Een halve marathon is een atletiekwedstrijd over 21,0975 km (21,1 km), de helft van de gewone marathon over 42,195 km.
Kenianen zijn op deze afstand dominant: 12 van de 15 snelste lopers ooit zijn afkomstig uit Kenia. Andere succesvolle lopers komen vaak uit andere Afrikaanse landen, zoals Ethiopië en Eritrea.

Halve marathon
Halve marathon
Algemene gegevens
Organisatie Vlag van België België: KBAB
Vlag van Nederland Nederland: Atletiekunie
Vlag van Suriname Suriname: SAB
Mondiaal: IAAF
Categorie Hardlopen
Locatie Atletiekbaan
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen BK / NK / EK / WK
Kampioenen
Belgisch kampioen
59.51 Bashir Abdi
1:12.28 Hanne Verbruggen
Nederlands kampioen
1:03.53 Luuk Maas
1:13.11 Maureen Koster
Wereldkampioen
58.49 Jacob Kiplimo
1:05.16 Peres Chepchirchir
Records
Belgisch record 59.51 Bashir Abdi
1:08.56 Marleen Renders
Nederlands record 1:00.24 Abdi Nageeye
1:05.15 Sifan Hassan
Europees record 59.13 Julien Wanders[1]
1:05.15 Sifan Hassan
Wereldrecord 57.32 Kibiwott Kandie
1:02.52 Letesenbet Gidey
Verwante sporten
Disciplines 60 m
100 m
200 m
400 m
800 m
1000 m
1500 m
3000 m
5000 m
10.000 m
10 km
15 km
Marathon
100 km
4 x 100 m
4 x 200 m
4 x 400 m
4 x 800 m
4 x 1500 m
Zweedse estafette
Veldlopen
Verwante sporten Snelwandelen
Hordelopen
Triatlon
Duatlon
Trailrunning
Laatst bijgewerkt op: 25 juni 2023
Portaal  Portaalicoon   Sport
Atletiek

De halve marathon is geen olympische afstand, maar geldt als populaire wedstrijdafstand. Ervaren (marathon)atleten lopen deze wedstrijd soms als extra training. Vaak wordt de wedstrijd samen georganiseerd met een marathon.

Wereldrecords bewerken

Het wereldrecord bij de mannen is 57.32 en werd op 6 december 2020 in Valencia gelopen door Kibiwott Kandie uit Kenia.

Bij de vrouwen is het wereldrecord van 1:02.52 sinds 24 oktober 2021 in handen van Letesenbet Gidey uit Ethiopië. Ook zij liep haar record in Valencia.

Bekende halve marathons bewerken

Nederland bewerken

De volgende grote nationale wedstrijden hebben de halve marathon als hoofdafstand:

Halve marathon Plaats Maand Deelnemers
Halve marathon van Egmond Egmond aan Zee januari 10.884
City-Pier-City Loop Den Haag maart 10.528
Venloop Venlo maart 8.897
Berenloop Terschelling november 3.480
Zwolse Halve Marathon Zwolle juni 3.471
Bredase Singelloop Breda oktober 1.958
Linschotenloop Linschoten december 1.739
Stevensloop Nijmegen maart 1.659
Halve van Haarlem Haarlem september 1.358
Halve van Cadzand-Bad Cadzand-Bad februari 1.255
Halve Marathon van Haren Haren maart 1.116
Texel Halve Marathon Den Burg september 988
De Halve van de Haar Haarzuilens april 913
Drunense Duinenloop Drunen maart 876
DrechtStadLoop Dordrecht oktober 756
Halve marathon van Roosendaal Roosendaal juni 519
Halve Marathon Oostland Pijnacker september 500
Halve marathon van Monster Monster november 208

Andere grote nationale wedstrijden die de halve marathon op het programma hebben:

Halve marathon Plaats Maand Deelnemers
Marathon van Amsterdam Amsterdam oktober 15.426
Marathon van Eindhoven Eindhoven oktober 7.123
Marathon van Leiden Leiden mei 4.192
Marathon van Enschede Enschede april 2.844
Marathon van Utrecht Utrecht mei 2.441
Groet Uit Schoorl Run Schoorl februari 2.319
Mar-athon Rond Sneek En Meer Sneek juni 1.704
Marathon van Amersfoort Amersfoort juni 1.054
Marathon van Tilburg Tilburg mei 939
Marathon Brabant Etten-Leur oktober 857
Lentemarathon Amstelveen maart 671
Loop Leeuwarden Leeuwarden mei 600
Marathon van Hoorn Hoorn juni 541

