Wikipedia:Café Exact/Archief 2012

16 Cygni

Het bovengenoemde lemma trof ik op de verwijderlijst, omdat het uit maar 6 woorden bestond. Omdat het me wel een leuk onderwerp leek om me eens in te verdiepen (ik ben bepaald geen astronoom) heb ik zo goed mogelijk een vertaling van het Engelse lemma gemaakt. Maar ik ga ervan uit dat er hier en daar wel fouten in geslopen zullen zijn, en wellicht zijn er op andere Wiki's of in andere bronnen ook nog interessante gegevens te halen. Mijn verzoek is of iemand die er wat meer kijk op heeft, er eens de strijkbout overheen wil halen. Dank en groet, Erik Wannee (overleg) 31 dec 2011 11:04 (CET)

Kleine opmerking, edoch veelgemaakte fout: kommagetallen overnemen mag, maar je dient de punten te vervangen door komma's. Die punten zijn eigen aan het Engelse taalgebied, maar wij hanteren komma's. Groet, C (o) 31 dec 2011 12:37 (CET)

Dag Capaccio, ik zie dat ik het zelfs nog bonter had gemaakt: Ik had op verschillende plaatsen de punten en komma's wel aangepast en op andere plaatsen niet. Ik heb het nog eens langsgelopen en hopelijk klopt het nu. (Maar garanties geef ik niet.) Erik Wannee (overleg) 2 jan 2012 13:19 (CET)

Ik zal later nog even het artikel wat op de schop nemen, want zinnen zoals (...) de sterren A en C vormen een klein binair stelsel met een geprojecteerde separatie (...) lopen een beetje raar. Groet, C (o) 7 jan 2012 07:43 (CET)

Krokodillentranen (medisch)

Zie Krokodillentranen#Medisch in verband met Aangezichtsverlamming van Bell. Is het correct om dit fenomeen is te kwalificeren als een Syndroom resp. een neurologisch syndroom? Vgl. de:Krokodilstränenphänomen. Vr. groet en bij voorbaat dank. - Maiella (overleg) 7 jan 2012 10:47 (CET)

Het is een bekend verschijnsel. Maar een verschijnsel (=fenomeen = de:Phänomen) is wat anders dan een syndroom. Ik ben het helemaal met je eens dat het woord 'syndroom' hier niet terecht is. Een syndroom is een samenhangende groep verschijnselen, en hier hebben we het over maar één verschijnsel, dus kan het geen syndroom zijn. Je kunt het wel een symptoom noemen. Ik ben zo vrij geweest dat meteen maar te corrigeren. Erik Wannee (overleg) 7 jan 2012 11:02 (CET)

Dank voor het snelle antwoord. Het Duitse lemma is inderdaad in de categorie "Symptoom (...)" opgenomen, maar tegelijk wordt verwezen naar het lemma de:Irritationssyndrom. Dat maakt het verwarrend. - Maiella (overleg) 7 jan 2012 11:40 (CET)

Toch staat het er (gelukkig) wel goed: Het Duitstalige Irritationssyndrom bestaat uit een opgesomd rijtje symptomen. Ik denk dat de verwarring vooral komt omdat beide woorden een beetje op elkaar lijken maar toch wat anders betekenen. Gelukkig is er op WP altijd wel weer iemand zoals jij die deze foutjes weet te signaleren. Erik Wannee (overleg) 7 jan 2012 13:09 (CET)

Chemische inhibitie

Dag exacte collega's,

Op 20 januari had ik een samenvoegnominatie gezet op de lemma's Inhibitie van enzymen en Inhibitie (scheikunde). Met als toelichting: "Feitelijk gaat het over precies hetzelfde proces, alleen is het ene meer specifiek toegespitst op enzymen."

Ik lees nu dat Maniago dit voorstel van de lijst heeft verwijderd, met als argumentatie: "Niet samengevoegd; het een gaat over enzymen, het ander over chemische reacties. Andere wiki's behandelen die 2 ook apart." Nu weet ik niets over de scheikundige kennis van Maniago, en ik heb hoge waardering voor zijn buitengewone inzet voor Wikipedia. Maar ik meen erg zeker te weten dat enzymen niets anders zijn dan organische katalysatoren; oftewel stoffen die chemische reacties versnellen. Dat wordt ook onderbouwd in de eerste zin van het lemma 'enzym'. Dus het argument dat het ene lemma gaat over enzymen en het tweede over chemische reacties, is vergelijkbaar met de bewering dat het ene artikel gaat over mannen en het andere over mensen.
Daarbij komt dat er best grote overeenkomsten zijn tussen beide lemma's, en daarom ben ik nog steeds van mening dat het veel illustratiever zou zijn om een algemeen lemma te maken over (chemische) inhibitie, en daarbij een aparte paragraaf te wijden aan de inhibitie van enzymen. Sterker nog: In het lemma Inhibitie (scheikunde) is al een dergelijke paragraaf aanwezig: Inhibitie (scheikunde)#Inhibitie van biochemische reacties! Keurig met schemaatjes van de inhibitie van enzymreacties erbij.

(Het feit dat anderstalige lemma's het ook apart doen, kan hooguit een steunargument zijn maar nooit een doorslaggevend argument. Want in die WP's kan het in de toekomst ook zó weer veranderen als daar de inzichten veranderen.)

N.B. In de (slechts) 9 dagen dat mijn voorstel op de samenvoeglijst heeft gestaan, is er geen enkele reactie op gekomen, dus ook geen afwijzing van mijn voorstel.

Graag verneem ik jullie visie. Dank alvast, Erik Wannee (overleg) 29 jan 2012 13:57 (CET)

Als schrijver van Inhibitie van enzymen had ik Inhibitie (scheikunde) en je verzoek beiden gemist. Tot op zekere hoogte klopt het dat het om hetzelfde proces gaat. Maar het vormt een vakgebied apart. Biochemie voegen we ook niet samen met organische chemie. Desalniettemin dank voor de notificatie, er staan leuke afbeeldingen bij. Josq (overleg) 30 jan 2012 11:42 (CET)

De samenvoegnominatie is niet zinnig: chemische inhibitie dient in het algemeen de inhibitie te beschrijven die bij talrijke processen (organisch, anorganisch, biochemisch) optreedt, terwijl inhibitie van enzymen juist zeer gericht en uitgediept ingaat op biochemische inhibitie. Heden is het artikel over chemische inhibitie nog te sterk daarop gericht, dus verbetering en uitbreiding dringt zich aan. - C (o) 6 feb 2012 12:59 (CET)

Kortsluiting

Dag mede-exactelingen, mag ik jullie aandacht voor de definitie van het begrip 'kortsluiting'? Er is een discussie op de OP die ik graag wil verbreden tot meer personen. Uiteindelijk is het mijn bedoeling om het hele lemma een flinke opknapbeurt te geven, maar ik vind de definitie zo relevant (en in de huidige versie niet goed) dat ik even de meningen wil polsen. Bijdragen graag op de betreffende OP. Dank voor het meedenken, Erik Wannee (overleg) 7 jan 2012 22:12 (CET)

De definitie dat kortsluiting altijd via een onbedoelde weg zou zijn is zeker onjuist. Bij zonnecellen is bijvoorbeeld de kortsluitstroom belangrijk, en daar meet je juist de stroom die bij het kortsluiten van de terminals ontstaat. Groucho NL _overleg 7 jan 2012 22:23 (CET)

Ook bij calamiteiten met elektrische trams, treinen en metro wordt door de hulpdiensten bewust een kortsluiting geforceerd zodat via de dan oprtredende elektrische noodprocedures de spanning van de bovenleiding of derde rail wordt afgesloten en door de hulpdiensten veilig gewerkt kan worden. In ieder geval in het verleden had de amsterdamse brandweer speciaal gereedschap om de derde rail van de metro spanningsloos (de gebruikte term was meestal stroomloos) te maken.T.vanschaik (overleg) 23 feb 2012 18:05 (CET)

Ummm... De stroom kan pas lopen als er een stroomkring is gevormd. Een kortsluiting is een stroomkring (in de regel onopzettelijk) met veel te weinig weerstand, daarom (V=IR) veel te hoge stroom en dus warmte-ontwikkeling, hetgeen in de regel de apparatuur schaadt. Ik vermoedt dat dit ook opgaat voor zonnecellen. De stroom meten bij kortsluiting lijkt me onzin, je trekt nameljk het ding gewoon plat. De spanning lijkt me een beter idee, temeer daar voltmeters een hoge interne weerstand hebben in tegenstelling tot ampere-meters. Kleuske (overleg) 3 feb 2012 08:00 (CET)

@Kleuske: Verwisselt u hier niet stroom en spanning? De spanning over een kortsluiting is voorspelbaar zo goed als nul (het is immers een kortsluiting). De stroom zal afhangen van de weerstand in de rest van het netwerk, in de eerste plaats de inwendige weerstand van de bron. » HHahn (overleg) 6 feb 2012 12:47 (CET)

Verbetering gevraagd voor artikel Naaf

Zijn hier wellicht een of meer werktuigbouwers die zich eens kunnen buigen over het artikel Naaf, dat veel te eenzijdig op fietsen is gericht? Ook het Duitse de:Nabe niet veel beter. In de Engelse WP is en:Hub een uitgebreide DP, terwijl de interwiki's van Naaf en de:Nabe naar en:Bicycle wheel verwijzen. Vertalen uit deze talen heeft in dit geval dus geen zin. Zelf ben ik geen werktuigbouwer; het zou me veel te veel inleestijd vragen om dit zelf aan te pakken. Dus bij voorbaat dank aan degene die dit oppakt. » HHahn (overleg) 16 mrt 2012 16:34 (CET)

Organische halfgeleider

Het artikel Organische halfgeleider is veel te summier. Is er chemicus (bij voorkeur met kennis van polymeerchemie) die dit artikel kan uitbreiden of voor mijn part herschrijven? » HHahn (overleg) 25 mrt 2012 16:03 (CEST)

Salpeterzuur

Hallo, ik heb bovenvernoemd artikel ter controle in de review voorgelegd, nadat ik er een hele namiddag aan heb gewerkt. Ik wil vragen kritisch te kijken naar het artikel. Groet, C (o) 3 apr 2012 20:52 (CEST)

