Gebruiker:Benedict Wydooghe/Wikipediaklas/Pers en communicatie
Pers en media zijn voor elk werkveld geen onbelangrijke partners. Media en pers 'denken' en 'werken' anders, houden er een eigen logica op na. Daarom laten organisaties het communiceren met de pers vaak aan specialisten over. Via woordvoerders of mediamanagers verzorgen zij een proactieve samenwerking met de audiovisuele en gedrukte media: samenwerken is efficiënter dan dat de pers zelf stappen zet om uit te pluizen wat er in de organisatie nieuwswaardig is. Hierdoor sleutelen de mediamanagers doelgericht en doordacht aan de beeldvorming over hun organisatie in de pers, in de alternatieve pers en op sociale media. Hierdoor kennen de mediamanagers de belangen van een goede woordvoerder, kennen ze de onderscheiden media en kunnen reageren in crisissituaties.
Werkwijze bewerken
Het vak ‘Pers en communicatie’ of 'Mediamanagement' houdt het midden tussen een hoor- en werkcollege. Theorie en praktijk wisselen elkaar af en de klemtoon ligt op de praktijk via oefeningen die in de actualiteit verankerd zijn. In de cursus steekt een bezoek aan een alternatieve media-organisatie, een rondleiding door de VRT-studio’s en eventueel het bijwonen van de opname van een programma.
- Theorie
Het theoretische luik focust op hoe, waarom en wie het nieuws maakt. Je maakt kennis met de journalist. Welke basisregels bepalen zijn doen en laten? Officiële en niet-officiële bronnen, bijzondere technieken van nieuwsgaring zoals gerechts- en undercoverjournalistiek kunnen aan bod komen. Verder verduidelijkt de cursus het spanningsveld tussen het recht op privacy en de persvrijheid. We gaan in op uiteenlopende vragen. Waarvoor, wanneer en welke pers schakel je in? Met welke berichten kan je naar de nationale pers, welke hou je best lokaal? Hoe doe je dat en, belangrijker, wat doe je best niet? Wat zijn de voorwaarden voor een verstandhouding met journalisten? Wat is de taak van een persmedewerker?
- Praktijk
Praktische onderwerpen die kunnen zijn een krantenanalyse, fotojournalistiek, het schrijven van een persbericht, krantenartikel en/of een lezersbrief. Je leert de taken en de valkuilen van een woordvoerder, een interviewer en een cameraman kennen. In de loop van de cursus bouw je aan een netwerk van journalisten, leert je presenteren en organiseert je misschien een persconferentie. En met een beetje geluk verschijnt er een artikel in de krant, kom je met een foto in een tijdschrift of ziet men je op tv… Het vak wordt in het tweede of in het derde jaar georganiseerd omwille van je voorkennis: je voelt thematieken uit het werkveld. We besteden aandacht aan het evoluerende medialandschap, burgerjournalistiek, crossmedia, fake-news en trends.
- Timing
- Week 1: Inleiding Mediamanagement, pers & communicatie. Extra uitleg over punten verdienen, SMS en examenvoorbereiding. Verwachtingen studenten tav. de cursus. Fotografie: principes en oefening in compositie. Kahoot! op mediamanagement.
- Week 2: VIDEO: Media en Wikipedia
- Week 3: Voorbereiding presentaties: van tekst naar ppt (TED-demonstratie)
- Week 4: Mediageschiedenis van boekdrukkunst tot internetsamenleving. Web 2.0? (War of the worlds), Boerenbedrog Noam Chomsky en de media. Test jezelf in mediamanagement.
- Week 5:
- Week 6: Studiereis Brussel
- Studenten reizen op eigen houtje naar Brussel en keren op eigen kracht terug.
- 10.15: Studenten ten laatste verwacht in Brussel Centraal bij loketten. Vandaar samen met bus/metro/premetro naar VRT. De docent voorziet ticket voor de metro.
- 11.30 - 13.00 u Bedrijfsbezoek VRT
- 13.00 - 14.00 u Middagpauze op de bus, breng je boterhammetjes mee
- 14.00 - 15.30 u Bezoek DeWereldMorgen.be, Vooruitgangstraat 333 - bus 11, 1030 Brussel (naast minderhedenforum)
- 16.00 - 16.45 u Rondleiding: de tegenstellingen van de Noordwijk
Inleiding bewerken
Belang van dit vak bewerken
Het vak mediamanagement leidt studenten op om als persverantwoordelijke, public-relations of bedrijfsleider om te gaan met de media. De cursus vertrekt vanuit een situatieschets van het Vlaamse medialandschap en maakt duidelijk hoe je de media kan benutten om een boodschap bij de doelgroep te krijgen. Studenten krijgen een overzicht van alle vormen van redactionele en promotionele aandacht. De cursus mondt uit in een schrijf- en spreekvaardigheidstraining.
Verwachtingen van dit vak (rondje) bewerken
(...)
Voorstelling docenten / studenten bewerken
(...)
Wat is pers/media? bewerken
Wat is nieuws? bewerken
Nieuws omvat alle recente info van algemeen belang die aan publieke waarneming was onttrokken of een 'inlichting' uit het verleden die niet eerder werd ontsloten zoals onthullingen en informatielekken. Wie het nieuwsbericht als eerste presenteert heeft de primeur. Nieuws presenteert zich in een redactionele tekst, een grafiek, een nieuwsfoto, een radiobericht, eenvideo of film. In een krant of tijdschrift staat nieuws meestal vooraan en wordt het gescheiden van het commentaar en de achtergronden.
- Makers en -bronnen
Een journalist maakt nieuws. Onderkennen andere media het bericht, dan nemen zij het over, idealiter met bronvermelding. Bevat het nieuws een oordeel, dan staat daar dankzij wederhoor een andere mening tegenover. De rectificatie is de openlijke intrekking of wijziging van een gepubliceerd feit dat onjuist bleek. Een bericht dat achteraf fout blijkt te zijn wordt, is een canard.
