Groote Wielen (natuurgebied)

De Groote Wielen (Fries en officieel: Grutte Wielen) is een natuurgebied in de Nederlandse provincie Friesland, gelegen in de gemeenten Leeuwarden en Tietjerksteradeel, ten noordoosten van de stad Leeuwarden.

Groote Wielen
Natuurgebied
Situering
Land	Nederland
Locatie	Friesland
Coördinaten	53° 13′ NB, 5° 52′ OL
Dichtstbijzijnde plaats	Leeuwarden
Informatie
Oppervlakte	6 km²
Beheer	It Fryske Gea
Detailkaart
Natura 2000 gebied
Foto's
Oostelijke toegang naar uitzichtsheuvel en wandelroute.
Vogelkijkhut met informatiepaneel op de parkeerplaats naast het water De Rijd en nabij de plas Sierdswiel.

Het is 609 hectare groot en bestaat uit een aantal deelgebieden, grotendeels beheerd door It Fryske Gea. In het gebied bevinden zich, naast graslanden en moerassen, de onderling verbonden plassen Groote Wielen (Grutte Wielen), Houtwielen (Houtwiel), Sierdswiel en het stroomgebied van het voormalig riviertje De Rijd (De Ryd).

Historie

De plassen in het gebied zijn in de Middeleeuwen ontstaan door overstromingen van de voormalige Middelzee en door afwatering van het oostelijk hoogveengebied. Door vervening zijn later de moeraslanden en petgaten gevormd. Het terrein is aan de west- en oostzijde ontgonnen als agrarisch grasland (polders) en wordt beheerd als weidevogelgebied. Ook fungeren de polders en moerassen als waterberging voor de Friese boezem.

Deelgebieden

• Rijperkerksterpolder (Ryptsjerksterpolder)
• Binnemiedepolder
• Weeshuispolder (Weeshûspolder)
• Koekoekspetten
• Wielsicht
• Buismans Eendenkooi (Buismans Einekoai)
• Kobbe Eendenkooi (Kobbe Einekoai)
• Op Toutenburg

Diversen

Het gebied is aangewezen als vogelrichtlijngebied en Natura 2000-gebied met een oppervlakte van 609 ha onder gebiedsnummer 9 (landschapclassificatie Meren en Moerassen).

Bijzondere flora en fauna

- Flora: Grote ratelaar, Moeraszoutgras, Gewone waterbies, Klein glaskroos, Veenmos, Gewone dotterbloem, Waterkruiskruid, Waterdrieblad, Bosbies, Krabbenscheer, Waterviolier, Groot blaasjeskruid, Kleinhoofdig glanswier.

- Fauna: Noordse woelmuis, Meervleermuis, Bittervoorn, Bruine kiekendief, Gele kwikstaart, Baardmannetje, Roerdomp, Blauwborst, Waterral, Rietzanger, Kleine karekiet , Grutto, Kievit, Scholekster, Snor, Tureluur, Porseleinhoen, Veldleeuwerik, Watersnip

Bronnen, noten en/of referenties

• De Grutte Wielen - It Fryske Gea
• Overzichtskaart - It Fryske Gea
• Wielenwerkgroep

---

Landschap van Friesland

Landschappen: Waddengebied · Zuidoosthoek · Terpengebied van Oostergo · Westergo · Lage Midden · Veenpolders · Gaasterland · Noordelijke Wouden · Bedijkingslandschap (De Marne, Het Bildt, Nieuwlanden, Lauwerszee) Nationaal park: Schiermonnikoog · De Alde Feanen · Lauwersmeer · Drents-Friese Wold Nationaal landschap: Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden · Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân Natura 2000: Waddenzee · Lauwersmeer · Groote Wielen · Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving · Witte- en Zwarte Brekken en Oudhof · Sneekermeergebied · De Alde Feanen · De Deelen · Wijnjeterper Schar · Bakkeveense Duinen · Fochteloërveen · Drents-Friese Wold Organisaties: It Fryske Gea · Landschapsbeheer Friesland · Staatsbosbeheer (regio Noord districten: de Friese Wadden, Stellingwouden-Veenpolders, de Elfsteden) · Vereniging Natuurmonumenten · IVN Fryslân · Friese Milieufederatie