Ik ben geen chemicus dus moet het stellen met mijn Gymnasium-scheikunde van 30 jaar geleden. Met mijn kennis wil ik je eerst complimenteren en zeggen dat ik slechts één klein typfoutje heb kunnen fiksen. Hopelijk zijn er echte chemici die je op nog een foutje weten te betrappen, om te bewijzen dat je niet perfect bent. Groet, Erik Wannee (overleg) 3 apr 2012 21:48 (CEST)

Hmmm, Erik, milliliter wordt heus afgekort als mL en niet als ml in de wetenschappelijke literatuur. Dit omverwarring met het cijfer '1' te vermijden. Ik heb het bij deze teruggezet, als je het niet erg vindt. Groetjes, C (o) 3 apr 2012 21:53 (CEST)

Ik vond nog wel een tamelijk ernstige fout (er zijn mensen om minder ontslagen :-P ). Wat ik mij nog afvroeg en eventueel nog mis aan het artikel is de vormen waarin salpeterzuur verkrijgbaar is. 100% is verkrijgbaar als "rokend salpeterzuur", terwijl het over algemeen 65% salpeterzuur de meest voorkomende vorm is. Daarnaast is er ook nog 70% en zullen er ook nog wel lagere gehaltes verkrijgbaar zijn. Misschien is het nog zinvol te vermelden wat die percentages inhouden en waarom juist die percentages zo vaak voorkomen. M.vr.gr. brimz (overleg) 3 apr 2012 22:20 (CEST)

Ik zag het inderdaad, grove fout (tenzij ergens een kernreactie werd toegepast om het zwavel in fosfor om te zetten!). Wel, ik zal ook nog een overzicht geven van de fysische eigenschappen ifv de concentratie (zie Duitse wiki) en ook een beschrijving van de verschillende grades van salpeterzuur (zie Engelse wiki). Groet, C (o) 3 apr 2012 22:41 (CEST)

Valentie

Het artikel Valentie (scheikunde) staat nu op de verwijderlijst. Er is vast een scheiko in de zaal die dit artikel binnen een paar minuten kloppend kan maken. Het lijkt me namelijk een redelijk populair onderwerp, niet in de laatste plaats vanwege tieners met huiswerk. - FakirNL_overleg 11 apr 2012 21:35 (CEST)

Ik zal er mijn licht even over laten schijnen. - C (o) 11 apr 2012 21:40 (CEST)

gepaarde t-test

vraagje: ik wil graag de sd uitrekenen met de gepaarde t-test van 2 groepen proefpersonen om het effect van een training na te gaan (per groep). Punt is: ik heb geen beschikking over alle afzonderlijke meetresultaten, want de gegevens komen uit een gepubliceerd artikel. Wel heb ik van de pre- en posttest per groep afzonderlijk het gemiddelde en sd. Hoe kan toch de sd uitrekenen van het verschil in post- vs pretest resultaten uit 1 groep?

Bedankt!!! Mark

Toelichting notatiewijze

Als natuurkundig ingenieur heb ik uiteraard ook de nodige wiskunde gehad, maar ik ben geen echte wiskundige, en ik heb dat vak ook geenszins "bijgehouden". De weinige wiskundige artikelen die ik vertaald heb (voornamelijk Kruiscorrelatie en Autocorrelatie) heb ik in overleg met een wiskundige gedaan en ze door hem laten nalopen. In het artikel Complex getal heb ik me alleen bezig gehouden met de paragraaf Toepassingen.

Dezer dagen viel me in het artikel Complex getal op een bepaalde notatiewijze op waarbij bepaalde symbolen -- zo te zien namen van verzamelingen -- in ^superieur worden weergegeven, zoals ^{$\mathbb {R} ^{2}$} en ^{$\mathbb {C}$}, maar ook bepaalde soorten vergelijkingen, zoals "vergelijkingen van de vorm ^{$x^{2}=c$} voor negatieve getallen c", en nog zo het een en ander.

Als er in een artikel een term staat die mogelijk toelichting behoeft, dan maak je er een link van naar een desbetreffend (eventueel nieuwe te schrijven) artikel. Maar hoe zou je dit kunnen oplossen bij een notatiewijze zoals de hier genoemde? Het lijkt me een goede zaak als er bij het eerste gebruik van zo'n notatiewijze even een korte toelichting staat, of op zijn minst een link -- desnoods in een voetnoot -- naar een artikel waar deze nader wordt uitgelegd. En zo mogelijk ook waarom er hierbij steeds een dubbele ^{^...} wordt gebruikt. Zelf weet ik niet wat het betekent, dus ik begin er zelf liever niet aan. Wie wel? Bij voorbaat dank!

» HHahn (overleg) 22 apr 2012 17:29 (CEST)

Vulkanisme op Venus

Ik ben bezig met het maken/vertalen van het artikel Vulkanisme op Venus/Volcanism on Venus. Hierbij is een belangrijk onderdeel de Scalloped margin dome. Ik ben bezig geweest de correcte Nederlandse vertaling te vinden, maar ben hier niet in geslaagd. Weet iemand hier de correcte vertaling? Ik dacht nml. om de een of andere reden dat gegratineerde margekoepel niet klopt... Rens van Leeuwen (overleg) 24 apr 2012 18:26 (CEST)

Botsing (natuurkunde)

Zouden moderne fysici eens kunnen gaan kijken, wat een anonieme gebruiker erbij gezet heeft, ik snap het niet alhoewel ik besef dat het niet volledig onzin is. Hieronder een copy van dit bijgevoegd stuk. Jack Ver (overleg) 27 apr 2012 14:03 (CEST)

Bij uitbreiding moeten bij een botsing twee voorwerpen elkaar niet raken; op atomaire schaal bestaat raken zelfs niet. Maar bij een tweedeeltjesprobleem waarbij de totale energie positief is, volgt uit het behoud van energie dat de effectieve potentiële energie(potentiële energie van het krachtveld waar een term voor de invloed van rotatie bij is inbegrepen) niet hoger mag worden dan de totale energie, omdat de kinetische energie altijd positief moet zijn. Dit klopt soms enkel als de deeltjes een minimale afstand uit elkaar blijven. Er kan aangetoond worden dat de baan van de deeltjes dan een hyperbool is. Dit kan zowel voorkomen bij een aantrekkings- als bij een afstotingspotentiaal. Bij een aantrekkingspotentiaal zullen de deeltjes naar elkaar toe versnellen, elkaar rakelings kruisen en daarna achter elkaar doorvliegen en afbuigen. Bij een afstotingspotentiaal zullen de deeltjes vertragen als ze naar elkaar toe bewegen en voor elkaar afbuigen/terugvliegen .bij wat we in het dagelijks leven als botsing verstaan, is meestal de coulombkracht tussen de atomen verantwoordelijk. Een ander voorbeeld van een botsing is de zwaartekrachtsslinger

Om te beginnen even dit: In de eerste zin krijg ik de indruk dat met "moeten (...) niet" eigenlijk "hoeven (...) niet" wordt bedoeld. Dat doet aan het Duits denken ("müssen nicht"). Het lijkt dus om een uitbreiding van definitie van een botsing te gaan. Ik heb nu even geen tijd om er verder in te duiken. Wie wel? » HHahn (overleg) 27 apr 2012 17:56 (CEST)

Ik moest het even drie keer lezen voordat ik begreep wat er stond; en dat moet eigenlijk niet de bedoeling zijn, zeker niet voor een tekst die in de inleiding staat. Wat er verder bedoeld wordt is geen onzin, maar verdiend denk ik eerder een plekje ergens verderop in het artikel dan dat het zo prominent in het artikel moet staan. Ik vindt het ook niet echt een uitbreiding van de definitie, maar eerder een voor het artikel verder wel relevante opmerking. Overigens is wat er staat ook wel een beetje een taalkundige kwestie. Het hangt er allemaal maar vanaf wat je onder 'raken' verstaat. Macroscopisch kan je zeggen dat deeltjes elkaar aanraken, op klassiek atomaire schaal kan je zeggen dat deeltjes elkaar juist niet aanraken. En bekijk je het kwantummechanisch dan is aanraken eigenlijk niet echt gedefinieerd. Mkr (overleg) 28 apr 2012 00:41 (CEST)

Reeksontwikkeling

Graag even aandacht van enkele wiskundigen voor Overleg:Reeksontwikkeling#Onnauwkeurigheid van de benadering. Commentaar graag aldaar. Bij voorbaat dank. » HHahn (overleg) 5 mei 2012 14:21 (CEST)

Zuivere deler?

