunnen geplaatst worden op het Wikiproject Wist je dat.

3 juli ... Mark Sandman, de zanger en bassist van de cultband Morphine, op 3 juli 1999 tijdens een optreden stierf aan een hartaanval? ... Ophioglossum reticulatum, een varen uit het addertonggeslacht, de soort is met de meeste chromosomen per cel, namelijk 1440 (tegenover 46 bij de (gezonde) mens)? ... Oost-Vlieland het enige dorp is op het Waddeneiland Vlieland sinds West-Vlieland in de 18e eeuw in de zee verdween? ... hoewel Piet Mondriaan zijn laatste schilderij niet meer wist te voltooien, het na zijn dood nog een bedrag opbracht van 82 miljoen gulden? ... couscous in Marokko traditioneel op vrijdag wordt gegeten?
Voorbije 10 dagen	Komende 10 dagen
2 juli ... Ron van der Ende gedetailleerde kunstwerken in reliëf maakt met behulp van gebruikt hout? ... paus Urbanus VII – die in 1590 dertien dagen regeerde – het kortste pontificaat had in de geschiedenis van het pausdom? ... de eerste Nobelprijs voor de Vrede (1901) werd gegeven aan de oprichters van het Rode Kruis: Henri Dunant en Frédéric Passy? ... veel insecten ultraviolet licht kunnen zien?	4 juli ... er in heel China rechts wordt gereden, behalve in de regio's Macau en Hongkong? ... de Nederlandse uitvinder Cornelis Drebbel in 1620 de eerste geslaagde proef met een duikboot deed, waarin twaalf mannen gedurende een uur of drie onder het wateroppervlak van de Theems voeren? ... er op het verjaardagslied Happy birthday door Warner Music Group ten onrechte auteursrechten geclaimd worden, omdat het lied reeds in 1912 geschreven is? ... in Noord-Spanje het grootste metersporige spoornet van Europa is gelegen, RENFE FEVE van 1172 km? ... zwart kalksteen vaak ten onrechte zwart marmer genoemd wordt?
1 juli ... de inline-skate in 1743 in België werd uitgevonden, in 1863 in de VS een rolschaats op vier wielen werd en in de jaren tachtig terugkeerde als skeeler? ... de Sahara slechts voor 20 procent uit zandduinen bestaat? ... korstmossen ondanks de naam niet tot de mossen, maar tot de schimmels behoren, wat te zien kan zijn aan de schotelvormige vruchtlichaampjes die sommige soorten als groot dooiermos massaal vormen? ... het idee dat spinazie in vergelijking met andere groenten tien keer zoveel ijzer zou bevatten waarschijnlijk berust op een vergissing uit de 19e eeuw? ... aanstaande moeders in Finland sinds medio 20e eeuw een babyuitzet van de overheid krijgen?	5 juli ... de Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (ook wel de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten) niet alleen gebouwen, maar ook het Panorama Mesdag en het Kerkenkruis in Utrecht omvat? ... er pas sinds de jaren 1980 werk is toegeschreven aan de 15e-eeuwse kunstenaar Barthélemy van Eyck? ... de Nintendo iQue alleen verkocht wordt in China? ... de grote agaatslak (Achatina fulica) tot 30 cm lang kan worden en een leeftijd van 9 jaar kan bereiken? ... de basiliek Sagrada Família in Barcelona nog steeds niet klaar is, hoewel er al aan gebouwd wordt sinds 1882?
30 juni ... de Belgische popgroep Clouseau is vernoemd naar inspecteur Clouseau uit de filmreeks The Pink Panther? ... een eufemisme na verloop van tijd geen eufemisme meer is, maar vaak eerder een taboewoord? ... het Paleis op de Dam gebouwd is als stadhuis van Amsterdam en dat het op 13.659 houten heipalen staat? ... België en Nederland in het korfbal telkens de finale speelden op het wereldkampioenschap? ... sommige aanhangers van het hindoeïsme zich als monotheïsten beschouwen, omdat volgens hen de vele goden slechts aspecten zijn van één oppergod?	6 juli ... Damaris heilig is verklaard en een eigen feestdag heeft, terwijl ze slechts eenmaal in de Bijbel voorkomt? ... Rikki in het allereerste verhaal van Suske en Wiske voorkwam, en daarna nooit meer terugkeerde in de verhalen van Willy Vandersteen of Paul Geerts? ... diverse Europese luchtvaartmaatschappijen geen blikken surströmming (gegiste haring) in hun vliegtuigen willen, omdat ze bang zijn voor ontploffingsgevaar? ... het in sommige dorpen in Madagaskar taboe is om iemand een ei te overhandigen? ... een oog van een spookdiertje groter is dan zijn hersens?
