Zutphen (gemeente)
Zutphen (
uitspraak (info / uitleg) is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, genoemd naar de hoofdplaats, de stad Zutphen. De gemeente heeft 48.299 inwoners (31 januari 2022, bron: CBS).
Gemeente in Nederland 
| |||||
| |||||
.png)
| |||||
Situering
| |||||
| Provincie |  Gelderland
| ||||
| Coördinaten | 52° 8′ 0″ NB, 6° 12′ 0″ OL | ||||
Algemeen
| |||||
| Oppervlakte | 42,93 km² | ||||
| - land | 40,95 km² | ||||
| - water | 1,98 km² | ||||
| Inwoners (31 januari 2022) |
48.299? (1179 inw./km²) | ||||
| Bestuurscentrum | Zutphen | ||||
| Belangrijke verkeersaders | N314 N319 N345 N346 N348 N826 | ||||
| Station(s) | Zutphen | ||||
Politiek
| |||||
| Burgemeester (lijst) | Annemieke Vermeulen (VVD)[1] | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen (2012) | € 32.100 per huishouden | ||||
| Gem. WOZ-waarde (2014) | € 200.000 | ||||
| WW-uitkeringen (2014) | 49 per 1000 inw. | ||||
Overig
| |||||
| Postcode(s) | 7200-7207, 7230-7232 | ||||
| Netnummer(s) | 0575 | ||||
| CBS-code | 0301 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Amsterdamse code | 10254 | ||||
| Website | www.zutphen.nl | ||||
 Bevolkingspiramide (2021) | |||||
| |||||
Op 1 januari 2005 is de voormalige naastgelegen gemeente Warnsveld gefuseerd met Zutphen.
GeografieBewerken
TopografieBewerken
De gemeente ligt in het noordoosten van de provincie Gelderland. Zutphen is onderdeel van 'Stedendriehoek', een van de zes regio's van de provincie Gelderland, genoemd naar de (provincieoverstijgende) stedendriehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen.
Topografisch kaartbeeld van de gemeente Zutphen, per maart 2017. Klik op de kaart voor een vergroting.
Aangrenzende gemeentenBewerken
| Aangrenzende gemeenten | ||||
|---|---|---|---|---|
| Voorst | Lochem | |||
|
||||
| Brummen | Bronckhorst | |||
CultuurBewerken
MonumentenBewerken
De gemeente Zutphen telt het grootst aantal rijks- en gemeentelijke monumenten van de provincie Gelderland. Het zijn er bij elkaar ruim 900. Op het gebied van de archeologie en de monumentenzorg werkt de gemeente Zutphen samen met de gemeente Doesburg. Zie voor Zutphen:
- Lijst van rijksmonumenten in Zutphen (gemeente)
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Zutphen (gemeente)
- Lijst van oorlogsmonumenten in Zutphen
Kunst in de openbare ruimteBewerken
In de gemeente zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
Politiek en bestuurBewerken
GemeenteraadBewerken
De gemeenteraad van Zutphen bestaat uit 29 zetels. Hieronder de behaalde zetels per partij bij de gemeenteraadsverkiezingen sinds 2004:
| Gemeenteraadszetels | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 2004 | 2010 | 2014 | 2018 | 2022 |
| GroenLinks | 3 | 3 | 3 | 5 | 5 |
| Burgerbelang | - | 2 | 5 | 4 | 4 |
| PvdA | 8 | 6 | 3 | 4 | 4 |
| D66 | 2 | 3 | 4 | 3 | 3 |
| VVD | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 |
| SP | 3 | 2 | 5 | 4 | 3 |
| Partij voor de Dieren | - | - | - | - | 2 |
| Kies Bewust Lokaal[*] | - | - | - | 1 | 2 |
| Stadspartij Zutphen-Warnsveld[2] | 4 | 6 | 3 | 2 | 1 |
| CDA | 4 | 2 | 2 | 2 | 1 |
| ChristenUnie | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Totaal | 29 | 29 | 29 | 29 | 29 |
Kies Bewust Lokaal heette eerst "Bewust Zutphen-Warnsveld"
College van burgemeesters en wethoudersBewerken
Sinds het einde van de tweede wereldoorlog neemt de Partij van de Arbeid in elk college deel, ook GroenLinks neemt al een zeer lange tijd onafgebroken deel aan het college.
