Wikipedia:Laboratorium/archief01

Dit was een archiefpagina voor het laboratorium. Gelieve hier geen edits meer in aan te brengen.

Covalente straal en Vanderwaalsstraal

Op laatstgenoemd artikel heeft men een twijfel-sjabloon geplakt. Afgezien van de toegevoegde e in de titel (dat meer het pakkie-an is van 't taalcafé zou ik graag van de dames en heren deskundigen hier een oppoetsbeurt verlangen. Alvast bedankt,
Patio 23 mrt 2009 16:20 (CET)

• Die -e is maar ten dele een taalkwestie, al hebben de talenmensen zich er al over gebogen (en dat met plezier). De belangrijkste vraag blijft bij echte vakterminologie toch: wat zeggen de vakmensen over het algemeen? Vriendelijke groet, Bessel Dekker 28 mrt 2009 18:40 (CET)
  • Los van het verhaal over de spelling van de titel, lijkt mij dat Vanderwaalsstraal in zij geheel herschreven moet worden. Het grootste deel van het verhaal gaat over VanderWaalskrachten, niet over de ~straal. Volgens mij is de ~straal de afstand gemeten vanaf de atoomkern waarbinnan een ander atoom niet kan komen, tenzij er een chemische binding bestaat tussen de twee atomen. In dit verband kun je kijken bij de beschouwing over het vlak zijn van de benzeenring bij de verschillende perhalobenzenen in Hexafluorbenzeen. Ik geef toe, daar staat mijn naam bij, maar de referentie is echt.T.vanschaik 31 mrt 2009 20:48 (CEST)

Veiligheid

HOHOHOHO, veiligheidsinspectie hier. U kunt geen drank nuttigen in het laboratorium. Indien u dit herhaalt, zal het gesloten moeten worden. De Arbo 28 mrt 2009 17:26 (CET)

• Ook al goed; in dat geval steek ik een sigaret op! Bessel Dekker 28 mrt 2009 18:34 (CET)
  • PS, De snelkoppeling heb ik gerepareerd: je kunt hier nu komen middels WP:LAB. Bessel Dekker 28 mrt 2009 18:38 (CET)
    • Dan is het chemisch café officieel een feit. C (o) 28 mrt 2009 19:09 (CET)
      • De Kroeghoofding is ook aangepast want het was daarin fout toegevoegd. Groetjes - Romaine (overleg) 28 mrt 2009 20:31 (CET)

Wiki-Banner

Er is heden een nieuwe banner gemaakt, om mee te werken aan het Wikiproject van chemische stoffen. je kan meewerken door dit sjabloon ({{WikiAd-14}}) op je GP te plaatsen. Het resultaat staat onderaan deze pagina. C (o) 29 mrt 2009 19:36 (CEST)

Sjabloon drugbox

Is er iemand goed in sjablonen? Het sjabloon "drugbox" bevat de mogelijkheid brutoformules voor dummy's, maar het gevolg is dat als een atoom slechts éénmaal in het molecule voorkomt er toch een subscript - met het eentje - wordt neergezet. Zie onder andere het lemma Albendazol, waar het zwavelatoom ermee gezegend is. T.vanschaik 3 apr 2009 08:51 (CEST)

Je bedoelt zo: C₄H₇S₁? C (o) 3 apr 2009 11:28 (CEST)

Zo is het nu, maar ik weet niet hoe ik zelf dat sjabloon moet aanpassen dat die stomme 1 niet zichtbaar is, het staat zo stom. T.vanschaik 3 apr 2009 21:47 (CEST)

Drugbox is eigenlijk een kopie uit de Engelstalige wiki, ten behoeve van vertalers. Je gebruikt beter Sjabloon:Infobox geneesmiddel. Deze heeft dat probleem niet, daar je daar gewoon de formule zelf volledig moet ingeven, met <sub>s en al.--Mrgreen71 3 apr 2009 21:53 (CEST)

Met als vrolijk gevolg dat je een minuut of wat regeltjes zit te verschuiven tussen het engelse sjabloon en het nederlandse, klinkt ook niet optiomaal, dat doe ik nu al regelmatig bij het vertalen van engelse lemma's.T.vanschaik 3 apr 2009 22:01 (CEST)

Chemische reactie staal

Kan iemand eens kijken wat hier gebeurd qua bewerkingen en qua chemische reactie? Graag dan even meenemen wat er stond en wat er nu staat. --Sonty 3 apr 2009 12:39 (CEST)

De reactie moest wel degelijk de volgende zijn: Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂. De veranderde versie is vervangen. C (o) 11 apr 2009 16:54 (CEST)

Veiligheidskaart / veiligheidsinformatieblad

In het sjabloon "Veiligheidskaart" dat op steeds meer lemma's van chemische stoffen verschijnt (waarvoor dank) staat een link van de tekst "International Chemical Safety Card" naar de pagina veiligheidsinformatieblad. Dat is m.i. niet correct. De link zou moeten gaan naar een artikel chemiekaart (dat is nu een redirect naar veiligheidsinformatieblad). Hoewel de informatie in beide documenten voor een groot deel dezelfde is, is er een fundamenteel verschil tussen een veiligheidskaart (of chemiekaart) en een veiligheidsinformatieblad (VIB).

• VIB (in de volksmond meestal MSDS genoemd) is een document dat wettelijk is voorgeschreven en een welbepaalde structuur moet hebben. Het wordt opgesteld door de producenten of verdeler van gevaarlijke stoffen of preparaten en is bedoeld voor gebruikers die beroepshalve met die stoffen of preparaten moeten omgaan
• Veiligheidskaart/Chemiekaart is opgesteld door een comité van experten (het International Programme on Chemical Safety internationaal, TNO/VNCI in Nederland - "Chemiekaarten" is overigens een geregistreerd handelsmerk); chemiekaarten zijn enkel beschikbaar voor bepaalde zuivere stoffen (geen preparaten). De structuur is voorzover mij bekend niet in een regelgeving voorgeschreven. De kaarten zijn bedoeld voor iedereen die met die stoffen te maken kan hebben (ook brandweer, overheid, apotheken e.d.)

