10.000 meter (atletiek)

atletiekdiscipline

De 10.000 meter is in de atletiek het langste loopnummer op de atletiekbaan dat een vast onderdeel is van alle nationale en internationale kampioenschaptoernooien. Dat wil niet zeggen dat er op de atletiekbaan in wedstrijdverband geen langere afstanden worden gelopen. Op incidentele basis worden soms ook nummers als de 20.000 m en de uurloop bij vooraanstaande baanatletiekwedstrijden verwerkt. Over het algemeen worden deze nummers in de wedstrijdprogramma’s opgenomen om atleten de gelegenheid te geven om bestaande nationale en/of wereldrecords aan te vallen.

10000 meter
Algemene gegevens
Organisatie Vlag van België België: KBAB
Vlag van Nederland Nederland: Atletiekunie
Vlag van Suriname Suriname: SAB
Mondiaal: IAAF
Categorie Hardlopen
Locatie Atletiekbaan
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen BK / NK / EK / WK (outdoor)
Diamond League
World Challenge
Kampioenen
Belgisch kampioen
29.15,54 Enzo Noel
34.14,95 Jana Van Lent
Nederlands kampioen
28.38,09 Samuel Barata
34.10,17 Silke Jonkman
Wereldkampioen
27.51,42 Joshua Cheptegei
31.27,18 Gudaf Tsegay
Olympisch kampioen
27.43,22 Selemon Barega
29.55,32 Sifan Hassan
Records
Belgisch record indoor
28.12,40 Miel Puttemans
outdoor
26.52,30 Mohammed Mourhit
31.03,60 Marleen Renders
Nederlands record outdoor
27.26,29 Kamiel Maase
29.06,82 Sifan Hassan
Europees record outdoor
26.46,57 Mo Farah
29.06,82 Sifan Hassan
Wereldrecord outdoor
26.11,00 Joshua Cheptegei
29.01,03 Letesenbet Gidey
Verwante sporten
Disciplines 60m
100m
200m
400m
800m
1000m
1500m
3000m
5000m
100km
Halve marathon
Marathon
4 x 100m
4 x 200m
4 x 400m
4 x 800m
4 x 1500m
Zweedse estafette
Veldlopen
Verwante sporten Snelwandelen
Hordelopen
Triatlon
Duatlon
Laatst bijgewerkt op: 1 november 2023
Portaal  Portaalicoon   Sport
Atletiek

De 10.000 meter dient in exact 25 ronden te worden gelopen; de standaardlengte van een atletiekbaan bedraagt namelijk 400 meter. Start en finish van dit atletiekonderdeel vinden dus op de finishlijn plaats.

Aangezien er ook op de weg veel wedstrijden worden georganiseerd met afstanden variërend van 10 km t/m de marathon en de nationale en internationale atletiekorganisaties hier ook officiële records in erkennen, wordt in de recordlijsten onderscheid gemaakt tussen gevestigde records op de baan en op de weg door baanrecords in meters weer te geven (bijvoorbeeld 20.000 m) en wegrecords in kilometers (bijvoorbeeld 20 km).

Bij de Olympische Spelen staat het nummer bij de mannen sinds 1912 op het programma, bij de vrouwen sinds 1988.

Top tien aller tijden bewerken

Mannen bewerken

Rang Tijd Atleet Land Datum Plaats
1. 26.11,00 Joshua Cheptegei   Oeganda 7 oktober 2020 Valencia
2. 26.17,53 Kenenisa Bekele   Ethiopië 26 augustus 2005 Brussel
3. 26.22,75 Haile Gebrselassie   Ethiopië 1 juni 1998 Hengelo
4. 26.27,85 Paul Tergat   Kenia 22 augustus 1997 Brussel
5. 26.30,03 Nicolas Kemboi   Kenia 5 september 2003 Brussel
6. 26.30,74 Abebe Dinkesa   Ethiopië 29 mei 2005 Hengelo
7. 26.33,84 Grant Fisher   Verenigde Staten 6 maart 2022 San Juan Capistrano
8. 26.33,93 Jacob Kiplimo   Kenia 19 maart 2021 Ostrava
9. 26.34,14 Mohammed Ahmed   Canada 6 maart 2022 San Juan Capistrano
10. 26.35,63 Micah Kemboi Kogo   Kenia 25 augustus 2006 Brussel

Bijgewerkt: 11 augustus 2022

Vrouwen bewerken

Rang Tijd Atleet Land Datum Plaats
1. 29.01,03 Letesenbet Gidey   Ethiopië 8 juni 2021 Hengelo
2. 29.06,82 Sifan Hassan   Nederland 6 juni 2021 Hengelo
3. 29.17,45 Almaz Ayana   Ethiopië 12 augustus 2016 Rio de Janeiro
4. 29.29,73 Gudaf Tsegay   Ethiopië 23 juni 2023 Nerja
5. 29.31,78 Wang Junxia   Zwitserland 8 september 1993 Peking
6. 29.32,53 Vivian Cheruiyot   Kenia 12 augustus 2016 Rio de Janeiro
7. 29.42,56 Tirunesh Dibaba   Ethiopië 12 augustus 2016 Rio de Janeiro
8. 29.47,42 Grace Loibach Nawowuna   Kenia 3 juni 2023 Hengelo
9. 29.50,77 Kalidan Gezahegne   Bahrein 8 mei 2021 Maia
10. 29.53,51 Alice Aprot   Kenia 12 augustus 2016 Rio de Janeiro