Op een paar artikelen op Wikipedia wordt gesproken over een zuivere deler (bijv. 24 (getal)). Buiten Wikipedia is deze uitdrukking niet erg bekend ([1]). Wordt er misschien een echte deler mee bedoeld? MrBlueSky (overleg) 9 mei 2012 01:00 (CEST)

De term "echte deler" ken ik helemaal niet. Maar van "zuivere deler" kan ik me nog voorstellen dat daar gewoon een "deler" me bedoeld wordt, d.w.z. een geheel getal waar het oorspronkelijke gehele getal door deelbaar is (zoals 16 een deler van 48 is). » HHahn (overleg) 9 mei 2012 19:35 (CEST)

Is het een idee om de 'zuivere deler' te vervangen door gewoon 'deler', om verwarring te voorkomen? MrBlueSky (overleg)

Ook ik betwijfel of 'echte deler' en 'zuivere deler' bestaande termen zijn. In het artikel over 24 zou inderdaad de term 'zuivere deler' kunnen worden vervangen door 'deler', mits dan het getal 24 aan de daar vermelde lijst van delers toegevoegd wordt. Bob.v.R (overleg) 18 mei 2012 04:08 (CEST)

Het zal wel een vertaling zijn van het Engelse proper divisor, wat een deler is, maar niet het getal zelf. Maar wat de correcte Nederlandse vertaling ervan is (als die al bestaat), weet ik niet. Mkr (overleg) 18 mei 2012 11:11 (CEST)

Het woord 'echte deler' ben ik in ieder geval wel tegengekomen in populair-wetenschappelijke boekjes, met inderdaad de betekenis 'proper divisor'. Paul B (overleg) 18 mei 2012 11:27 (CEST)

En die populaire boekjes zullen wel vaak uit het Engels "overgezet" (of "getranslateerd") zijn, dus dan is de cirkel weer rond. » HHahn (overleg) 18 mei 2012 13:49 (CEST)

Ja, waar wil je anders uit vertalen? Het Frans of het Duits zullen soortgelijke begrippen hebben die ook op die manier vertaald worden. Maar goed, voor de skepticus: [2] van Jan van de Craats ('native speaker' van het Nederlands) en meer, inclusief enkele Winkler Prinsen. Als dat niet genoeg is, stop ik de discussie, want dan kan alles afgeserveerd worden als 'slordig vertaald' of 'geschreven door een wiskundige en zoals bekend zijn dat geen taalvirtuozen'. Paul B (overleg) 18 mei 2012 14:01 (CEST)

Als ik de definities die daar staan zo eens bekijk, lijken er twee definities in omloop te zijn van een echte deler. In sommige gevallen wordt 1 ook opgevat als een echte deler (net als 1 volgens de Engels wiki ook een proper divisor is), terwijl in andere werken een definitie wordt gehanteerd waarbij een echte deler een getal moet zijn groter dan 1 (dezelfde definitie die wordt gehanteerd voor de echten Teiler op de Duitse wiki w:de:Teilbarkeit). Mkr (overleg) 18 mei 2012 14:17 (CEST)

De Franse wiki heeft het over een op een diviseur propre en geeft in eerste instantie dezelfde definitie als de Engelse wiki (dus 1 kan ook een echte deler zijn), maar als ze het vervolgens over priemgetallen hebben, gebruiken ze de term diviseur propre zodanig dat het geen 1 mag zijn (anders klopt hun definitie van het priemgetal niet). Mkr (overleg) 18 mei 2012 14:21 (CEST)

Ik ken het woord echte deler wel degelijk als deler van een getal, kleiner dan dat getal zelf. Dan is 1 dus wel een echte deler. Of dat ooit uit het Engels is gekomen weet ik niet, maar ik gebruik en ken echte deler in deze betekenis al zeker 25 jaar. Ik ken het in verband met de definitie van een perfect getal. Zuivere deler, daar had ik dan weer nooit van gehoord. Groet, Lymantria _overleg 18 mei 2012 14:46 (CEST)

Is er een waterbouwkundige in de zaal?

Ik had een samenvoegnominatie gezet op Kofferdam en Cofferdam. Dit gaat volgens mij over het zelfde, en volgens mijn etymologisch woordenboek moet het met een 'c' gespeld worden en heeft het woord een Engelse oorsprong.
Zoals op de samenvoegpagina te zien, heeft Maniago - beargumenteerd - besloten om ze nog niet samen te voegen.
Ik ben zelf niet echt deskundig op dit gebied maar vind het toch niet wenselijk om deze pagina's los naast elkaar te laten bestaan (naast de artikelen zoals Kofferdam (schip) en Kistdam). En bovendien klopt er nu niet veel van de interwiki's en dat is ook ongewenst. Daarom wil ik graag de mening polsen van mensen die een beetje thuis zijn in deze materie. Wie wil er zijn/haar licht eens op laten schijnen? Dank, Erik Wannee (overleg) 1 jun 2012 22:22 (CEST)

Ik "ken" de term kofferdam alleen in zoverre dat ik hem wel eens gehoord heb. Ik weet niet wat het precies is. Maar wordt uit de beide artikelen niet duidelijk of beide hetzelfde zijn? Zo niet, dan zou er in beide een "Zie ook" geplaatst kunnen worden. Lijken ze wel hetzelfde of nauw verwant, dan moet er een deskundige naar kijken.

Is er al gekeken naar eventuele verschillen tussen interwiki's? Dat kan wellicht uitsluitsel geven. En in de bewerkingsgeschiedenis van beide artikelen kan gekeken worden wie er relatief veel aan heeft bijgedragen (en dus mogelijk deskundig is); zo iemand kan expliciet benaderd worden vooradvies.

» HHahn (overleg) 2 jun 2012 14:08 (CEST)

Cofferdam (kofferdam) lijkt mij gewoon een letterlijk uit uit het engels overgenomen begrip, ik ben de term in mijn opleiding (burg ir bouwkunde, civiele technieken) of in mijn beroepservaring alvast nooit tegengekomen. Het lijkt mij gewoon een secanspalenwand of damwand constructie te zijn, of een soort bouwput- of droogdokconstructie. Verdient mijn insziens geen apart lemma, het kan misschien hoogstens als toepassing aangehaald worden bij het artikel damwand of secanspaal (secanspalenwand) dat vooralsnog nog niet bestaat blijkbaar). Mvg Byl (overleg) 2 jun 2012 23:31 (CEST)

Zwarte straler

Naar aanleiding van een discussie op solarimeter over zwarte straler ging ik het laatste artikel lezen; de inleiding van het laatste artikel roept bij mij enige twijfel op, ik had geleerd dat een "ideale" zwart lichaam alle licht absorbeert en deze volledig in warmte omzet.

In het artikel staat: "zwarte straler of zwart lichaam (Engels: black body) .." "Een zwarte straler is een 'ideale uitzender' en zendt, gegeven de temperatuur, de maximaal mogelijke hoeveelheid energie per oppervlakte-eenheid uit op elke golflengte.". Ik heb even rondgekeken op de engelse wiki en daar zijn er twee artikelen: "en:Black-body radiation en en:Black body. Er staat: "Black holes are near-perfect black bodies, and it is believed that they emit black-body radiation (called Hawking radiation), with a temperature that depends on the mass of the hole.".

Zijn de begrippen "zwarte lichamen" en "zwarte stralers" synoniem en klopt het dat een ideale zwart lichaam alle inkomende licht absorbeert, daardoor warmer wordt en deze warmte aan de omgeving afgeeft?

Met vriendelijke groet, BlueKnight 2 jun 2012 21:40 (CEST)

ik ben geen superspecialist, maar het artikel op nl.wikipedia lijkt mij bij een snelle review correct te zijn, een zwarte straler is inderdaad een geidealiseerd lichaam, dat alle licht absorbeert en omzet in (warmte)straling. klopt het dat een ideale zwart lichaam alle inkomende licht absorbeert, daardoor warmer wordt en deze warmte aan de omgeving afgeeft? dit klopt volgens mij, zo herinner ik het mij alvast uit mijn cursus quantummechanica. Wet van planck en wet van wien zijn idd de twee wetten die van toepassing. mvg Byl (overleg) 2 jun 2012 23:39 (CEST)

Waarom staat er dan bij dat een zwarte straler "... op elke golflengte."uitzendt, met andere woorden: ook in het lichtspectrum? BlueKnight 3 jun 2012 10:29 (CEST)

Omdat dat in principe zo is. Het woord 'zwart' is misschien een beetje misleidend. Een zwarte straler of zwart lichaam (de termen zijn inderdaad synoniem) is een geïdealiseerd object dat alle inkomende straling absorbeert (en dus niet reflecteert) én zelf straling uitzendt als gevolg van zijn eigen temperatuur. Een zwarte straler kan dus roodgloeiend of witheet worden, als de temperatuur maar hoog genoeg is. In theorie zal een zwarte straler altijd op alle golflengten uitzenden, maar bij lagere temperaturen (kamertemperatuur) zal de hoeveelheid zichtbaar licht verwaarloosbaar zijn en zal er voornamelijk in het infrarood (dus 'warmtestraling') worden uitgezonden. De warmte wordt dus aan de omgeving afgegeven in de vorm van elektromagnetische straling. De discussie over zwarte gaten is nogal geavanceerd en heeft weinig te maken met de 'gangbare' bespreking van zwarte lichamen. Paul B (overleg) 3 jun 2012 11:22 (CEST)

Dank! BlueKnight 3 jun 2012 11:27 (CEST)

"Stamboom" van SI-eenheden

Graag even aandacht voor deze kwestie. Reacties gaarne aldaar, en zo mogelijk binnen de desbetreffende subparagraaf. » HHahn (overleg) 21 jul 2012 16:09 (CEST)

Pons (plaat)

Graag even aandacht voor deze nominatie. Bij voorbaat dank. » HHahn (overleg) 21 jul 2012 14:38 (CEST)

doorponsing kan optreden als de spanningsconcentraties aan de verbinding kolom-(beton)plaat te hoog oplopen zodat de plaat lokaal bezwijkt. Oplossing is het lokaal verstevigen van de plaat door extra wapening in de plaat aan te brengen ter hoogte van de kolom; de plaat lokaal te verdikken zodat de weerstand lokaal groter wordt, of een combinatie van beiden. Een andere oplossing is om de kolomkracht via een balkenrooster of dergelijke naar meerdere plaatsen af te leiden, zodat de spanningen meer gespreid worden. Berekeningen gebeuren conform Eurocode 2 (EN 1992-1-1) . Mvg Byl (overleg) 21 jul 2012 15:43 (CEST)

Bedankt alvast voor uw reactie. Ik had u op uw eigen OP willen verwittigen, maar ik kon helaas niet meer op uw naam komen...

Alleen legt het bovenstaande nog steeds niet veel uit. Er zal een artikeltje over moeten komen dat de gebruikte begrippen toelicht (of linkt naar uitleg elders op WP). Zoals het nu is -- en dat geldt eveneens voor hetgeen u hierboven schrijft -- gaat het leek volledig boven de pet. Hij snapt niet eens waar het over gaat. Zelf zocht ik iets over ponsen (gereedschappen), maar kwam toevallig op deze pagina terecht. Pas halverwege de tekst drong het tot me door dat "pons" hier niet de naam van een stuk gereedschap is, maar van een bepaalde materiaaleigenschap of zo! En dan nog steeds een waar ik zelf heel weinig van weet.

Kortom, het moet een helder verhaal worden, waar leken iets van kunnen opsteken.