De huidige situatie is volgens mij dus niet correct en werkt verwarring in de hand. Mijn voorstel luidt:

• de redirect chemiekaart -> veiligheidsinformatieblad verwijderen en een apart artikel chemiekaart aanmaken
• de link in sjabloon veiligheidskaart naar dit laatste artikel doen verwijzen

Commentaar? Klever 20 apr 2009 16:55 (CEST)

Gewoon doén !--Mrgreen71 23 apr 2009 22:06 (CEST)

Ik heb inmiddels de link naar chemiekaart verwijderd, zodat er een nieuw artikel kan worden aangemaakt. C (o) 1 mei 2009 12:30 (CEST)

Ik was van plan voor het lemma chemiekaart een beginnetje aan te maken, maar ik stuitte op een aantal onduidelijkheden:

• De bekende Chemiekaarten uitgaven zijn van de SDU. Uit het gebruik van het (R) symbool op hun site en de opmerking hierboven verkeerde ik in de veronderstelling dat chemiekaart een handelsmerk zou zijn. Het is echter niet in het merkenregister terug te vinden, dus zou het goed kunnen zijn dat het juridisch een algemeen begrip is en geen merk.
• International Chemical Safety Card heeft kennelijk niets met de Chemiekaarten van SDU te maken, als ik deze site mag geloven.

Ik denk dat een verwijzing naar een chemiekaart, ICSC of VIB/MSDS helemaal uit het sjabloon zou moeten verdwijnen. De SDU chemiekaarten staan nu eenmaal niet online, maar zijn een commerciëel product dat door elke gebruiker aangeschaft moet worden. De online chemiekaarten van ICSC staan wel online, maar ik vraag me af of een link naar deze kaarten meerwaarde heeft, het sjabloon is al erg vol. Een link naar een VIB/MSDS kan verwarrend zijn, zeker bij niet geharmoniseerde stoffen die opgenomen zijn in de EU wetgeving kunnen deze per fabrikant afwijken. De belangrijkste zaken uit het VIB staan al in het huidige sjabloon. Janmeut 24 mei 2009 16:47 (CEST)

LCAO

LCAO ofwel Lineaire Combinatie van Atomic Orbitals. Is er iemand die dit onderwerp voldoende beheerst om de vertaling van dit lemma uit het engels af te maken? Ik ben er enthousiast aan begonnen, maar loop vast in het feit dat ik er na mijn studie alleen kwalitatief wat mee gedaan heb, maar niet echt. En heel stiekum is dat toch al een tijdje terug.T.vanschaik 7 mei 2009 22:48 (CEST)

Polymethyleennomenclatuur

Ben ik abuis of is de volledige benaming voor PET "Polyethyleentereftalaat"? Het lemma heeft nu de naam zonder de "yl" als titel. Ook in het lemma Poly(trimethyleentereftalaat) wordt vergelijkbaar over polypropeentereftalaat gesproken en zelfs naar een buteenvariant verwezen..T.vanschaik 13 mei 2009 14:27 (CEST)

Het moet inderdaad polyethyleentereftalaat zijn. - C (o) 13 mei 2009 15:44 (CEST)

ik heb het lemma polyetheentereftalaat niet aangemaakt, maar ik vermoed dat de naamgeving geïnspireerd was op het gebruik van etheen ipv ethyleen en polyetheen ipv polyethyleen, en dat het daarom de voorkeur genoot om polyetheentereftalaat te gebruiken ipv polyethyleentereftalaat. Ik weet niet of die redenering klopt; in elk geval zegt IUPAC dat de term "alkyleen" een verouderde term is voor "alkeen", en dus zou "etheen", "propeen" etc te verkiezen zijn. In de praktijk is het wel zo dat polyethyleent. het meest gebruikt wordt.

Voor Poly(trimethyleentereftalaat) = PTT heb ik die naamgeving niet gevolgd omdat (a) in de commerciële en patentliteratuur de naam PTT het meest gebruikt wordt en (b) ik wel van wat afwisseling hou. Klever 14 mei 2009 16:54 (CEST)

Nog een keertje over de namen nagedacht: als ik het goed heb duidt ~yleen op een alkaan met aan beide uiteinden (de α- en de ω-plaats) een vrije binding. Zij komen methyleenchloride, ethyleenglycol en ook ethyleen als oude naam voor etheen boven drijven. T.vanschaik 14 mei 2009 17:59 (CEST)

Wie zoekt die vindt, toch?

even wat luchtigers tussendoor: de zoekmachine van Wikipedia kan soms aardig origineel uit de hoek komen. Toen ik zocht of er al een lemma loodmolybdaat bestaat kreeg ik als antwoord: "bedoelde u londonbeat?"... Eh, nee, maar toch bedankt voor de moeite, zeker? Later heb ik nog enkele suggesties gekregen die de moeite waren om te onthouden - bij kwiknitraat (ondertussen geen rode link meer) werd ik doorverwezen naar de kerkstraat en bij caryofylleen (idem dito) naar carpoolen. Probeer ook eens antineoplastisch en peryleen als die nog rood zijn. Wie kent er zo nog? Klever 14 mei 2009 17:12 (CEST)

Nog een aantal: bioallethrine geeft Ballantine; bioresmetrine geeft Biogeometrie; fenamifos geeft Feniks; fenylkwiknitraat geeft Folkingestraat; tetradifon geeft Tetrapylon; kwikacetaat geeft Kwikstaart - - C (o) 14 mei 2009 17:30 (CEST)

Straatveger?