Bijgewerkt: 1 november 2023

Continentale records (outdoor) bewerken

Continent Geslacht Prestatie Atleet Land Datum Plaats
Afrika M 26.11,00 (WR) Joshua Cheptegei   UGA 7 oktober 2020 Valencia
V 29.01,03 (WR) Letesenbet Gidey   ETH 8 juni 2021 Hengelo
Noord- en
Midden-Amerika
M 26.33,84 Grant Fisher   USA 6 maart 2022 San Juan Capistrano
V 30.03,82 Alicia Monson   USA 4 maart 2023 San Juan Capistrano
Zuid-Amerika M 27.28,12 Marilson dos Santos   BRA 2 juni 2007 Neerpelt
V 31.47,76 Carmen de Oliveira   BRA 21 augustus 1993 Stuttgart
Azië M 26.38,76 Ahmad Hassan Abdullah   QAT 5 september 2003 Brussel
V 29.31,78 Wang Junxia   CHN 8 september 1993 Peking
Europa M 26.46,57 Mo Farah   GBR 3 juni 2011 Eugene
V 29.06,82 Sifan Hassan   NED 6 juni 2021 Hengelo
Oceanië M 27.15,35 Jack Rayner   AUS 6 maart 2022 San Juan Capistrano
V 30.35,54 Kim Smith   NZL 4 mei 2008 Palo Alto

Bijgewerkt: 1 november 2023

Wereldrecordontwikkeling bewerken

Mannen bewerken

Tijd Atleet Nationaliteit Plaats Datum
30.58,8 Jean Bouin   FRA Parijs 16 november 1911
30.40,2 Paavo Nurmi   FIN Stockholm 22 juni 1921
30.35,4 Ville Ritola   FIN Helsinki 25 mei 1924
30.23,2 Ville Ritola   FIN Colombes 6 juli 1924
30.06.2 Paavo Nurmi   FIN Kuopio 31 augustus 1924
30.05,5 Ilmari Salminen   FIN Kouvola 18 juli 1937
30.02,0 Taisto Mäki   FIN Tampere 29 september 1938
29.52,6 Taisto Mäki   FIN Helsinki 17 september 1939
29.35,4 Viljo Heino   FIN Helsinki 22 augustus 1944
29.28,2 Emil Zátopek   TCH Ostrava 11 juni 1949
29.27,2 Viljo Heino   FIN Kouvola 1 september 1949
29.21,2 Emil Zátopek   TCH Ostrava 22 oktober 1949
29.02,6 Emil Zátopek   TCH Turku 4 augustus 1950
29.01,6 Emil Zátopek   TCH Stara Boleslav 25 mei 1953
28.54,2 Emil Zátopek   TCH Brussel 1 juni 1954
28.42,8 Sandor Iharos   HUN Boedapest 15 juli 1956
28.30,4 Vladimir Koets   URS Moskou 11 september 1956
28.18,8 Pjotr Bolotnikov   URS Kiev 5 oktober 1960
28.18,2 Pjotr Bolotnikov   URS Moskou 11 augustus 1962
28.15,6 Ron Clarke   AUS Melbourne 18 december 1963
27.39,4 Ron Clarke   AUS Oslo 14 juli 1965
27.38,4 Lasse Virén   FIN München 3 augustus 1972
27.30,8 David Bedford   GBR Londen 13 juli 1973
27.30,5 Samson Kimobwa   KEN Helsinki 30 juni 1977
27.22,4 Henry Rono   KEN Wenen 11 juni 1978
27.13,81 Fernando Mamede   POR Stockholm 2 juli 1984
27.08,23 Arturo Barrios   MEX Berlijn 18 augustus 1989
27.07,91 Richard Chelimo   KEN Stockholm 5 juli 1993
26.58,38 Yobes Ondieki   KEN Oslo 10 juli 1993
26.52,23 William Sigei   KEN Oslo 22 juli 1994
26.43,53 Haile Gebrselassie   ETH Hengelo 5 juni 1995
26.38,08 Salah Hissou   MAR Brussel 23 augustus 1996
26.31,32 Haile Gebrselassie   ETH Oslo 4 augustus 1997
26.27,85 Paul Tergat   KEN Brussel 22 augustus 1997
26.22,75 Haile Gebrselassie   ETH Hengelo 1 juni 1998
26.20,31 Kenenisa Bekele   ETH Ostrava 8 juni 2004
26.17,53 Kenenisa Bekele   ETH Brussel 26 augustus 2005
26.11,00 Joshua Cheptegei   UGA Valencia 7 oktober 2020