» HHahn (overleg) 21 jul 2012 16:15 (CEST)

pons of doorponsing (engels: punch) is geen materiaaleigenschap, maar een bezwijkmechanisme, zoals Knik of Kip. Het typevoorbeeld van pons is een vertikale kolom op een horizontale plaat. De kolom geeft een reactiekracht op de plaat. Doorponsing treedt op als de plaat lokaal niet sterk genoeg is om deze reactiekracht op te nemen. De plaat bezwijkt dan lokaal, het is als het ware of de kolom door de plaat wordt gedrukt.

De oplossing bestaat erin ofwel de plaat lokaal te verstevigen en/of de maximale kolomkracht te verlagen. Meer in mensentaal kan ik het niet uitleggen, deze tekening maakt hopelijk het één en ander duidelijk. Mvg Byl (overleg) 21 jul 2012 22:34 (CEST)

Kijk, daar begint het misverstand al. Een leek verstaat onder een "mechanisme" een apparaat, een "stuk ijzer" of zoiets. Dat de term in wetenschap en techniek ook gebruikt wordt zoals u dat hier doet, weet een leek niet. Hij gaat dus bij het lezen van de eerste zin al de mist in.

Verder beschrijft u hier weer opnieuw het verschijnsel. Ik begrijp niet wat hier de zin daarvan is. Het artikel moet gewoon herschreven worden om voor leken (de doelgroep!) begrijpelijk te worden.

» HHahn (overleg) 22 jul 2012 16:26 (CEST)

Als je niet weet wat een bezwijkmechanisme is kan je dat altijd nalezen op bezwijkmechanisme. Een minimale inspanning van de lezer mag toch wel verwacht worden me dunkt. Een bezwijkmechanisme is ook een verschijnsel, dus veel meer dan beschrijven van wat het verschijnsel inhoud valt er niet aan te vangen met een artikel als pons (plaat), als zou de paginatitel mijn insziens beter aangepast worden naar pons (constructieleer). Dat mechanisme een apparaat zou zijn laat ik voor jou rekening, misschien iets typisch Nederlands? In Vlaanderen verstaat iedereen het woord mechanisme zoals het hier bedoeld wordt, namelijk als de wijze waarop iets functioneert/werkt.

Verder voel ik niet direct de behoefte dat artikel aan te passen, dus laat ik het hier maar bij. Mvg Byl (overleg) 22 jul 2012 22:05 (CEST)

Wat mechanisme betreft, de bij jan-en-alleman bekende betekenis van het woord is "een samenstel van deelen, van organen, waardoor een geheel in werking wordt gebracht" (WNT). Van Dale geeft twee betekenissen: "me·cha·nis·me (het; o; meervoud: mechanismes, mechanismen) (1) inwendige samenstelling van een werktuig (2) (min of meer automatisch verlopende) werkwijze, werking", waarvan de tweede enigszins in de richting komt die u bedoelt. Van een beperktere betekenis in Vlaanderen is mij niets bekend. Het moge duidelijk zijn dat in elk geval de "gemiddelde" Nederlander hier door het woord mechanisme op het verkeerde been gezet kan worden.

Verder lopen hier op WP genoeg niet-technisch geschoolde medewerkers rond. Laat die er gerust ook eens naar kijken. » HHahn (overleg) 22 jul 2012 22:44 (CEST)

@HHahn, ik denk dat je het begripsvermogen van collega-aardbewoners wat onderschat. Zij die geïnteresseerd zijn in het betreffende onderwerp zullen zich ook de daarbij gebruikelijke taal eigen moeten maken. Als iemand niet weet wat een "pons" is en dat gaat opzoeken kan hij ook opzoeken wat bedoeld wordt met "bezwijkmechanisme". Hier kan deze encyclopedie een ondersteunende rol in spelen. --VanBuren (overleg) 23 jul 2012 10:19 (CEST)

@VanBuren: Zo werkt dat niet altijd. Bij het woord pons denken de meesten in de eerste plaats aan een apparaat, een stuk gereedschap, om gaten te maken. Het betreft hier echter een soort "afgeleide betekenis" (alhoewel ik ook niet kan uitsluiten dat het misschien net andersom is -- een dergelijk verband had er ook best bij mogen staan). Ik ben en blijf echter van mening dat, gezien het duidelijke verband tussen het hier bedoelde effect (wat met een goed plaatje overigens veel duidelijker zou zijn!), de meeste niet-deskundigen hier in eerste instantie op het verkeerde been worden gezet. Bij het bedoelde verschijnsel (een vorm van overbelasting) zullen velen zich best wel iets kunnen voorstellen. Maar het artikel in zijn huidige vorm is veel te beknopt en te abstract; het doet geen enkele poging om bij de lezer het benodigde "beeld" op te roepen. Helaas kan ik er in de Duitse en Engelse WP (nog) niets over vinden (is er wellicht nog een andere term voor?). » HHahn (overleg) 23 jul 2012 10:51 (CEST)

Dat pons m.b.t. betonconstructies een "afgeleide betekenis" is geworden zou best kunnen. Het maakt duidelijk wat er gebeurt in bijvoorbeeld een betonconstructie met een verwijzing naar het ponsen van gaten in materialen zoals in andere industrieën gebruikelijk. In de tekst mag dit w.m.b. ook zo uitgelegd worden. We moeten echter niet de inhoud te veel infantiliseren. Erg veel niet-deskundigen zullen er niet in geïnteresseerd zijn. Overigens heeft dit artikel het wel tot ponspoëzie geschopt: [3]. (PS1: De term "bezwijkmechanisme" is echt niet zo ongebruikelijk, zie googleboeken: [4]). (PS2: Het equivalent van de term 'bezwijkmechanisme' komt ook in het Engels veelvuldig voor, zie google: [5]. --VanBuren (overleg) 23 jul 2012 11:13 (CEST) 23 jul 2012 11:31 (CEST) 23 jul 2012 11:47 (CEST)

Astronomische (meet)eenheden

Beste collegae,
N.a.v. eerder overleg met Caseman wilde ik graag hier de discussie openen over het gebruik van Niet-SI-eenheden in (populair-)wetenschappelijke artikelen over astronomie. Het viel mij op dat in deze tak van de vakliteratuur men veelal afwijkt van o.a. het metrieke stelsel ten gunste van maten waarbij mensen zich een betere voorstelling kunnen maken dan getallen met ontzettend veel cijfers. Zo bestaan er vergelijkende gewichteenheden als zonnemassa, jupitermassa, aardmassa en maanmassa; afstandeenheden als de astronomische eenheid, het lichtjaar en de parsec, of de zonnestraal, jupiterstraal, aardstraal of maanstraal. Zoals te zien is hebben deze eenheden nog niet allemaal hun eigen artikel, maar zoals Caseman terecht opmerkte zouden dat ook wellicht slechts artikelen zijn met een woordenboekdefinitie. Ik heb voorgesteld om een soort inleidend/overzichtsartikel te maken waarin al deze eenheden behandeld worden en van waaruit we kunnen verwijzen naar hoofdartikelen van bijv. zonnemassa die wat uitgebreider zijn dan een woordenboekdefinitie; de Duitse Wikipedia heeft al een dergelijk overzichtsartikel betreffende astronomische niet-SI-eenheden: Astronomische Maßeinheiten. Caseman heeft alvast het initiatief genomen voor een categorie voor deze eenheden: categorie:Astronomische eenheid. Nu heb ik voor jullie twee vragen:
1. Is een dergelijk overzichtsartikel voor astronomische niet-SI-eenheden wenselijk, naar Duits Wikivoorbeeld? Een alternatief kan zijn voor elk van deze begrippen een eigen artikel te maken (jupitermassa, maanstraal enz.), naar Engelse Wikivoorbeeld, of simpelweg door te verwijzen naar artikelen als Jupiter (planeet) waar de lezer de informatie zelf kan vinden (ongeveer de huidige situatie op de Nederlandse Wiki).
2. Een taalkundig probleem: hoe moet de categorie en dit eventuele overzichtsartikel heten? "Astronomische eenheid" lijkt louter naar astronomische eenheid (AE/AU) te verwijzen in de zin van "gemiddelde afstand Zon-Aarde" en daarom de bredere lading niet te dekken. Ik heb voorgesteld er "astronomische meeteenheid" van te maken, naar Duits (en Engels en Frans) Wikivoorbeeld, maar dit kwam Caseman enigszins pleonastisch voor, en daar heeft hij ook wel een punt.
Met vriendelijke groet, Nederlandse Leeuw (overleg) 3 sep 2012 00:04 (CEST)

De naam 'astronomische eenheid' lijkt me hoe dan ook te vermijden, ook voor de categorie, vanwege de verwarring die daardoor kan ontstaan. Wat 'taalkundig correcter' is, is daarbij van ondergeschikt belang. Paul B (overleg) 3 sep 2012 01:40 (CEST)

Voor de "inleidende discussies" zie hier. Caseman 3 sep 2012 07:07 (CEST)

Nog een voorstel: de categorie kan ook Categorie:Eenheid gebruikt in de astronomie heten, het artikel ook iets van die strekking, iets als "Lijst van eenheden gebruikt in de astronomie" of "Overzicht van eenheden gebruikt in de astronomie". Dekt de inhoud wel aardig, en geeft geen verwarring. Caseman 3 sep 2012 07:13 (CEST)

Ik kan me goed vinden in de Duits/Luxemburgse benadering, dus één overzichtsartikel waarin al dit soort eenheden in hun context worden beschreven. Dat heeft mijn voorkeur boven een versnippering van allemaal losse stukjes die inderdaad niet meer dan wb zijn.

Alle huidige - al dan niet rode - niet-metrische eenheden kunnen dan daarheen redirecten; eventueel meteen met de juiste alinea in de redirect.

