Wikipedia:Wikiproject/Wist je dat/Sjablonen/Oktober

Hieronder staan alle sjablonen voor de Wist je dat-sectie op de hoofdpagina van de maand oktober.

Ga naar: januari - februari - maart - april - mei - juni - juli - augustus - september - oktober - november - december - goedgekeurde weetjes

1 oktober

... doerians gelden als lekkernij, hoewel ze enorm stinken?
... de Sint Servaasbrug (1280-1298) de Romeinse brug van Maastricht verving die er iets noordelijker sinds het begin van de jaartelling had gestaan?
... sprekers van de Scandinavische talen van het vasteland nog geen drie minuten met elkaar kunnen praten zonder een Nedersaksisch leenwoord te gebruiken?
... Ann Burton als Nederlandse jazzzangeres al begin jaren 1970 succes had in Japan?
... voetballer Robin van Persie al op vijfjarige leeftijd werd aangenomen bij Excelsior, terwijl zes jaar de minimumleeftijd was?

2 oktober

... een stomme Franse film uit 2011 drie Golden Globes, zeven BAFTA Awards en vijf Oscars won?
... malaria tot 1959 in Nederland als inheemse ziekte voorkwam en dat de WHO Nederland pas in 1970 officieel malariavrij verklaarde?
... de schorzijdebij een van haar broedparasieten om de tuin leidt door een lokgangetje zonder eitje, maar met voedsel?
... er tijdens de Tweede Wereldoorlog 51 verzetsmensen werden bevrijd uit de gevangenis Blokhuispoort, waarbij geen schot is gelost en waarop geen vergeldingsactie door de SD volgde?
... de maniëristisch kunstschilder Cornelis Ketel (1548-1616) ook met zijn vingers en voeten schilderde?

3 oktober

... een zombie-uitbraak waar niets tegen wordt gedaan onze maatschappij waarschijnlijk zou wegvagen?
... in een tunnel door de Noorse berg Gaustatoppen een treintje naar de top rijdt, dat lang voor militaire doeleinden werd gebruikt?
... de hutspot die gegeten werd bij Leidens ontzet anders dan bij het huidige 3 oktoberfeest geen aardappel bevatte, maar pastinaak?
... volgens de wet van Benford de kans dat een bedrag op facturen en belastingbrieven begint met het cijfer 1 niet 10 procent is maar 30,1 procent?
... er een 57 kilometer lange, 23 meter diepe vaargeul in de Noordzee is gegraven voor toegang tot de haven van Rotterdam?

4 oktober

... dierendag wordt gevierd op 4 oktober, omdat het de feestdag is van de heilige Franciscus van Assisi, die volgens een legende preekte voor dieren?
... er op plaatsen rond de zuidpool van de maan lagere temperaturen zijn gemeten dan de gemiddelde temperatuur op Pluto?
... rupsen en bastaardrupsen duidelijk van elkaar zijn te onderscheiden door het aantal schijnpoten?
... Friese talen behalve in Friesland ook in Saterland en het Deens-Duitse grensgebied worden gesproken?
... de saxofoon is uitgevonden door de Belg Adolphe Sax en, hoewel van metaal, wordt gerekend tot de houtblazers?

5 oktober

... in de klassieke logica geldt dat uit een innerlijk tegenstrijdige bewering alles kan worden afgeleid?
... het gerezen brood zoals we dat nu in Europa kennen waarschijnlijk in Egypte is ontstaan?
... plaaginsecten kunnen worden bestreden door veel onvruchtbare mannetjes los te laten?
... het verhaal over de pot met goud aan het einde van een regenboog afkomstig is uit de Ierse folklore waarin zo'n pot bewaakt wordt door een leprechaun?
... het aantal waterschappen in Nederland in 1950 ongeveer 2600 bedroeg, terwijl er in 2015 nog maar 24 over waren?

6 oktober

... de stad Zwolle tijdens de stadsbrand van 1324 op negen huizen en een kapel na afbrandde?
... de Duitse Katharina Molitor in 2015 wereldkampioene werd bij het speerwerpen, maar ook in de hoogste Duitse volleybalcompetitie uitkwam?
... rastafari hun levensbeschouwing niet als geloof zien?
... de grenzen van de Amerikaanse staten Colorado, Utah en Wyoming, een paar door geodeten gemaakte vergissingen daargelaten, precies noord-zuid en oost-west lopen?
... Nederland betrokken was in de langste oorlog ooit, tot na 335 jaar de vrede met de Scilly-eilanden officieel werd getekend?

