Wikipedia

Kogelslingeren

atletiekdiscipline

Kogelslingeren of hamerslingeren is een onderdeel binnen de atletiek waarbij een kogel, die bevestigd is aan een staalkabel met een handvat, zo ver mogelijk moet worden weggeslingerd. De naam hamerslingeren is afgeleid van oudere wedstrijden waar werkelijk een hamer geworpen werd. Dergelijke wedstrijden bestaan nog altijd in de Schotse Highland Games, waar men een stalen of loden gewicht gebruikt aan het eind van een stok. Verwant aan het kogelslingeren is het gewichtwerpen, waar het werptuig een zwaardere kogel is aan een korte ketting (zie foto).

Kogelslingeren
kogelslingeraar
Algemene gegevens
Organisatie Vlag van België België: KBAB
Vlag van Nederland Nederland: Atletiekunie
Vlag van Suriname Suriname: SAB
Mondiaal: IAAF
Start Oudheid
Type Ind. sport
Categorie Krachtsport
Locatie Atletiekbaan
Olympisch 1900
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen BK / NK / EK / WK / OS
Hammer Throw Challenge
Kampioenen
Belgisch kampioen
 61,41 Rémi Malengreaux
66,11 Vanessa Sterckendries
Nederlands kampioen
 72,37 Denzel Comenentia
59,90 Audrey Jacobs
Wereldkampioen
 81,25 Ethan Katzberg
77,22 Camryn Rogers
Olympisch kampioen
 82,52 Wojciech Nowicki
78,48 Anita Włodarczyk
Records
Belgisch record 71,76 Marnix Verhegghe
67,78 Vanessa Sterckendries
Nederlands record 78,01 Denzel Comenentia
65,79 Debby van der Schilt
Europees record 86,74 Joeri Sedych
82,29 Anita Włodarczyk
Wereldrecord 86,74 Joeri Sedych
82,98 Anita Włodarczyk
Verwante sporten
Verwante sporten Discuswerpen
Kogelstoten
Meerkamp
Speerwerpen
Laatst bijgewerkt op: 4 december 2023
Portaal  Portaalicoon   Sport
Atletiek
Schotse kogelslingeraars op een illustratie van Frank Stocktons boek Round-about Rambles in Lands of Fact and Fancy.

Kogelslingeren voor mannen is een olympische sport sinds 1900. Voor vrouwen voerde de IAAF de competitie pas in in 1995, en het stond voor het eerst op het programma bij de Olympische Zomerspelen van 2000 van Sydney.

Het huidige wereldrecord voor mannen werd gevestigd door Joeri Sedych, die 86,74 m wierp op de Europese atletiekkampioenschappen in Stuttgart in 1986. Het huidige wereldrecord voor vrouwen werd gevestigd door Anita Włodarczyk op 28 augustus 2016 in Warschau. Ze wierp 82,98 m, twee weken nadat ze op de Olympische Spelen 82,29 m had geworpen.

Regels bewerken

Zoals bij andere werpsporten gaat de competitie over wie de kogel het verst kan werpen. De kogel bij de mannen is 7,26 kilogram zwaar (16 Engelse ponden), bij de vrouwen 4 kilogram. De werpring meet 2,135m (7 voet) in diameter, gelijk aan de ring bij het kogelstoten, maar kleiner dan de ring bij het discuswerpen. De afstand van de worp hangt af van een aantal factoren: de snelheid van de slingerkogel bij het loslaten, de verticale hoek waaronder geworpen wordt en uiteraard de juiste richting. De kogel dient binnen een bepaald gebied (de werpsector) terechtkomen. Valt de kogel daarbuiten, of stapt de atleet voordat de kogel is geland uit de afwerpring (bijvoorbeeld door het verlies van het evenwicht), dan wordt de worp ongeldig verklaard. De atleet moet de ring aan de achterzijde verlaten.

De snelheid van de kogel is enorm. Bij de afworp bedraagt de snelheid bij de wereldtop van de vrouwen zo'n 97 km/uur en bij de mannen zelfs 104 km/uur. Een dergelijk projectiel is dodelijk en in de loop van de tijd zijn de veiligheidsvoorschriften daarom steeds strenger geworden. De sector waarbinnen de kogel dient te landen is smaller gemaakt en bedraagt nu 34,92°, maar vooral van belang is de werpkooi die om de afwerpring aangebracht moet zijn. De wand van de kooi bestaat uit een net van stevig touw en in de opening van de kooi zitten aan weerszijden deuren. Bij rechtshandige werpers staat de linkerdeur dicht, bij linkshandigen de rechter. De opening is 6 meter breed (met de deur dicht 4m) en moet zich tegenwoordig 7 meter vóór het centrum van de werpring bevinden (was tot 2004 4,20m; veel kooien zullen nog aangepast moeten worden). De deuren van de kooi moeten 10 meter hoog zijn (was: 7m). Dit alles maakt dat de kogel bijna niet meer buiten de sector kan landen, maar heeft ook als gevolg dat het handvat bij een in de goede richting geworpen kogel soms toch het net raakt, wat een mindere werpafstand zal opleveren. De werp(st)ers reageren hier flegmatisch op, veiligheid moet bovenaan staan.