Qua naamgeving heb ik niet een sterke voorkeur. Mij spreekt Overzicht van eenheden gebruikt in de astronomie het meest aan. Erik Wannee (overleg) 3 sep 2012 09:07 (CEST)

Het zijn astronomische maten, categorie:astronomische maat zou dus voldoen. Een overzichtsartikel lijkt me wel handig. -rikipedia (overleg) 3 sep 2012 10:13 (CEST)

Nee, het zijn eenheden, de meter is ook geen maat maar een eenheid. Zie ook subcategorieën van Categorie:Eenheid waar ik mijn oorspronkelijk naamkeuze op baseerde. Caseman 3 sep 2012 10:29 (CEST)

Mee eens: Een albedo is ook zo'n eenheid; geen maat. Erik Wannee (overleg) 3 sep 2012 12:25 (CEST)

Het woordenboek pleit tegen het gebruik van het woord "meeteenheid", omdat eenheid (3) "aangenomen maat, grootte of hoeveelheid" is en ²maat (2) "aangenomen eenheid van meten" is, en het samengestelde woord niet voorkomt in mijn woordenboek (Koenen 2006) of de woordenlijst van de Taalunie; maar in diezelfde lijst staat wél het woord "maateenheid" waarvan ik in ieder geval nog nooit gehoord heb; waarschijnlijk betekent het gewoon hetzelfde. Op Wikipedia krijg je 65 (Google: 67.200) resultaten bij "maateenheid", 49 (Google: 57.600) bij "meeteenheid" (dat op zichzelf doorverwijst naar eenheid (algemeen); overigens is Lijst van meeteenheden van lengte interessant om te noemen in dit verband (noemt wel lichtjaar en AE, maar niet parsec). Kennelijk is maateenheid volgens de Taalunie dus een correct woord en wordt het iets vaker gebruikt dan het niet-erkende woord "meeteenheid". Omdat het correct is, is het blijkbaar geen pleonasme. Zullen we er dan maar "Astronomische maateenheden" van maken? Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 3 sep 2012 16:14 (CEST)

Mijn voorkeur zou uitgaan naar Categorie:Eenheid gebruikt in de astronomie en een soortgelijk iets voor het overzicht. Overigens bevinden we ons met 'astronomische maateenheid' alleszins in geschikt gezelschap, nl. dat van Anton Pannekoek: [6]. Paul B (overleg) 3 sep 2012 18:54 (CEST)

Voor "Categorie:Eenheid gebruikt in de astronomie" pleit dat het goed uitlegt waarom het gaat (het volgt ook de Engelse categorienaam, en:Category:Units of measure in astronomy). Maar ik zou het graag zo simpel mogelijk houden en reduceren tot zo min mogelijk woorden, net als de Duitse Wiki (waar het idee van een overzichtsartikel oorspronkelijk vandaan kwam) en dat een Nederlands astronoom als Anton Pannekoek dit begrip al in 1951 hanteerde (bedankt voor het opzoeken!) vind ik een zeer sterk argument. Nu we bovendien hebben uitgeklaard dat "maateenheid" geen pleonasme is, en we met de meervoudsvorm "Astronomische maateenheden" nog extra de nadruk kunnen leggen op het verschil met een AE, zou ik zeggen dat deze optie toch de beste is. Wat denken jullie, beste collegae? Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 3 sep 2012 20:45 (CEST)

Om nog even terug te komen op het woord 'maateenheid': De woordenlijst geeft wel aan dat het een bestaand woord is, maar natuurlijk niet de juiste betekenis ervan. Voor mijn gevoel is het een begrip dat in een onderscheidende relatie staat tot bijvoorbeeld 'geluidseenheid', 'massaeenheid', 'krachteenheid' etc. Tenminste, als we kijken naar 'onze eigen' definitie van Maat dan wordt daar gerefereerd naar 'afmeting' en dus niet naar bv. de hoeveelheid licht (magnitude), of massa (zonsmassa's).

Als dat gevoel van mij goed is zouden we dus niet het begrip 'maateenheden' moeten gebruiken, omdat dat niet geheel de lading dekt. Vandaar dat ik toch blijf pleiten voor het door mij hierboven al bepleite 'Overzicht van eenheden gebruikt in de astronomie'. dat de naam daarmee wat lang wordt vind ik niet zo'n bezwaar: men zal toch niet zelf naar een artikel onder deze naam zoeken; het wordt echt een artikel waarop men terecht komt via een doorverwijzing, bv. als men zoekt naar aardmassa etc. Erik Wannee (overleg) 3 sep 2012 22:22 (CEST)

Beste collegae, het blijkt dat naast de Duitse (en Luxemburgse) ook de Engelse (en Spaanse, Russische, Poolse, Tsjechische en Macedonische) ook Wikipedia toch wél een overzichtsartikel heeft voor astronomische maateenheden: Astronomical system of units. Ook dit is een informele titel, officieel heet het het IAU (1976) System of Astronomical Constants, en zoals deze titel al doet vermoeden is dit een goed afgebakend eenhedenstelsel los van het SI dat al in 1976 is vastgelegd door de Internationale Astronomische Unie, zie dit bestand, resolutie 10. Deze feiten zullen onze keuze ongetwijfeld sterk beïnvloeden. Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 3 sep 2012 23:08 (CEST)

Goed uitgezocht! Alleen denk ik dat - als we deze term zouden willen gaan vertalen - we even een vraagteken moeten zetten bij het woord 'system'. Een systeem suggereert een goed op elkaar afgestemd samenhangend geheel. En dat is hier toch niet per se het geval. Althans, we kunnen er best eenheden bij zetten die niet vastgelegd zijn door de Astronomische Unie. Sterker nog: Op het Engelstalige artikel zijn aparte paragrafen 'Non IAU units of mass' en 'Other units for astronomical distances'. Daarom vind ik die term 'overzicht' beter dan 'systeem'. Erik Wannee (overleg) 3 sep 2012 23:37 (CEST)

Hierboven zei Nederlandse Leeuw al dat een maat een aangenomen eenheid van meten is en een eenheid een aangenomen maat, dat haalde hij (vermoedelijk) uit Koenen. In dit geval heeft ook ons WikiWoordenboek het bij het juiste eind door maat onder andere ook te definiëren als (gestandaardiseerde) eenheid van lengte, oppervlakte of inhoud [7]. Hetzelfde gebeurt in verschillende artikels op Wikipedia en in het Woordenboek der Nederlandse Taal (de aangenomen eenheid van lengte en van vlakteuitgebreidheid). In die betekenis is het hetzelfde als maateenheid. Ik zie - ook na lezing van bovenstaande bijdragen - nog altijd niet in wat er mis is met astronomische maat en al helemaal niet met het nog ondubbelzinnigere astronomische maateenheid. Van Dale online zegt over maat aangenomen eenheid van meten: inhoudsmaat, lengtemaat [8]. Wikipedia staat vol met artikelen die eenheden maten noemen, er staat ons dus nog veel retoucheerwerk te wachten als we dit gaan muggenziften tot de definitie van Van Dale niet meer klopt. -rikipedia (overleg) 4 sep 2012 02:34 (CEST)

Als ik alle hierboven aangehaalde definities neem, blijken ze geen van allen betrekking te hebben op eenheden zoals (schijnbare of werkelijke) magnitude, albedo, hoek, tijdseenheid of massa. Het begrip 'maat' beperkt zich in alle bovenstaande definities tot veelvouden van meters, vierkante meters of kubieke meters. Het Duitse artikel gaat verder dan dat en het is ook de bedoeling dat het Nederlandstalige artikel dat ook doet.

Verder vind ik het geen muggenziften maar gewoon een antwoord zoeken op een vraag die gesteld is. Nederlandse leeuw stelde dit in vraag 2 en dan is er niets op tegen om daarop een zo correct mogelijk antwoord te geven. Erik Wannee (overleg) 4 sep 2012 07:43 (CEST)

Het is 'muggenziften' omdat de discussie leidt tot onjuiste uitspraken zoals 'de meter is geen maat maar een eenheid' of 'Een albedo is ook zo'n eenheid; geen maat.' Maten zijn gestandaardiseerde grootheden. Ze worden als eenheid gebruikt om het resultaat van metingen uit te drukken en zijn als dusdanig gestandaardiseerde eenheden van metingen. Afhankelijk van de schaal kies je een eenheid waarin je je meetresultaat als veelvoud of als deel van die eenheid uitdrukt. In een maatstelsel wordt een van deze maten ook vastgelegd als eenheid voor alle andere daarvan afgeleide maten. Zo is de meter vastgelegd als de eenheid van de lengtemaat, en de kilometer, gebruikelijk als eenheid voor grote afstanden, is van die eenheid afgeleid. Eenheden, of ze nu dienen als ‘gebruiks’eenheid afhankelijk van de schaal of als ‘basis’eenheid van een stelsel, zijn en blijven altijd ‘maten’. Zo dekt het begrip ‘maat’ het begrip ‘eenheid’ in beide betekenissen. -rikipedia (overleg) 9 sep 2012 03:43 (CEST)

Muggenziften of niet, Wikipedia blijft wel een encyclopedie die geraadpleegd door mensen die op zoek zijn naar informatie. Het is dus van belang dat de informatie en terminologie wetenschappelijk en taalkundig zo correct mogelijk zijn. Anders wordt het een soort Discovery Channel, waar ik in de ondertiteling af en toe de meest tenenkrommende vertalingen zie langskomen.

Albedo is overigens een slecht voorbeeld, want inderdaad geen eenheid maar een eigenschap. De "eenheid" van albedo is dimensieloos of desnoods een percentage. Lengte is een maat, uitgedrukt in een eenheid (meter, AE, parsec) Caseman 10 sep 2012 09:27 (CEST)

Maat is -- althans in de hier bedoelde betekenis(sen); er staat me vaag bij dat er in een bepaald deelgebied van de wiskunde is waar de term maat wél gebruikt wordt -- naar mijn mening min of meer een lekenterm. Ik ben het er zeker niet mee eens dat maat zoiets als een eenheid is. De natuurwetenschappen -- en in het verlengde daarvan ook de technische wetenschappen -- kennen in de eerste plaats grootheden. De grootte van een concrete grootheid wordt uitgedrukt in een getal maal een eenheid, waarbij die eenheid een bij afspraak vastgelegd "exemplaar" van die grootheid is. Zo was de meter oorspronkelijk het 40.000.000ste deel van de omtrek van de aarde (officieel nog iets nauwkeuriger gedefinieerd, maar daar gaat het nu niet om). Later werd de meter een nauwkeurig vastgelegd aantal maken de golflengte van het licht dat wordt uitgestraald bij één bepaalde niveauovergang van een elektron in een bepaald atoom. Bij zo'n definitieverandering wordt er altijd naar gestreefd om de waarde volgens de vorige definitie zo nauwkeurig mogelijk te dupliceren.