7 oktober

... Superman als stripfiguur de eerste superheld is, sinds in 1938 het eerste stripalbum over hem verscheen?
... in een holle zomereik in Allouville-Bellefosse in de zeventiende eeuw twee kapelletjes zijn gemaakt, die nog steeds kunnen worden bezocht?
... het Nedersaksisch gesproken wordt van het (noord)oosten van Nederland tot aan Denemarken en Polen?
... Bob Marley de auteursrechten van het nummer No Woman, No Cry, dat gaat over de kracht van vrouwen, weggaf aan een vriend om een gaarkeuken in stand te houden?
... de runderlintworm alleen de mens als definitieve gastheer heeft?

8 oktober

... de raket in China is uitgevonden en de eerst bekende raket die als brandstof buskruit had werd ontwikkeld door Tang Fu in dat land in 998?
... er tot 1932 zestien passagiersspoorverbindingen waren tussen België en de Franse regio Nord-Pas-de-Calais?
... ijskristallen vierkant kunnen zijn?
... de naam van het noordpoolgebied, Arctis, is afgeleid van het Griekse woord voor "beer" en verwijst naar de sterrenbeelden Grote Beer en Kleine Beer?
... de Belgische karikaturist Karl Meersman op zijn dertiende een tekenwedstrijd won, waarvoor hij aanvankelijk was gediskwalificeerd omdat de jury niet geloofde dat hij de tekenaar kon zijn?

9 oktober

... de naam 'vrijdag' verwijst naar een Germaanse godin van de liefde, Friia ofwel Freya?
... Londen tussen 1831 en 1925 de grootste stad ter wereld was?
... 90% van de volwassenen in Nederland antistoffen tegen klierkoorts (de ziekte van Pfeiffer) heeft?
... maretak, grote ratelaar en hengel voorbeelden zijn van halfparasieten?
... Clara Hughes als wielrenster bij zowel de wegwedstrijd als de tijdrit Olympische medailles heeft gewonnen en daarnaast als schaatsster Olympisch kampioene werd?

10 oktober

... Queen twee albums vernoemde naar films van The Marx Brothers, namelijk A Night at the Opera en A Day at the Races?
... George Bernard Shaw zowel een Nobelprijs voor Literatuur als een Oscar heeft gekregen?
... de Nederlandse band Clan of Xymox zijn succes vooral in het buitenland behaalde, zoals met Twist of shadows, waarvan er in de Verenigde Staten 300.000 exemplaren werden verkocht?
... de Scheldebrug tussen Temse en Bornem met 374 meter de langste brug van België over water is?
... de programmeertaal Python is ontworpen door de Nederlander Guido van Rossum en is vernoemd naar het komisch-satirische televisieprogramma Monty Python's Flying Circus?

11 oktober

... de avocado haar naam ontleent aan het Nahuatl woord ahuacatl, dat ook teelbal betekent?
... tandwalvissen de enige zoogdieren met maar één neusgat zijn?
... de zwaarste eruptie uit de geschiedenis, de uitbarsting van de Tambora op Soembawa in april 1815, leidde tot het jaar zonder zomer in Europa?
... er in Australië een monument en een herdenkingshal zijn opgericht ter ere van de vlinder Cactoblastis cactorum?
... de meeste satellieten op een hoogte van enkele honderden kilometers vliegen, binnen de aardatmosfeer?

12 oktober

... de heilige Pater Damiaan in 2005 werd gekozen tot De Grootste Belg?
... een sudoku-puzzel met minder dan 17 gegeven cijfers nooit een unieke oplossing kan hebben?
... Leeuwarden en zijn voorlopers tot in de Middeleeuwen aan zee lagen?
... koning Boudewijn van België in 1990 gedurende 36 uur "in de onmogelijkheid te regeren" verkeerde?
... ghoti, een woord dat is bedacht om de grilligheid van de spelling van het Engels te illustreren, wordt uitgesproken als fish?