2018-2022Bewerken
Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2018-2022 wordt gevormd door een coalitie van GroenLinks, SP, PvdA en VVD (16 van de 29 zetels in de gemeenteraad).
De voorzitter van het college van B en W is:
- Annemieke Vermeulen sinds 12 juli 2018 (VVD): Bestuurlijke coördinatie, bestuurlijke vernieuwing, openbare orde en veiligheid (inclusief asielzoekerscentrum), handhaving (excl. Handhaving bestemmingsplannen, bestuurlijke samenwerking: regionaal, provinciaal en nationaal, internationale contacten, justitiediensten (contacten/huisvesting), representatie en communicatie, verkiezingen[3].
De wethouders (3) zijn:
- Eva Boswinkel (GL): energietransitie (inclusief grondstoffen), mobiliteit, burgerparticipatie, financiën, informatieveiligheid, personeel en organisatieontwikkeling, dienstverlening publiekszaken, toerisme, onderwijs, natuur en klimaatadaptatie, inkoopbeleid.[4]
- Mathijs ten Broeke (SP): Wmo (inclusief welzijn), wonen, multiprobleem gezinnen, cultuur en erfgoed, jeugd.[5]
- Laura Werger (VVD): werk en inkomen (inclusief participatie en integratie statushouders), economie en arbeidsmarkt, omgevingswet en stadsontwikkeling, vergunningverlening en handhaving bestemmingsplannen, sport, grondzaken, vastgoedbeheer, huisvesting organisatie en facilitaire zaken, leefomgeving en beheer openbare ruimte, ICT en informatiemanagement.[6]
- Annelies de Jonge (PvdA) was eerder ook wethouder in dit college, maar legde op 1 februari 2022 haar functie neer om te werken bij een onderwijsadviesbureau.[7]
2014-2018Bewerken
Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2014-2018 bestond eerst uit een coalitie van SP, PvdA, GroenLinks, VVD, CDA/CU. Na het vertrekken van de SP uit de coalitie maakte ook de lokale partij burgerbelang deel uit van het stadsbestuur.
De voorzitter van het college van B en W was:
- Arnold Gerritsen (D66): Gerritsen legde op 1 februari 2016 zijn taak als burgemeester neer.
- Carry Abbenhues (PvdA): Vanaf 1 februari 2016 tot 23 december 2016 was Abbenhues waarnemend burgemeester van de gemeente Zutphen.
- Annemieke Vermeulen (VVD): Op 23 december 2016 werd zij benoemd als burgemeester van Zutphen.
De wethouders waren:
- Annelies de Jonge (PvdA)
- René Sueters (Burgerbelang)
- Coby Pennings (CDA)
- Patricia Withagen (GroenLinks)
- Engbert Gründemann (SP)
- Oege Bosch (VVD)
2010- 2014Bewerken
Het college van burgemeesters en wethouders van de periode 2010-2014 bestond uit een coalitie van PVDA, Stadspartij, GroenLinks en D66.
De voorzitter van het college van B en W was:
- Arnold Gerritsen (D66), burgemeester.
De wethouders waren:
- Rik de Lange (PvdA), werd in 2013 wegens benoeming als burgemeester in Duiven vervangen door Annelies de Jonge (PvdA).
- Hans la Rose (stadspartij)
- Patricia Withagen (GroenLinks)
- Eri Willeumier (D66)
2005-2010Bewerken
Het college van burgemeesters en wethouders van de raadsperiode 2005-2010 (1 jaar eerder wegens herindelingsverkiezingen door fusie met de nabijgelegen gemeente Warnsveld
Het college bestond uit een coalitie van PvdA, CDA, GroenLinks en VVD.
De voorzitter van het college van B en W was:
- Arnold Gerritsen (D66), burgemeester.