Dat kranten en dergelijke het woord maat of maateenheid e.d. wel eens gebruiken, zegt niets. Daar kom je wel meer gekke dingen tegen ("Door die pijpleiding gaan 120.000 vaten olie van 159 liter per dag"; mijn commentaar: "Wat zal dat een herrie zijn!")

» HHahn (overleg) 10 sep 2012 13:59 (CEST)

Naamgeving

We zijn het erover eens dat de categorie goed is en er een overzichtsartikel moet komen, nu alleen nog de naamgeving. Ik ben blij dat iedereen meedenkt en dat er nu zoveel opties zijn ontstaan, maar misschien moeten we zo onderhand opties gaan elimineren om tot een beslissing te komen, evt. met een stemming. Dan kom ik uit op het volgende lijstje voor zowel categorienaam als overzichtsartikelnaam (hoop dat ik alle meningen hierboven goed samenvat):

1. Astronomische eenhe(i)d(en) (HHahn)
2. Astronomische meeteenheden Astronomische maateenheden (Anton Pannekoek, Duitse en andere Wiki's, Nederlandse Leeuw, rikipedia, 2e keus Caseman)
3. (Overzicht van) eenhe(i)d(en) gebruikt in de astronomie (Engelse Wikicat, 1e keus Caseman, Erik Wannee, Paul B)
4. Astronomische maat (2e keus rikipedia)
5. Astronomisch stelsel van eenheden (Engelse en andere Wiki-artikelen, 2e keus Nederlandse Leeuw)
6. IAU (1976) System of Astronomical Constants (IAU)

Om te elimineren:

• (opties 1 en 4) Erik en Caseman, wat zou het bezwaar zijn als we op "eenheden" als magnitude, albedo, hoek, tijdseenheid of massa het stempel "maat(eenheid)" zouden plakken? (als niet-expert zou ik opmerken dat je die dingen toch ook kunt "(op)meten", en Koenen en de Taalunie doen er kennelijk ook niet zo moeilijk over, maar ja, neerlandici en ik zijn geen sterrenkundigen).
  • Als we dat niet doen, hoe maken we dan duidelijk onderscheid met de AE? Is het een optie om het woord "constanten" (optie 6) te gebruiken?
• (optie 5) korte toelichting: het is hoe de Engelse, Spaanse enz. hun overzichtsartikeltitel formuleren, naar analogie van het Internationaal Stelsel van Eenheden.
• (optie 5 en 6) Als we meegaan met Erik dat we ook niet-IAU-eenheden willen gebruiken, vervallen strikt genomen opties 5 en 6.

Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 4 sep 2012 08:53 (CEST)

Magnitude en albedo worden wel vaker ook maat genoemd. Willekeurige voorbeelden : In de sterrenkunde is de magnitude of schijnbare magnitude een maat voor hoe helder iets lijkt te zijn of Magnitude. Een logaritmische maat voor de schijnbare helderheid van een hemellichaam voor een waarnemer op aarde. Maar zie ook de verschillende artikels op Wikipedia die, als we 'maat' of 'maateenheid' afkeuren, we ook zouden moeten aanpassen. Neem bijvoorbeeld de zin De absolute helderheid of absolute magnitude van een hemellichaam is een maat voor de werkelijke lichtkracht ervan. op Absolute helderheid. Ook albdedo kan een maat genoemd worden, zo bv. in de zin Het totale vermogen hangt af van de zogenaamde albedo factor. Deze factor is een maat voor de reflectie van de aarde.. Het is redelijk courant om het zo uit te drukken. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal waar ik gisteren uit citeerde, betrekt de bedoelde definitie niet enkel op lengte maar ook op 'grootheden van andere soort'. Een van de voorbeelden is :Onder kilowatt verstaat men eene maat voor arbeidsvermogen, gelijk aan 1. -rikipedia (overleg) 4 sep 2012 11:52 (CEST)

PS : nog even toevoegen : voor mij zou maat of maateenheid volstaan, maar ik verzet me niet tegen andere benamingen voor zover ze correct zijn. -rikipedia (overleg) 4 sep 2012 12:17 (CEST)

Is er niemand (behalve rikipedia) meer om zijn standpunt te verdedigen? Ik vind het best hoor, maar dan hak ik straks in mijn eentje de knoop door en kies ik voor optie 2 en begin daarna aan het overzichtsartikel. Tenzij iemand nog een andere optie wil bepleiten. Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 7 sep 2012 01:52 (CEST)

Ik blijf er bij dat eenheid de correcte term is. Om dit nader te specificeren zou maateenheid ook volstaan, hoewel ik het een minder mooi woord vind, Caseman 7 sep 2012 07:18 (CEST)

Daarbij sluit ik me aan. Mijn argumenten heb ik inmiddels gegeven. Inderdaad kan het begrip 'maat' ruim of strikt worden geïnterpreteerd.

• In de ruime zin is het alles wat een eenheid is; oftewel het is een (betekenisloze) toevoeging aan het woord 'eenheid'. Een tijdseenheid is dan bv. een maateenheid.
• In de striktere zin bestaat er juist een onderscheid tussen eenheden in algemene zin en andere eenheden zoals bijvoorbeeld tijdseenheden (veelvoud van seconden) en maateenheden (veelvoud van meters).

Welke keus het meest gewenst is, laat ik in het midden. Ik houd niet van betekenisloze toevoegsels en daarom heb ik gepleit voor de striktere optie. Maar ik zal niet beweren dat de ruimere optie 'fout' is. Erik Wannee (overleg) 7 sep 2012 07:38 (CEST)

De hele discussie begon omdat er al een eenheid "Astronomische eenheid" is en gevreesd wordt dat een categorie met dezelfde naam verwarring zal geven. Volgens mij zal dat wel meevallen, zeker met een goede beschrijving op de categorie. Mensen die werken aan artikelen over astronomische metingen zullen over het algemeen het verschil wel weten. Maar misschien moeten we maar streven naar een andere naam voor Astronomische eenheid . Caseman 7 sep 2012 08:02 (CEST)

Voorstel: overzichtsartikel Astronomische eenheden en Categorie:Astronomische eenheden? Ik had eigen geen zin om me met deze discussie te bemoeien, maar ik kan het nu toch niet laten. Waarom kom ik hierboven nergens een voorstel "Astronomische eenheden" tegen? De categorie zou Categorie:Astronomische eenheden kunnen heten, en een overzichtsartikel desgewenst Astronomische eenheden. Het probleem is in feite ontstaan doordat men ooit heeft besloten een eenheid te definiëren met een naam waarin het woord eenheid voorkomt. Dat is vragen om dit soort problemen. » HHahn (overleg) 7 sep 2012 12:09 (CEST)

Categorieen zijn altijd enkelvoud (want bijvoorbeeld de seconde is een eenheid en geen eenheden) Caseman 7 sep 2012 13:14 (CEST)

Beste HHahn, in feite bemoei je je er natuurlijk wel mee, en dat mag best, maar dan moet je ook lezen wat wij hebben geschreven. Als je kijkt naar mijn samenvatting van de opties die we hebben geopperd zie je dat optie 1 (!) precies degene is die jij hier ook oppert, dus je suggereert niks nieuws. Ik wil je naam best achter Caseman zetten en bovendien reageren op dit argument, maar de manier waarop jij graag de discussie wilt forceren is denk ik niet de juiste (daarom heb ik je subkopje veranderd in gewone tekst, ik hoop dat je dat begrijpt).

@Caseman en HHahn, als we kijken naar het IAU-stelsel van 1976 zie we dat oorspronkelijk de AE/AU nog "Astronomical unit of length" heette (of "unit distance" al weet ik niet of dit hetzelfde is); de Engelse Wiki merkt op "The term “unit distance” is also used for the length A while, in general usage, it is usually referred to simply as the “astronomical unit”, symbol AU, au or ua." In die zin zou het inderdaad kloppen dat we "Astronomische eenheid" voortaan weer gewoon "Astronomische eenheid van lengte/lengte-eenheid" zouden moeten noemen omdat men de afgelopen 38 jaar dus blijkbaar te laks is geweest om er van lengte bij te zeggen. Aan de andere kant, wie zijn wij als Wikipedianen om de term "Astronomische eenheid", die officieel gebruikt wordt (in tegenstelling tot de algemene (niet-officiële) omschrijving voor astronomische maateenheden die wij hier onder optie 1 t/m 4 noemen), te veranderen? De vrijheid die wij hebben om het overzichtsartikel en de categorie zo te noemen als we willen, hebben we denk ik niet als het gaat om het begrip "Astronomische eenheid", ook al deel ik jullie kritiek op die inmiddels officieel geworden term.

Voorts ben ik het eens met Caseman en Erik dat "maateenheid" wellicht pleonastisch klinkt, maar niet fout is volgens de Taalunie en eerder is gehanteerd door astronoom Anton Pannekoek. Als "astronomische eenheden" geen verwarring opliep met "Astronomische eenheid (AE/AU)" dan had ik dat een prima alternatief gevonden. Dan doe ik nu nog één poging: is "constanten" een reëel alternatief voor "(maat)eenheden"? Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 7 sep 2012 13:39 (CEST)

(na bewerkingsconflict) @Caseman niet altijd, kijk maar naar categorieën voor dieren zoals categorie:Hominidae; hoewel dit voor zover ik weet alleen geldt voor Latijnse namen, zijn ze wel allemaal in meervoud. Maar als dit in de sterrenkunde niet gebruikelijk is dan heb je gelijk. Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 7 sep 2012 13:39 (CEST)

Er wordt veel te veel om de essentie heen gedraaid. Het lijkt erop dat verschillenden hier niet door hebben wat de nuanceverschillen tussen de diverse termen zijn. "Meeteenheid" is strikt genomen een soort pleonasme (of tautologie, een grensgeval). "Meten" is in de natuurwetenschappen het bepalen van de verhouding tussen de tre meten grootheid en de ervoor gedefinieerde eenheid. Een "eenheid" is een als standaard vastgelegd "exemplaar" van de betreffende grootheid. Iemand vroeg zich hier af of "lengte" en "afstand" wel of niet hetzelfde was. "Lengte" is enerzijds een bepaalde grootheidsoort (waarvoor de eenheid meter is gedefineerd), en anderzijds ook een bepaalde grootheid (bijv. de lengte van een voorwerp). Een afstand is een voorbeeld van een grootheid van de soort "lengte"; hij wordt dan ook in dezelfde eenheid uitgedrukt. Astronomische eenheid (AU) is een wat ongelukkig gekozen naam van een bepaalde waarde van de grootheid "lengte". Vandaar dat de verhouding tussen AU en meter een dimensieloos getal is.