13 oktober

... de titel van het nummer Radio Ga Ga van Queen ten grondslag ligt aan de artiestennaam Lady Gaga?
... de Staatsmijn Beatrix (1952-1962), de laatste Nederlandse steenkolenmijn die gebouwd werd, nooit in gebruik is genomen?
... Darwins bekbroedermannetjes kikkervisjes laten ontwikkelen in hun kwaakblaas?
... de aanleg van de nadien nooit gebruikte Poolcirkelspoorlijn in de jaren vijftig en zestig duizenden mensen het leven kostte?
... de Tyrrell P34 een Formule 1-auto was met zes wielen?

14 oktober

... James Watson zijn Nobelprijs verkocht, maar zo niet van de prijs af raakte?
... Liechtenstein en Oezbekistan de enige twee binnenstaten zijn waarvan ook alle buurlanden niet aan zee liggen?
... de Antwerpenaar Peter Tillemans (1684-1734) een van de eerste kunstschilders van Engelse jachtscènes is geweest?
... Honduras van alle landen ter wereld het hoogste aantal moorden per 100.000 inwoners heeft?
... de dodelijke groene knolamaniet soms wordt aangezien voor een champignon?

15 oktober

... er in 1896 gedurende 38 minuten een bloedige oorlog werd uitgevochten tussen het Verenigd Koninkrijk en Zanzibar die de geschiedenis is ingegaan als de kortste oorlog ooit?
... de Staten-Generaal van de Nederlanden en de Staten van Holland en West-Friesland in 1660 een bedrag van 600.000 gulden beschikbaar stelden voor een geschenk aan koning Karel II van Engeland?
... er bijna 150 jaar door vijf generaties auteurs is geschreven aan één woordenboek?
... oranjekoek met roze glazuur is bedekt?
... de getallen 14 en 27 een rol spelen in de compositie van de Matthäus-Passion van Bach?

16 oktober

... voor de grens van de dampkring van Jupiter meestal de hoogte waarop de druk 1 bar is wordt aangehouden, maar de planeet daaronder ook voor een groot deel gas is?
... de eerste actrice die naakt in een speelfilm verscheen met een uitvinding aan de basis stond van toepassingen van frequentieverdeling en spread spectrum, zoals gps en wifi?
... hondenbelasting in de middeleeuwen onder andere ingevoerd werd om verspreiding van hondsdolheid tegen te gaan?
... de witte dolfijn (Delphinapterus leucas) in tegenstelling tot de meeste walvissen kan knikken en zijn hoofd kan draaien?
... de naam Piccadilly Circus niets te maken heeft met een circus, maar refereert naar de oorspronkelijke ronde vorm van het plein?

17 oktober

... het oudste deel van Museum het Louvre oorspronkelijk een kasteel aan de westrand van Parijs was?
... de Britse Rebecca Romero bij zowel het roeien als het baanwielrennen een wereldtitel én een olympische medaille won?
... Sissy Spacek in de film Carrie een meisje van zeventien speelde, hoewel ze toen al een eind in de twintig was?
... de Nederlander Willem Visser 't Hooft de eerste secretaris-generaal was van de Wereldraad van Kerken?
... de artiestennaam Stromae een voorbeeld is van verlan?

18 oktober

... de opera Le nozze di Figaro van Mozart en librettist Lorenzo Da Ponte gebaseerd is op een toneelstuk van Pierre Beaumarchais dat destijds in Wenen verboden was?
... Charlotte van België in 1864 aantrad als keizerin van Mexico?
... de arrauschildpad de grootste moerasschildpad is van Zuid-Amerika?
... Nederland nog tot en met 1995 een landdrost als bestuursambtenaar voor een deel van het grondgebied kende?
... Big Bird, de oorspronkelijke versie van Pino, niet blauw is maar geel, omdat bij het overnemen van de vogelfiguur bepaalde voorwaarden gesteld werden door de makers van Sesame Street?

