Wikipedia:Wikiproject/Wist je dat/Sjablonen/Mei

Hieronder staan alle sjablonen voor de Wist je dat-sectie op de hoofdpagina van de maand mei.

Ga naar: januari - februari - maart - april - mei - juni - juli - augustus - september - oktober - november - december - goedgekeurde weetjes

1 mei

... de glazen muiltjes van Assepoester vermoedelijk eerst van bont waren? De verwarring is mogelijk ontstaan doordat de Franse woorden vair en verre werden verwisseld.
... de Surinaamse musicus Lieve Hugo wordt herinnerd als de King of Kaseko vanwege zijn rol als een van de belangrijke grondleggers van deze muziekstijl?
... de houten pier van de Poolse stad Sopot met 515,5 meter de langste van Europa is?
... er in Friesland buitengewone sporten populair zijn als fierljeppen, kaatsen en skûtsjesilen?
... de dichter Aeschylus volgens de legende gedood werd doordat een roofvogel een schildpad op zijn hoofd liet vallen?

2 mei

... Ray Nagin, die van 2002 tot 2010 burgemeester was van het door de orkaan Katrina getroffen New Orleans, een gevangenisstraf van 10 jaar moet uitzitten wegens corruptie en omkoping?
... lemuren, lori's en sommige andere zoogdieren een kamvormige rij tanden in hun onderkaak hebben, die ze gebruiken om hun vacht te borstelen?
... Alfred Hitchcocks film Rope opgebouwd is uit slechts tien opnames in hetzelfde appartement?
... het Italiaans bedrijf Zagato, carrosseriebouwer voor sportwagens, in 1974 een elektrische tweezitter op de markt bracht?
... je volgens een in Zuid-Korea populair broodjeaapverhaal kunt overlijden als je slaapt in een afgesloten ruimte waar een ventilator aanstaat?

3 mei

... de voormalige Feijenoord-doelman Eddy Treijtel tijdens een wedstrijd tegen Sparta op 15 november 1970 bij een uittrap een meeuw raakte en doodde? Zowel Sparta als Feijenoord beweert de bewuste meeuw in hun museum te hebben.
... het Heilige Roomse Rijk door Voltaire werd beschreven als noch heilig, noch Romeins, noch een rijk?
... een bespeler van de zingende zaag een zagist genoemd wordt?
... een gesprek over Bob Dylan, Ad Vandenberg, Ron Wood, Vangelis, David Bowie, Joni Mitchell en Herman Brood ook over kunstschilders kan gaan?
... Nobelprijswinnaar George Smoot een miljoen dollar won in de televisiequiz Are You Smarter Than a 5th Grader?

4 mei

... alhoewel 5 mei in Nederland officieel als Bevrijdingsdag geldt, de capitulatie van de Duitse troepen in Nederland in 1945 al een dag eerder plaatsvond?
... het Duitse lied Ännchen von Tharau vernoemd is naar Anna Neander (1615-1689), afkomstig uit Tharau, die het oorspronkelijk gebruikte als haar bruiloftslied?
... het Baikalmeer in Siberië zowel het diepste meer als het grootste zoetwaterbekken ter wereld is?
... de Britse dichter John Milton zijn epische gedicht Paradise lost (1667) maakte nadat hij blind was geworden?
... sommige Malagassische volkeren op het vingerdier (Daubentonia madagascariensis) jagen, omdat ze geloven dat deze makisoort 's nachts met zijn vinger het hart van slapende dorpelingen doorboort?

5 mei

... de antennes van de grote spinnende watertor (Hydrophilus piceus) de vorm hebben van een snorkel, zodat de kever kan ademen terwijl het lichaam onder water blijft?
... de Venera 7 het eerste door mensen gemaakte object was dat signalen doorzond vanaf de oppervlakte van een andere planeet?
... de chef-kok van het met een Michelinster bekroonde restaurant The House in Ardmore (Ierland) tot 2020 de Nederlander Martijn Kajuiter was?
... Monaco de dichtstbevolkte onafhankelijke staat ter wereld is?
... er in België nog altijd gemeentewapens voorkomen in de Nederlandse rijkskleuren?

6 mei

... Robert Klark Graham een spermabank voor genieën oprichtte in de hoop hoogintellectuele kinderen te kweken?
... de Engelse acteur Christopher Lee in meer dan 270 films een rol heeft gespeeld?
... Latour-de-Carol (Pyreneeën) de enige Europese plaats is waar drie spoorlijnen samenkomen met elk een verschillende spoorbreedte, waaronder de lijnen naar Parijs en Barcelona?
... er twee zwart-witfoto's van Frédéric Chopin (uit 1847 en 1849) bestaan?
... verlaging van diftongen het belangrijkste kenmerk is dat het Poldernederlands onderscheidt van andere varianten van het Nederlands?

7 mei

... Mat Herben algemeen hoofdredacteur was bij de directie Voorlichting van het Nederlandse ministerie van Defensie?
... Indonesië uit 17.508 eilanden bestaat?
... hagedissen en slangen een gevorkte penis hebben, zodat ze aan beide kanten van de staart contact kunnen maken?
... blond haar op de Salomonseilanden zich onafhankelijk van blond haar in Europa heeft ontwikkeld?
... de Maillardreactie verantwoordelijk is voor de bruine kleur bij gebakken vlees?

8 mei

... de eencellige Hatena arenicola bij de celdeling zijn enige, van een Nephroselmis-alg "gestolen" bladgroenkorrel meegeeft aan de rechterdochtercel, en de linkerdochtercel dus zelf een alg moet opeten om een bladgroenkorrel te verkrijgen?
... de Explosie van Halifax op 6 december 1917 een van de grootste, door mensen veroorzaakte niet-nucleaire explosies is?
... Kongo Gumi een Japans bouwbedrijf is dat ruim 1400 jaar heeft bestaan?
... pêche melba en melbatoast werden bedacht ter ere van de Australische zangeres Nellie Melba?

9 mei

... binnen het Nederlandse taalgebied de persoonlijke voornaamwoorden ik en mich enkel in het mich-kwartier rond Venlo naast elkaar bestaan?
... Keith Moon, de drummer van de Britse rockband The Who, naar verluidt model stond voor de Muppet Animal?
... een munt, om om zijn as te draaien, om een andere munt een kortere weg hoeft af te leggen dan langs een rechte lijn – de zogenaamde muntparadox?
... de autorally van Parijs naar Dakar na bijna dertig jaar werd verplaatst naar Zuid-Amerika, omdat terroristen de Sahara te onveilig maakten?
... de Koninklijke Landmacht een vrouwenafdeling had?

10 mei

... een vampierster een ster is die materie van een andere ster opslorpt?
... de pizza margherita in Napels werd gemaakt ter ere van Margaretha van Italië, en geïnspireerd was op de vlag van Italië?
... het Centraal Suriname Natuurreservaat een van de grootste beschermde tropische regenwouden in Zuid-Amerika is?
... Erasme Louis Surlet de Chokier, weliswaar als regent, het allereerste staatshoofd van België was?
... in 2014 vier van de vijf Nederlandse kinderen in de leeftijdsgroep 6–12 jaar het tijdschrift Donald Duck heeft gelezen?

11 mei

... er bij een groep van 23 personen al meer dan 50% kans is dat twee personen in de groep op dezelfde dag jarig zijn?
... de bijkolibrie (Mellisuga helenae) de kleinste vogel ter wereld is?
... er voor de kust van Zuid-Korea zo'n 3000 eilanden liggen?
... Chinese restaurants buiten Nederland termen als babi pangang, gadogado en kroepoek meestal niet kennen omdat deze niet Chinees zijn maar stammen uit de Indonesische keuken?
... Staverden met rond de dertig inwoners de kleinste stad van de Benelux is?

12 mei

... het cassettebandje in 1963 in Philips' Belgische vestiging in Hasselt werd bedacht?
... de voormalige Estische president Toomas Hendrik Ilves een Mulk is?
... Ming de Noordkromp het oudst bekende dier ter wereld was met een leeftijd van zo'n 507 jaar, maar stierf door toedoen van zijn onderzoekers?
... het Nederlandse vliegdekschip Karel Doorman aan Argentinië werd verkocht en meevocht tijdens de Falklandoorlog?
... Ocarina of Time, het bestverkochte videospel uit de serie The Legend of Zelda, sinds 2008 in het Guinness Book of Records staat als het hoogst beoordeelde videospel ooit?

13 mei

... warmer water onder bepaalde omstandigheden sneller bevriest dan kouder water, het zogeheten Mpemba-effect?
... de Chinese Katholieke Patriottische Vereniging niet erkend wordt door de Katholieke Kerk?
... er een kopie van de (complete) Nachtwacht in de National Gallery in Londen hangt?
... een bazige moeder in Madagaskar vaak een ranavalona wordt genoemd, naar de 19e-eeuwse wrede koningin Ranavalona I?
... Voltaire, die bekend stond als een vrijdenker, antisemitische teksten heeft geschreven?

14 mei

... grote delen van Antarctica sinds de eerste helft van de twintigste eeuw door diverse landen worden geclaimd?
... de pulsar PSR B1919+21 die in 1967 werd ontdekt in eerste instantie 'LGM-1' (Little Green Men) genoemd werd, vanwege de grote regelmaat van de signalen?
... dirigeren dodelijk kan zijn?
... de Luxemburgse wielrenner Nicolas Frantz in de Tour de France van 1928 vanaf de eerste dag tot aan Parijs in de gele leiderstrui reed?
... de Top 2000 door NPO Radio 2 voor het eerst werd uitgezonden in de laatste week van 1999, toen alleen ter gelegenheid van de millenniumwisseling?

15 mei

... de langst brandende gloeilamp ter wereld sinds 1901 een brandweerkazerne in de Verenigde Staten verlicht?
... het woord "schaak" is afgeleid van het Perzische woord shāh, dat "koning" betekent?
... de basiliek van San Sebastian in Manilla de enige stalen kerk in heel Azië is?
... de naam van de keizertamarin (Saguinus imperator) verwijst naar de Duitse keizer Wilhelm II, die net als deze apensoort een enorme snor had?
... winkelcentrum Wijkerbaan het nieuwe winkelhart moest vormen van de honderdduizend inwoners tellende Staalstad, de geplande fusie van de gemeenten Beverwijk en Heemskerk?

16 mei

... de Franse architect Le Corbusier in 1887 als Charles-Édouard Jeanneret-Gris werd geboren in het Zwitserse La Chaux-de-Fonds en in 1930 de Franse nationaliteit aannam?
... grafisch werk van de Nederlandse kunstenaar M.C. Escher wordt gebruikt in wetenschappelijke (leer)boeken?
... het op het Afrikaanse vasteland gelegen deel van Equatoriaal-Guinea een eigen naam heeft?
... de Heinkel He 178 het eerste vliegtuig was dat werd aangedreven door een turbojetmotor?
... vindaloo een pittige Indische curry is die zijn oorsprong heeft in Portugal?

17 mei

... bescheurkalender een neologisme is van Kees van Kooten en Wim de Bie dat sinds 2005 ook in het Groene Boekje opgenomen is?
... zand als hulpmiddel wordt gebruikt om de klokken van een beiaard te stemmen?
... de totale lengte van de bloedvaten in het lichaam tot 100.000 kilometer bedraagt?
... admiraal Karl Dönitz op 1 mei 1945 Adolf Hitler opvolgde als staatshoofd van nazi-Duitsland?
... sommige etnische groepen in Madagaskar hun overleden familieleden om de zeven of tien jaar opnieuw begraven?

18 mei

... verschillende bekende Nederlanders uit de kunst en literatuur, zoals Rembrandt, Appel, Pickenoy, Salomon Meijer, Cornelis van der Voort, Michel de Klerk en Spinoza, aan de Zwanenburgwal in Amsterdam hebben gewoond?
... C-3PO in alle negen Star Wars-films door dezelfde acteur wordt gespeeld?
... bij sommige diersoorten de cloaca gebruikt wordt voor de regulatie van de lichaamstemperatuur?
... het Europees Hof van Justitie op 13 mei 2014 besliste dat burgers van de Europese Unie het recht hebben om vergeten te worden?
... het baanverval van de dubbelpulsar PSR B1913+16 het bestaan van de zwaartekrachtgolven die Albert Einstein voorspelde aantoont?

19 mei

... robotici in navolging van sciencefiction-schrijver Isaac Asimov hun eigen drie wetten van de robotica samenstelden?
... een pilotengat een grote cirkelvormige of elliptische opening in een cirrocumulus- of altocumuluswolk is?
... de toenmalige Duitse bondskanselier Helmut Schmidt een voorraad van 38.000 mentholsigaretten had aangelegd uit vrees voor een verbod door de Europese Unie?
... Ronald Koeman in zijn tijd bij FC Barcelona bijnamen meekreeg als Kuifje (Tintín) en Sneeuwvlokje (Floquet de Neu)?
... de antieke catacomben van Rome honderd jaar geleden zijn nagebouwd in een mergelgroeve in Valkenburg?

20 mei

... het Woordenboek der Nederlandsche Taal tussen de 350.000 en 400.000 woorden telt en het grootste woordenboek ter wereld is?
... de Flevopolder het grootste kunstmatige eiland ter wereld is?
... de Amerikaanse kunstschilder Jackson Pollock vanwege zijn schildertechniek van het tijdschrift Time de bijnaam Jack the Dripper kreeg?
... Lisa Marie Presley, de dochter van Elvis Presley, getrouwd is geweest met Michael Jackson en Nicolas Cage?
... de wielerklassieker Parijs-Roubaix sedert 1968 niet meer start in Parijs, maar in Compiègne, zo'n 80 km noordelijker?

21 mei

... de bewegingen van elementaire deeltjes door middel van een bellenvat zichtbaar gemaakt kunnen worden?
... in Zandvoort in 1881 de eerste elektrische tramlijn in Nederland werd geopend, die tevens de tweede in de wereld was?
... België van 1902 tot 1931 een concessie bezat in de Chinese stad Tianjin?
... de Belgische architecten Victor Horta en Henry Van de Velde gelden als twee van de belangrijkste vertegenwoordigers van de kunststroming art nouveau?
... Julius Caesar als pontifex maximus hoofd van de Romeinse godsdienst was, een titel die tegenwoordig gevoerd wordt door de paus?

22 mei

... La Bouche geen Frans maar een Duits popduo was?
... het onderscheid tussen hen en hun in de 17e eeuw bedacht is door de grammaticus Christiaen van Heule en dus niet spontaan in het Nederlands is ontstaan?
... het gerecht carpaccio vernoemd is naar de Venetiaanse schilder Vittore Carpaccio?
... de eerste kat van het ras Savannah, een kruising van een serval en een huiskat, in 1986 werd geboren?
... de Ierse voetbalclub Bohemians Dublin FC een officiële huisdichter heeft?

23 mei

... er in Luchino Visconti's neorealistische film La terra trema (1948) geen enkele beroepsacteur speelde?
... Evel Knievel in 1967 op een motor over de fontein van Caesars Palace in Las Vegas sprong?
... spinnendoders wespachtige insecten zijn die uitsluitend jagen op spinnen?
... de as van de planeet Uranus 98° gekanteld is?
... het bordspel ganzenbord al in de 16e eeuw werd gespeeld?

24 mei

... onder president Rafael Correa de economische groei van Ecuador ruim twee keer zo hoog was als in de kwart eeuw voor zijn bewind?
... de Duitse koning zich tot in de 16e eeuw pas keizer mocht noemen na kroning door de paus?
... de slinger van Foucault gebruikt wordt om de rotatie van de Aarde aan te tonen?
... de bergsporter Aron Ralston zich het leven redde door zijn eigen arm te amputeren?
... de Maria Hemelvaartskerk in Sas van Gent, gebouwd in 1892, de eerste Nederlandse kerk met gewelven van gewapend beton is?

25 mei

... het Japans woorden met Nederlandse oorsprong heeft, zoals biiru (bier), madorosu (matroos) en zukku (doek)?
... het menselijk lichaam tienmaal zoveel bacteriën bevat als menselijke cellen?
... zuurkool gesneden en geconserveerde wittekool is?
... popdiva Lady Gaga een jazzalbum maakte met Tony Bennett?
... de brug van Bad Säckingen en de Kapelbrug van Luzern de langste overdekte houten bruggen van Europa zijn?