Wat is een goed Nederlands woord voor free radical scavenger? "Vrije radicalen straatveger" (deze pagina, linkerkolom) doet mij eerder denken aan politiek oproer dat hardhandig onderdrukt wordt dan aan scheikunde. Maar het is dan ook een automatisch vertaalde pagina... Klever 18 jun 2009 15:31 (CEST)

Radicalenvanger ?--Mrgreen71 18 jun 2009 16:09 (CEST)

Effe opgezocht: scavenger kan betekenen: aaseter, aaskever, vuilnisman, voddenraper. Het werkwoord to scavenge betekent reinigen (prim. betekenis), doorzoeken, afstropen, maar technisch gezien (lijkt me hier wel gepast): spoelen. Nu lijkt me de benaming Radicalenspoeler toch niet echt OK. Een radicaal is een atoom of molecule met een bindingsmogelijkheid, dus iets in de aard van radicaalaantrekker, attractieve radicaal,... ? Suggesties? C (o) 18 jun 2009 17:49 (CEST)

Alhoewel: op de Engelse wiki is dit een redirect naar antioxidant ... - C (o) 18 jun 2009 17:53 (CEST)

De definitie van scavenger in de chemie op de Engelse wiki : [1]. Dus eigenlijk zou het moeten zijn radicalenvernietiger, radicalenopruimer of radicalenverwijderaar.--Mrgreen71 18 jun 2009 18:18 (CEST)

Toch lijkt "vrije( )radicalenvanger" me wel de meest "natuurlijke" vertaling, die met een zonder spatie redelijk vaak voorkomt. paul b 26 jun 2009 18:21 (CEST)

~ onzuren

Voor zover ik weet wordt de naam van elementzuren in de organische chemie gevormd door de naam van het elementzuur als achtervoegsel achter de stamnaam te zetten, bijvoorbeeld: benzeensulfonzuur, 2-hydroxypropaan-123-tricarbonzuur. In het lemma over ethefon werd (ik heb het al gewijzigd) echter 2-chloorethylfosfonzuur gebruikt. Mijns inziens niet terecht. T.vanschaik 18 jul 2009 20:59 (CEST)

nochtans geeft de gerespecteerde PubChem de IUPAC-naam op van 2-chloroethylphosphonic acid en onder andere ook de Europese Richtlijn die in het lemma vermeld is houdt dit aan. Dus zou ik het toch maar bij ethyl houden. Klever 7 aug 2009 11:18 (CEST)

Je weet niet wat gedaan ...

... maak eens een natriumverbinding aan! Hier staat een lijst van nog vele in te vullen natriumverbindingen... Hulp is steeds welkom! - C (o) 6 aug 2009 22:01 (CEST)

Ook de barium- en lithiumverbindingen (eronder) staan vrij te invulling! - C (o) 7 aug 2009 22:33 (CEST)

Als titrant wordt Cerium(IV)sulfaat in een kopje vermeld, maar deze ontbreekt als lemma. Zie en:Cerium(IV) sulfate. - Maiella 11 sep 2009 12:29 (CEST)

Voel je vrij dit erbij te plaatsen. - C (o) 12 sep 2009 20:03 (CEST)

Ammoniumoxalaat

Kan er eens iemand kijken naar deze neutralisatiereactie kijken? Mijn stoichiometrie laat me even in de steek... - C (o) 27 aug 2009 19:17 (CEST)

Stoichiometrie was niet helemaal goed, en die brutoformules maakten het geheel ook niet echt duidelijk. Nu zou het moeten kloppen.--Mrgreen71 27 aug 2009 20:33 (CEST)

Dank je zeer vriendelijk! - C (o) 28 aug 2009 15:45 (CEST)

Hexachloornaftaleen

Ik wilde dit lemma uit het project scheikundige stoffen (nr. 0997, zie hier) aanmaken, maar blijkt dat er ongeveer 10 isomeren bestaan van deze stof (zie hier). Welke bedoelt ICSC of is het het isomerenmengsel? Bovendien is het CAS-nummer (1335-87-1) niet OK, op de website van CAS kwam er geen enkele zoekterm naar voor toen ik het nummer opvroeg. Wie weet raad? - C (o) 6 sep 2009 20:52 (CEST)

1335-87-1 wordt nochtans algemeen gebruikt, ondermeer in de Europese ESIS en de Amerikaanse HSDB (hazardous substances databank). Het blijkt een "generisch" CAS-nummer voor alle isomeren van hexachloornaftaleen. Het lijkt me overigens een goed idee om ook een algemener lemma over (poly)gechloreerde naftalenen aan te maken; commerciële producten zijn immers gewoonlijk complexe mengsels van allerlei chloornaftalenen. Een overzicht is te vinden in de International Programme on Chemical Safety's Concise International Chemical Assessment Documents. Klever 8 sep 2009 11:49 (CEST)

Hoera Klever, je bent terug! Bedankt door je uitleg! - C (o) 8 sep 2009 14:42 (CEST)

Koppelstreepje in samengestelde woorden

Bij samengestelde woorden ben ik zelf, docent MBO, geneigd af te wijken van de officiële spellingsregels vanuit mijn ervaring met jongelui op (V)MBO niveau. vaak in combinatie met dyslexie. De regels van het groene boekje zijn duidelijk. Maar.....
Een stukje lezen waar significante woordden in voor komen van dertig tot vijftig letters is, zeker in combinatie met een leeshandicap, een lastige onderneming. En laten we eerlijk wezen, in de wetenschap kom je nogal wat van die woorden tegen, wat denk je bijvoorbeeld van natriumdiwaterstoffosfaatdodecahydraat? Mag, bijvoorbeeld, een koppelstreepje per 15 letters, zelfs als mijnheer van Dale het daar niet helemaal mee eens is?T.vanschaik 9 nov 2009 17:02 (CET)

Ikzelf probeer zoveel mogelijk koppelstreepjes te vermijden, maar in het geval van natriumdiwaterstoffosfaatdodecahydraat zou ik wel voor deze schrijfwijze opteren: natriumdiwaterstoffosfaat dodecahydraat. Gewoon een spatie bij hydraten lijkt met correct. Suggesties? - C (o) 11 nov 2009 20:03 (CET)

Spaties zijn in geen geval correct als het een samenstelling bestreft, maar een koppelteken kan worden ingevoegd als de leesbaarheid in het gedrang komt, zoals de Taalunie ook aangeeft: http://woordenlijst.org/leidraad/6/2/ paul b 11 nov 2009 21:22 (CET)

Precies. In dit soort gevallen is het facultatief gebruik van het koppelteken nu eens uiterst nuttig. Het koppelteken kan worden gebruikt om de structuur van het woord bloot te leggen, wellicht ook de structuur van het aangeduide begrip. Als ik het goed begrijp, zou natriumdiwaterstoffosfaatdodecahydraat dus als natriumdiwaterstoffosfaat-dodecahydraat gespeld kunnen worden, of zelfs natrium-diwaterstoffosfaat-dodecahydraat. Doe het wel met het inzicht van je vakmanschap: "per vijftien letters" zul je wel niet letterlijk bedoelen, toch? Vriendelijke groet, Bessel Dekker 3 jan 2010 19:38 (CET)

Doorverwijssjablonen

De laatste dagen zijn er een aantal polycyclische aromaten in de wikipedia beschreven, met in de verwijzingenlijst meteen een ongelovelijke serie. Volgens mij zijn de verwijzingen terug te voeren op het navigatiesjabloon dat bij alle polycyclische aromaten staat. Bovendien worden daarbij niet alleen de stamverbindignen in het sjabloon opgenomen, maar ook derivaten. Volgens mij kom je dan aardig dicht in de buurt van een catagorie.

Voorstel: Beperk het navigatiesjabloon tot de stamverbindingen en plaats de verschillende derivaten in een catagorie met de naam van de stamverbinding. Als stamhouder mag die ook lid zijn van zijn eigen catagorie.T.vanschaik 22 dec 2009 15:59 (CET)

Aangezien ik de schrijver ben van een groot deel van de artikelen, voel ik me betrokken in de zaak. Ik vind het voorstel wel goed, maar dan moet er wel ergens een lijn getrokken worden waar de grens van stamverbindingen en die van derivaten ligt. Voorstellen? - C (o) 22 dec 2009 18:59 (CET)

Volgens mij is er ergens (handbool chemistry and physics dacht ik) een overzicht van ringsystemen met nummeringen en letters voor de benzo-substituenten. Die verbindingen in het navigatiesjabloon opnemen. Een alternatief is het navigatiesjabloon laten verwijzien naar een lijst van .... waar dan wel alle verbindigen in kunnen.T.vanschaik 10 jan 2010 17:15 (CET)

Pentriet

Heet volgens deze bron 'pentaerythriet tetranitraat'. Kunnen de dames en heren specialisten hier zich over de juiste naamgeving van dit artikel? Alvast bedankt,
Patio 27 dec 2009 13:40 (CET)

De naam die op betreffende site staat, is zoals ie daar staat in ieder geval onjuist omdat je de naam niet los moet schrijven. Dus dan is in ieder geval pentaerythriettetranitraat of pentaerythriet-tetranitraat al beter. Ook de vermelding dat deze naam officieel is, betwijfel ik. De IUPAC-naam (en dus officiële naam) van het stofje is denk ik 2,2-bisnitrooxymethyl-1,3-propaandioldinitraat, maar ik denk dat je het artikel niet zo moet gaan noemen. Diverse alternatieve namen worden er gebruikt, zoals nu ook op de wiki vermeld staat. Maar je kan volgens mij niet zeggen dat één van die namen officieel is en die andere niet. Het is meer zo dat de ene pentaerythriettetranitraat gebruikt en de ander pentaerythritoltetranitraat en een derde weer een andere naam. Mijn persoonlijke voorkeur zou gewoon zijn om het artikel de eenvoudige naam pentriet te geven, maar met de huidige naam pentaerythritoltetranitraat is niks mis. Mkr 27 dec 2009 23:49 (CET)

Beste Mkr,
Dank voor je uitgebreid en deskundig commentaar. We kunnen het dus best zo laten. Het doorverwijsmechanisme doet de rest :-) Patio 28 dec 2009 13:17 (CET)

Helpdesk

Er is staat een opmerking over een scheikundig onderwerp op de helpdesk, [2]. Zou iemand die hier meer vanaf weet hier even naar kunnen kijken? Dank, Taketa (overleg) 5 jan 2010 14:22 (CET)

Tetrahydrocannabinol en Dronabinol

Tetrahydrocannabinol en Dronabinol zijn als ik de artikelen goed lees in feite vanuit evrschillende disciplines de beschrijving van dezelfde stof. Het enige opvallende is dat de bijgeplaatste structuruformules één duidelijk verschil vertonen: de trans-decaline-binding wordt net andersom weergegeven. COnclusie: het betreft toch twee verschillende verbindingen óf een van de plaatjes is niet correct óf ik lees de plaatjes niet goed. Acties:

• toch verschillende stoffen: wie kan dat netjes in de tekst verwerken?
• dezelfde stof -> weklke structuurformule is de juiste
• ik lees de plaatjes niet goed: leg mij het even uit

T.vanschaik 10 jan 2010 17:09 (CET)

Ik heb geantwoord op Overleg:Tetrahydrocannabinol en Overleg:Dronabinol--Mrgreen71 11 jan 2010 10:49 (CET)

Witte fosfor

Bij de discussie of Hans Janmaat en de brand in Kedichem wordt door mijn gesprekspartner een bron aangevoerd die ik iets in twijfel trek. Het citaat: Vrijwel gelijkertijd met de tegels en stenen vlogen de eerste rookbommen naar binnen. “Rookbommen, haha!” De Haarlemse ex-sportschoolhouder Wim Witteman weet wel beter. “Fosfor! Lichtgroen spul. Ging dwars door het tapijt heen, het beton begon te branden.” . Nu bestaat er volgens mij alleen witte, zwarte en rode fosfor, wat niet lijkt te kloppen met het citaat. Het zou ook kunnen dat bedoelt werd dat het spul brandde met een lichtgroene vlam. Kan dat eigenlijk? Of is het toch waarschijnlijker dat het toch om een rookbom gaat? Eddy Landzaat 4 feb 2010 20:43 (CET)

Als witte fosfor brandt, gaat het er groen uit zien. Mkr 6 feb 2010 01:19 (CET)

Plaatjes naar Commons

Tot nu toe kon ik met een hulpprogramma op "http://toolserver.org/~magnus/commonshelper.php" bestanden die in een specifiek wikiproject stonden naar de commons verplaatsen, vandaag lukt dat ineens niet meer. Bij het vertalen van het artikel over thioureum zou dat toch wel handig zijn. Weet iemand een oplossing?T.vanschaik 4 feb 2010 22:13 (CET)

Sorry, te vroeg geroepen. Wat ik net verkeerd deed weet ik niet, nu wil het wel.T.vanschaik 4 feb 2010 22:29 (CET)

Reformatsky, Reformatskii, Reformatzki, Reformatski?

In de lijst van naamreacties staat een lijntje met "Reformatsky-reactie, Reformatskii-reactie" (het is wel één en dezelfde reactie). Wat zou de beste naam zijn voor dit artikel? Volgens onze transcriptieregels denk ik dat het Reformatski zou moeten zijn, is dat correct? Klever 8 feb 2010 12:47 (CET)

Naar analogie met Favorski-reactie zou ik opteren voor Reformatski-reactie. - C (o) 8 feb 2010 15:14 (CET)

Tricyclic

en:Tricyclic bevat een schema van Phenothiazine met HN verkeerd-om, als je het mij vraagt. Het gaat dus om een plaatje in Commons. Maar ik laat het aan de chemici over om daar actie op te ondernemen. Vr. groet. - Maiella 13 mrt 2010 00:47 (CET)

Zeer pienter opgemerkt, Maiella! Dat moet inderdaad omgekeerd staan. - C (o) 13 mrt 2010 07:55 (CET)

Ik zie dat het is gecorrigeerd. Mijn dank. - Maiella 8 apr 2010 00:12 (CEST)

Kleverig goedje

Bij veel computer- of muziektijdschriften krijg je een cd of dvd mee, waarbij het hoesje op het magazine is gekleefd met een gelatine- of gelachtig kleverig goedje. Het is niet erg klevend en zonder al te veel moeite kan je het verwijderen. Ik vraag me af: waaruit bestaat dat spul? hoe heet het? en bovenal: staat het al in wikipedia?? Iemand enig idee? Klever 8 apr 2010 17:28 (CEST)

Goeie vraag, het is denk ik een soort elastisch polymeer (een soort rubber) met pseudo-klevende eigenschappen. Graag had ik hier ook wat meer info over gehad. - C (o) 8 apr 2010 20:08 (CEST)

Het is --weinig verrassend-- lijm. Zie categorie:Lijm en Lijst van lijmsoorten. Maar welke?

Dit doet me denken aan de kleefstof van Post-it. - Maiella 8 apr 2010 20:32 (CEST)

Ik heb effe zitten surfen en zoeken, maar ik heb niets gevonden. Ik vermoed dat het ergens iets organisch is (een cellulose-derivaat of zo). Ik ben niet zeker. - C (o) 8 apr 2010 21:31 (CEST)

na enig zoekwerk kom ik zelf uit bij producten zoals "Glue dots" en "Superdots", meer bepaald de "removable" versies. Superdots Easy-Tak bijvoorbeeld, wordt omschreven als "translucent coloured, pressure sensitive; hot melt adhesive exhibiting very low tack". Zijn ook verkrijgbaar voor hobbyisten.Klever 9 apr 2010 11:26 (CEST)

Oproep

Beste chemie-liefhebbers. Graag doe ik een warme oproep om de laatste 88 artikelen van deze lijst mee te helpen vervolledigen. Ik heb al een nieuw project op stapel staan, waarbij eerder anorganische verbindingen aan bod zullen komen. - C (o) 8 apr 2010 21:33 (CEST)

Amarant

Onder de structuurformule van Amarant (kleurstof) wordt Na3 resp. trinatrium vermeld, maar de Natrium-ionen ontbreken in het plaatje. Dat vind ik vreemd. Het Engelse lemma Amaranth (dye) gebruikt een ander plaatje mét natrium-ionen. - Maiella 10 mei 2010 04:28 (CEST)

Je hebt gelijk: de sulfonaat-groepen stonden in de geprotoneerde vorm (-OH ipv -O^-) opgeschreven, zodat geen interactie met de natriumionen kan worden aangegaan. Ik heb het bij deze gewijzigd. Groeten, C (o) 10 mei 2010 11:18 (CEST)

Ik zie een soortgelijk probleem bij Fast yellow AB. - Maiella 10 mei 2010 18:29 (CEST)

In de gauwigheid signaleer ik vier methoden om het Natrium-ion in de structuurformule weer te geven. Zie:

• Amarant (kleurstof)
• Zonnegeel FCF
• Allura Rood AC
• Tartrazine (geen ionen).

Het lijkt mij dat je enige uniformiteit zou moeten nastreven. Wellicht geniet één methode de voorkeur. - Maiella 10 mei 2010 17:56 (CEST)

Boriumsilicaat

De reactievergelijking voor de productie van boriumsilicaat-glas is niet correct: wil iemand daar eens naar kijken? Fouten zijn o.a.:

• Boortrichloride heeft als brutoformule BCl₃ en niet BCl
• Boortrioxide heeft als brutoformule B₂O₃ en niet BO
• De stoichiometrie is volledig fout

Alvast bedankt! - C (o) 29 aug 2010 10:02 (CEST)

Er klopt wel meer niet aan dat artikel. Boorsilicaatglas is immers niet B2SiO4 zoals het artikel doet vermoeden, maar een combinatie van voornamelijk SiO2 met iets van 5% B2O3. Mkr 29 aug 2010 11:33 (CEST)

Definitie isomeren

Ik kreeg volgend mailtje via het OTRS-emailkanaal (ticket 2010091610004958):

Ik zag een fout op de (Nederlandstalige) wikipedia pagina. Ik wilde deze aanpassen, maar omdat ik momenteel op school zit en deze school geregistreerd staat als 'vandaal', kon ik de pagina niet aanpassen. Ik hoop dat jullie via deze e-mail zelf de pagina willen aanpassen. Het betreft de pagina Buteen . Er wordt beweerd dat er (slechts) 4 isomeren zijn met de molecuulformule C_4H_8. Dit is niet waar. Het zijn er zes: de vier die genoemd zijn, cyclobutaan, en 1-methyl-cyclopropaan.

Ik denk dat de persoon in kwestie gelijk heeft; alleen staat ook op de andere wiki's §(fr, en) dat butaan 4 isomeren heeft. Wie weet hierover meer? MADe 19 sep 2010 21:12 (CEST)

De formulering in het artikel is verwarrend. Er zijn 6 verbindingen met de brutoformule C4H8. Daarvan zijn er vier die men "buteen" zou kunnen noemen (dus vier alkenen met deze formule). En zo staat het ook verduidelijkt in de Engelstalige WP: Among the molecules which have the chemical formula C4H8 four isomers are alkenes. Paul B 20 sep 2010 00:15 (CEST)

ok, ik heb dit aangepast (Onder de butenen zijn er vier isomeren met de molecuulformule C4H8, )MADe 20 sep 2010 21:32 (CEST)

Werk aan de sjablonenwinkel

U ligt er misschien nog niet wakker van, maar vanaf 1 december 2010 moeten chemische stoffen (enkel stoffen, geen mengsels) in de Europese Unie ingedeeld en geëtiketteerd worden volgens de nieuwe voorschriften uit de "CLP-Verordening 1272/2008" (zie GHS). Het is dan ook niet meer dan logisch dat we in onze Infobox Chemische Stof deze informatie voortaan ook vermelden. Let wel: de bestaande indeling met R- en S-zinnen, volgens de "oude" richtlijn Gevaarlijke Stoffen 67/548/EEG blijft ook nog geldig tot 1 juni 2015. Die moeten we dus nog zeker tot dan behouden.

Mijn voorstel is om het onderdeel "Gevaarsaanduidingen" in de infobox Chemische Stof op te splitsen in een deel voor de nieuwe indeling, een voor de oude en een derde voor de andere gevaarsaanduidingen die daar niets mee te maken hebben. Voor methylacrylaat bijvoorbeeld zou het er zo kunnen gaan uitzien (over de tekst in de kopjes valt nog te onderhandelen):

Indeling en etikettering volgens Verordening 1272/2008 (geldig vanaf 1/12/2010)
(optie A) Gevarenklassen en categoriecodes met hun gevarenaanduiding:	Flamm. liq. 2, H225 Acute tox. 4, H332 Acute tox. 4, H312 Acute tox. 4, H302 Eye irrit. 2, H319 STOT SE 3, H335 Skin irrit. 2, H315 Skin sens. 1, H317
(optie B) Gevarenaanduiding (H-zinnen):	H225, H332, H312, H302, H319, H335, H315, H317
Pictogrammen:
Signaalwoord:	Gevaarlijk
Indeling en etikettering volgens Richtlijn 67/548/EEG (geldig tot 1/6/2015)
Gevaarsymbolen:
R-zinnen:	{{R11}}, {{R20/21/22}}, {{R36/37/38}}, {{R43}}
S-zinnen:	{{S2}}, {{S9}}, {{S25}}, {{S26}}, {{S33}}, {{S36/37}}, {{S43}}
Andere gevaarsaanduidingen (VN-nummer, ADR-klasse, LD50...)
EG-Index-nummer	607-034-00-0
VN-nummer	1919
enz. enz.

De sjablonen H225 enz. moeten werken zoals de huidige sjablonen voor R- en S-zinnen. Zie Lijst van H- en P-zinnen voor hun betekenis.

Er blijven nog een aantal open vragen, zoals:

• Kiezen we optie A of B? In optie A geven we zowel de gevarenklassen en -categorieën als de bijhorende aanduidingen (H-zinnen). In optie B geven we alleen de H-zinnen. Optie A is het meest correct, maar de afgekorte gevarenklassen zijn niet bepaald duidelijk. Je zou daarvoor natuurlijk ook sjablonen kunnen aanmaken, zodat bijvoorbeeld bij {{STOT SE3}} "specifieke doelorgaantoxiciteit na eenmalige blootstelling, categorie 3" verschijnt, enz.
• De CLP-Verordening geeft zowel gevarenaanduidingscodes (H-zinnen) voor indeling als voor etikettering. Meestal zijn dat dezelfde, maar sommige H-zinnen moeten niet op het etiket vermeld worden (H400 bijvoorbeeld). Ik heb me nu enkel beperkt door de H-zinnen voor indeling. Moeten die voor etikettering ook vermeld worden?
• Moeten we ook de P-zinnen vermelden die behoren bij de H-zinnen? (Dit maakt het geheel nog wat langer)
• En last but not least, welke sjabloonsmid pakt dit eens aan? Ik wil wel mee de H-zinsjablonen maken naar analogie met die voor R- en S-zinnen, maar in het infoboxgebeuren ben ik helemaal niet thuis. - Klever 8 okt 2010 17:01 (CEST)

Hallo Klever, Ik heb er geen problemen mee om dit op te pakken en voor de sjablonen te zorgen. Maar voor mij is het nog redelijk onduidelijk wat er precies verandert en wat er moet gebeuren. Groetjes - Romaine (overleg) 9 okt 2010 17:11 (CEST)

PS: Ik zou voor optie B gaan, omdat afkortingen niet duidelijk zijn en niet echt gebruikelijk, en omdat dit in lijn blijft met de R- en S-zinnen. Tevens denk ik dat de R- en S-zinnen mogelijk langer dan 2015 in gebruik zullen zijn/blijven aangezien heel veel zaken die verouderd zijn nog wel gebruikt worden en ook historisch gezien relevant kunnen blijven. Romaine (overleg) 9 okt 2010 17:13 (CEST)

Zoals Romaine zegt ben ik ook voor de optie B: kort en krachtig, zoals nu al het geval is. - C (o) 10 okt 2010 13:57 (CEST)

Romaine: wat er per 1/12/2010 verandert is dat de indeling en etikettering van gevaarlijke stoffen volgens GHS (in de EU de CLP-richtlijn) verplicht wordt. Niet voor mengsels, en dat is de reden waarom de bestaande indeling nog behouden blijft tot in 2015, wanneer GHS ook voor mengsels gaat gelden. Wat er in wikipedia zou moeten veranderen is de Infobox Chemische Stof; daar moet ook de GHS-indeling van de stof in komen. Eens daar plaats voor gemaakt is, moeten we de indelingen van elke stof natuurlijk nog invoeren. De huidige lijst van indelingen is te vinden op deze pagina (Excelbestand "tabel 3.1"). Klever 11 okt 2010 09:32 (CEST)

Ter info: gisteren hebben we de eerste stappen gezet om de sjablonen aan te maken/gereed te maken hiervoor. Zie onderaan mijn overlegpagina. Groetjes - Romaine (overleg) 7 jan 2011 02:36 (CET)

Daar bij horende links:

• Mijn overlegpagina waar ik stap voor stap aangeef hoe ver het staat met de omzetting.
• Wikipedia:Wikiproject/Scheikundige Elementen/Anorganische verbindingen -> tabel voor de omzetting van waarschuwingssymbolen, de gedachte is dit met een bot om te zetten naar de nieuwe regelgeving.
• Vergelijking tussen oude S/R-zinnen en nieuwe H/P-zinnen om deze te kunnen omzetten. Wellicht kan dit vergelijkingsmateriaal hier in dit café worden ingevoegd zodat alle materiaal bij elkaar blijft.

Ik denk dat het zinvol is om alles goed met elkaar te linken, zodat het eenvoudig vindbaar is, maar bovenal dat we het een beetje centraal houden. In ieder geval dank voor het aanzwengelen Capaccio, de vorige maand kwam het er niet van. Groetjes - Romaine (overleg) 7 jan 2011 03:09 (CET)

Om nu alles centraal te houden heb ik dan ook een centrale projectpagina aangemaakt. Daarop kunnen wij alle nuttige informatie verzamelen mbt de nieuwe regelgeving en het verloop van de omschakelingen. - C (o) 7 jan 2011 08:49 (CET)

Omdat het nogal eens voor komt dat archiefpagina's in de gebruikersnaamruimte van gebruikers verdwijnen, vind ik persoonlijk deze overlegruimte als centrale plek het prettigste. Als het dan (automatisch) gearchiveerd wordt na afloop is het ook op een centrale plek terug te vinden in de archieven. Voor de rest prima uitwerking. Groetjes - Romaine (overleg) 7 jan 2011 11:54 (CET)

Ik heb de titel gewijzigd naar een Wikipedia:Wikiproject-pagina (Wikipedia:Wikiproject/GHS-project) en ook op de lijst van projecten gezet. Als je hier wil blijven discussiëren is dat voor mij geen probleem. Alleen zag ik wel nood om alle informatie ietwat te bundelen en ook een duidelijk stappenplan op te stellen. Het zou dus fijn zijn als ook die pagina regelmatig wordt bijgewerkt. Groeten, C (o) 7 jan 2011 12:29 (CET)

 Uitgevoerd - de gevaarpictogrammen zijn omgezet naar GHS-pictogrammen op 1582 pagina's. Romaine (overleg) 8 jan 2011 22:29 (CET)

Ter info: Het enige artikel dat een chemische stof beschreef dat 4 pictogrammen had was Witte fosfor. Romaine (overleg) 8 jan 2011 23:09 (CET)

Waterstofsuperoxide

In het artikel cellenbeton staat de link waterstofsuperoxide als toeslagstof. Ik heb er nog nooit van gehoord. Bestaat dat of is dat gewoon waterstofperoxide, kan iemand daar eens naar kijken? (Bovendien is de link nu heel lelijk opgebouwd uit 2 links, een naar waterstof en een naar oxide) IIVQ 15 nov 2010 11:20 (CET)

Watersuperoxide bestaat, maar niet onder de vorm van een gewone stof als dusdanig. Het is immers een radicaal, ook bekend als hydroperoxyl: HO₂·. Zie deze pagina op de Engelse wiki. - C (o) 15 nov 2010 17:25 (CET)

Thx. Het staat nu als "schuimvormende toeslagstof" in het artikel cellenbeton. Kan dat kloppen? 83.161.240.41 23 nov 2010 18:53 (CET) = Gebruiker:IIVQ

Dat zou me verwonderen: radicalen zijn in veel gevallen reactieve deeltjes die een korte 'levensduur' hebben. Het betreft hier waarschijnlijk gewoon waterstofperoxide (H2O2), dat door oxidatie zuurstofgas (O2) vrijstelt. - C (o) 23 nov 2010 21:34 (CET)

Voorstel

Hallo allen, In het verleden zijn er verschillende keren stemmen opgegaan om relatief inactieve cafés zoals deze te gaan sluiten vanwege de grote mate van inactiviteit. De reden hierachter is dat een grote groep van café voor onoverzichtelijkheid zorgt en door de grote spreiding cafés uit het oog verloren worden doordat er te veel van zijn. Het weinige gebruik van dit café is een duidelijke indicatie dat deze mate van opsplitsing geen goede keuze is en voor een te grote versnippering zorgt van onderwerpen. Tegelijkertijd zijn er bovendien ook overlegpagina's van projecten en portalen waar ook onderwerp-gerelateerde onderwerpen besproken worden. Toch denk ik dat het een waardevol idee is om voor het brede onderwerp van wetenschap of wetenschap en technologie een centraal café te hebben waar gebruikers terecht kunnen. Mijn voorstel is dan ook om dit café samen te voegen tot één centraal café voor wetenschap en technologie. Gebruikers hoeven dan slechts één overlegpagina op hun volglijst te zetten. Tevens zijn er diverse projectpagina's en achter portalen overlegpagina's van onderwerpen beschikbaar om over de meer specifiekere onderwerpen te spreken waar nodig. Bij deze dit voorstel tot een centrale overlegruimte om de waardevolle centrale plek voor wetenschap en technologie te behouden in de genoemde vorm, zodat de overlegnavigatie centraal nog steeds mogelijk is in de tijd dat er steeds meer relatief inactieve overlegruimtes als trend worden genomineerd voor verwijdering. Groetjes - Romaine (overleg) 8 dec 2010 12:49 (CET)

Hoi Romaine. Ik zie enkele voor- en nadelen in het nieuwe systeem. Enerzijds is het voordeel van een gespecialiseerd café, zoals dit, dat het enkel maar over één bepaald onderwerp handelt. Dat bespaart veel scroll-werk in een algemeen café. Daarnaast zou ik niet durven zeggen dat dit café inactief is: het voorbije jaar werden 15 topics behandeld (sommige al iets groter dan andere, dat geef ik grif toe). Het voordeel van zo'n café is dat je alle info op één plaats gebundeld krijgt en dat er geen storende overlap optreedt (bijv. een biochemische vraag kan zowel hier als in het biologiecafé worden gesteld, al naargelang de aard van de vraag). Als oprichter van dit café vind ik het een beetje jammer dat het zou moeten verdwijnen, maar ik ben desalniettemin niet geheel tegen een overkoepeld café. Groeten, C (o) 9 dec 2010 16:19 (CET)

Anti-aromatisch

Misschien dat een scheikundige hier een mening over heeft en er wat aan zou willen doen? Ik kwam er langs bij het opruimen van onbeantwoord overleg. Silver Spoon ^(?) 27 dec 2010 23:28 (CET)