19 oktober

... de Vredesbrug over het Zeekanaal Brussel-Schelde in Willebroek zijn naam dankt aan de oversteek van de Britse 11e Pantserdivisie toen deze in 1944 op weg was naar de bevrijding van Antwerpen?
... de zeppelin Norge op 11 mei 1926 vanuit Ny-Ålesund op Spitsbergen vertrok naar de Noordpool?
... de Large Hadron Collider van CERN ruim 570 terabyte aan data per seconde creëert en vervolgens distribueert naar diverse researchgroepen verspreid over de wereld?
... er in het sterrenbeeld Centaur een reusachtige diamant staat met de bijnaam Lucy, verwijzend naar Lucy in the Sky with Diamonds van The Beatles?
... volgens de folklore het Britse koninkrijk ten val zal komen wanneer de raven de Tower of London verlaten?

20 oktober

... er een aalscholver en een papegaaiachtige zijn die niet kunnen vliegen?
... het werk van de 17e eeuwse kunstschilder Adriaen Coorte lang onbekend bleef en herontdekt werd in de jaren 50 van de 20e eeuw?
... Nederland en België de eerste twee landen waren die bij de wet huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht toestonden?
... zoals het Fries in Friesland erkend is als officiële taal, ook het Engels in delen van Nederland als officiële taal erkend is?
... soulzanger Marvin Gaye op 1 april 1984 werd doodgeschoten door zijn vader?

21 oktober

... de kleuren van de vlag van België teruggaan op het wapenschild van het hertogdom Brabant: het geel van de leeuw, het rood van de klauwen en tong, en het zwart van de achtergrond?
... de Grafelijke Korenmolen in het Gelderse Zeddam de oudste nog bestaande windmolen in Nederland is?
... de Amerikaan Dennis Tito als eerste toerist een ruimtereis maakte?
... het Japanse schrift een combinatie is van drie schrijfmethoden?
... soulzanger Solomon Burke overleed onderweg naar een optreden met De Dijk?

22 oktober

... delen van de Achterhoek eigenlijk toebehoorden aan het vorstbisdom Münster, maar door het Hof van Gelre aan het graafschap Zutphen toegewezen werden, waarna Bommen Berend er niet in slaagde de gebieden terug te halen?
... Birgit Fischer bij zes verschillende Olympische Spelen gouden medailles won in het kanovaren, terwijl ze tussendoor eenmaal niet deelnam vanwege een boycot?
... het wereldwijde web vanaf 1989 bij CERN werd ontwikkeld door de Engelse informaticus Tim Berners-Lee en de Vlaamse informaticus Robert Cailliau?
... konijn met pruimen typisch een gerecht uit de Belgische keuken is?
... de parasiet Leucochloridium paradoxum zich nestelt in de voelsprieten van bijvoorbeeld de barnsteenslak en daar door kleur en beweging de aandacht trekt van volgende gastheren, vogels, die de voelsprieten opeten?

23 oktober

... de nagel van de middelvinger sneller groeit dan die van de pink?
... de Spaanse vlieg geen vlieg is maar een kever?
... parelmoerwolken ontstaan bij temperaturen beneden -80°C en op zeer grote hoogte?
... Merten de Keyser in Antwerpen de eerste complete Franse en Engelse Bijbelvertaling drukte?
... een voetbalwedstrijd tussen Honduras en El Salvador tijdens de WK-kwalificatie van 1970 de vonk in het kruitvat was voor de Voetbaloorlog?

24 oktober

... het uit de DDR afkomstige Ampelmännchen al sinds 1974 op de voetgangerslichten van Berlijn wordt gebruikt, en zich zelfs door de val van de Muur niet heeft laten verjagen?
... een kweekreactor in Duitsland na de bouw werd verbouwd tot een attractiepark voor families met kinderen?
... de eerste grootschalig geproduceerde pc, de Apple II in 1977, slechts 4 kB RAM aan geheugen had?
... Julius Caesar de Belgae de dappersten van de Galliërs noemde?
... Simeon van Saksen-Coburg en Gotha van 1943 tot 1946 de laatste tsaar en van 2001 tot 2005 premier van Bulgarije was?