Persbureau's zoals Belga leveren hun nieuws niet rechtstreeks aan de consument maar aan kranten, tijdschriften, vakbladen, omroepen en organisaties. Nieuwsredacties doen aan vrije nieuwsgaring: ze gebruiken de vrijheid om inlichtingen en denkbeelden te verzamelen zonder inmenging van macht en gezag. Journalisten betrekken hun feitenmateriaal onder meer van (inter-)nationale (foto-)persbureaus, van beeldbanken, persfotografen, correspondenten, freelancers, andere nieuwsmedia, uit persberichten van bedrijven en overheden, ze krijgen het van tipgevers en klokkenluiders en ze produceren nieuws door eigen verslaggeving en onderzoek.
- Subjectief
De vaststelling of iets nieuws is, is een subjectieve afweging. Alles wat een ontvanger niet wist, is nieuws, ook al was het nieuws bij anderen al wel bekend. Nieuwsberichten probeert men in de professionele journalistiek zo objectief mogelijk weer te gegeven. De maatschappelijke oriëntatie van het medium bepaalt of nieuws wel of niet, groot of klein gebracht wordt. Pure objectiviteit bestaat niet: de waarde van de journalist schuilt in de selectie en de context die hij creëert. Onpartijdigheid en neutraliteit zijn dé norm, maar in de praktijk vindt er ideologische of culturele kleuring plaats.
- Betekenis
Een nieuwsdienst schrapt meer dan ze schrijft. Kranten zouden dikker zijn en onnodige vaktaal bevatten. Het journaal zou eindeloos duren als niet eerst ruwe brongegevens worden geselecteerd, geverifieerd en redactioneel bewerkt. Een professionele journalist ordent en plaatst nieuws in een maatschappelijke context en bewerkt tekst, beeld- en/of geluidsopnamen zodat ze stroken met de redactieformule en aansluiten op format. Er bestaat bij de mainstream-media een vrij breed gedragen overeenstemming onder journalisten wat nieuwswaardig is. Naast de mainstream media zijn er media die alternatieve visies presenteren zoals DeWereldMorgen.be. Nog andere media gaan er prat op om nieuws politiek incorrect te brengen zoals het Nederlandse PowNews.
- Invalshoeken
Nieuws presenteert zich vanuit een perspectief, de invalshoek. Een term als het Midden-Oosten impliceert een waarneming uit westelijk standpunt. Je geloof bepaalt of de zondag de eerste of de laatste weekdag is. Beelden we de wereldkaart af via de mercatorprojectie of met de petersprojectie waardoor Afrika ineens 'groter' wordt dan de VS? We spreken van een martelaar/vrijheidsstrijder, opruimen/deporteren bezetting/annexatie, vermoorden/uitschakelen. Framing is het terloops of heimelijk verwerken van een maatschappijvisie of een vijandbeeld in de woord- en beeldkeuze.
- Externe factoren
De vraag of een gebeurtenis voldoende nieuws bevat om gemeld te worden, hangt niet alleen af van de nieuwsbestanddelen zelf. Ook externe factoren bepalen of, hoe snel en hoe het wordt gepubliceerd. Een omroep zal zijn primeur pas publiceren als er een eigen uitzending is gepland. Verder is van belang of het nieuwsbericht past binnen het medium, het uitzend- of verschijningstijdstip of het verspreidingsmoment (zie komkommertijd) en van de inschatting of en hoe concurrerende nieuwsmedia hetzelfde feit presenteren. Is een kwestie eenmaal in de publiciteit, dat verlaagt dat de nieuwsdrempel voor soortgelijk of verwant nieuws: de kans dat de media dit tot nieuws verklaren neemt daarmee toe. Is de nieuwsdrempel overschreden, dan kan er een nieuwshype ontstaan. Een hype is een zichzelf versterkend mechanisme waardoor nieuws zijn eigen vervolg creëert zonder dat journalisten er grip op hebben. Het is nieuws omdat het 'nu eenmaal' een actualiteit is: een resultaat van groepsdenken.
- Kenmerken
Een bericht geeft antwoord op de vragende voornaamwoorden: wie deed wanneer wat, waar, waarom en hoe. Nieuws concentreert zich meestal op het negatieve. Vandaar de uitdrukking 'Geen nieuws is goed nieuws'. De kans dat een feit nieuws wordt groeit naarmate het voldoet aan deze kenmerken. De volgorde ervan is willekeurig:
- het is actueel en niet eerder op brede schaal onthuld
- het is interessant voor velen
- het is authentiek, traceerbaar en (stamt uit betrouwbare, geverifieerde informatiebron)
- het is ongewoon, afwijkend maar plausibel (niet-alledaags, origineel, zeldzaam, verbazingwekkend)
- het is voorstelbaar en gebeurt nabij (hoe verder weg, des te oninteressanter)
- het sluit aan op een andere nieuwswaardige gebeurtenis (lift mee met een bestaande aandacht)
- het past in een reeks, follow-up, trend, invalshoek
- het past in een redactieformule, programmaformat of een journalistieke reflex (hype, meutegedrag, primeurdrift, medialogica)
- ander nieuws is op dat moment minder belangwekkend (heeft minder vermeende impact op ons leven)
- er is relevant beeld- en geluidsmateriaal en cijferbewijs (hoe concreter, hoe beter)
- er zijn beroemdheden, persoonlijke ego’s, machthebbers of autoriteiten bij betrokken
- er ophef, conflict, spanning, emotie (dood, drama, verderf, verontwaardiging)
- het heeft sociale gevolgen en 'navertelwaarde' (Heb je al gehoord van...)