(Het aantal deelnemers is geactualiseerd tot 24 april 2019)

Internationaal bewerken

De volgende wedstrijden zijn de snelste halve marathonwedstrijden wereldwijd (gebaseerd op de gemiddelde brutotijd van de tien snelste lopers):

Niet recordwaardig parcours:

Andere grote internationale wedstrijden met de halve marathon als hoofdafstand:

Snelste Nederlandse lopers bewerken

# naam tijd wedstrijd
1 Abdi Nageeye 1:00.24 Marugame 2019
2 Greg van Hest 1:01.10 Den Haag 1999
3 Marti ten Kate 1:01.34 Den Haag 1989 *
4 Cor Lambregts 1:01.36 Rotterdam 1987 *
5 Bart van Nunen 1:01.47 Dresden 2021
6 Luc Krotwaar 1:01.52 Breda 1998
7 Michel de Maat 1:01.53 Avignon 1990 *
8 Khalid Choukoud 1:01.53 Breda 2013
9 John Vermeule 1:01.54 Den Haag 1993
10 Marco Gielen 1:01.55 Den Haag 1997

* Niet-gecertificeerd parcours

Snelste Nederlandse lopers op niet-recordwaardige parcoursen

# naam tijd wedstrijd
1 Abdi Nageeye 59.55 Great North Run 2019
2 Tonnie Dirks 1:01.32 Grevenmacher 1990
3 Marti ten Kate 1:01.33 Grevenmacher 1991

Snelste Nederlandse vrouwen

# naam tijd wedstrijd
1 Sifan Hassan 1:05.15 Kopenhagen 2018
2 Lornah Kiplagat 1:06.25 Udine 2007
3 Nienke Brinkman 1:07.44 Den Haag 2023
4 Hilda Kibet 1:07.59 Rome 2013
5 Carla Beurskens 1:08.56 Grevenmacher 1986 *
6 Irma Heeren 1:10.03 Egmond 1999 *
7 Nadezhda Wijenberg 1:10.30 Den Haag 2001
8 Susan Krumins-Kuijken 1:10.52 Venlo 2017
9 Wilma van Onna 1:10.59 Philadelphia 1992
10 Jip Vastenburg 1:11.04 Valencia 2017

* Niet-gecertificeerd parcours

Beste wereldjaarprestaties bewerken

Jaar Naam Nationaliteit Tijd
2022 Jacob Kiplimo   UGA 57.56
2021 Jacob Kiplimo   UGA 57.31
2020 Kibiwott Kandie   KEN 57.32
2019 Geoffrey Kamworor   KEN 58.01
2018 Jemal Yimer Mekonnen   ETH 58.33
2017 Abraham Cheroben   KEN 58.40
2016 James Mwangi Wangari   KEN 59.07
2015 Abraham Cheroben   KEN 59.10
2014 Abraham Cheroben   KEN 58.48
2013 Geoffrey Kipsang Kamworor   KEN 58.54
2012 Atsedu Tsegay   ETH 58.47
2011 Zersenay Tadese   ERI 58.30
2010 Zersenay Tadese   ERI 58.23
2009 Patrick Makau Musyoki   KEN 58.52
2008 Haile Gebrselassie   ETH 59.15
2007 Samuel Wanjiru   KEN 58.33
2006 Haile Gebrselassie   ETH 58.55

Snelste mannelijke atleten bewerken

Dit zijn de vijfentwintig snelste atleten op de halve marathon:

Tijd Naam Nationaliteit Datum Plaats
57.31 Jacob Kiplimo UGA 21.11.2021 Lissabon
57.32 Kibiwott Kandie KEN 06.12.2020 Valencia
57.49 Rhonex Kipruto   KEN 06.12.2020 Valencia
57.59 Alexander Mutiso   KEN 06.12.2020 Valencia
58.01 Geoffrey Kamworor   KEN 15.09.2019 Kopenhagen
58.07 Abel Kipchumba   KEN 24.10.2021 Valencia
58.11 Philemon Kiplimo   KEN 06.12.2020 Valencia
58.23 Zersenay Tadese   ERI 21.03.2010 Lissabon
58.26 Daniel Mateiko   KEN 24.10.2021 Valencia
58.28 Kennedy Kimutai   KEN 24.10.2021 Valencia
58.30 Roders Kwemoi   KEN 19.02.2022 Ras al-Khaimah
58.32 Yomif Kejelcha   ETH 23.10.2022 Valencia
58.33 Samuel Wanjiru   KEN 17.03.2007 Den Haag
58.33 Jemal Yimer Mekkonen   ETH 28.10.2018 Valencia
58.35 Kenneth Kiprop Renju   KEN 19.02.2022 Ras al-Khaimah
58.36 Seifu Tura   ETH 19.02.2022 Ras al-Khaimah
58.40 Abraham Cheroben   KEN 17.09.2017 Kopenhagen
58.40 Muktarv Edris   ETH 24.10.2021 Valencia
58.40 Amedework Amalegn   ETH 19.02.2022 Ras al-Khaimah
58.42 Bedan Karoki   KEN 09.02.2018 Ras al-Khaimah
58.42 Stephen Kiprop   KEN 08.02.2019 Ras al-Khaimah
58.42 Eric Kiptanui   KEN 09.04.2018 Berlijn
58.42 Kelvin Kiptum   KEN 06.12.2020 Valencia
58.43 Methew Kimeli   KEN 24.10.2021 Valencia
58.44 Abadi Hadis   ETH 28.10.2018 Valencia

