Noord-Nederland

landsdeel in Nederland

Het landsdeel Noord-Nederland is een Nederlandse NUTS 1-regio. Het bestaat uit de drie provincies Groningen, Friesland en Drenthe. Deze drie provincies zijn sinds 1992 ook een samenwerkingsverband aangegaan.

Noord-Nederland

In Noord-Nederland woont circa 10% van de Nederlandse bevolking. Op 1 maart 2023 had het landsdeel een inwonertal van 1.758.187 inwoners, op een oppervlakte van 11.389,14 km² (ruim 27 procent van Nederland). Dit is een bevolkingsdichtheid van 152 inw./km².

'Noord-Nederland' zou letterlijk genomen het noorden van Nederland zijn, maar doorgaans worden hiermee de provincies bedoeld. Deze liggen in het noordoosten van het Nederlandse vasteland en omvatten daarnaast het grootste deel van de Nederlandse Waddeneilanden en Waddenzee, verder naar het noorden. De Kop van Noord-Holland en Texel in het noordwesten vallen er dus niet onder.

Vooral in België wordt 'Noord-Nederland' ook gebruikt als synoniem van het gebied "boven de Moerdijk" of in ruimere zin Nederland in zijn geheel.[1] Noord-Nederland en Zuid-Nederland worden in historische context daarnaast ook wel gebruikt als synoniemen van respectievelijk de Noordelijke Nederlanden en de Zuidelijke Nederlanden.

Samenwerkingsverband Noord-Nederland

bewerken

Het doel van het samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) is het versterken van de economische positie van Noord-Nederland. Hiertoe wordt er actief gewerkt aan een afstemming van het ruimtelijke en economische beleid van het noorden. De provincies Drenthe, Friesland en Groningen hebben in 2013 een nieuwe koers voor Noord-Nederland vastgesteld: de Noordervisie2040. Verder voert de organisatie onderhandelingen met het rijk en Brussel voor de drie provincies. Een belangrijke adviesrol wordt gespeeld door de steden Groningen, Leeuwarden, Assen en Emmen. Als basis voor de besluitvorming over de inzet van investeringen van het rijk op ruimtelijk-economisch gebied fungeert de Gebiedsagenda Noord-Nederland (2009). Er wordt gewerkt aan een nieuwe Gebiedsagenda, die naar verwachting in 2014 wordt vastgesteld.

Noord-Nederland als NUTS-1-regio

bewerken
 
Bevolkingspiramide

Deze NUTS 1-regio is weer onderverdeeld in meerdere NUTS 2-regio's, die gelijk zijn aan de drie provincies. De NUTS 2-regio's worden op hun beurt weer onderverdeeld in NUTS 3-regio's (COROP-gebieden).

Grootste gemeenten in Noord-Nederland naar inwonertal

bewerken

Noord Nederland kent in totaal 38 gemeenten; 18 Friese, 10 Groningse en 10 Drentse.

De grootste gemeenten van Noord-Nederland zijn naar inwonertal:

Gemeente Inwoners Provincie
1 Groningen 233.218 (1-1-2021)   Groningen
2 Leeuwarden 124.499 (1-1-2021)   Friesland
3 Emmen 107.020 (1-1-2021)   Drenthe
4 Súdwest-Fryslân 89.989 (1-1-2021)   Friesland
5 Assen 68.833 (1-1-2021)   Drenthe
6 Westerkwartier 63.660 (1-1-2021)   Groningen
7 Midden-Groningen 60.740 (1-1-2021)   Groningen
8 Smallingerland 56.047 (1-1-2021)   Friesland
9 Hoogeveen 55.600 (1-1-2021)   Drenthe
10 De Friese Meren 51.793 (1-1-2021)   Friesland
11 Heerenveen 50.649 (1-1-2021)   Friesland
12 Het Hogeland 47.843 (1-1-2021)   Groningen
13 Waadhoeke 46.155 (1-1-2021)   Friesland
14 Eemsdelta 45.528 (1-1-2021)   Groningen
15 Noardeast-Fryslân 45.485 (1-1-2021)   Friesland
16 Oldambt 38.292 (1-1-2021)   Groningen
17 Coevorden 35.321 (1-1-2021)   Drenthe
18 Meppel 34.383 (1-1-2021)   Drenthe
19 Tynaarlo 33.974 (1-1-2021)   Drenthe
20 Midden-Drenthe 33.386 (1-1-2021)   Drenthe

Bron: CBS Statline

Grootste steden van Noord-Nederland

bewerken

Grootste plaatsen

bewerken

De 10 grootste woonplaatsen naar het aantal inwoners zijn:

Plaatsnaam 2018 2019 2020 2021 2022 Provincie
1 Groningen 190.560 191.342 203.105 202.900 203.955   Groningen
2 Leeuwarden 92.235 92.000 93.395 93.680 94.650   Friesland
3 Assen 66.525 67.963 67.760 68.005 68.250   Drenthe
4 Emmen 56.490 56.545 56.560 56.640 57.395   Drenthe
5 Drachten 45.080 45.170 45.534 45.345 45.212   Friesland
6 Hoogeveen 40.260 39.445 40.130 39.932 40.174   Drenthe
7 Sneek 33.960 33.379 33.781 33.855 34.157   Friesland
8 Heerenveen 29.115 29.984 30.368 30.655 31.099   Friesland
9 Meppel 29.335 29.328 29.758 30.063 30.444   Drenthe
10 Hoogezand 21.805 21.850 21.915 21.870 21.965   Groningen
11 Veendam 19.920 21.540 21.528 21.525 21.590   Groningen
12 Stadskanaal 19.360 19.379 19.058 19.004 18.909   Groningen
13 Winschoten 18.120 18.190 18.087 17.917 17.932   Groningen
14 Haren 17.250 17.640 17.895 17.950 18.120   Groningen
15 Delfzijl 16.885 14.925 15.295 15.291 15.310   Groningen

Bron: CBS Statline

bewerken