Techniek bewerken

 
Hamerslingeren op de Highland Games in Schotland (2007).
 
Een kogel, gebruikt voor het gewichtwerpen.

De grootste afstanden worden bereikt door de kogel meerdere keren rond het hoofd te draaien, en daarna zelf snel met de kogel mee te draaien vooraleer deze los te laten vooraan in de werpcirkel. Veel topwerp(st)ers maken vier draaien in de ring, drie draaien komt echter ook voor. Een enkeling maakt vijf draaien, maar het wereldrecord bij de mannen is geworpen na drie draaien. Het toevoegen van een extra draai betekent dat de kogel meer versneld zal kunnen worden, maar betekent ook dat de kans op balansverstoring nog groter wordt. Voor de meesten ligt het optimum daarom bij drie of vier draaien, een draai meer leidt niet tot betere prestaties. Balans is nu eenmaal enorm belangrijk en maakt trouwens dat kogelslingeren minder zwaar is dan de leek zou denken. Misschien is het ook moeilijker dan het in eerste instantie lijkt, het nummer vereist een zeer lange leerperiode.

Historie bewerken

Kogelslingeren is uitgevonden door de oude Grieken in ongeveer 1200 voor Christus.[bron?] Het begon, zoals de legende vertelt, allemaal met Punius die kwaad was op zijn vader. Hij mocht niet meedoen met de atletiekwedstrijd, omdat zijn vader vond dat hij te jong was. Hij was toen zo kwaad, dat hij zijn vaders favoriete bal aan een touw bond en begon te slingeren. Toen hij het touw losliet vloog de bal een heel eind weg. De godin Athene die de worp had gezien, ging naar Punius toe en gaf hem een tip. Ze zei dat hij dit moest laten zien aan Kroton, de baas van het atletiekstadion in Olympia. Punius deed dat en Kroton zag er een nieuwe sport in.

Top 10 atleten bewerken

Mannen bewerken

Rang Afstand (meter) Atleet Nationaliteit Plaats Datum
1 86,74 Joeri Sedych   Sovjet-Unie Stuttgart 30 augustus 1986
2 86,04 Sergej Litvinov   Sovjet-Unie Dresden 3 juli 1986
3 84,90 Vadzim Dzevjatowski   Wit-Rusland Minsk 21 juli 2005
4 84,86 Koji Murofushi   Japan Praag 29 juni 2003
5 84,62 Igor Astapkovich   Wit-Rusland Sevilla 6 juni 1992
6 84,51 Ivan Tsichan   Wit-Rusland Grodno 9 juli 2008
7 84,48 Igor Nikulin   Sovjet-Unie Lausanne 24 juli 1990
8 84,40 Jüri Tamm   Sovjet-Unie Banská Bystrica 9 september 1984
9 84,19 Adrián Annus   Hongarije Szombathely 10 augustus 2003
10 83,93 Paweł Fajdek   Polen Szczecin 9 augustus 2015

Bijgewerkt: 10 september 2022

Vrouwen bewerken

Rang Afstand (meter) Atleet Nationaliteit Plaats Datum
1 82,98 Anita Włodarczyk   Polen Warschau 28 augustus 2016
2 80,31 DeAnna Price   Verenigde Staten Eugene 26 juni 2021
3 80,17 Brooke Andersen   Verenigde Staten Tucson 20 mei 2023
4 79,42 Betty Heidler   Duitsland Halle 21 mei 2011
5 78,62 Camryn Rogers   Canada Los Angeles 26 mei 2023
6 78,51 Tatjana Lysenko   Rusland Tsjeboksary 5 juli 2012
7 78,00 Janee' Kassanavoid   Verenigde Staten Tucson 21 mei 2022
8 77,78 Gwen Berry   Verenigde Staten Chorzów 8 juni 2018
9 77,68 Wang Zheng   China Chengdu 29 maart 2014
10 77,33 Zhang Wenxiu   China Incheon 28 september 2014