29 juni ... er in Parijs nog tot 21 mei 1993 treinen uitgerust met derde rail reden op de spoorlijn Puteaux – Issy-Plaine? ... een regenboog in de natuur altijd recht tegenover de zon staat? ... VOC-schepen op Texel drinkwater innamen omdat het lang houdbaar was door het ijzergehalte? ... de Archaeopteryx, die zo'n 150 miljoen jaar geleden leefde, traditioneel geldt als de overgang tussen gevederde dinosauriërs en moderne vogels? ... het ontwerp van de vlag van Afghanistan in de 20e eeuw meer dan 15 keer gewijzigd is?	7 juli ... iemand met hypochondrie een aandoening heeft, maar juist niet echt ziek is? ... de gebroeders Grimm, anders dan bijvoorbeeld Hans Christian Andersen, alleen sprookjes verzamelden en ze niet zelf bedachten? ... de Melkweg een middellijn heeft van zo'n 100.000 lichtjaar, wat betekent dat een lichtstraal 100.000 jaar nodig heeft om van de ene naar de andere kant van ons sterrenstelsel te komen? ... de Amerikaanse Sheila Young zowel drievoudig wereldkampioene sprint is in het schaatsen als in het baanwielrennen? ... zes Centraal-Afrikaanse en acht West-Afrikaanse landen een gezamenlijke munteenheid hebben?
28 juni ... 28 juni de enige dag van het jaar is waarbij de dag (28) en de maand (6) 2 verschillende volmaakte of perfecte getallen zijn? ... het Middelnederduits, voorloper van het Nederduits waartoe het Nedersaksisch behoort, de voertaal in de Hanze was? ... hoewel Adrianus Bleijs een katholieke architect was, hij niet uitsluitend in de voor katholieke architecten gebruikelijke neogotische stijl ontwierp? ... het Mill Ends Park in Oregon met een diameter van 61 centimeter sinds 1976 het kleinste officiële park ter wereld is? ... de fictieve vampier graaf Dracula volgens sommigen gebaseerd is op de middeleeuwse vorst Vlad Dracula van Walachije?	8 juli ... Texel en Wieringen mogelijk tot de Allerheiligenvloed van 1170 deel waren van het vasteland? ... in de zin How I want a drink, alcoholic of course, after the heavy lectures involving quantum mechanics! de opeenvolgende woorden qua aantal letters overeenkomen met de eerste vijftien cijfers van π: 3,141 592 653 589 79? ... de Britse folkrockgroep Jethro Tull genoemd is naar een 18e-eeuwse landbouwpionier? ... de overgeleverde teksten van Flavius Josephus, een Joodse historicus, melding maken van Jezus Christus? ... Sinn Féin niets met de Paasopstand in Dublin te maken had – het initiatief en de leiding lagen bij de Irish Republican Brotherhood – maar er wel groot door is geworden?
27 juni ... er volgens de snaartheorie tien of zelfs elf dimensies bestaan? ... Michelle Knapp haar oude Chevrolet voor $ 10.000 verkocht, nadat deze was geraakt door een meteoriet? ... niet New York, maar Albany de hoofdstad van de staat New York is? ... er drie Nederlandse speelfilms zijn die de Oscar voor beste internationale film hebben gewonnen, namelijk De aanslag (1986), Antonia (1995) en Karakter (1997)? ... de Music Industry Awards, kortweg MIA's, vernoemd zijn naar het lied Mia van de band Gorki?	9 juli ... kolibries achteruit lijken te vliegen, maar anatomisch gezien eigenlijk recht naar boven vliegen? ... 1 tot 4% van het DNA van mensen uit Azië en Europa afkomstig is van Neanderthalers, terwijl daarvan geen genetische sporen zijn aangetroffen bij mensen in Afrika ten zuiden van de Sahara? ... er aan de Deense schrijfster Karen Blixen, die in 1937 haar memoires Out of Africa uitbracht, twee musea zijn gewijd: zowel in haar ouderlijk huis in Denemarken als in haar woonhuis in Kenia? ... burgemeester Gerd Leers en minister Piet Hein Donner in 2006 waren verwikkeld in de eerste politieke rapbattle van Nederland? ... Jordanië en de Amsterdamse wijk Jordaan mogelijk allebei zijn vernoemd naar de rivier in het Midden-Oosten?
26 juni ... toen de Fransen Madagaskar binnenvielen, koningin Ranavalona III meer vertrouwen stelde in de uitslag van een potje fanorona dan in haar leger? ... Marguerite De Riemaecker-Legot de eerste vrouwelijke minister was van België, evenals de eerste vrouwelijke minister van staat? ... de goliathvogelspin (Theraphosa blondi) met een lichaamslengte van 12 centimeter de grootste vogelspin is? ... de film Awakenings is gebaseerd op een waargebeurd experiment om comateuze patiënten met encephalitis lethargica te laten ontwaken door het toedienen van L-Dopa? ... er in de twintigste eeuw 15 keer een officiële Elfstedentocht is verreden?	10 juli ... hunebedden rond drie- tot vijfduizend jaar voor onze jaartelling werden gebouwd? ... blauwalgen eerder groen dan blauw zijn en bovendien geen algen maar bacteriën? ... as van de ontdekker van de dwergplaneet Pluto sinds 2006 op reis is met ruimtesonde New Horizons? ... de klapschaats al aan het eind van de 19e eeuw werd uitgevonden en het geesteskind van Gerrit Jan van Ingen Schenau in feite een herontdekking is? ... de Parijse tramlijn T2 grotendeels is aangelegd op een voormalige spoorlijn die bereden werd met elektrische treinen onder een derderailsysteem?