25 oktober

... voetbal in Latijns-Amerika voor het eerst gespeeld werd op een cricketveld in Buenos Aires?
... koning Abdoellah II van Jordanië in 1995, enkele jaren voor de aanvang van zijn koningschap, als figurant meespeelde in een aflevering van Star Trek: Voyager?
... Madrid in de periode van 1601 tot 1606 door Valladolid werd afgelost als hoofdstad van Spanje?
... het brandend vuurtje onder water leeft?
... in het Poolse stadje Wilamowice nog een handvol mensen de West-Germaanse taal Wymysöryś spreekt?

26 oktober

... de grootste hit van Otis Redding postuum werd uitgebracht?
... de kunstschilder Jan van de Cappelle zowel door Rembrandt als Frans Hals werd geportretteerd?
... Immanuel Wallerstein een wereld-systeemtheorie ontwikkelde waarbij de wereld wordt opgedeeld in kernstaten, perifere en semiperifere staten?
... het Zweedse bedrijf IKEA gevestigd is in Leiden?
... een galactisch jaar, de tijd waarin ons zonnestelsel een volledige baan om het centrum van de melkweg aflegt, ongeveer gelijk aan 225-250 miljoen jaar is?

27 oktober

... een landkaart waarin de landen elk een geheel vormen, slechts uit vier kleuren hoeft te bestaan zonder dat twee aangrenzende landen dezelfde kleur krijgen?
... met kabeljauw en bakkeljouw dezelfde vis wordt bedoeld?
... het Kasteel Jemeppe in het Belgische Hargimont diende als voorbeeld voor een kasteel bij Almere dat niet werd voltooid?
... sommige vlinders, zoals de spinners, als volwassen vlinder geen voedsel tot zich kunnen nemen?
... de Romeinse geschiedschrijver Tacitus in zijn annalen Arminius "zonder twijfel de bevrijder van Germanië" noemde?

28 oktober

... men in 2012 ontdekte dat Sandy Island niet bestond, terwijl het zelfs op Google Earth werd vermeld?
... op de plaats van de Wedelse Molen in Overpelt al in 1259 een watermolen heeft gestaan?
... de Hildina-ballade het enige overgeleverde werk in de uitgestorven taal Norn is?
... The Cure-voorman Robert Smith de zang en vrijwel alle instrumenten voor zijn rekening nam bij de opname van de elpee The top (1984)?
... er treinen zijn die op rubberbanden rijden, zoals in de metro van Parijs?

29 oktober

... de larven van sommige soorten mierenleeuwen alleen achteruit kunnen lopen?
... Win Remmerswaal in 1979 de eerste in Nederland opgeleide honkballer was die in de Major League speelde?
... met geluid voorwerpen, waaronder insecten, kunnen worden opgetild en verplaatst?
... in Domburg in 1647 en bij Colijnsplaat in 1970 resten zijn gevonden van tempels uit de Romeinse tijd gewijd aan Nehalennia?
... Milonia Caesonia, voormalig prostituee en de vierde en laatste vrouw van Caligula, stierf met de woorden "Maak er geen troep van"?

30 oktober

... het Hongaarse alfabet een aantal karakters bevat die voor niet-ingewijden op meerdere letters lijken?
... de openingsmuziek van de film A Clockwork Orange oorspronkelijk een begrafenismars voor Maria II was, gecomponeerd door Henry Purcell?
... het Huis van Afgevaardigden van de Amerikaanse staat Indiana in 1897 een wet goedkeurde waarin een onjuiste waarde voor pi werd vastgelegd?
... er vanuit Radio Veronica een bomaanslag werd gepleegd op concurrent Radio Noordzee Internationaal?
... de Nederlandse dichter J.C. Bloem voor het schrijven van zijn gedicht Koning Cophetua geïnspireerd werd door het schilderij Koning Cophetua en het bedelmeisje van Edward Burne-Jones, waarvan zijn vriendin Nini Brunt een reproductie op haar kamer had hangen?

31 oktober

... het vogelbekdier een zoogdier is dat niet alleen aan vogels doet denken vanwege zijn snavel, maar onder meer ook omdat het eieren legt?
... men aanvankelijk dacht dat Californië een eiland was?
... Halloween van oorsprong een Iers feest is, verwant aan Allerheiligen?
... de aarde ongeveer zes quadriljoen kilogram zwaar is?
... lepra is aangetoond bij een skelet uit 2000 v.Chr.?