Overzicht beheerpagina's
  Etalage-navigatie


In de etalage staat een selectie van artikelen die gebruikers van Wikipedia bijzonder waarderen en die aan bepaalde standaarden voldoen. Deze artikelen zijn erg uitgebreid en vaak zijn ze geëvalueerd in de review. De artikelen in de etalage zijn beoordeeld als informatief, objectief en inhoudelijk correct, en ze bevatten indien mogelijk de meest recente gegevens. Er staan op dit moment 372 artikelen in de etalage, op een totaal van 2.153.799 artikelen op Wikipedia. Dat betekent dat één op 5.789 artikelen in deze lijst staat. Zie voor meer statistieken de statistiekenpagina.

Voor wie zelf een Etalage-artikel wil proberen te schrijven, kan het nuttig zijn om De Zes Stappen te volgen. Voor het verbeteren van je artikel is het raadzaam de tips voor het schrijven van een goed artikel te lezen en te kijken of het artikel voldoet aan de criteria voor een etalageartikel. Op deze pagina kunnen artikelen worden aangemeld voor opname in of verwijdering uit de Etalage en wordt over deze artikelen gestemd.

MAR
19

Nieuwe artikelen in de Etalage

De ontstaansgeschiedenis van het Wilhelminakanaal beschrijft hoe de waterwegen Wilhelminakanaal en Markkanaal tot stand zijn gekomen. Een belangrijke rol in dat proces speelde Tilburg, dat op het Nederlandse en buitenlandse scheepvaartnet aangesloten wilde worden om daarmee de lokale economie te stimuleren.

In de eerste helft van de negentiende eeuw steunden opeenvolgende Nederlandse koningen het Tilburgse streven, echter zonder resultaat. In het midden van die eeuw ontplooiden meerdere particulieren het initiatief om een kanaal naar Tilburg te realiseren, maar ook zij bleven zonder resultaat.

Na 1870 nam de provincie Noord-Brabant het initiatief over. Technische en financiële problemen zaten succes in de weg. Daarnaast konden Rijk en provincie het jarenlang niet eens worden over de vraag wie verantwoordelijk was voor de aanleg en het onderhoud. Het duurde tot 1905 voordat de Wet op het Wilhelminakanaal afgekondigd werd.

In 1910 begon de aanleg van het kanaal, vaak vertraagd ten gevolge van de Eerste Wereldoorlog. Eerst werd het gedeelte van de Amer en de Mark naar Tilburg aangelegd. Die stad werd in 1919 bereikt, wat feestelijk werd gevierd. Aan het tweede traject, van de Zuid-Willemsvaart naar Tilburg, werd begonnen in 1917. De openstelling van het kanaal vond plaats in 1923.

Artikel lezen
31 december 2023

Rolspinnen (Solifugae), ook wel bastaardspinnen genoemd, vormen een orde van geleedpotige dieren die behoren tot de spinachtigen (Arachnida). Ze staan bekend als felle jagers die het voornamelijk voorzien hebben op insecten en andere ongewervelden, maar ook kleine gewervelde dieren worden gegeten. Rolspinnen gebruiken hun kaken om prooien te grijpen en te doden.

Rolspinnen zijn geen echte spinnen, hoewel ze erop lijken. Rolspinnen worden enkele millimeters tot maximaal zeven cm lang, exclusief de poten. Ze hebben altijd vier paar poten, maar lijken vijf paar poten te bezitten. Het voorste paar gelede aanhangsels bestaat uit sterk verlengde, pootachtige monddelen. Alle soorten hebben formidabele kaken (cheliceren) die duidelijk opvallen. Rolspinnen worden gekenmerkt door een dichte en relatief lange lichaamsbeharing. De meeste soorten hebben een geelbruine tot bruine lichaamskleur.

Rolspinnen hebben een gespecialiseerd ademhalingsapparaat waardoor ze over relatief veel zuurstof beschikken. Ze hebben hierdoor in vergelijking met andere ongewervelden een veel snellere stofwisseling. Rolspinnen zijn als gevolg hiervan zeer actieve jagers die bekend staan als vraatzuchtig. Vooral de grotere vrouwtjes zijn bijterig en agressief. Ze zijn niet giftig, maar de grotere soorten kunnen met hun cheliceren pijnlijk bijten en de hierdoor ontstane verwondingen kunnen gemakkelijk infecteren. Ze kunnen ook zeer snel rennen en worden vaak aangezien voor een pluisje dat door de wind wordt weggeblazen. Dit alles heeft geleid tot vele sagen en mythen over de dodelijkheid of gevaarlijkheid van rolspinnen.