Bijgewerkt: 4 december 2023

Continentale records bewerken

Continent Geslacht Prestatie Atleet Land Datum Plaats
Afrika M 81,27 Mostafa Elgamel   EGY 21 maart 2014 Caïro
V 75,49 Annette Echikunwoke   NGR 22 mei 2021 Tucson
Noord- en
Midden-Amerika 		M 82,71 Rudy Winkler   USA 20 juni 2021 Eugene
V 80,31 DeAnna Price   USA 26 juni 2021 Eugene
Zuid-Amerika M 78,63 Wagner Domingos   BRA 19 juni 2016 Celje
V 73,74 Jennifer Dahlgren   ARG 10 april 2010 Buenos Aires
Azië M 84,86 Koji Murofushi   JPN 29 juni 2003 Praag
V 77,68 Wang Zheng   CHN 29 maart 2014 Chengdu
Europa M 86,74 (WR) Joeri Sedych   URS 30 augustus 1986 Stuttgart
V 82,98 (WR) Anita Włodarczyk   POL 28 augustus 2016 Warschau
Oceanië M 79,29 Stuart Rendell   AUS 6 juli 2002 Varazdin
V 74,61 Lauren Bruce   NZL 20 mei 2021 Tucson

Bijgewerkt: 13 september 2022

Wereldrecordontwikkeling bewerken

Mannen bewerken

Afstand Naam Nat. Datum Plaats
86,74 m Joeri Sedych   URS 30 augustus 1986 Stuttgart
86,66 m Joeri Sedych   URS 22 juni 1986 Tallinn
86,34 m Joeri Sedych   URS 3 juli 1984 Cork
84,14 m Sergej Litvinov   URS 21 juni 1983 Moskou
83,98 m Sergej Litvinov   URS 4 juni 1982 Moskou
81,80 m Joeri Sedych   URS 31 juli 1980 Moskou
81,66 m Sergej Litvinov   URS 24 mei 1980 Sotsji
80,64 m Joeri Sedych   URS 16 mei 1980 Leselidze
80,46 m Jüri Tamm   URS 16 mei 1980 Leselidze
80,38 m Joeri Sedych   URS 16 mei 1980 Leselidze
80,32 m Karl-Hans Riehm   FRG 6 augustus 1978 Heidenheim
80,14 m Boris Zajtsjoek   URS 9 juli 1978 Moskou
79,30 m Walter Schmidt   FRG 14 augustus 1975 Frankfurt am Main
78,50 m Karl-Hans Riehm   FRG 19 mei 1975 Rehlingen
77,76 m Karl-Hans Riehm   FRG 19 mei 1975 Rehlingen
76,70 m Karl-Hans Riehm   FRG 19 mei 1975 Rehlingen
76,66 m Aleksej Spiridonov   URS 11 september 1974 München
76,60 m Reinhard Theimer   GDR 4 juli 1974 Leipzig
76,40 m Walter Schmidt   FRG 4 september 1971 Lahr
75,48 m Anatoli Bondartsjoek   URS 13 oktober 1969 Rowno
74,68 m Anatoli Bondartsjoek   URS 20 september 1969 Athene
74,52 m Romuald Klim   URS 15 juni 1969 Boedapest
73,76 m Gyula Zsivótzky   HUN 14 september 1968 Boedapest
73,74 m Gyula Zsivótzky   HUN 4 september 1965 Debrecen
71,26 m Harold Connolly   USA 29 mei 1965 Walnut
71,06 m Harold Connolly   USA 21 juli 1965 Ceres
70,67 m Harold Connolly   USA 12 augustus 1962 Palo Alto
70,33 m Harold Connolly   USA 12 augustus 1960 Walnut
68,68 m Harold Connolly   USA 20 juni 1958 Bakersfield
68,54 m Harold Connolly   USA 2 november 1956 Los Angeles
67,32 m Michail Krivonosov   URS 22 oktober 1956 Tasjkent
66,85 m Michail Krivonosov   URS 22 oktober 1956 Tasjkent
66,71 m Harold Connolly   USA 3 oktober 1956 Boston
66,38 m Michail Krivonosov   URS 8 juli 1956 Minsk
65,95 m Clifford Blair   USA 5 juli 1956 Needham
65,85 m Michail Krivonosov   URS 25 april 1956 Naltsjik
64,52 m Michail Krivonosov   URS 19 september 1955 Belgrado
64,33 m Michail Krivonosov   URS 4 augustus 1955 Warschau
64,05 m Stanislav Njenasjev   URS 12 december 1954 Bakoe
63,34 m Michail Krivonosov   URS 29 augustus 1954 Bern
62,36 m Sverre Strandli   NOR 5 september 1953 Oslo
61,25 m Sverre Strandli   NOR 14 september 1952 Oslo
60,34 m József Csermák   HUN 14 juli 1952 Helsinki
59,88 m Imre Németh   HUN 19 mei 1950 Boedapest
59,57 m Imre Németh   HUN 4 september 1949 Katowice
59,02 m Imre Németh   HUN 14 juli 1948 Tata
59,00 m Erwin Blask   GER 27 augustus 1938 Stockholm
58,24 m Karl Hein   GER 21 augustus 1938 Osnabrück
58,13 m Erwin Blask   GER 7 augustus 1938 Berlijn
57,77 m Patrick Ryan   USA 17 augustus 1913 New York

Vrouwen bewerken

* : Wereldrecord dat niet door de IAAF is erkend.