Overzicht van de 162 Natura 2000-gebieden in Nederland

Aamsveen (gebiedsnummer 55) · Abdij Lilbosch & voormalig Klooster Mariahoop (151) · Abtskolk & De Putten (162) · Achter de Voort, Agelerbroek & Voltherbroek (47) · Arkemheen (56) · Bakkeveense Duinen (17) · Bargerveen (33) · Bekendelle (63) · Bemelerberg & Schiepersberg (156) · Bergvennen & Brecklenkampse Veld (46) · Biesbosch (112) · Binnenveld (voorheen Bennekomse Meent) (65) · Boddenbroek (52) · Het Bossche Broek (132) · Boetelerveld (41) · Boezems Kinderdijk (106) · Borkeld (44) · Boschhuizerbergen (144) · Botshol (83) · Brabantse Wal (128) · Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein (104) · Brunssummerheide (155) · Bunder- en Elslooërbos (153) · Buurserzand & Haaksbergerveen (53) · Canisvlietse Kreek (125) · Coepelduynen (96) · De Bruuk (69) · Deelen (14) · De Alde Feanen (13) · De Wilck (102) · Deurnsche Peel & Mariapeel (139) · Dinkelland (49) · Donkse Laagten (107) · Drents-Friese Wold & Leggelderveld (27) · Drentsche Aa-gebied (25) · Drouwenerzand (26) · Duinen Ameland (5) · Duinen Den Helder-Callantsoog (84) · Duinen en Lage Land Texel (2) · Duinen Goeree & Kwade Hoek (101) · Duinen Schiermonnikoog (6) · Duinen Terschelling (4) · Duinen Vlieland (3) · Dwingelderveld (30) · Eemmeer & Gooimeer Zuidoever (77) · Eilandspolder (89) · Elperstroomgebied (28) · Engbertsdijksvenen (40) · Fochteloërveen (23) · Gelderse Poort (67) · Geleenbeekdal (154) · Geuldal (157) · Grensmaas (152) · Grevelingen (115) · Groot Zandbrink (80) · Groote Gat (124) · Groote Peel (140) · Groote Wielen (9) · Haringvliet (109) · Holtingerveld (29) · Hollands Diep (111) · IJsselmeer (72) · Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske (92) · Kampina & Oisterwijkse Vennen (133) · Kempenland-West (135) · Kennemerland-Zuid (88) · Ketelmeer & Vossemeer (75) · Kolland & Overlangbroek (81) · Kop van Schouwen (116) · Korenburgerveen (61) · Krammer-Volkerak (114) · Kunderberg (158) · Landgoederen Brummen (58) · Landgoederen Oldenzaal (50) · Langstraat (130) · Lauwersmeer (8) · Leekstermeergebied (19) · Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux (136) · Lemselermaten (48) · Lepelaarplassen (79) · Leudal (147) · Liefstinghsbroek (21) · Loevestein, Pompveld & Kornsche Boezem (71) · Lonnekermeer (51) · Leemkuilen (131) · Loonse en Drunense Duinen (131) · Maasduinen (145) · Manteling van Walcheren (117) · Mantingerbos (31) · Mantingerzand (32) · Markermeer & IJmeer (73) · Markiezaat (127) · Meijendel & Berkheide (97) · Moerputten (132) · Meinweg (149) · Naardermeer (94) · Nieuwkoopse Plassen & De Haeck (103) · Noorbeemden & Hoogbos (161) · Noordhollands Duinreservaat (87) · Noordzeekustzone (7) · Norgerholt (22) · Oeffelter Meent (141) · Olde Maten & Veerslootslanden (37) · Oostelijke Vechtplassen (95) · Oosterschelde (118) · Oostvaardersplassen (78) · Oude Maas (108) · Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving (10) · Oudeland van Strijen (110) · Polder Westzaan (91) · Polder Zeevang (93) · Regte Heide & Riels Laag (134) · Roerdal (150) · Rottige Meenthe & Brandemeer (18) · Sallandse Heuvelrug (42) · Sarsven en De Banen (146) · Savelsbos (160) · Schoorlse Duinen (86) · Sint-Jansberg (142) · Sint Pietersberg & Jekerdal (159) · Sneekermeergebied (12) · Solleveld & Kapittelduinen (99) · Springendal & Dal van de Mosbeek (45) · Stelkampsveld (60) · Strabrechtse Heide & Beuven (137) · Swalmdal (148) · Teeselinkven (59) · Uiterwaarden IJssel (38) · Uiterwaarden Lek (82) · Uiterwaarden Neder-Rijn (66) · Uiterwaarden Waal (68) · Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht (36) · Ulvenhoutse Bos (129) · Van Oordt's Mersken (15) · Vecht- en Beneden-Reggegebied (39) · Veerse Meer (119) · Veluwe (57) · Veluwerandmeren (76) · Vlijmens Ven (132) · Vogelkreek (126) · Voordelta (113) · Voornes Duin (100) · Waddenzee (1) · Weerribben (34) · Weerter- en Budelerbergen & Ringselven (138) · Westduinpark & Wapendal (98) · Westerschelde & Saeftinghe (122) · Wieden (35) · Wierdense Veld (43) · Wijnjeterper Schar (16) · Willinks Weust (62) · Witte en Zwarte Brekken (11) · Witte Veen (54) · Witterveld (24) · Wooldse Veen (64) · Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder (90) · Yerseke en Kapelse Moer (121) · Zeldersche Driessen (143) · Zoommeer (120) · Zouweboezem (105) · Zuider Lingedijk & Diefdijk-Zuid (70) · Zuidlaardermeergebied (20) · Zwanenwater & Pettemerduinen (85) · Zwarte Meer (74) · Zwin & Kievittepolder (123)