- het is persklaar beschikbaar (journalistieke bewerking vergt tijd en geld)
Deze nieuwskenmerken zijn relatief. 'Hond bijt man' levert geen nieuws op, omgekeerd wel.
- Soorten
Nieuws kan worden onderverdeeld in journalistieke categorieën, zoals:
- lokaal, stads-, gemeentelijk en regionieuws
- binnenlands en politiek nieuws
- financieel-economisch nieuws
- Europees en buitenlands nieuws
- wetenschap, religie, cultuur, amusement, sport
- service-informatie (bv. weer)
Termen als wereldnieuws (breaking news), landelijk nieuws en lokaal nieuws drukken het schaalniveau uit.
Wat is een journalist? bewerken
Journalistiek is het verzamelen en verwerken van nieuwe of actuele gegevens en ze met enige regelmaat publiceren voor een publiek. Daarbij gaat het om gegevens van algemeen belang zoals politiek, economie en veiligheid. Een journalist maakt nieuws voor de lezer, kijker of luisteraar. Er bestaan twee vormen: de feiten zo neutraal en objectief mogelijk doorgeven of ze duidelijk voorzien van commentaar.
De journalistiek kent beperkingen:
- inzake kwaliteit (opleiding en beroepsmensen)
- inzake kwantiteit (volledigheid, objectiviteit, snelheid en accuratesse)
- inzake de voorwaarden waarbinnen journalisten werken
- inzake de behoefte van het publiek
- inzake de (vrijwillige) journalistieke gedragscodes (zoals de code van Bordeaux)
- inzake klachtenregelingen bij (ombudslieden) of daarbuiten (Raad voor de Journalistiek of rechtbanken)
- inzake fysieke omstandigheden (in grote landen is het soms onmogelijk om snel ter plaatse te geraken)
- inzake economische omstandigheden (in Nederland en België krimpen lokale dagbladen in door de relatief hoge kosten en ontlezing)
- inzake de "Pre-publication legislation" (met geld en advocaten publicaties aanvechten omdat het belangen schendt
- inzake roddelbladen zoals Story, Bild, The Sun
- Maatschappelijke functie
De journalistiek wordt vaak gezien als de vierde democratische macht in die naast de (trias politica) onafhankelijk opereert. Dit soort journalistiek ontstond in de 17e eeuw met de internationale handel, de noodzaak tot informatie daarover, de verlichtingsideeën en het ontstaan van kranten tijdens de Gouden Eeuw. In de 21e eeuw vindt het westen journalistiek onmisbaar voor het functioneren van de democratie. Een treffend voorbeeld is het 'Watergateschandaal', waarbij leden van de Republikeinse Partij en CIA-leden werden opgepakt toen ze inbraken in een campagnebureau van de Democratische Partij. De affaire werd door de journalisten Bob Woodward en Carl Bernstein aan de kaak gesteld in The Washington Post. Het leidde tot het aftreden van president Nixon.
- Genres
De journalistiek kent los van media diverse genres, waarvan weer allerlei mengvormen bestaan. De voornaamste daarvan zijn:
- het nieuwsbericht of de nieuwsfoto
- het vraaggesprek of de portretfoto
- het commentaar
- de column
- het achtergrondverhaal
- de (foto- of video)reportage
- het (foto-)essay
- het boek
- de documentaire
- de weblog
- Media
- boden: het oudste middel, met een lage toegangsdrempel, en mondelinge overdracht, nog steeds in gebruik, bijvoorbeeld in sommige arme landen, maar ook moderne, westerse landen
- rondzendbrieven: zeer lage toegangsdrempel, een zeer oud middel, reeds in de oudheid, onder de Grieken en Romeinen, en door bijvoorbeeld de apostelen gebruikt
- kranten: middelhoge toegangsdrempel, en ontstonden na de uitvinding van de drukpers (China en Korea, 6e tot 8e eeuw). De eerste regelmatige kranten ter wereld verschenen in Amsterdam in de Gouden Eeuw, en bevatten voornamelijk handelsnieuws. De beperking schuilt tegenwoordig in de productietijd van minimaal 12 uur en de ingewikkelde distributie.
- tijdschriften: door kleurendruk en specialisatie vaak een hogere toegangsdrempel dan kranten, en hebben een productietijd vanaf meestal 48 uur en dus meer geschikt voor achtergronden en analyses
- boeken: zeer oud middel, met een zeer hoge toegangsdrempel, en meestal alleen gebruikt voor achtergrond en analyse (die op zichzelf weer nieuws kan zijn)
- radio: middelhoge toegangsdrempel, ontstond begin 20e eeuw, heeft als voordeel de snelheid van distributie en de veel geringere productietijd, maar kan geen beeld tonen
- televisie: zeer hoge toegangsdrempel, en is meestal traag, maar kan ook snel zijn (bij live-uitzendingen bijvoorbeeld), en vereist een uitgebreide organisatorische voorbereiding en technische kennis en voorzieningen (die vaak in de handen van de overheid zijn)
- website of weblog: zeer lage toegangsdrempel, en kunnen snel en kunnen eenvoudig zijn, maar zijn vaak niet te beoordelen op de kwaliteit en herkomst van hun informatie
- Beroep
In het journalistieke beroep bestaan er diverse taken. De voornaamste daarvan zijn:
- de organisatie van het journalistieke proces: dit wordt gedaan door uitgevers en hoofdredacteuren en andere redactionele leiders
- opdiepen van gegevens: vooral werk voor verslaggevers en onderzoeksjournalisten, meestal verbonden aan grotere organisaties zoals dagbladen of persbureaus
- duiden van gegevens: gebeurt meestal door redacties
- bewerking van gegevens: 'rauwe' informatie is meestal niet geschikt voor publieke consumptie, bijvoorbeeld in Nederland de jaarlijkse miljoenennota met de staatsbegroting voor het volgende jaar
- publicatie van de bewerkte informatie, meestal door redacties, maar sinds de komst van websites is het weer mogelijk voor individuele journalisten om simpel en goedkoop te publiceren.