Artikel lezen
26 december 2023

Susanne Heynemann, na haar tweede huwelijk ook bekend als Susanne Gruber-Heynemann, (Zehlendorf, 19 juni 1913Haren, 15 februari 2009) was een Nederlands typografe en grafisch vormgeefster van Duitse afkomst. Ze werd onder meer bekend door boekomslagen die ze bij uitgeverij Querido ontwierp voor onder anderen Dola de Jong en Hella Haasse. Later werd ze verantwoordelijk voor de verzorging van schoolboeken van uitgeverij Wolters (later Wolters-Noordhoff). Heynemann wordt gezien als een van de veelzijdigste en productiefste typografen van Nederland.

Heynemann werd geboren op 19 juni 1913 in het Berlijnse district Zehlendorf. Ze was de dochter van Selmar Heynemann en Margarethe Johanna Kellerman. Haar vader was joods en haar moeder was luthers. Heynemann had twee broers. Heynemann overleed op 15 februari 2009 op 95-jarige leeftijd in haar woonplaats Haren. In de laatste periode van haar leven woonde ze in zorgcentrum Huize Westerholm. In haar rouwadvertentie is haar motto “Er is geen einde aan het maken van veel boeken” te lezen. Haar archief, ontsloten door het Wim Crouwel Instituut, is ondergebracht in het 'Huis van het boek' in Den Haag. De drukpers van Heynemann werd na haar overlijden overgebracht naar het Grafisch Museum in Groningen.

Artikel lezen
8 juli 2023

De Scharnhorst was een Duits slagschip van de Kriegsmarine en naamschip van de Scharnhorstklasse. Het schip was genoemd naar het vlaggenschip van admiraal Maximilian von Spee en indirect naar de Pruisische generaal Gerhard von Scharnhorst. De Scharnhorst werd op 7 januari 1939 in dienst genomen.

De Scharnhorst opereerde vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog tot in februari 1942 samen met haar zusterschip Gneisenau. Ze kregen hun vuurdoop tijdens een aanval in november 1939 op de Britse 'Northern patrol', waarbij ze een hulpkruiser vernietigden. Tijdens de Noorse invasie in april 1940 konden ze de landingen in Narvik en Trondheim dekken door de Britse slagkruiser Renown weg te lokken van de Noorse kust. Op het einde van de Noorse campagne boekten beide schepen een groot succes door bij een uitval het Britse vliegkampschip Glorious tot zinken te brengen.

Via de gedurfde Operatie Cerberus keerden alle Duitse schepen te Brest via het Kanaal terug naar Duitsland, met de bedoeling om de Duitse vloot in Noorwegen te gaan versterken. De Scharnhorst liep tijdens die operatie op twee zeemijnen en was tot december 1942 in reparatie. Begin 1943 werd de Scharnhorst naar Noorwegen verlegd uit voorzorg tegen een eventuele geallieerde invasie aldaar, en om tegen de arctische konvooien te opereren. Op 26 december 1943 ging de Scharnhorst ten onder in de Zeeslag bij de Noordkaap, in het laatste grote gevecht tussen slagschepen in Europa.

Artikel lezen
2 juli 2023
Oglala Lakota County (→ naar het artikel)
Oglala Lakota County (→ naar het artikel)

Natuur en landschap: Kilimanjaro (berg) - Mount Pinatubo - Yosemite National Park

Landen en deelstaten: Californië - Filipijnen - Sao Tomé en Principe

Steden en gemeenten: Alpine County - Barcelona (Spanje) - Den Helder - Eindhoven - Gouda - Haarlem - New York (stad) - Oglala Lakota County - Philadelphia (Pennsylvania) - Praag - Tongeren (stad) - Veldhoven - Zonhoven

Verkeer en vervoer: Amsterdamse tram - Beurtvaart - Maasboulevard (Maastricht) - Metro van Berlijn - Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen - Willemsplein (Arnhem)

Kikkers (→ naar het artikel)
Kikkers (→ naar het artikel)

Algemeen: Celkern - Evolutie (biologie) - Genetica - Geschiedenis van de evolutietheorie - Virus (biologie) - Immuunsysteem

Planten: Krappa - Nepenthes - Suikerbiet

Schimmels: Ascomyceten

Ongewervelden: Beerdiertjes - Bidsprinkhanen - Bloemdieren - Bochelcicaden - Coloradokever - Dagpauwoog - Doodshoofdvlinder - Fluweelwormen - Gaasvliegen - Geelgerande watertor - Gehakkelde aurelia - Grote spinnende watertor - Hommels - Kameelhalsvliegen - Meikever - Mierenleeuwen - Monarchvlinder - Oeverloopkevers - Oorwormen - Rechtvleugeligen - Rolspinnen - Schietmotten - Spinnen (dieren) - Spinnendoders - Steenvliegen - Teken (dieren) - Trekvlinder - Vliegend hert - Vlinders - Wandelende takken - Zeekomkommers - Zeekomma's - Zeesterren - Zijdevlinder

Amfibieën: Boomkikker - Kikkers - Olm (salamander) - Ribbensalamander - Vuursalamander

Reptielen: Adder - Brughagedissen - Citipati - Gekko's - Hagedissen - Hazelworm - Ichthyosauria - Kameleons - Karetschildpad - Komodovaraan - Kortstaartkameleons - Krokodilachtigen - Lederschildpad - Plesiosauria - Pterosauriërs - Ringnekslang - Ringslangplatstaart - Schildpadden - Sierschildpad - Slangen - Soepschildpad - Tchoiria - Turfanosuchus - Tyrannosaurus

Vogels: Boerenzwaluw - Dodo - IJsvogel - Kelenken - Roodkopgier - Zwarte specht

Zoogdieren: Apomys gracilirostris - Bultrug - Haas (dier) - Hipposideros diadema - Reuzenotter - Rhynchocyon udzungwensis - Springspitsmuizen - Vari - Vogelbekdier - Zeekoeien - Zoogdieren

Belgische Revolutie (→ naar het artikel)
Belgische Revolutie (→ naar het artikel)

Geschiedenis naar plaats: Geschiedenis van Georgië - Geschiedenis van Gouda - Geschiedenis van Lieshout - Geschiedenis van Tegelen - Geschiedenis van Woerden

Prehistorie: Broch - Ötzi

Oudheid: Ahmose I - Etrusken - Indusbeschaving

Klassieke oudheid: Aspasia - Augustus (keizer) - Caligula - Carthago - Constantijn de Grote - Filistijnen - Gupta's - Julia Agrippina minor - Kanaal van Corbulo - Livia Drusilla II - Krijgsolifant - Legio X Fretensis - Romeins legionair - Marcus Vipsanius Agrippa - Lucius Vitellius (gouverneur van Syria)

Middeleeuwen: Æthelflæd - Byzantijnse Rijk - Eleonora van Aquitanië - Italiaanse renaissance - Marco Polo - Mongoolse Rijk - Pape Jan - Hertogdom Saksen (1485-1547) - Timoer Lenk - Vikingschip - Vroege middeleeuwen

Franz Junghuhn (→ naar het artikel)
Franz Junghuhn (→ naar het artikel)

Vroegmoderne tijd: Admiraliteit van Friesland - Beleg van Breda (1624-1625) - Beleg van Deventer (1578) - Beleg van Groenlo (1627) - Beleg van Leiden (1573-1574) - Beleg van 's-Hertogenbosch (1629) - Beleg van Oostende - Hiëronymus van Beverningh - Christoffel Columbus - Gouden Eeuw (Nederland) - Grootvorstendom Litouwen - Habsburgse monarchie - Frederik de Houtman - Nieuw-Amsterdam (Nieuw-Nederland) - Frederik Hendrik van Oranje - Lodewijk XIV van Frankrijk - Maurits van Oranje - Pruisen - Madame Roland - Michiel de Ruyter - Slag bij Nieuwpoort - Tachtigjarige Oorlog - Tien jaren (Tachtigjarige Oorlog)

Moderne tijd: Beleg van Delfzijl (1813-1814) - Belgische Revolutie - Lodewijk Napoleon - Californische goldrush - Maria Aletta Hulshoff - James Lick - Neutraal Moresnet - Orde van de Unie - Ranavalona I van Madagaskar - Gustave Rolin-Jaequemyns - Zuid-Afrikaansche Republiek

1900-heden: Agfacommando - Aliyah Bet - De Draad - Duitse aanval op Nederland in 1940 - Kilroy was here - Moskouse Processen - Operatie Overlord - Huda Sha'arawi - Scharnhorst - Slag om de Ardennen - Titanic (schip, 1912)

Ojibweg (→ naar het artikel)
Ojibweg (→ naar het artikel)

Demografie: Hongaarse minderheid in Roemenië - Malagassiërs - Ojibweg

Economie: Édouard Empain - Kredietcrisis - Patagonia (bedrijf) - Sterkte-zwakteanalyse

Eten en drinken: Lambiek (bier)

Kleding: Beha - Marinière

Bonsai (→ naar het artikel)
Bonsai (→ naar het artikel)

Onderwijs: Jan Ligthart - Latijnse School (Deventer)

Politiek: Sergej Kirov - Joseph Luns - James Madison - Manuel Quezon - Russisch-Oekraïens gasconflict 2006 - Verenigde Naties - Vlag van Australië

Recht: Adoptie - Capitulatie (handelsverdrag) - Smaad (Nederland)

Vrije tijd: Bonsai - Breien (textiel)

Dom van Utrecht (→ naar het artikel)
Dom van Utrecht (→ naar het artikel)

Architectuur: Chicago Board of Trade Building - Dom van Utrecht - Hilton Chicago - Kruisherenklooster (Maastricht) - One World Trade Center - Slot Loevestein - Jan Wils (architect)

Beeldende kunst: Karel Appel - Cappella degli Scrovegni - Chinese schilderkunst - Theo van Doesburg - Susanne Heynemann - Impressionisme - Hubert Minnebo - Henry Moore - Nederlandse schilderkunst in de Gouden Eeuw - Giovanni Battista Piranesi - Rhinocerus - Romantiek (schilderkunst) - Nikè van Samothrake - Gustaaf Sorel

Computerspellen: New Super Mario Bros. - The Legend of Zelda: Ocarina of Time

Literatuur: Adam in ballingschap - Amerikaanse literatuur - Simon CarmiggeltGeoffrey Chaucer - Decamerone - Ellesmere Chaucer-manuscript - Gothic novel - Ernest Hemingway - Franz Kafka - Hubert Lampo - Les Très Riches Heures du duc de Berry - Lucifer (toneelstuk) - Madame de Staël - Stendhal - Surinaamse literatuur - The Canterbury Tales - Hendrik IV (toneelstuk) - The Prelude - Voynichmanuscript

Karel Appel (→ naar het artikel)
Karel Appel (→ naar het artikel)

Film: Bette Davis - Film noir - De krab met de gulden scharen (film) - Mary Pickford - Mr. Smith Goes to Washington - Peter Lorre - Star Trek

Fotografie: Straatfotografie

Muziek: Beiaard - Jazz in België - Muziek in de oudheid - Weihnachtsoratorium - The Resistance Tour - Jacques Brel - The Cats - Crosby, Stills & Nash (& Young) - John Entwistle - Linkin Park - Neutral Milk Hotel - Rage Against the Machine - Pete Townshend - The Who - Stevie Wonder

Mythologie: Mythologie - Hippogrief

Taal en schrift: Interslavisch - Nederlands in Zuid-Afrika - Verfransing van Brussel - Verwantschap tussen Afrikaans en Nederlands

Perkwunos (→ naar het artikel)
Perkwunos (→ naar het artikel)

Esoterie: Alchemie - Corpus Hermeticum - Loge L'Union Provinciale - Nicolas Flamel - Westerse astrologie - Westerse esoterie

Filosofie: Henry David Thoreau - Heraclitus - Pherecydes van Syros - Timaeus (Plato) - Bernard Williams (filosoof)Presocratische filosofie

Religie: Bernardus Alfrink - Aphrodite - Dalai lama - Heiligdom van de Grote Goden van Samothrake - Heiligdomsvaart van Maastricht - Jaime Sin - Lijkwade van Turijn - Meher Baba - Paus Benedictus XV - Paus Johannes Paulus I - Paus Julius II - Paus Pius IX - Paus Pius XI - Perkwunos - Pranayama - Romeinse religie - Zonnegroet

Johan Cruijff (→ naar het artikel)
Johan Cruijff (→ naar het artikel)

Sporten: Formule 1 - Voetbal in Latijns-Amerika

Sporters: Johan Cruijff - Josep Guardiola - Bok de Korver - Carl Lewis - Win Remmerswaal - Alfredo Di Stéfano

Sportevenementen: Olympische Zomerspelen 1896

Sportteams: Fenerbahçe SK - PSV (voetbalclub)

Mars (planeet) (→ naar het artikel)
Mars (planeet) (→ naar het artikel)

Aardwetenschappen: Aardmagnetisch veld - Atlantisch orkaanseizoen 1911 - Eoceen - Geschiedenis van de Aarde - Krijt-Paleogeengrens - Nulmeridiaan - Ouderdom van de Aarde - Platentektoniek - Opwarming van de Aarde - Sedimentair gesteente - Zand

Astronomie: Aarde (planeet) - Mars (planeet) - Oud-Griekse astronomie - Titan (maan)

Oceanografie: Geschiedenis van de getijdentheorie - Getijde (waterbeweging)

Niels Stensen (→ naar het artikel)
Niels Stensen (→ naar het artikel)

Scheikunde en biochemie: Heterocyclische verbinding - Lithiumaluminiumhydride - Natuurproduct (scheikunde) - Nicotinamide-adenine-dinucleotide - Salpeterzuur - Tyrosine - Zwavelzuur

Techniek: Dynamisch positioneringssysteem - Enigma (codeermachine) - F-16 Fighting Falcon - Ferrari F50 - Geschiedenis van de olietanker - Iowaklasse - Ontstaansgeschiedenis van het Wilhelminakanaal - Lou Ottens - Qanat - Rioolwaterzuiveringsinstallatie - George Washington (uitvinder)

Wiskunde en informatica: Geschiedenis van de wiskunde - Prolog - Tweeplaatsige relatie

Wetenschappers: Christiaan Huygens - Franz Junghuhn - Hendrik Lorentz - Lise Meitner - Robert Oppenheimer