Vrouwen bewerken

Tijd Atleet Nationaliteit Plaats Datum
32.17,20 Jelena Sipatowa   URS Moskou 19 oktober 1981
31.35,3 Mary Decker   USA Eugene 16 juli 1982
31.35,01 Ljoedmila Baranova   URS Krasnodar 29 mei 1983
31.27,58 Raisa Sadrejdinova   URS Odessa 7 september 1983
31.13,78 Olga Bondarenko   URS Kiev 24 juni 1984
30.59,42 Ingrid Kristiansen   NOR Oslo 27 juli 1985
30.13,74 Ingrid Kristiansen   NOR Oslo 5 juli 1986
29.31,78 Wang Junxia   CHN Peking 8 september 1993
29.17,45 Almaz Ayana   ETH Rio de Janeiro 12 augustus 2016
29.06,82 Sifan Hassan   NED Hengelo 6 juni 2021
29.01,03 Letesenbet Gidey   ETH Hengelo 8 juni 2021

Medaillewinnaars op de Olympische Spelen bewerken

Mannen bewerken

Jaar Goud Zilver Brons
1912 Hannes Kolehmainen   FIN Lewis Tewanima   USA Albin Stenroos   FIN
1920 Paavo Nurmi   FIN Joseph Guillemot   FRA James Wilson   GBR
1924 Ville Ritola   FIN Edvin Wide   SWE Eero Berg   FIN
1928 Paavo Nurmi   FIN Ville Ritola   FIN Edvin Wide   SWE
1932 Janusz Kusociński   POL Volmari Iso-Hollo   FIN Lasse Virtanen   FIN
1936 Ilmari Salminen   FIN Arvo Askola   FIN Volmari Iso-Hollo   FIN
1948 Emil Zátopek   TCH Alain Mimoun   FRA Bertil Albertsson   SWE
1952 Emil Zátopek   TCH Alain Mimoun   FRA Alexandr Anufrijev   URS
1956 Vladimir Koets   URS József Kovács   HUN Allan Lawrence   AUS
1960 Pjotr Bolotnikov   URS Hans Grodotzki   EUA/  GDR Dave Power   AUS
1964 Billy Mills   USA Mohammed Gammoudi   TUN Ron Clarke   AUS
1968 Naftali Temu   KEN Mamo Wolde   ETH Mohammed Gammoudi   TUN
1972 Lasse Virén   FIN Miel Puttemans   BEL Miruts Yifter   ETH
1976 Lasse Virén   FIN Carlos Lopes   POR Brendan Foster   GBR
1980 Miruts Yifter   ETH Kaarlo Maaninka   FIN Mohammed Kedir   ETH
1984 Alberto Cova   ITA Michael McLeod   GBR Mike Musyoki   KEN
1988 Brahim Boutayeb   MAR Salvatore Antibo   ITA Kipkemboi Kimeli   KEN
1992 Khalid Skah   MAR Richard Chelimo   KEN Addis Abebe   ETH
1996 Haile Gebrselassie   ETH Paul Tergat   KEN Salah Hissou   MAR
2000 Haile Gebrselassie   ETH Paul Tergat   KEN Assefa Mezgebu   ETH
2004 Kenenisa Bekele   ETH Sileshi Sihine   ETH Zersenay Tadese   ERI
2008 Kenenisa Bekele   ETH Sileshi Sihine   ETH Micah Kogo   KEN
2012 Mo Farah   GBR Galen Rupp   USA Tariku Bekele   ETH
2016 Mo Farah   GBR Paul Tanui   KEN Tamirat Tola   ETH
2020 Selemon Barega   ETH Joshua Cheptegei   UGA Jacob Kiplimo   UGA

Vrouwen bewerken

Jaar Goud Zilver Brons
1988 Olga Bondarenko   URS Liz McColgan   GBR Jelena Zjoepijova   URS
1992 Derartu Tulu   ETH Elana Meyer   RSA Lynn Jennings   USA
1996 Fernanda Ribeiro   POR Wang Junxia   CHN Gete Wami   ETH
2000 Derartu Tulu   ETH Gete Wami   ETH Fernanda Ribeiro   POR
2004 Xing Huina   CHN Ejegayehu Dibaba   ETH Derartu Tulu   ETH
2008 Tirunesh Dibaba   ETH Elvan Abeylegesse   TUR Shalane Flanagan   USA
2012 Tirunesh Dibaba   ETH Sally Kipyego   KEN Vivian Cheruiyot   KEN
2016 Almaz Ayana   ETH Vivian Cheruiyot   KEN Tirunesh Dibaba   ETH
2020 Sifan Hassan   NED Kalkidan Gezahegne   BRN Letesenbet Gidey   ETH