Inmiddels daar beantwoord en aangepast. Paul B (overleg) 12 jan 2011 12:16 (CET)

Schadelijke stoffen

Bij deze een verzoekje om een artikel te schrijven. In deze jaren stappen we langzaamaan over op GHS dat wereldwijd gelijk is, maar voordien was er een systeem in gebruik met de onderstaande pictogrammen. Zeker nu het nog in gebruik is lijkt het mij fijn om over die oude pictogrammen meer te lezen in een artikel, omdat dit een stukje geschiedenis in de chemie van de wereld is. Wie wil hierover schrijven? Groetjes - Romaine (overleg) 6 jan 2011 18:53 (CET)

Beste Romaine, over de meeste symbolen bestaat eigenlijk al een artikel:

• Explosief
• Ontvlambaar
• Oxidator
• Toxisch
• Corrosief

Waarover nog kan geschreven worden:

• Schadelijke stof
• Irriterende stof
• Milieugevaarlijke stof

Groeten, C (o) 6 jan 2011 21:04 (CET)

Waarover nog geschreven kan worden is het label-systeem zelf, net als dat voor GHS gebeurd is. Groetjes - Romaine (overleg) 6 jan 2011 22:50 (CET)

Op de pagina Gevaarsymbool staan de oude labels beschreven. - C (o) 7 jan 2011 08:36 (CET)

Ik denk dat wat ik bedoelde dit artikel is: WMS-etikettering. Hier staat het labelsysteem beschreven van bovengeplaatste afbeeldingen. - Romaine (overleg) 8 jan 2011 22:45 (CET)

Ik heb een nieuw artikel Gevaarsymbool geschreven en de oude verplaatst naar Europese gevaarsymbolen, omdat deze specifiek over de Europese ging. Tevens heb ik de verschillende artikelen rondom gevarensymbolen/wetgeving meer samenhangend ten opzichte van elkaar gemaakt, zodat de relatie tot elkaar duidelijker en overzichtelijker is. Groetjes - Romaine (overleg) 9 jan 2011 17:42 (CET)

Café's samengevoegd

Vanaf heden is er één café voor de exacte wetenschappen: Café Exact! Vragen over scheikundige onderwerpen zijn voortaan daar welkom. Bedoeling van de samenvoeging is een zeer actieve centrale overlegruimte te creëren voor alle onderwerpen op het gebied van de exacte wetenschappen. Dit café kan daarom opgeheven worden. Lopend overleg kan wel blijven staan. Tot ziens in Café Exact! Josq (overleg) 6 jan 2011 21:56 (CET)

Op deze manier ben ik het niet eens met samenvoeging, het voor blok zetten van andere gebruikers is niet de manier waarop we hier normaal werken. Overleg is de grondslag indien er iemand grote veranderingen wil doorvoeren. Samenvoeging bij deze dan maar afgeblazen. Romaine (overleg) 9 jan 2011 18:10 (CET)

Door de grootschalige veranderingen op de chemische artikelen m.b.t. het nieuwe GHS-systeem voor gevaaraanduiding is het afschaffen van deze centrale overlegplaats inderdaad ongewenst. - C (o) 9 jan 2011 18:20 (CET)

Zoals we reeds besproken hebben is dit een lopende discussie waarbij ik niet wil ingrijpen. Nieuwe onderwerpen bij voorkeur wel naar Café Exact. Josq (overleg) 12 jan 2011 12:02 (CET)

Artikelen waar nog wat aan dient te gebeuren

Bij het doornemen van de artikelen kom ik de volgende artikelen tegen waar nog iets aan dient te gebeuren.

• Divinylbenzeen -> infobox vervangen en oude gevaarpictogrammen vervangen.
• Dichloorfenol -> oude gevaarpictogrammen vervangen.
• Dieselolie -> gevaarsymbolen niet op deze manier op artikel.

Mogelijk kom ik nog meer artikelen tegen met afwijkingen, die zal ik hier dan melden. Groetjes - Romaine (overleg) 8 jan 2011 23:07 (CET)

Bij de eerste twee heb ik de tabellen verwijderd, omdat het niet gebruikelijk is om op de hoofdpagina van een groep isomere verbindingen een infobox te plaatsen; dit kan gebeuren op de pagina van iedere stof zelf. Op het artikel dieselolie heb ik de gevaarsymbolen ook verwijderd, die hebben weinig nut. - C (o) 9 jan 2011 08:34 (CET)

Prik in frisdrank

Graag even aandacht van een of meer chemici hiervoor. » HHahn (overleg) 3 okt 2011 17:19 (CEST)

Organische halfgeleider

Graag even aandacht hiervoor. Evt. reacties graag ook aldaar. » HHahn (overleg) 29 nov 2011 12:28 (CET)

Opheffen, archiveren, amalgameren met/naar Wikipedia:Café Exact

Gisteren schreef ik in de Kroeg het volgende (zie [3]) ongeveer:
Bijna een jaar geleden was er een heftige discussie in Wikipedia:Café Exact. Een onderwerp dat destijds ter sprake kwam was het amalgameren met Wikipedia:Laboratorium. Sindsdien is deze laatste dan ook nauwelijk meer bezocht, anders dan om door te verwijzen naar een discussie in Wikipedia:Café Exact. Ik stel dan ook voor het nieuwe jaar te beginnen met een discussiecafé minder en Wikipedia:Laboratorium te verwijderen uit de opsomming van cafés. Een link met het archief van Wikipedia:Laboratorium kan netjes in Wikipedia:Café Exact worden geplaatst zodat geen informatie verloren gaat.
De suggestie in de kroeg was dit ook hier te melden zodat het opgemerkt wordt. --VanBuren (overleg) 28 dec 2011 12:51 (CET)

Omdat er geen reacties of bezwaren zijn geweest op bovenstaande heb ik de links in de kroeg naar dit café verwijderd. De geschiedenis van dit café zal een ereplaats moeten krijgen op de pagina Wikipedia:Café Exact door middel van een link.
Deze pagina zal daarna veranderd moeten worden in een redirect/doorverwijspagina naar Wikipedia:Café Exact. --VanBuren (overleg) 10 feb 2012 13:02 (CET)