De wethouders waren:
- Willem Geerken (PvdA)
- Rik de Lange (PvdA)
- Adriaan van Oosten (CDA)
- Marieke Schriks (VVD)
- Kees Luesink (GroenLinks): vertrok als wethouder in 2008, had geen opvolger.
Landelijke verkiezingsuitslagenBewerken
Historisch doen linkse en progressieve partijen het electoraal goed in Zutphen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 stemde maar liefst 53,6% op een partij met een progressieve inslag (D66, PvdA, GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren, Volt, Denk en BIJ1). Veel meer dan de rest van Nederland.[8]
De grootste partijen bij de afgelopen vijf verkiezingen zijn als volgt:
2021: Democraten 66
2017: Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
2012: Partij van de Arbeid (Nederland)
2010: Partij van de Arbeid
2006: Partij van de Arbeid.
StedenbandenBewerken
Zutphen had tot augustus 2018 jumelages met de volgende steden:[9]
Horstmar (Duitsland), sinds 1991 (overgenomen van de voormalige gemeente Warnsveld)
Satu Mare (Roemenië), sinds 1972
Shrewsbury (Verenigd Koninkrijk), sinds 1977
Voorts is er sinds 1986 een vriendschapsband met Villa Sandino (Nicaragua). Tussen 1990 en 2016 bestond er ook een stedenband met Tartu (Estland).
Regionale samenwerkingBewerken
Sinds 2001 vormt Zutphen tezamen met de Gelderse gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Lochem en Voorst en de Overijsselse gemeente Deventer het samenwerkingsverband Stedendriehoek of Cleantech-regio. Dit regionale samenwerkingsverband heeft als doel om in 2030 energieneutraal te zijn en ontwikkelt gezamenlijk beleid op fysiek (ruimtelijke ordening, wonen, verkeer en dergelijke), economisch en sociaal gebied.
Bestuurlijke indelingBewerken
De gemeente Zutphen heeft de indeling van de stad in wijken gewijzigd door wijken samen te voegen en andere namen te geven. Zo is de wijk 'Noordveen' ontstaan waaronder de gehele noordelijke stad met onder andere het Deventerwegkwartier en Voorsteralleekwartier vallen. Tussen het centrum en het dorp De Hoven ligt de rivier de IJssel;
Huidige wijkindeling[10]Bewerken
DorpskernenBewerken
- Warnsveld, voormalige zelfstandige gemeente, sinds 1 januari 2005 onderdeel van de Gemeente Zutphen, circa 9000 inwoners.
BuurtschappenBewerken
- De Hoven, dorp aan de westzijde van de IJssel
- Bronsbergen, buurtschap ten zuiden van Zutphen op een rivierduinencomplex aan de IJssel
- Warken, buurtschap ten oosten van het dorp Warnsveld
Externe linkBewerken
Bronnen, noten en/of referenties
|
| | Plaatsen in de gemeente Zutphen |  |
|---|---|---|
|
Stad: Zutphen Dorpen: De Hoven · Warnsveld Buurtschappen: Bronsbergen · Leesten · Warken | ||
| | Gemeenten in de provincie Gelderland | |
|---|---|---|
|
Aalten · Apeldoorn · Arnhem · Barneveld · Berg en Dal · Berkelland · Beuningen · Bronckhorst · Brummen · Buren · Culemborg · Doesburg · Doetinchem · Druten · Duiven · Ede · Elburg · Epe · Ermelo · Harderwijk · Hattem · Heerde · Heumen · Lingewaard · Lochem · Maasdriel · Montferland · Neder-Betuwe · Nijkerk · Nijmegen · Nunspeet · Oldebroek · Oost Gelre · Oude IJsselstreek · Overbetuwe · Putten · Renkum · Rheden · Rozendaal · Scherpenzeel · Tiel · Voorst · Wageningen · West Betuwe · West Maas en Waal · Westervoort · Wijchen · Winterswijk · Zaltbommel · Zevenaar · Zutphen Steden en dorpen · Voormalige gemeenten · Nederland: Provincies · Gemeenten | ||
|
Zie de categorie Zutphen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |