Wikipedia:Wikiproject/Wist je dat/Sjablonen/Maart

Hieronder staan alle sjablonen voor de Wist je dat-sectie op de hoofdpagina van de maand maart.

Ga naar: januari - februari - maart - april - mei - juni - juli - augustus - september - oktober - november - december - goedgekeurde weetjes

1 maart

... de Anglicaanse Kerk is ontstaan omdat koning Hendrik VIII van Engeland wilde scheiden van zijn vrouw, maar de paus dit niet toestond?
... de Nederlandse cent in 1817 werd ingevoerd als nieuwe kleinste munteenheid, en dat dit daarvoor de duit was?
... de Amerikaanse staat Californië, als het een onafhankelijk land zou zijn geweest, in 2007 de op acht na grootste economie ter wereld was?
... getijdenmolens zoals de Spaanse molen in Rupelmonde, 't Soepuus in Goes en de Getijdenmolen Middelburg in Middelburg vroege voorbeelden zijn van het benutten van getijdenenergie?
... het bestverkochte computerspel Minecraft is?

2 maart

... de naam Verweggistan afkomstig is uit het tijdschrift Donald Duck?
... de lantaarn van Aristoteles geen lichtgevend orgaan is, maar een kauwapparaat dat voorkomt bij veel zee-egels?
... de wereldreis van Charles Darwin op de HMS Beagle duurde van 1831 tot 1836?
... Sandra Reemer al eens in 1964 met het Eurovisiesongfestival te maken had, een evenement waarvoor ze later viermaal kandideerde en driemaal zong?
... het kruidenmengsel voor de Friese drank Beerenburg oorspronkelijk uit Amsterdam komt?

3 maart

... een van de eerste computers de analytische machine van Charles Babbage was?
... in 2009 een kloon van de uitgestorven Pyrenese steenbok (Capra pyrenaica pyrenaica) werd geboren?
... het oudste deel van de Chinese Muur werd gebouwd rond de zevende eeuw voor Christus?
... er in Blokker een monument ter herinnering aan het enige optreden op Nederlandse bodem van The Beatles staat?
... vrouwen het Griekse schiereiland Athos niet mogen betreden?

4 maart

... de componist Anton Webern abrupt aan zijn einde kwam toen hij buitenshuis rookte om zijn kleinkinderen niet te storen?
... de islamitische jaartelling begint in het jaar waarop de migratie van Mohammed van Mekka naar Medina plaatsvond, te weten het jaar 622 volgens de gangbare jaartelling?
... het hormoon oxytocine een belangrijke rol speelt bij gevoelens van plezier, vriendschap, verliefdheid en seksualiteit?
... lady Emma Hamilton, de maîtresse van admiraal Horatio Nelson, het favoriete model was van de Britse kunstschilder George Romney?
... de atoombom op Hiroshima even krachtig was als 15.000 ton TNT?

5 maart

... de Belgische baron Joseph Emmanuel Zaman in 1879 een spoorlijn opende tussen Noville-Taviers en Ambresin?
... het Servische alfabet dertig letters telt, vier meer dan het Latijnse alfabet?
... de NASA in 1977 twee gouden grammofoonplaten het heelal in stuurde als flessenpost aan eventueel buitenaards leven?
... er meer dan 150.000 verschillende geluidsfragmenten van vogelgeluiden vrij te downloaden zijn op de website van Xeno-canto, een burgerwetenschapsproject?
... Romeinse begrafenisprocessies werden voorafgegaan door mime-spelers, scurrae en histriones, die scènes uit het leven van de overledene uitbeeldden?

6 maart

... het Britse gerecht fish and chips van oorsprong een combinatie is van het Iberische visgerecht pescado frito met de Frans-Belgische traditie van het bakken van friet?
... Limburg mijn vaderland het volkslied is van zowel Nederlands- als Belgisch-Limburg?
... de zeebeving bij Sendai in 2011 ook een slachtoffer eiste aan de andere kant van de Grote Oceaan, namelijk een man in Crescent City?
... sifaka's, een geslacht van halfapen, de enige zoogdieren zijn die zich voortbewegen door middel van zijwaartse sprongen?
... de Hitlergroet gebaseerd was op de Romeinse groet, die niet gebruikt werd in de Romeinse tijd maar bedacht was door toneelspelers?

7 maart

... het album Made in Heaven van Queen vier jaar na het overlijden van lead-zanger Freddie Mercury is uitgebracht, maar dat een aantal op het album geplaatste nummers nog wel door Mercury ingezongen is?
... in Nicaragua een kanaal gepland werd tussen de Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan?
... de Amerikaanse president George H.W. Bush tevens vice-president, directeur van de CIA, voorzitter van de Republikeinse Partij, ambassadeur in China, hoge vertegenwoordiger bij de VN, en onderscheiden gevechtspiloot tijdens de Tweede Wereldoorlog is geweest?
... paddenstoelen en gisten tot de schimmels behoren?
... de namen van de provincies Belgisch-Limburg en Nederlands-Limburg afkomstig zijn van de Belgische stad Limburg, de hoofdstad van het hertogdom Limburg?

8 maart

... het Nederlandse zeilschip Noorderlicht elke winter wordt ingevroren om als basiskamp te dienen voor sleehondentochten op Spitsbergen?
... de Amerikaanse actrice Beulah Bondi in vier verschillende films de moeder van James Stewart speelde?
... een rijksmonument niet altijd een bouwwerk is, maar bijvoorbeeld ook een archeologische vindplaats of een scheepswrak kan zijn?
... Marie Curie de eerste vrouw was die een Nobelprijs ontving, en tevens een van de vijf mensen is die ooit twee Nobelprijzen won?
... Franz Kafka zijn ongepubliceerde romans wilde vernietigen, en dat deze na zijn dood alsnog werden gepubliceerd?

9 maart

... het Europees volkslied ook een tekst in het Latijn heeft?
... Jelena Isinbajeva zeventienmaal het wereldrecord polsstokhoogspringen heeft verbeterd?
... nazi-Duitsland een gebied in Antarctica claimde dat door het regime Nieuw-Zwabenland was genoemd?
... een Blijde Intrede een uit de middeleeuwen stammende traditie is waarbij een pas aangetreden vorst een feestelijk bezoek brengt aan grote steden van het grondgebied?
... de zeggenkorfslak (Vertigo moulinsiana) er in 2001 voor zorgde dat de aanleg van de A73 in Limburg bijna niet doorging?

10 maart

... het Franse dorp Sarreguemines bediend wordt door Duitse tramtreinen van de Saarbahn?
... Henk Savelberg als zelfkokende chef-kok een Michelinster behaalde in vier restaurants, namelijk De Graaf van het Hoogveen, Seinpost, Vreugd en Rust en Savelberg?
... volgens de huidige wetenschappelijke inzichten de plancklengte de kleinst mogelijke betekenisvolle afstand is?
... de in België en Nederland voorkomende gewone mijnspin (Atypus affinis) en kalkmijnspin (Atypus piceus) familie van de vogelspinnen zijn?
... de Brits-Pakistaanse zanger Haroon in 2013 de animatieserie Burka Avenger uitbracht, waarin de hoofdrol is weggelegd voor een boerkadragende superheldin?

11 maart

... de stad Cēsis in Letland tussen 1862 en 1903 een eigen postdienst had?
... net als mensen kleuren of geuren kunnen herkennen, er ook mensen zijn die toonhoogten met grote precisie kunnen herkennen?
... het Pantheon in Rome van 125 tot de bouw van de Santa Maria del Fiore in 1434 de grootste koepel ter wereld bezat, die bovendien van beton was gemaakt?
... William Bligh, de kapitein van het gekaapte schip de Bounty, later gouverneur werd van Australië?
... het kikkervisje van de paradoxale kikker (Pseudis paradoxa) drie keer groter is dan de volwassen kikker?

12 maart

... de woorden regelneef en doemdenken bekend zijn geworden dankzij Van Kooten en De Bie?
... de sandwich vernoemd is naar John Montagu, de Earl van Sandwich?
... er in België en Nederland drie soorten adelaars gesignaleerd kunnen worden, namelijk de zeearend, de visarend en de steenarend?
... de Poolse componist en pianist Ignacy Jan Paderewski tevens minister-president van zijn land was, en dat er een trein naar hem is genoemd?
... België zich onthield van stemmen over resolutie 63 van de VN-Veiligheidsraad (1948), die Nederland opdroeg de president van Indonesië en andere gevangenen vrij te laten?

13 maart

... het vliegtuigongeluk van Buddy Holly, Ritchie Valens en Jiles Perry Richardson de geschiedenis inging als The day the music died?
... volgens de wet van Buys Ballot een hogedrukgebied zich links en een lagedrukgebied zich rechts bevindt als je op het noordelijk halfrond met je gezicht in de wind staat?
... de Duitse veldmaarschalk Hugo Sperrle bevelhebber van het Legioen Condor was tijdens de Spaanse Burgeroorlog?
... de Nederlandse voetballer Danny Hoesen de enige voetballer is die in één seizoen, namelijk 2013/14, in zowel de eerste divisie, eredivisie als UEFA Champions League wist te scoren?
... paus Adrianus VI (1522-1523), geboren in Utrecht, tot nu toe de enige Nederlandse paus is in de geschiedenis?

14 maart

... de kluis op de Schaelsberg in de gemeente Valkenburg aan de Geul tussen 1688 en 1930 doorlopend bewoond werd door een kluizenaar?
... stinsenplanten, zoals sneeuwklokjes, blauwe druifjes, bosanemonen en boerenkrokussen, ooit in Nederland als sierplant ingevoerd zijn voor landgoederen, boerenhoven en pastorietuinen en zich daar gehandhaafd hebben en soms verwilderd zijn?
... de prijselasticiteit bijna altijd negatief is, aangezien de gevraagde hoeveelheid bijna altijd daalt als de prijs stijgt?
... het tweede deel van de plaatsnamen Beneden-Leeuwen en Boven-Leeuwen niets met leeuwen te maken heeft, maar van het Oergermaanse woord voor grafheuvel komt?
... de Nederlandse schout-bij-nacht Karel Doorman bevelhebber was van het American-British-Dutch-Australian Command?

15 maart

... het Atomium is gebouwd in het kader van de Brusselse Wereldtentoonstelling in 1958?
... homoseksuele activiteiten strafbaar zijn in Saoedi-Arabië?
... de Haagse kunstverzamelaar Arnoldus Andries des Tombe in 1881 het schilderij Meisje met de parel, van Johannes Vermeer, kocht voor twee gulden en dertig cent?
... de Australische zangeres Kylie Minogue haar rol in de komedie Bio-Dome (1996) beschouwde als de grootste fout in haar carrière?
... er gedurende de Bataafse Republiek en de periode van de Franse overheersing een optische telegraaf met 42 seinposten heeft bestaan langs de Nederlandse kust?

16 maart

... Alan Turing, bekend van de Turingtest en zijn werk aan de Enigma, met de door hem bedachte Turingmachine ook aan de wieg stond van de berekenbaarheidstheorie?
... Charleroi vernoemd is naar koning Karel II?
... tussen 1918 en 1929 zo'n drie miljoen Russen, witte emigranten genaamd, de Sovjet-Unie verlieten vanwege de repressie door de bolsjewieken?
... niet alle krokodilachtigen voor de mens gevaarlijk zijn, zoals de gaviaal (Gavialis gangeticus), die hoofdzakelijk vis eet?
... de Philippicollectie een verzameling heeft van meer dan 500 religieuze hoofddeksels?

17 maart

... Zuid-Afrika elf officiële talen heeft?
... de melodie van Oben am jungen Rhein, het volkslied van Liechtenstein, gelijk is aan God Save the King van het Verenigd Koninkrijk?
... slangen geen urineblaas hebben?
... de Ottomaanse Turken een spoorlijn hadden aangelegd naar Medina voor de bedevaartgangers naar Mekka?
... de Haïtiaanse langeafstandsloper Dieudonné LaMothe vreesde dat ambtenaren in dienst van Baby Doc hem om het leven zouden brengen als hij de marathon op de Olympische Spelen van 1984 niet zou uitlopen?

18 maart

... een mens zonder bescherming slechts enkele seconden tot minuten kan overleven in de ruimte?
... een Nederlandse melkkoe meer dan 10.000 liter melk per jaar kan produceren?
... Grootneerlandisme het staatkundige streven is om Vlaanderen en Nederland te verenigen in één Nederlandstalige staat?
... Martin Luther King in 1964 de Nobelprijs voor de Vrede won?
... Jean Kockerols, hulpbisschop van Mechelen-Brussel, titulair bisschop is van het bisdom Ieper?

19 maart

... Vaya Con Dios, een populaire band in de jaren negentig, uit België en niet uit Spanje komt?
... het Nederlandse dubbeltje als maat is gebruikt voor het gat in de cd's en dvd's?
... de Mikea in het Mikea-bos in Madagaskar een verborgen leven leiden en dat de meeste Malagassiërs niet in hun bestaan geloven?
... een raadselwapen een heraldisch wapen is dat niet aan de regels voldoet, zodat over de betekenis nagedacht moet worden?
... sommige drongo's de waarschuwingskreten van andere dieren zoals stokstaartjes en eksterbabbelaars nabootsen, met als doel deze dieren op de vlucht te jagen en daarna hun voedsel te stelen?

20 maart

... James Cameron, de regisseur van Titanic, Avatar, Aliens en The Terminator, in 2012 als derde persoon ooit de bodem van de Marianentrog, de diepste plek in de oceaan, bereikte?
... de (gewone) flamingo (Phoenicopterus roseus) in Duitsland vlak bij Groenlo zijn noordelijkste broedplaats heeft?
... het schip, het deel van een kerkgebouw waar kerkgangers plaatsnemen, zo is genoemd omdat het op een omgekeerd schip lijkt?
... Duitse soldaten in Haudegen, Spitsbergen, pas in september 1945, vier maanden na de Duitse capitulatie, ontdekt werden en zich konden overgeven?
... de Belgische Antarctische expeditie de eerste expeditie was die overwinterde op de Antarctische regio?

21 maart

... de paprika, behalve in de bekende kleuren rood, geel, oranje en groen, ook in de kleuren wit, paars, lila, muntgroen en bruin voorkomt?
... plaatsen waarvan de naam eindigt op -wolde en -woude zo heten omdat ze zijn ontstaan op plekken waar voorheen alleen maar bos was, maar dat zij tegenwoordig juist niet meer in een bosrijke omgeving liggen door intense ontginning ervan?
... in Zuid-Afrika de dag van de mensenrechten niet op 10 december maar op 21 maart wordt gevierd?
... voor het invoeren van de Amsterdamse Tijd, in 1909, de tijd in Nederland van plaats tot plaats verschilde?
... de eerste opera ter wereld in de kunsttaal Klingon, genaamd ’u’, in 2010 werd opgevoerd in Den Haag?

22 maart

... Annie van der Meer als enige vrouw de snelwandelwedstrijd Parijs-Colmar van ruim 500 km voltooide voordat er een speciale, kortere, vrouwenwedstrijd werd georganiseerd?
... de protestanten hun naam danken aan het protest van Duitse vorsten op de Rijksdag van Spiers in 1529 tegen het opleggen van het katholicisme?
... de octobas het laagste strijkinstrument is, met de mogelijkheid welhaast onhoorbaar lage tonen onder de 20 Hz te produceren, maar met zijn bijna 3½ m hoogte ook het hoogst en grootst is van de vioolfamilie?
... sommige rondwormen (Nematoda) een lengte kunnen bereiken van wel 8 meter?
... de Kusttram, met een route van 67 kilometer langs de Belgische kust, een van de langste tramlijnen ter wereld is?

23 maart

... de term genocide in 1944 werd bedacht door Raphael Lemkin?
... de Kaspische slijkgarnaal (Chelicorophium curvispinum) omstreeks 1980 Nederland en België bereikte na een lange reis van de Zwarte Zee via onder andere het Rijn-Donaukanaal?
... de Indiase premier Indira Gandhi (1966-1984) geen familie was van Mahatma Gandhi, maar de dochter van Jawaharlal Nehru, de eerste premier van India?
... Maastricht, Venlo en een deel van het huidige Zeeuws-Vlaanderen van 1795 tot 1814 bij Frankrijk hoorden, als gevolg van het Verdrag van Den Haag?
... Fiddlin' John Carsons eerste plaat in 1923 de deur opende voor andere artiesten om countrymuziek commercieel uit te brengen?

24 maart

... het bisdom Gent niet alleen de volledige provincie Oost-Vlaanderen omvat, maar tevens de Antwerpse gemeente Zwijndrecht?
... de Ierse voetbalster Stephanie Roche in 2014 als eerste vrouw ooit in de finaleronde van de FIFA Ferenc Puskás Award kwam en meer stemmen behaalde dan Robin van Persie?
... de zanger Guy Mitchell in 1950 inviel voor Frank Sinatra, die het had laten afweten bij een opnamesessie, met als resultaat een plaat waarvan de twee kanten, My Heart Cries for You en The Roving Kind, Mitchells eerste en tweede hit werden?
... Ferdinand Cheval in 1879 begon te bouwen aan zijn Palais idéal, daarbij geïnspireerd door ansichtkaarten en geïllustreerde tijdschriften die hij bezorgde als postbode?
... er in 1866 miljarden trekduiven (Ectopistes migratorius) waren, maar massale jacht ertoe leidde dat de soort in 1914 is uitgestorven?