Principieel fysisch is er geen enkel bezwaar tegen om de diameter van een atoom in astronomische eenheden uit te drukken en de afstand tot een ster in nanometers; het is alleen uiterst onpraktisch. Dát is dan ook het enige bestaansrecht van de eenheid AU.

Dat een categorienaam geen meervoud mag zijn, moge in zijn algemeenheid zo bepaald zijn, maar dat wil niet zeggen dat er om praktische redenen geen uitzonderingen op mogen zijn. Dit is nou net zo'n uitzondering. Immers "astronomische eenheid" is (a) een bepaalde gedefinieerde eenheid, maar dezelfde term kan in principe ook (b) een klasse van eenheden aanduiden, nl. die in de astronomie worden gebruikt. Voor leken (en daar werken we hier toch voor?) is het erg verwarrend als we onder de categorie "astronomische eenheid" verschillende eenheden plaatsen waarvan er ook eentje zelf "astronomische eenheid" heet. Dit soort onderwerpen zijn voor leken al verwarrend genoeg. Ik sluit niet uit dat er gevallen zijn waar zoiets wel geaccepteerd is. Maar we hebben hier te maken met een wetenschapsgebied waar heel veel spraakverwarring over kan bestaan. En juist een encyclopedie moet dergelijke spraakverwarringen helpen voorkomen.

@Ned. Leeuw: "Constanten" is géén alternatief voor "(maat)eenheden". "Constante" heeft in de natuurwetenschappen een veel specifiekere betekenis. Een constante verandert in absolute zin niet. Een eenheid is daarentegen een op zich vrij willekeurige keus.

» HHahn (overleg) 7 sep 2012 15:11 (CEST)

Bedankt HHahn voor deze uiteenzetting. Als ik je goed begrijp ben je tegen optie 1 en 6, en zie je wel wat in optie 2? Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 7 sep 2012 17:53 (CEST)

Liever Astronomische eenheden (dus meervoud) voor de categorie, en Astronomische eenheid voor de eenheid AU. "Maateenheid" en "meeteenheid" klinken me nogal amateuristisch in de oren. » HHahn (overleg) 8 sep 2012 14:57 (CEST)

Ik blijf er bij dat categorienamen in enkelvoud moeten zijn. De hierboven genoemde "uitzondering" Hominidae is geen uitzondering, in de taxonomie is het gebruikelijk dat de namen van indelingen in meervoud zijn, Hominidae is de familie van "mensachtigen", het zou bijzonder verwarrend zijn als we daarvoor eigenmachtig een categorie "Hominidus" zouden maken, een term die in de taxonomie niet slaat op wat er in die categorie staat. Voor normale termen en categoriën moeten we ons aan de regels van de taal houden: een Astronomische eenheid is een eenheid en is geen eenheden. Mijn voorkeur gaat uit naar Categorie:Eenheid gebruikt in de astronomie of desnoods (maar minder mooi) Categorie:Astronomische maateenheid. Hoe het overzichtsartikel moet heten maakt me niet zo veel uit, ik heb hierboven al wat voorstellen gedaan Caseman 8 sep 2012 19:03 (CEST)

@Caseman ik denk dat je gelijk hebt wat betreft meervoud in categorienamen; je gewijzigde voorkeur heb ik opgenomen in de lijst van opties. @HHahn zoals eerder aangegeven is "maateenheid" een correct woord volgens de Taalunie, dat ook reeds door de Nederlandse astronoom Anton Pannekoek is gebruikt (in 1951); "meeteenheid" is inmiddels vervallen (daarom heb ik dat doorgestreept). Ik en anderen hebben reeds aangegeven dat, ookal klinkt het wellicht amateuristisch (wat het dus niet is, zie Pannekoek), pleonastisch (wat het dus ook niet is, zie Taalunie) of niet mooi (wat irrelevant is), het daar niet om gaat, het gaat om wat correct is. Ben je in ieder geval bereid om toe te geven dat de categorie en AU te veel op elkaar zouden lijken als we het simpelweg over 'astronomische eenheid' zouden hebben, m.a.w. dat optie 1 van tafel moet? Ik zie ook wel iets in het alternatief van Caseman en anderen (optie 3), wat mijn derde keus zou zijn. Iemand trouwens argumenten vóór of tegen optie 5 (letterlijke vertaling van de Engelstalige Wikititel)? Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 8 sep 2012 20:09 (CEST)

@NL mijn voorkeren zijn niet gewijzigd, in aanmerking genomen dat mijn Categorie:Astronomische eenheid op wat bezwaren stuit. Optie 5 is wat mij betreft ook goed voor een artikelnaam (maar ik blijf bij mijn voorstel als eerste keus), maar niet als categorie. Caseman 8 sep 2012 20:55 (CEST)

Mijn eerste voorkeur blijft Categorie:Astronomische eenheden voor de categorie (hier dus als uitzondering een meervoud toestaan). Een goed alternatief lijkt me Categorie:Eenheden in de astronomie. Het woord "gebruikt" is hier overbodig; het maakt de titel alleen maar nodeloos langer. Dit is dus eigenlijk een tot het noodzakelijke uitgedunde versie van Casemans eerste keus.

Ik begrijp overigens niet waarom Categorie:Eenheden in de astronomie wél zou mogen als meervouden niet mogen. Dit is toch ook een meervoud?

Dat Pannekoek de term "maateenheden" gebruikte, moge zo zijn, maar dat zegt niets over de juistheid ervan. Waarschijnlijk zag Pannekoek ook de verwarring met de eenheid AU en zag hij dit als een acceptabel compromis.

"Astronomisch stelsel van eenheden" lijkt me trouwens principieel niet juist. Niet het stelsel is astronomisch, maar de eenheden. Dus dan zou "Stelsen van astronomische eenheden" beter zijn.

Ook bij de Taalunie moeten we de juiste verhoudingen onder ogen zien. Dat zijn taalkundigen, die prima weten wat wel en niet goed Nederlands is, maar zij zijn niet per definitie deskundig in natuurwetenschappen.

» HHahn (overleg) 9 sep 2012 14:57 (CEST)

Ik ben bereid om van optie 2 af te zien ten gunste van optie 3, gesteld dat de categorienaam in enkelvoud is (om de redenen die Caseman al heeft gegeven); de artikelnaam maakt me niet uit en het woord "gebruikt" mag best weggelaten worden.

@HHahn Pannekoek gebruikte "maateenheid" voor de zonsparallaxe in 1951; de AU (astronomische eenheid van lengte) werd pas in 1976 ingevoerd, dus Pannekoeks term was geen compromis. Het zou overigens een cognaat of ontlening kunnen zijn van het Duitse Maßeinheit, zoals ik al helemaal aan het begin stelde. De Taalunie zegt dat het een correct woord is, en de Taalunie (de instantie achter het Groene Boekje) is bij Wikipedia de autoriteit. Als je twijfelt, kun je hen altijd om taaladvies vragen op taaladviesonzetaal.nl (heb ik ook al eens gedaan, zeker een aanrader, ik kreeg een aardig en uitgebreid antwoord). Maar je zegt ook: misschien moeten we bij de natuurwetenschappers aankloppen en niet de taalkundigen? Goed punt, maar wie vraag je dat in zo'n geval? Is het een idee om contact op te nemen met de afdeling Communicatie van de KNAW? Misschien kunnen zij ons vertellen wat voor begrippen zij hanteren in de academische wereld. Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 9 sep 2012 21:50 (CEST)

KNAW lijkt me te algemeen. Daar zijn alle wetenschappen vertegenwoordigd. Beter lijkt me de Nederlandse Natuurkundige Vereniging, of zijn astronomische tegenhanger (ik weet niet of die bestaat).

En wat de Taalunie betreft: Die kan hooguit vaststellen of een woord (in casu: maateenheid of meeteenheid) in taalkundig opzicht op de juiste wijze gevormd is. Of de term natuurwetenschappelijk juist is, is niet hun competentiegebied. Energie, vermogen, kracht en dergelijke zijn allemaal correcte Nederlandse woorden. Maar natuurwetenschappelijk mogen ze absoluut niet door elkaar worden gegooid (wat in kranten en tijdschriften maar al te vaak wel wordt gedaan). Ook kan een woord in verschillende vakgebieden een geheel verschillende betekenis heben; denk aan vermogen in de natuurkunde e.d., en in de ecomonie. Hoeveel respect ik ook heb voor de Taalunie, hen blindelings volgen kan in dergelijke specialistische gevallen riskant zijn.

» HHahn (overleg) 10 sep 2012 13:44 (CEST)

Waar gaat dit nou eigenlijk over?

Oorspronkelijk heeft Nederlandse Leeuw de vraag aangekaart over (o.a.) de bruikbaarheid van een categorie "Astronomische eenheid". Dar is van alles en nog wat over gezegd. De kern van het probleem is dat het woord "eenheid" hier voorkomt zowel in de naam van een concrete eenheid als in die van een categorie. Dat is verwarrend.