Wat is de belangrijkste vaardigheid van een journalist? bewerken
- Relevante vragen stellen, nieuwsgierigheid
- Info samenbrengen en ordenen
- Helder rapporteren en publiceren
Wat doet een mediamanager/persmedewerker bewerken
Een MM zorgt mee voor de beeldvorming die rond een organisatie ontstaat/bestaat. De MM houdt hierbij rekening met de grootte van de organisatie, het doelpubliek en de collega's uit aanleunende sectoren. De MM creëert hiervoor een professioneel presnetwerk die hij aanstuurt met nieuwsbrieven, persberichten en persconferenties. Daarnaast zet de MM in op de virtuele uitbouw van de organisatie via een website en een arsenaal aan sociale media. Resultaten van mediacampagnes worden door de MM. bewaard en gearchiveerd.
- Belangrijkste vaardigheden
- Goede pen: bondigheid en taalgevoel
- Kan overweg met beeldmateriaal: fotografie en video behoren tot het instrumentarium
- Sociale media kennen weinig geheimen
- Netwerking
- Crisiscommunicatie
Massamedia bewerken
Massamedia en massacommunicatie zijn het onderzoeksobject van het sociaal-wetenschappelijke vakgebied van de communicatiewetenschap. Massamedia bereiken grote groepen of een gemeenschap en impliceren een zender, een boodschap, kanalen, ontvangers en mogelijke ruis. De boekdrukkunst in de vijftiende eeuw geldt als een eerste voorbeeld van massacommunicatie, tegenwoordig zijn dit internet, games, televisie- en radio. De moderniseringen binnen de massamedia hadden steeds opnieuw politieke, sociale, culturele en economische gevolgen. De boekdrukkunst leidde tot de heksenverbrandingen en de verspreiding van het protestantisme, eind achtttiende eeuw maakten kranten de Franse en andere burgerlijke revoluties mogelijk en de komst van het internet de smartphone leidden tot de Arabische lente. Bij het ontstaan van België werden de vrijheid van drukpers en de persvrijheid in de grondwet ingeschreven. In Nederland hielden dagbladzegels kranten duur. Om onder deze belasting uit te komen, drukten Adriaan van Bevervoorde en Justus van Effen lilliputterkranten en spectatoriale geschriften. In 1869 werd het zegelrecht afgeschaft. Daarna verschenen kranten voor de massa, zoals "De Standaard" van Abraham Kuyper en Recht voor Allen van Ferdinand Domela Nieuwenhuis.
- Voorbeelden
- De heraut en de dorpsomroeper
- Het Pamflet, manifest en brochure
- Reclame in de openbare ruimte
- De kranten en tijdschriften (vaak met ook foto's)
- Het gesproken nieuws, de radio
- Het gefilmde nieuws, het bioscoopjournaal
- Het gefilmde nieuws in de huiskamer: de televisie
- CNN, de eerste wereldwijde nieuwsvoorziening
- Commerciële radio en televisie
- Internet
- Mobiel internet
Waarom zijn media zo belangrijk? bewerken
- Het kan je leven onderste boven gooien. Als Marcello Geppetti in 1962 experimenteert met een nieuw stuk technologie, de zoomlens, schrikt hij de wereld op met een foto van een kussende Elizabeth Taylor en Richard Burton. Twee gehuwde mensen met kinderen, nietsvermoedend aan kussend in het katholiekste land van de wereld... het beeld gaat de wereld rond. Klik hier voor de historische foto.
- Je kan je voordoen als iemand anders. Je in naam van iemand anders kan SMS'en? Meer weten?
- Het bepaalt je wereldbeeld. Fototrucage mensen mooier maakt? Of lelijker, als het moet... Vrijwel elke foto in de krant of op internet is bewerkt! Kijk eerst naar dit filmpje van Dove of naar deze ontmaskering.
- Nepnieuws doet mensen foute beslissingen nemen. Er worden berichten gemaakt om journalisten een loer te draaien. Dergelijke berichten worden canards genoemd. Ze verschillen soms nauwelijks van stadslegendes.
- Nepnieuws kan leiden tot morele paniek, denk aan de Holocaust. Kijk op het impulscentrum naar (minstens) een van deze reportages. 1. Orson Welles War of the Worlds (Canvas Days that shook the World); 2. Maanlanding (VPRO Import) of 3. Bye bye Belgium (RTBF).
- Een verkeerd bijschrift bij een prima foto snel geplaatst is?
- De zetduivel vaker toeslaat dan gedacht?
- Goed ogende websites valse informatie doorspelen?
- Sommige mensen wel heel goed gelovig zijn. Klik hier en bel en sms één jaar gratis. In tien dagen tijd tekenden 7200 jongeren in op dit aanbod.
TV in Vlaanderen bewerken
De eerste tv-uitzendingen gaan terug tot een experiment in 1931 met de eerste publieke demonstratie van een tv. De openbare omroep NIR zorgt op 31 oktober 1953 voor echte tv in zwart-wit met 625 lijnen vanuit het Flageygebouw in Brussel. In 1989 - het jaar van de muur - verschijnt de eerste commerciële tv: VTM. Televisie in Vlaanderen bestaat nu uit drie publieke zenders en meerdere commerciële.
Paula Sémer was de eerste Vlaamse op tv en presenteerde en acteerde die eerste avond in het drama "Drie dozijn rode rozen." Alle uitzendingen gingen live en vonden plaats in een verbouwde radiostudio, met personeel en rekwisieten op elkaar gepakt. Terwijl in de ene helft toneel gespeeld werd, bracht de andere hoek alles klaar voor het journaal. Toen waren er in België amper 15.000 tv-toestellen. De Wereldtentoonstelling van 1958 zorgde voor een uitbreiding en spoorde veel Belgen aan een tv te kopen. In 1958 kwam het kijkgeld, werd de tv-loze maandag afgeschaft en kwam de omroep onder het ministerie van Cultuur in plaats van onder het PTT en Verkeer. De omroepwet veranderde het NIR op 18 mei 1960 in BRT. Op 27 januari 1991 veranderde die naam in de BRTN (Belgische Radio en Televisie Nederlands) en sinds 1 januari 1998 heet de omroep de Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie.
Vanaf 1973 begonnen experimenten met een tweede zender die vanaf 26 april 1977 een volwaardig kanaal werd: BRTN TV2. Op 27 januari 1991 werd deze zender in TV2 omgedoopt, terwijl BRTN 1 voortaan TV1 heette. Op 1 december 1997 werd dit tweede net opgesplitst in twee programmablokken voor doelgroepen: de kinderzender Ketnet, die vanaf 7 uur 's ochtends tot 7 uur 's avonds uitzond, en de volwassenenzender Canvas die haar uitzendingen pas na 19 uur 's avonds begon. Sinds 1 januari 2005 heet TV1 Eén. Het profiel van het eerste televisiekanaal van de openbare omroep (thans "Eén") mikt op amusementsprogramma's voor het gezin. Ketnet is voor de jeugd bestemd en Canvas richt zich op de meerwaardezoekers. De meeste uitzendingen op Canvas zijn politieke, culturele of documentaireprogramma's, al komen ook quizzen, buitenlandse kwaliteitsseries en komische programma's aan bod. Omdat de zendtijd van dit tweede tv-kanaal tijdens grote sportevenementen zoals de Olympische Spelen, voetbal- en wielerwedstrijden altijd werd opgeofferd lanceerde de VRT vanaf 31 mei 2004 de nieuwe zender Sporza. Op 1 mei 2012 werden Canvas en Ketnet gesplitst van elkaar, ze hebben nu een eigen kanaal. Canvas zendt op het huidige kanaal uit vanaf 14 uur. Ketnet, dat vanaf 14 mei 2012 naar een gloednieuw kanaal, OP12, verhuisde, zendt vanaf 6 tot 20 uur uit. Vanaf 20.00 tot 7.00 uur zond OP12 programma's voor jongeren uit maar op 31 december 2014 om middernacht hield de zender op te bestaan.
Commerciële zenders bewerken
Medialaan bewerken
VTM bewerken
De openbare televisieomroep had van 31 oktober 1953 tot 1 februari 1989 het monopolie inzake televisie in Vlaanderen. Op 1 februari 1989 begon de commerciële omroep VTM (Vlaamse Televisie Maatschappij) onder leiding van het duo Mike Verdrengh en Guido Depraetere met uitzenden. De zender speelde in op de behoeftes van het grote publiek en scoorde daardoor hoge kijkcijfers. Zij begonnen als eersten in Vlaanderen al vanaf 13 uur een middagjournaal en zonden ook 's avonds al vanaf 19 uur een journaal uit, terwijl de BRT lange tijd haar traditie aanhield om enkel 's avonds en dan nog pas vanaf 19.30 uur het nieuws uit te zenden. Het duurde tot 1997 alvorens de openbare televisieomroep ook vanaf 19 uur haar journaal begon uit te zenden en zelf ook een betere kijkcijferstrategie begon te hanteren. Begin 2004 haalde de VRT met 41 procent zijn hoogste marktaandeel sedert de start van VTM. De komst van Sporza had ook geholpen. De Vlaamse commerciële zenders protesteerden heftig tegen deze extra concurrent, in juni 2004 bundelden zij hun krachten in de Private Omroep Federatie, om voortaan met één stem hun grieven kenbaar te maken. In oktober kwam het tot een breuk en verliet SBS Belgium, het moederbedrijf van VT4 en VIJFtv, het overlegorgaan.
Kanaal 2/2BE bewerken
VTM had zoveel succes dat ze op 30 januari 1995 zelf een tweede zender lanceerden: Ka2 (sinds 1997 Kanaal2, in 2002 KanaalTwee, van 2008 tot 28 augustus 2016 2BE en nu Q2). Kanaal 2 was aanvankelijk een mix tussen debatprogramma's, een eigen informatiemagazine, buitenlandse tv-series en eigen producties. Wegens tegenvallende kijkcijfers werden eerst alle Vlaamse producties geschrapt en nadien het aanbod verder uitgekleed. Het kijkcijferkanon Big Brother en het succes van enkele topreeksen hielp de zender er ten slotte weer bovenop.
VTM had aanvankelijk 18 jaar lang een monopolie op televisiereclame, maar dit akkoord werd in 1999 door de EU-Commissie vernietigd. Het Vlaamse mediadecreet diende hierna aangepast te worden. Mede door fikse besparingen ging het marktaandeel van VTM sedert 1995 fors achteruit. In juli 2003 werd het dieptepunt van 18 procent bereikt. Onder leiding van een nieuwe directie, met onder andere Jan Verheyen als programmadirecteur, voer men nadien een nieuwe koers, onder meer door de terugkeer van de populaire programma's van het eerste uur, waaronder het Rad van Fortuin.
Andere zenders van Medialaan bewerken
Op 25 augustus 2000 begon Vitaya met uitzenden. Het kanaal mikt op een vrouwelijk publiek en brengt fitness- en kookprogramma's. Ook uitzendingen over het opvoeden van kinderen en toerisme staan op het programma. Later komen daar ook dramareeksen en kinderprogramma's bij. Na een moeilijke start is de zender sinds 2004 winstgevend. In 2010 werd het bezit van Medialaan. JIM was een muziek- en jongerenzender die sinds 2 april 2001 de ether inging, maar uiteindelijk in december 2015 plaats moest maken voor Kadet, een zender die vooral bedoeld is voor jongens tot 12 jaar. Een andere muziekzender van deze omroep was anne, die van 8 juli 2009 tot en met augustus 2016 voornamelijk Vlaamse muziek uitzond. Op 1 oktober 2009 werd ook de kinderzender vtmKzoom gelanceerd.