Afstand Naam Nat. Datum Plaats
82,98 m Anita Włodarczyk   POL 28 augustus 2016 Warschau
82,29 m Anita Włodarczyk   POL 15 augustus 2016 Rio de Janeiro
81,08 m Anita Włodarczyk   POL 1 augustus 2015 Cetniewo
79,58 m Anita Włodarczyk   POL 31 augustus 2014 Berlijn
79,42 m Betty Heidler   GER 21 mei 2011 Halle
78,30 m Anita Włodarczyk   POL 6 juni 2010 Bydgoszcz
77,96 m Anita Włodarczyk   POL 22 augustus 2009 Berlijn
77,80 m Tatjana Lysenko   RUS 15 augustus 2006 Tallinn
77,41 m Tatjana Lysenko   RUS 24 juni 2006 Sjoekovski
77,26 m Gulfija Chanafejewa   RUS 12 juni 2006 Toela
77,06 m Tatjana Lysenko   RUS 15 juli 2005 Moskou
76,07 m Mihaela Melinte   ROU 29 augustus 1999 Rüdlingen
75,97 m Mihaela Melinte   ROU 13 mei 1999 Clermont-Ferrand
75,29 m Mihaela Melinte   ROU 13 mei 1999 Clermont-Ferrand
73,80 m Olga Koezenkova   RUS 15 mei 1998 Toljatti
73,10 m Olga Koezenkova   RUS 22 juni 1997 München
70,78 m Olga Koezenkova   RUS 11 juni 1997 Smolensk
69,58 m Mihaela Melinte   ROU 3 maart 1997 Boekarest
69,46 m Olga Koezenkova   RUS 17 februari 1996 Sydney
68,16 m Olga Koezenkova   RUS 18 juni 1995 Moskou
68,14 m Olga Koezenkova   RUS 5 juni 1995 Moskou
66,86 m Mihaela Melinte   ROU 4 maart 1995 Boekarest
67,34 m * Swjatlana Sudak   BLR 5 juni 1994 Minsk
66,84 m Olga Koezenkova   RUS 23 februari 1994 Adler
65,40 m * Olga Koezenkova   RUS 4 juni 1992 Brjansk
64,44 m * Olga Koezenkova   RUS 17 mei 1992 Rostov aan de Don
64,44 m * Alla Fjodorowa   URS 24 februari 1991 Adler
63,08 m * Larissa Schtyrogrischnaja   URS 24 februari 1991 Adler
62,70 m * Alla Fjodorowa   URS 9 februari 1991 Adler
61,96 m * Larissa Baranowa   URS 11 februari 1990 Adler
61,50 m * Jelena Pitschugina   URS 30 september 1989 Froense
61,20 m * Aya Suzuki   JPN 30 april 1989 Wakayama
58,98 m * Ljubow Wassiljewa   URS 28 augustus 1988 Vilnius
58,94 m * Carol Cady   USA 10 juli 1988 Los Gatos
58,52 m * Carol Cady   USA 11 juni 1988 Los Gatos
58,26 m * Ljubow Wassiljewa   URS 1 mei 1988 Moskou
57,51 m * Carol Cady   USA 5 mei 1984 Berkeley
54,86 m * Carol Cady   USA 5 mei 1984 Berkeley
53,65 m * Carol Cady   USA 28 april 1984 Berkeley
48,13 m * Carol Cady   USA 27 november 1982 Stanford
41,99 m * Carol Cady   USA 10 april 1982 Stanford
38,33 m * Debbie Lombard   USA 10 april 1982 Stanford
36,72 m * Liselotte Hansen   DEN 19 augustus 1981 Nyköbing
33,12 m * Sandra Stepp   USA 4 april 1981 Gresham Or
32,94 m * Liselotte Hansen   DEN 31 juli 1980 Nyköbing
32,08 m * Rosemary Payne   GBR 27 juli 1975 Leicester
22,85 m * Margareta Moles   ESP 19 juni 1932 Madrid
18,58 m * Aurora Villa   ESP 18 september 1931 Madrid
17,03 m * Lucinda Moles   ESP 29 juni 1931 Madrid
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kogelslingeren&oldid=66422036"