25 maart

... de door Walt Disney in 1930 bedachte hond Pluto vernoemd is naar het hemellichaam dat in datzelfde jaar werd ontdekt?
... virussen geen organismen, oftewel geen levende wezens zijn?
... de eerste plaatsen met elektrische straatverlichting in Nederland en België respectievelijk Nijmegen (1886) en Borgerhout (1887) waren?
... de Hongaarse pengő in 1946 werd vervangen door de huidige forint, nadat deze de grootste hyperinflatie van een munteenheid in de geschiedenis onderging?
... Hongkong en Macau twee Speciale Administratieve Regio's van de Volksrepubliek China zijn?

26 maart

... de mens over bijna het gehele lichaam bedekt is met vellushaar?
... de Dickin Medal de hoogste Britse onderscheiding is voor dieren?
... waterzooi een Gents gerecht is dat als soep met brood wordt gegeten?
... de hadj, een pelgrimstocht naar Mekka, verplicht is voor alle gezonde, volwassen moslims die over voldoende geld beschikken?
... Damaru en Jan Smit elkaar pas ontmoetten nadat hun gezamenlijke hit Mi rowsu al op nummer 1 stond?

27 maart

... in 1950 bij Oldebroek voor het eerst een broedgeval van de Turkse tortel (Streptopelia decaocto) in Nederland werd geregistreerd?
... de graffitikunstenaar Bué the Warrior een kleinzoon is van Eduard De Rop, een van de eerste tekenaars van Studio Vandersteen?
... de eerste Kweekschool voor onderwijzers in 1795 in Haarlem werd opgericht door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen?
... het geluid van de TARDIS in de sciencefictionserie Doctor Who oorspronkelijk werd gemaakt door iemand die met zijn moeders huissleutel over een pianosnaar schraapte?
... Roger Miller vijf Grammy Awards kreeg voor King of the Road en Jody Miller er één ontving voor haar antwoordlied Queen of the House?

28 maart

... het Nintendo-personage Mario voor het eerst te zien was in het spel Donkey Kong met toen nog de naam "Jumpman"?
... de Nederlandse familie Koekkoek beschouwd wordt als een van de grootste schildersfamilies ter wereld?
... er in het Nederlands geen woorden bestaan die rijmen op twaalf, herfst, zilver of nieuws?
... de Republiek Natalia, van 1839 tot 1843 een onafhankelijk land in het tegenwoordige Zuid-Afrika, gesticht werd door Nederlandstalige Boeren?
... er zich in de Grote Oceaan een groot gebied met een hoge concentratie zeeafval bevindt, die de plasticsoep wordt genoemd?

29 maart

... er na 1988 geen otters (Lutra lutra) meer in Nederland zijn waargenomen, tot de otter in 2011 werd geherintroduceerd?
... Jaap Eden in 1893 op het Museumplein te Amsterdam de eerste Nederlandse wereldkampioen langebaanschaatsen werd?
... tien- tot vijftigduizend jaar geleden de cro-magnonmens al fluiten gebruikte die diverse toonhoogten konden produceren?
... Letland in zijn geschiedenis twee keer een Letse roebel als munteenheid heeft gehad, die beide keren is vervangen door de Letse lats?

30 maart

... Samuel L. Jackson als Mace Windu in de Star Wars-films speelde, op voorwaarde dat hij met een paars lichtzwaard mocht vechten?
... de Haagse HBS Beeklaan van 1932 tot 1967 (met een kleine onderbreking tijdens de oorlogsjaren) in een noodgebouw was gehuisvest?
... het paneel De rechtvaardige rechters van Het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck in 1934 gestolen werd en nooit is teruggevonden?
... de klimplant kudzu (Pueraria lobata) 20 meter per seizoen kan groeien?
... Johnny Cash een keer zijn teen brak toen hij met een schop probeerde de tralies van zijn politiecel doormidden te breken?

31 maart

... de Amerikaanse popartiest Justin Timberlake voorheen in de boyband *NSYNC zat?
... alhoewel er op het wapen van Beilen een man met een bijl is afgebeeld, dit geen verband houdt met de etymologische herkomst van de plaatsnaam, die overigens onbekend is?
... in de Noord-Hollandse plaats Winkel de Basiliuskathedraal uit Moskou met onder meer bouwafval en schroot is nagebouwd?
... Fyra Zweeds is voor vier, wat verwijst naar de vier steden – Amsterdam, Rotterdam, Antwerpen en Brussel – waartussen deze hogesnelheidstrein zou rijden?
... Tippi Hedren tijdens de slotscène van Alfred Hitchcocks film The Birds overspannen raakte van de aanvallende meeuwen, waarna zij een week moest herstellen in een ziekenhuis?