VIER/VIJF/ZES bewerken
Op 1 februari 1995 startte VT4, de Vlaamse zenders van de Luxemburgse mediagroep SBS Broadcasting. Aanvankelijk zond de zender met een Britse licentie uit. Die U-bochtconstructie werd aanvankelijk ingeroepen om de zender van de Vlaamse kabel te weren, maar tevergeefs. Nadat de Europese richtlijn televisie zonder grenzen dit officieel verbood, vestigde de zender zijn Vlaams hoofdkwartier in Londen. Officieel werden alle beslissingen van daaruit genomen. In 2001 werd de directie, mede door de aanhoudend tegenvallende kijkcijfers, aan de kant geschoven en vervangen. In 2002 vroeg VT4 een Vlaamse uitzendvergunning aan. Vanaf 1 maart van dat jaar is het station officieel een Vlaamse zender. Tegelijkertijd vroeg het een uitzendvergunning aan voor een tweede kanaal. De tweede zender wordt VIJFtv genoemd en begon op 1 oktober 2004 met uitzenden. Het kanaal richt zich voornamelijk op een vrouwelijk publiek. Sinds 3 september 2012 is VT4 overgekocht door Woestijnvis en heet de zender voortaan VIER, VIJFtv werd VIJF. ZES werd begin 2017 opgericht.
Mijlpalen in de Vlaamse televisiegeschiedenis bewerken
| Datum | Gebeurtenis |
|---|---|
| 1931 | Eerste publieke demonstratie van de tv in België. |
| 1953 | Eerste tv in België. Debuut van Panorama en het Première. |
| 1955 | Eerste sitcom Schipper naast Mathilde (1955-1963). Nonkel Bob, Tante Terry's kinderprogramma's Kom toch eens kijken en Klein, klein kleutertje debuteren. Paula Sémer start het informatieve vrouwenprogramma "Penelope" (1955-1965). |
| 1956 | Debuut televisiequiz 100.000 of niets. |
| 1957 | Eerste uitzending van Ten huize van. |
| 1958 | Radio en televisie onder de bevoegdheid van het ministerie van Cultuur. De tv-loze maandag afgeschaft. kijkgeld ingevoerd. |
| 1960 | Via een nieuwe omroepwet veranderen het N.I.R. en de I.R.N. hun naam in BRT en RTB. 1ste uitzending van Sportweekend. |
| 1961 | Eerste uitzending humaninterestprogramma Echo. Tienerklanken debuteert. |
| 1962 | De BRT start met Schooltelevisie. |
| 1964 | Eerste uitzending van de advocatendramareeks Beschuldigde, sta op (-1980) en de jeugdserie Kapitein Zeppos (-1968). |
| 1965 | Eerste uitzending van de jeugdserie Johan en de Alverman. Het programma "Penelope" zorgt voor controverse als seksualiteit een thema wordt. Debuut van de herhaalde Echo-uitzending waarin vier lanterfantende wegarbeiders er minutenlang over doen om één kassei uit de grond te halen, terwijl de programmamakers er Louis Neefs' "Wat 'n leven" op monteerden. |
| 1967 | België kiest voor het PAL-kleurensysteem. De eerste definitieve Belgische tv-uitzendingen in kleur vinden vanaf 1971 plaats. 1ste uitzending van het dierenprogramma Allemaal beestjes. |
| 1968 | Eerste satirische programma op de Vlaamse tv: Magesien. 1ste uitzending van Musti. |
| 1969 | Eerste Fabian van Fallada en Wij, Heren van Zichem. |
| 1970 | In een uitzending van Tienerklanken out zanger Will Ferdy zich als homoseksueel. |
| 1971 | Op 1 januari schakelt de omroep over op kleurentelevisie. De zangeres Mary Porcelijn laat zich als eerste naakt (vanop de blote rug) in de duinen filmen en zorgt voor schandaal. |
| 1972 | Eerste uitzending van Het zwaard van Ardoewaan. |
| 1973 | Eerste experimenten van de BRT met een tweede televisiezender. 1ste uitzending van de jeugdserie De Kat en de quiz Van pool tot evenaar. |
| 1976 | Eerste aflevering van het quizprogramma De Wies Andersen Show dat voor controverse zorgt als wanneer panellid Johan Anthierens zich "gelukkig gescheiden" verklaart. |
| 1977 | Op 26 april komt BRTN TV2. Dat jaar worden BRT en RTB autonome instellingen. Slisse & Cesar en verkeersinfo via Kijk uit. |
| 1978 | Eerste lottotrekking en De Collega's. Tijdens het praatprogramma "Noord-Zuid" kwetst Johan Anthierens' Vader Abraham zo zwaar dat die studio verlaat. Anthierens wordt ontslagen. |
| 1979 | De Paradijsvogels. |
| 1980 | De BRT voert teletekst in. Een tv-sketch van Urbanus waarin Jezus en zijn apostelen tijdens het Laatste Avondmaal allen een zak friet bestellen zorgt voor een schandaal. |
| 1 november 1981 | Eerste uitzending van het kinderprogramma Tik Tak, dat ook in het buitenland een internationaal succes wordt. |
| 1982 | Eerste uitzending van het satirische programma TV-Touché dat uiteindelijk in 1984 onder druk weer zal worden afgevoerd. Ook Maurice De Wilde's ophefmakende documentairereeks "De Nieuwe Orde" over de collaboratie in België tijdens de Tweede Wereldoorlog debuteert dit jaar. |
| 1983 | Eerste Hoger, lager |
| 1984 | Eerste Villa Tempo |
| 1986 | Een uitzending van Paul Jambers over Millet-merkkledij zorgt voor de hoogste kijkcijfers die Panorama ooit had. |