De eerste reactie kwam van Paul B, die erom bekend staat nogal eens recht voor de raap te reageren, maar inhoudelijk heel goed weet waar het over gaat (hij is gepromoveerd fysicus). Hij schreef op 3 sep 2012 01:40 (CEST): "De naam 'astronomische eenheid' lijkt me hoe dan ook te vermijden, ook voor de categorie, vanwege de verwarring die daardoor kan ontstaan. Wat 'taalkundig correcter' is, is daarbij van ondergeschikt belang." Ik ben het daar volledig mee eens.

Eigenlijk zouden we hier van astronomen moeten vernemen of deze eenheid in de praktijk wel zoveel gebruikt wordt. Ik meen vab niet, maar zeker weet ik het ook niet.

Verder is er veel gepraat over de vraag of een categorienaam echt altijd enkelvoud moet zijn. Het m.i. enige essentiële argument hiervoor zou moeten zijn dat voorkomen moet worden dat door een slordige gebruiker een meervoudsversie wordt aangemaakt terwijl er al een enkelvoudsversie is. Dat argument is volkomen terecht, maar het moet niet tot in het absurde verabsoluteerd worden. Er is, naar ik begreep, al een uitzondering voor "soorten" in de biologie. Maar ook het onderhavige geval van de astronomische eenheden lijkt mij een acceptabele uitzondering.

Als je kijkt naar de naamgeving van artikelen waarnaar vanuit een doorverwijspagina's wordt verwezen, dan zie je heel wat titels van het type Leeuw (dier) en Leeuw (sterrenbeeld). Daar is niets mis mee. Alleen staat het wat gek als je titels maakt als Categorie:Astronomische eenheid (categorie) en Astronomische eenheid (artikel) of zoiets. "Categorie" en "artikel" zijn hier encyclopedietermen, en geen termen uit het betreffende vakgebied. Dat de met "Categorie:Astronomische eenheid (categorie)" beoogde categorie verschillende eenheden gaat bevatten, is evident. Het lijkt mede daarom een goed voorbeeld van ene geval waar we een uitzondering kunnen maken en wél een meervoud in de categorienaam kunnen accepteren.

Het is toch te gek voor woorden dat we ons hier weet ik hoe lang in stellingen zitten in te graven voor zoiets simpels!

» HHahn (overleg) 10 sep 2012 14:21 (CEST)

Qua categoriën al dan niet in meervoud liep ik vandaag ook nog tegen deze discussie aan. Caseman 11 sep 2012 16:33 (CEST)

De grootste chemische concerns van de wereld

Dit even gewoon ter informatie. Dit zijn de 10 grootste chemische concerns van de wereld in 2011 (naar verkoopscijfers van chemische producten) volgens het portaal ChemistryViews:

1. BASF (Duitsland): 85.603 miljoen dollar
2. Dow Chemical (VS): 59.985 miljoen
3. Sinopec (China): 57.068 miljoen (dit is het vijfde of zesde grootste bedrijf van de wereld, verdient imo wel een artikel hier...)
4. ExxonMobil (VS): 41.942 miljoen
5. SABIC (Saudi-Arabië): 41.730 miljoen
6. Formosa Plastics (Taiwan): 37.612 miljoen
7. DuPont (VS): 34.763 miljoen
8. LyondellBasell Industries (Nederland): 32.214 miljoen
9. Mitsubishi Chemical (Japan): 29.687 miljoen
10. Total (Frankrijk): 27.134 miljoen.

Klever (overleg) 11 sep 2012 15:04 (CEST) You can either be part of the solution or part of the precipitate.

Interessant lijstje! Zeker gezien de rode links... En die Nederlandse gigant, daar had ik nog nooit van gehoord zelfs! Josq (overleg) 11 sep 2012 15:45 (CEST)

Inderdaad mooie lijst, hij zal wel regelmatig veranderen. Veel bedrijven (klanten dus) waar ik kom verkopen zichzelf sneller dan hun producten. Ook zijn er bedrijven voor wie chemie niet hun "core business" is, zoals ExxonMobil en Total. Valt me trouwens mee/tegen dat DSM, Shell en bijvoorbeeld Momentive er niet op staan. DSM heeft natuurlijk wel ooit zijn bulkchemie in Geleen aan Sabic overgedaan. Caseman 11 sep 2012 16:24 (CEST)

Transistorschakelingen

Menke attendeerde mij hier op een tweetal artikelen waarvan zij -- terecht! -- aan de kwaliteit twijfelde. Zelf heb ik Schottky-effect al opgelost. Maar met Gemeenschappelijke-collector versterker heb ik meer moeite.

Ik ben zelf fysicus en op elektronisch gebied helaas aanzienlijk minder bedreven. Ik zou het wel aandurven om een artikel als de:Transistorgrundschaltungen te vertalen, maar dat kost me wel even werk, wat waarschijnlijk op zijn vroegst over ca. een week lukt. Misschien zou iemand anders er eens naar kunnen kijken? Ik stel het volgende voor: Een nieuw artikel als vertaling (evt. iets korter) van de:Transistorgrundschaltungen (het Engelse equivalent, en:Bipolar transistor biasing, lijkt me nodeloos theoretisch, met veel te veel formules); vervolgens Emitterschakeling, Collecgtorschakeling en Basisschakeling als redirects naar de betreffende paragrafen in het nieuwe artikel. Volgens mij is "gemeenschappelijke-collectorschakeling" trouwens een anglicsme.

Wat zou een goed titel voor dat nieuwe artikel zijn? "Grundschaltungen" zou letterlijk "Basisschakelingen" moeten betekenen, maar dat is verwarrend vanwege de dubbele betekenis van "basis". Wellicht "Types transistorschakelingen"? Of anders "Transistorschakelingen, basistypes"? Die toevoeging "basistypes" moet voorkomen dat allerlei fanatieke hobbyistjes van alles en nog wat gaan toevoegen, waardoor het een rotzooitje wordt.

» HHahn (overleg) 18 okt 2012 15:51 (CEST)

Wat ik hier onder "Gemeenschappelijke collectorschakeling/versterker" lees noemden we vroeger tijdens mijn opleiding (HTS elektro) gewoon "Emittervolger". De titel is waarschijnlijk inderdaad een letterlijke vertaling van het Engelse "Common Collector circuit".

Ik heb op de HTS echter niet de specialisatie elektronica gevolgd en de kennis is ofwel weggezakt en zeker niet actueel. Caseman 18 okt 2012 18:44 (CEST)

U bevestigt mijn vermoeden omtrent dat anglicisme. Ook heb ik de indruk dat er tegenwoordig veel meer met Engelse termen wordt gesmeten dan vroeger, en lang niet altijd voor "nieuwe" begrippen. De term emittervolger ken ik ook (ik ben in 1975 afgestudeerd, in de natuurkunde). "Common-collector" klinkt voor mij alsof de collector zowel in- als uitgang is. In de Duitse WP werd er echter een andere verklaring voor gegeven: de elektrode die op een vaste spanning is ingesteld. Ik vind dat laatste een vreemde definitie, maar ik ben dan ook geen elektronicus.

Intussen zoek ik nog wel een goede Nederlandse titel voor een algemeen artikel, zoals de:Transistorgrundschaltungen. Probleem is dat een voor de hand liggende vertaling "Basis-transistorschakelingen" of zo zou zijn, maar "basis" zou hier dan een andere betekenis (Engels: basic) hebben dan de "basis" als element van een transistor (Engels: base).

Suggesties voor een goede titel zijn welkom.

» HHahn (overleg) 19 okt 2012 12:44 (CEST)

Is Elementaire transistorschakelingen misschien iets? Caseman 21 okt 2012 12:45 (CEST)

Aan zoiets zat ik ook te denken. Probleem is alleen dat het begint met een niet-karakteristiek bijvoeglijk naamwoord. Stel dat iemand zo'n artikel gelezen heeft en het later nog eens wil opzoeken. Was het nou primaire, fundamentele, elementaire, etc. transistorschakelingen? Al deze termen lijken verdedigbaar. Er zou dus in elk geval een redirect Trnasistorschakelingen, elementaire bij moeten. Als dat geen bezwaar is, zou uw voorstel zeker kunnen. » HHahn (overleg) 23 okt 2012 11:57 (CEST)

Iemand verstand van scheepsbouw?

Een tijdje geleden heb ik het artikel Verhoudingen scheepsdimensies van een wiu-sjabloon voorzien en op de beoordelingslijst gezet. Wat er op die pagina staat is wel zinvol, maar in deze vorm ongeschikt voor Wikipedia. Ik heb zitten nadenken waar deze kennis wel zou kunnen passen, maar ik weet het niet zo goed. Ik heb gedacht aan een nieuw te maken artikel Scheepsontwerp, en op de beoordelingslijst werd geopperd het op een of andere manier bij Blokcoëfficiënt te voegen.

Is er iemand die hier wat kaas van gegeten heeft, en die er wat moois van kan kneden? Erik Wannee (overleg) 24 dec 2012 14:20 (CET)

Dit zou moeten vallen onder scheepsbouwkunde, maar niet in deze vorm. BoH (overleg) 24 dec 2012 14:37 (CET)

Hoe figuren toevoegen van de molekuul-structuur?

De Nederlandse wikipedia-pagina's voor (chemische) stoffen bevat veelal maar één afbeelding van het molekuul. De engelstalige site heeft dan vaak meerdere molekuul afbeeldingsvormen. B.v.: Nederlands: azijnzuur met de afbeelding "Structuurformule" en
Engels: acetic acid met de afbeeldingen 1. Skeletal formula, 2. Skeletal formula with hydrogens added, 3. Ball and stick model en 4. Spacefill model.

Het toevoegen van de engelse figuren aan de nederlandse pagina lukt mij niet omdat er sprake is van sjablonen.

Mijn vragen zijn: Met wie moet ik contact opnemen om te overleggen, zowel inhoudelijk als wat betreft de paginastructuur? (per pagina/chemische stof) Is er voor een hele categorie (chemische stoffen)een moderator en hoe vind je die? FrankPas (overleg) 31 dec 2012 13:57 (CET)

Dag FrankPas, ik fungeer hier een beetje als ambassadeur van de chemische artikelen op Wikipedia en dus kan je je gerust tot mij wenden! Mijn overlegpagina vindt u hier. Vriendelijke groet, C (o) 31 dec 2012 14:07 (CET)