25 juni ... de Nederlandse taal een groot aantal uitdrukkingen kent die aan de Bijbel zijn ontleend, zoals 'in zak en as zitten', 'mijn oogappel' en 'dat is een teken aan de wand'? ... de Vereniging Hendrick de Keyser voor de Monumentenwet van 1940 werd opgericht, met als doel het behoud van met sloop bedreigde historische panden? ... de Chinese Christelijke Raad, een overkoepelende organisatie voor protestantse kerken in de Volksrepubliek China, 23 miljoen leden heeft? ... er in de Chinese plaats Dafen rond de vijf miljoen schilderijen per jaar worden overgeschilderd, wat meer dan de helft van de wereldproductie van namaakschilderijen is? ... de Fries-Groningse dichteres Titia Brongersma in 1685 het hunebed D27 in Borger liet uitgraven, wat dankzij haar gedicht "Lof op 't hunebed" de oudste gedocumenteerde opgraving van een hunebed is?	11 juli ... de exponentiële functie ex haar eigen afgeleide is? ... het frietkot (friet- of patatkraam) in België behoort tot het officieel erkende cultureel erfgoed? ... de eenmalige kinderboekenprijs Griffel der Griffels (2004) werd gewonnen door De brief voor de koning van Tonke Dragt, dat daarmee andere Gouden Griffelwinnaars als Kruistocht in spijkerbroek van Thea Beckman en De kleine kapitein van Paul Biegel achter zich liet? ... het woord disco is afgeleid van discotheek en niet andersom? ... de kikker Paedophryne dekot gedurende slechts 30 dagen de titel kleinst bekende kikker kon dragen, voordat die in januari 2012 werd overgenomen door Paedophryne amauensis?
24 juni ... glas in wezen gewoon een bevroren stof is, waarvan het smeltpunt boven de 1700°C ligt? ... de kiwi vernoemd is naar een vogel uit Nieuw-Zeeland, terwijl de vrucht eigenlijk uit China komt? ... alleen vrouwelijke insecten een angel hebben? ... Staten Island is vernoemd naar de Staten-Generaal van de Nederlanden? ... de jonge Ludwig van Beethoven in 1787 naar Wenen reisde om les te krijgen van Mozart, hoewel niet bekend is of de twee elkaar daadwerkelijk hebben ontmoet?	12 juli ... niet de Pyreneeën, maar de Sierra Nevada na de Alpen de hoogste bergketen van West-Europa is? ... De watertoren van Sélestat is gebouwd naar het voorbeeld van de watertoren van Deventer? ... Pieter Bruegel de Oude een schilderij heeft gemaakt waarin hij meer dan 125 Nederlandse spreekwoorden heeft verwerkt? ... racisten een aantoonbaar lager IQ hebben dan mensen die niet racistisch denken? ... de christelijke viering van Pinksteren ooit gepaard ging met een week verplichte rust, evenals vele andere kerkelijke rituelen?
23 juni ... de naam van de taal Tok Pisin verwijst naar het feit dat deze taal oorspronkelijk een pidgin was? ... de naam van de Nederlandse provincie Gelderland afkomstig is van de Duitse stad Geldern, de oorspronkelijke hoofdstad van het Hertogdom Gelre? ... korstmossen ondanks de naam niet altijd korstvormig zijn, maar ook geleiachtig, haarvormig, bladvormig of struikvormig kunnen zijn zoals de rendiermossen, bekermossen en heidestaartjes (Cladonia)? ... de Olympus Mons 25 kilometer hoog is en daarmee de hoogst bekende vulkaan van ons zonnestelsel? ... er een dubbel geëlektrificeerd traject, met zowel een derde rail als bovenleiding, was tussen Camden Road en Stratford?	13 juli ... de eerste lijn van de metro van Tokio werd geopend op 30 december 1927? ... Martin Van Buren als enige Amerikaanse president het Nederlands als moedertaal had? ... een vroedvrouw als Anna van Hensbeek in de achttiende eeuw een ongehuwde vrouw pas mocht verlossen nadat die de naam van de vader had genoemd? ...bij de geelbandlangsprietmot de voelsprieten van mannetjes bijna vier keer zo lang zijn als hun vleugels? ... in de eerste vijftig jaar van de ruimtevaart naar Mars bijna tweederde van alle lanceringen mislukte, wat wel de 'vloek van Mars' werd genoemd?

Alle dagen

Januari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Februari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29
Maart	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
April	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Mei	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Juni	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Juli	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Augustus	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
September	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Oktober	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
November	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
December	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31

Zie ook

• Sjablonen van de hoofdpagina
• Dag uit de geschiedenis
• Uitgelicht