26 mei

... de Chinese drieklauw (Pelodiscus sinensis) een schildpad is die urinestoffen vooral uitscheidt via zijn bek?
... Bobby Fischer al op veertienjarige leeftijd het Amerikaanse kampioenschap schaken won?
... vanuit elke willekeurige vierhoek een parallellogram te krijgen is door de vier middelpunten van de zijden met elkaar te verbinden?
... tomatensap in een vliegend vliegtuig anders smaakt dan op de grond?
... de regel van derden een vuistregel voor fotografen is waarbij het aandachtspunt zowel horizontaal als verticaal op een derde van de afbeelding ligt?

27 mei

... de Amerikaanse componist John Cage wel eens de I Tjing raadpleegde bij het componeren van zijn muziek?
... Yellowstone National Park, in 1872 opgericht als 's werelds eerste nationale natuurpark, sinds 1978 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat?
... in de 20e eeuw het percentage katholieken in Noord- en Zuid-Amerika stabiel was, terwijl het percentage katholieken in heel Amerika juist toenam?
... er Russische nederzettingen zijn op eilanden die onder Noors toezicht staan, zoals Barentszburg op Spitsbergen?
... men bepaalde uitdagingen tot een goed einde brengt, juist doordat men sterk gelooft in een goede afloop?

28 mei

... alle talen ter wereld volgens sommige taalkundigen afstammen van één oertaal, het Proto-World, dat zo'n 200.000 jaar geleden zou zijn gesproken?
... de Internet Engineering Task Force in RFC 2324 omschrijft hoe je een koffiezetapparaat aanstuurt over een netwerk?
... op 28 augustus 1960 de meest doelpuntrijke wedstrijd in de Nederlandse Eredivisie gespeeld werd, namelijk het duel tussen Feyenoord en AFC Ajax dat in 9–5 eindigde?
... de Britse Elizabeth II aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in het Britse leger diende als monteur en vrachtwagenchauffeur?
... er jaarlijks op zwarte zaterdag grote aantallen toeristen op vakantie gaan?

29 mei

... de bedwants (Cimex lectularius) – die mensen kan bijten en als plaaginsect wordt gezien – een opmars maakt in Europa?
... pavlovataart vernoemd is naar de Russische ballerina Anna Pavlova?
... simultaancontrast er de oorzaak van is dat een grijs vlakje omringd door geel er heel anders uitziet dan hetzelfde grijs omringd door blauw?
... Tadeusz Mazowiecki van 1989 tot 1991 de eerste niet-communistische premier uit een van de Warschaupactlanden was?
... Kees van Kooten het idee kreeg voor het typetje van de vieze man nadat hij in het bos een man tegenkwam die hem vertelde dat er "verderop in het bos twee lagen"?

30 mei

... Adam en Eva volgens de 16e-eeuwse filosoof en arts Johannes Goropius Becanus Nederlands spraken?
... de Boeddha's van Bamyan, die in de 6e eeuw werden uitgehakt in een bergwand van de Bamyanvallei in Afghanistan, in 2001 door de Taliban werden opgeblazen?
... de Zimbabwaanse dollar in 2008 een hyperinflatie doormaakte, waarna het werd toegestaan om voortaan met buitenlandse valuta te betalen, en de eigen munt uiteindelijk werd afgeschaft?
... François Brandt en Roelof Klein, die tijdens de Olympische Zomerspelen van 1900 te Parijs het roeionderdeel twee-met-stuurman wonnen, daarmee de eerste Nederlandse olympische kampioenen waren?
... Guido van Arezzo de grondlegger van de muzieknotatie is en de naam gaf aan de tonen ut-re-mi-fa-sol-la?

31 mei

... volgens een niet breed gedragen theorie, Miranda, een maan van Uranus, bij een botsing uiteenspatte en zich daarna opnieuw vormde?
... weekschildpadden in tegenstelling tot de meeste andere schildpadden zachte en flexibele schilden hebben, doordat bij hen de hoornige beenplaten ontbreken?
... de Katholieke Kerk geen lid is van de Wereldraad van Kerken?
... het Canal des Pangalanes een meer dan 600 kilometer lang kanaal is in Madagaskar?
... de Franse tuinier Joseph Monier in 1868 octrooi aanvroeg op zijn vinding, die beton armé of gewapend beton genoemd wordt?