| 1987 | De Vlaamse raad keurt het Kabeldecreet goed. De nationale regering had een reclamewet goedgekeurd. Bijgevolg wordt dat jaar VTM opgericht, de eerste Vlaamse commerciële televisiezender. Haar uitzendingen beginnen pas twee jaar later. De 1ste uitzending van het spelprogramma Pak de poen, de show van 1 miljoen loopt zo faliekant in het honderd dat het al na drie afleveringen wordt afgevoerd en de meest legendarische flop uit de Vlaamse tv-geschiedenis wordt. |
| 1988 | Eerste aflevering van het praatprogramma De zevende dag. |
| 1989 | VTM begint haar uitzendingen. Met de komst van de eerste Vlaamse commerciële televisieomroep is de VRT haar decennialange monopolie kwijt. Walter Capiau's spelprogramma Het rad van fortuin en de live muziekshow Tien Om Te Zien worden VTM's kijkcijferkanonnen. Debuut van Samson en Gert, die eerst als omroepers voor de kinderprogramma's optreden, maar vanaf 1990 een eigen televisieserie krijgen. Lava is de eerste alternatieve sketchshow op de Vlaamse tv. |
| 1990 | Eerste uitzending van de sitcom F.C. De Kampioenen. Op VTM debuteert het infomagazine Telefacts. Tijdens de presentatie van het Wereldkampioenschap Voetbal 1990 laat Mark Uytterhoeven zich voor het eerst opmerken als een humoristisch talent. |
| 1991 | Vanaf 27 januari heet de BRT voortaan de BRTN ("Belgische Radio en Televisie, Nederlandstalige Uitzendingen") en wordt de officiële omroep van de Vlaamse Gemeenschap. BRT 1 wordt "TV1" en BRT 2 "TV2". Eerste uitzending van het baanbrekende en invloedrijke komische praatprogramma Het huis van wantrouwen met Mark Uytterhoeven en Wouter Vandenhaute. 1ste uitzending van de reportageserie Jambers, de langlopende sitcom De Kotmadam en de soapserie Familie. |
| 1992 | Eerste uitzending van Dag Sinterklaas. |
| 1993 | De eerste regionale omroepen in Vlaanderen worden beschikbaar op Vlaamse kabel. Mark Uytterhoeven's komische praatprogramma Morgen Maandag zorgt voor kijkcijferrecords. VTM haalt positieve kritieken met haar dramaserie Moeder, waarom leven wij?. |
| 1994 | Eerste uitzending van het invloedrijke jongerenprogramma Buiten De Zone, dat de doorbraak van Bart de Pauw betekent. Debuut van het jarenlang lopende spelprogramma Blokken en de jaarlijks uitgezonden nieuwjaarsconference van Geert Hoste. |
| 1995 | Radio en televisie komen onder de bevoegdheid van de Minister van Media. VTM gaat op 30 januari februari van start met een tweede televisiezender: Kanaal Twee. Er verschijnt op 1 februari ook een derde Vlaamse commerciële televisiezender op de kabel: VT4. Debuut van de soapserie Thuis en het kinderprogramma Kulderzipken. |
| 1996 | Eerste uitzending van het legendarische komische praat- en spelprogramma Schalkse Ruiters. In de tweede aflevering van de show dringen presentatoren Bart De Pauw en Tom Lenaerts illegaal luchthaven Zaventem binnen, een stunt die het journaal haalt en het programma tot een van de best bekeken televisieprogramma's uit de Vlaamse geschiedenis maakt. |
| 1997 | Het maxi-decreet vernieuwt de structuur, doelstellingen en het personeelsbeleid van de Vlaamse radio en televisie. De Schalkse Ruiters-aflevering van 2 maart waarin VRT-directeur Bert De Graeve na een gigantische mediacampagne uiteindelijk te gast is in het programma wordt de best bekeken Vlaamse televisie-uitzending ooit. Bijna 2.166.000 miljoen Vlamingen zitten voor hun televisiescherm. Op 1 december verandert TV2 haar naam in Canvas, waarbij het ochtend- en middagblok door de kinderzender Ketnet wordt ingenomen. Debuut van het humaninterestprogramma Man bijt hond, het VTM-kinderprogramma Kabouter Plop, de bekroonde dramaserie Terug naar Oosterdonk en de vaak herhaalde komische serie Alles kan beter. |
| 1998 | Op 1 januari verandert de BRTN in de VRT (Vlaamse Radio en Televisie). Op 3 oktober verschijnt de muziekzender TMF Vlaanderen op de kabel. 1ste uitzending van de spelreeks De Mol en het komische praatprogramma De XII Werken van Vanoudenhoven, dat op 15 november voor kijkcijferrecords zorgt wanneer Vanoudenhoven alle kijkers oproept om massaal naar de Antwerpse Elizabethzaal te komen. |
| 1999 | Eerste uitzending van de populaire en langstlopende politieserie op de Vlaamse tv: Flikken, het komische televisieprogramma Het Peulengaleis, evenals de controversiële, maar populaire realityserie Big Brother. |
| 2000 | Eerste uitzending van de vaak herhaalde tragikomische serie In de gloria. Op 25 augustus komt televisiezender Vitaya op de kabel. |
| 2001 | De muziekzender JIM verschijnt op 2 april op de kabel. |
| 2002 | Eerste uitzending van de langlopende reality-serie De Pfaffs. |
| 2003 | Eerste uitzending van de komische serie Het Geslacht De Pauw, het spelprogramma De Pappenheimers en de tv-quiz De Slimste Mens ter Wereld. |
| 2004 | De VRT herorganiseert op 31 mei haar sportuitzendingen onder de noemer Sporza. 1ste uitzending van de komische serie Het eiland en de politieserie Witse. |