Bijgewerkt t/m 19 juni 2023

Snelste vrouwelijke atleten bewerken

Dit zijn de vijfentwintig snelste atletes op de halve marathon:

Tijd Naam Nationaliteit Datum Plaats
1:02.52 Letesenbet Gidey   ETH 24.10.2021 Valencia
1:03.51 Yalemzerf Yehualaw   ETH 24.10.2021 Valencia
1:04.02 Ruth Chepngetich   KEN 04.04.2021 Istanboel
1:04.14 Girmawit Gebrzihair   ETH 19.02.2022 Ras al-Khaimah
1:04.22 Hellen Obiri   KEN 19.02.2022 Ras al-Khaimah
1:04.31 Ababel Yeshaneh   ETH 21.02.2020 Ras al-Khaimah
1:04.36 Sheila Chepkirui Kiprotich   KEN 19.02.2022 Ras al-Khaimah
1:04.37 Irine Jepchumba Kimais   KEN 19.02.2023 Barcelona
1:04.46 Joyciline Jepkosgei   KEN 19.02.2023 Barcelona
1:04.49 Brigid Kosgei   KEN 21.02.2020 Ras al-Khaimah
1:04.52 Fancy Chemutai   KEN 09.02.2018 Ras al-Khaimah
1:04.55 Mary Jepkosgei Keitany   KEN 09.02.2018 Ras al-Khaimah
1:05.01 Tsehay Gemechu   ETH 28.08.2022 Larne
1:05.03 Vicoty Chepngeno   KEN 16.01.2022 Houston
1:05.04 Joan Chelimo Melly   KEN 07.04.2018 Praag
1:05.06 Peres Jepchirchir   KEN 10.02.2017 Ras al-Khaimah
1:05.07 Caroline Chepkoech Kipkirui   KEN 09.02.2018 Ras al-Khaimah
1:05.09 Florence Kiplagat   KEN 15.02.2015 Barcelona
1:05.15 Sifan Hassan   NED 16.09.2018 Kopenhagen
1:05.18 Melat Yisak Kejeta   GER 17.10.2020 Gdynia
1:05.18 Genzebe Dibaba   ETH 06.12.2020 Valencia
1:05.21 Nancy Jelagat   KEN 22.08.2021 Berlijn
1:05.22 Violah Jepchumba   KEN 01.04.2017 Praag
1:05.26 Margaret Chelimo Kipkemboi   ETH 03.04.2022 Barcelona
1:05.28 Judith Jeptum Korir   KEN 19.02.2022 Ras al-Khaimah

Bijgewerkt t/m 19 juni 2023

Continentale records bewerken

Continent Geslacht Prestatie Atleet Land Datum Plaats
Afrika M 57.31 (WR) Jacob Kiplimo   UGA 21 november 2021 Lissabon
V 1:02.52 (WR) Letesenbet Gidey   ETH 24 oktober 2021 Valencia
Noord- en
Midden-Amerika
M 59.43 Ryan Hall   USA 14 januari 2007 Houston
V 1:06.52 Emily Sisson   USA 15 januari 2023 Houston
Zuid-Amerika M 59.33 Marilson dos Santos   BRA 14 oktober 2007 Udine
V 1:09.31 Florencia Borelli   ARG 21 augustus 2022 Buenos Aires
Azië M 58.40 Abraham Cheroben   BRN 17 september 2017 Kopenhagen
V 1:05.22 Violah Jepchimba   BRN 1 april 2017 Praag
Europa M 59.13 Julien Wanders   SUI 8 februari 2019 Ras al-Khaimah
V 1:05.15 Sifan Hassan   NED 16 september 2018 Kopenhagen
Oceanië M 59.47 Zane Robertson   NZL 1 februari 2015 Marugame
V 1:07.11 Kim Smith   NZL 18 september 2011 Philadelphia

Bijgewerkt: 19 juni 2023

Wereldrecordprogressie bewerken

Mannen bewerken

Tijd Naam Nationaliteit Datum Plaats
1:05.44 Ron Hill   GBR 19.06.1965 Freckleton
1:05.42 Pete Ravald   GBR 18.06.1966 Freckleton
1:04.45 Ron Hill   GBR 21.06.1969 Freckleton
1:03.53 Derek Graham   GBR 02.07.1970 Belfast
1:03.46 Juan Rafael Angel Perez   CRC 08.02.1976 Coamo
1:02.57 Miruts Yifter   ETH 06.02.1977 Coamo
1:02.47 Tony Simmons   GBR 24.06.1978 Welwyn Garden City
1:02.36 Nick Rose   GBR 14.10.1979 Dayton
1:02.32 Kirk Pfeffer   USA 07.12.1979 Las Vegas
1:02.16 Stan Mavis   USA 27.01.1980 New Orleans
1:01.47 Herb Lindsay   USA 20.09.1981 Manchester
1:01.36 Mike Musyoki   KEN 19.09.1982 Philadelphia
1:01.32 Paul Cummings   USA 25.09.1983 Philadelphia
1:01.21 Alex Hagelsteens   BEL 23.09.1984 Remich
1:01.14 Steve Jones   GBR 11.08.1985 Birmingham
1:00.55 Mark Curp   USA 15.09.1985 Philadelphia
1:00.46 Dionicio Cerón   MEX 16.09.1990 Philadelphia
59.47 Moses Tanui   KEN 03.04.1993 Milaan
59.17 Paul Tergat   KEN 04.04.1998 Milaan
59.16 Samuel Wanjiru   KEN 11.09.2005 Rotterdam
58.55 Haile Gebrselassie   ETH 15.01.2006 Phoenix
58.53 Samuel Wanjiru   KEN 09.02.2007 Ras al-Khaimah
58.33 Samuel Wanjiru   KEN 17.03.2007 Den Haag
58.23 Zersenay Tadese   ERI 21.03.2010 Lissabon
58.01 Geoffrey Kamworor   KEN 15.09.2019 Kopenhagen
57.32 Kibiwott Kandie   KEN 06.12.2020 Valencia

Vrouwen bewerken

Tijd Naam Nationaliteit Datum Plaats
1:17.48 Danielle Justin   BEL 12.11.1978 Nazaré
1:15.58 Michiko Gorman   USA 19.11.1978 Pasadena
1:15.01 Ellison Goodall   USA 10.03.1979 Winston-Salem
1:14.04[4] Patti Catalano   USA 29.09.1979 Manchester
1:13.59 Marja Wokke   NED 29.03.1980 Den Haag
1:13.26 Joan Benoit   USA 18.01.1981 New Orleans
1:11.16 Joan Benoit   USA 07.03.1981 San Diego
1:09.57 Grete Waitz   NOR 15.05.1982 Göteborg
1:09.14[5] Joan Benoit   USA 18.09.1983 Philadelphia
1:08.34 Joan Benoit   USA 16.09.1984 Philadelphia
1:08.31 Ingrid Kristiansen   NOR 19.03.1989 New Bedford
1:07.59 Elana Meyer   RSA 18.05.1991 East London
1:07.58 Uta Pippig   GER 19.03.1995 Kioto
1:07.36 Elana Meyer   RSA 09.03.1997 Kioto
1:07.29 Elana Meyer   RSA 08.03.1998 Kioto
1:06.44 Elana Meyer   RSA 15.01.1999 Tokio
1:06.25 Lornah Kiplagat   NED 14.10.2007 Udine
1:05.50 Mary Keitany   KEN 18.02.2011 Ras al-Khaimah
1:05.09 Florence Kiplagat   KEN 16.02.2014 Barcelona
1:04.51 Joyciline Jepkosgei   KEN 01.04.2017 Praag
1:04.31 Ababel Yeshaneh   ETH 21.02.2020 Ras al-Khaimah
1:04.02 Ruth Chepngetich   KEN 04.04.2021 Istanbul
1:02.52 Letesenbet Gidey   ETH 24.10.2021 Valencia

Zie ook bewerken

Zie de categorie Half marathons van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.