| 2005 | Op 1 januari verandert TV1 haar naam in Eén. Op 8 april komt Actua-TV op de kabel. |
| 2008 | Op 29 februari verandert Kanaal 2 haar naam in 2BE. Canvas lanceert van 4 februari 2008 tot 1 mei 2012 Canvas+. Eén op haar beurt lanceerde op 22 mei Eén+ en Ketnet op 1 september Ketnet+. |
| 2009 | Op 18 mei komt de digitale televisiezender Acht op de kabel, vanaf 8 juli gevolgd door de digitale Vlaamse muziekzender anne en sinds 1 oktober ook vtmKzoom. 1ste uitzending van de populaire en kritisch geprezen dramaserie Van vlees en bloed. |
| 2010 | 2,1 miljoen kijkers volgen de finale van de populaire televisiequiz De slimste mens ter wereld. |
| 2011 | Het onderzoeksjournalistiekprogramma Basta onthult op 17 januari het bedrog achter de belspelletjes in Vlaanderen, waardoor twee dagen later alle belspelprogramma's voorgoed uit de ether worden gehaald. Op 27 januari scoort de speciale editie van de televisiequiz De Allerslimste Mens ter Wereld het op één na grootste kijkcijferaantal uit de Vlaamse televisiegeschiedenis. 1ste uitzending van de dramaserie De ronde. |
| 2012 | VTM bracht op 20 februari Q-music TV, een digitale zender. De VRT lanceert op 14 mei haar derde zender OP12, waar Ketnet voortaan wordt ondergebracht. Canvas wordt hierdoor een volledig eigen zender. Op 3 september bracht SBS VIJF op de kabel en Woestijnvis doopt vanaf 17 september VT4 om in VIER. |
| 2013 | ThinkMedia lanceert op 14 februari de erotische zender Club 41. |
| 2014 | Op 20 januari 2014 komt Comedy Central Vlaanderen op de kabel. |
Fake news bewerken
.jpg)
Boekdrukkunst bewerken
Kranten bewerken
Radio bewerken
Documentaire bewerken
Internet bewerken
De pers in kaart gebracht bewerken
Geografisch bewerken
- Lokaal:
- Regionaal:
- Provinciaal:
- Nationaal: VRT-nieuws, VRT 2, VRT-radio, VTM
- Grijze literatuur:
- Internationale media:
Thematisch bewerken
- Sociaal
- Politiek
- Cultureel / Kunst
- Economisch / Financieel
- ...
Per medium bewerken
Doorheen de tijd bewerken
Crisiscommunicatie bewerken
Fasering bewerken
Boodschap en doelgroep bewerken
Verzamel contacten in krant, tijdschrift, radio en tv bewerken
Maak je eigen netwerk: site, FB, Twitter, Wikipedia... bewerken
Maak je persmap met daarin persbericht en dossier bewerken
Zoek contact bewerken
Evalueer bewerken
hier uitgeschreven.
Virtuele lessen bewerken
- Educatieve film, start met een goed verhaal.
- Educatieve film, neem de angst weg bij je publiek.
- Educatieve film, PowerPoint juist gebruiken.
- Call to action in websites.
- Spreken voor toehoorders.
- Preventie-opdracht.
- Cross-media
- De sympathie opwekken
Nog voor de TED-Talks vergaapten mensen zich aan de lezingen van de internetmessias Lawrence Lessig. Zijn lezingen waren fascinerend, een intellectueel multimediaspektakel. Zo zou er een officiële Microsoft handleiding bestaan hoe je leert te presenteren in de Lessig-stijl. Wie zoekt ze en maakt hier een link?
SMS Opdracht bewerken
De studenten hebben ongeveer 20 werkuren om deze opdracht tot een goed einde te brengen. Schrijf voor je stageplek/organisatie uit het SCW een sociale mediamanagementsstrategie (SMS). De SMS is een plan. Het plan voer je niet uit, het blijft hypothetisch! Je mag wel testen. Voor je van start gaat, lees je
- Hugo Callens. Sociaal-cultureel werk, nieuwe media en digitale competenties. In: Frank Cockx, Hugo De Blende & Gunter Gehre (Ea.) (Eds.). Wissels. Handboek sociaal-cultureel werken met volwassenen. Academia Press & Socius, Gent & Brussel, 2011, p. 376 ev.
- Het handboek 'Sociaal cultureel werk in de digitale samenleving' van Hugo Callens kan je hier downloaden.
- Welke vereniging kies je? Waarom? Wat is het doel van de vereniging, welke activiteiten zijn er en het doelpubliek? Onderzoek doel en doelpubliek: wie zijn ze, wat doen ze en welk mediagebruik heeft het doelpubliek en welke media gebruikt de organisatie nu al?
- Inleiding: waarom is sociale media belangrijk in het SCW? De inleiding telt 1 pagina en overtuigt de lezer van het belang van sociale media. In bovenstaande literatuur vind je voldoende argumenten. Kneed die tot een nieuwe tekst.
- Integratie: Zie Callens, p. 91.
- Cultuurverandering: Zie Callens, p. 92.
- Capaciteit: Zie Callens, p. 93 én maak een berekening van de kostprijs.
- Tools en tactieken: Zie Callens, p. 94. Dit is het meest praktische van je onderzoek. Welke media zijn interessant voor de werking van de vereniging? Maak het onderscheid tussen drie soorten media: 1./ Met welke klassieke media zal je zeker samenwerking zoeken. Hoe, wie en waarom. 2./ Welke sociale media 2.0 zal je inschakelen? Gebruik hiervoor de cursus 23 dingen. Beschrijf en teken de structuur uit van de 'basiswebsite' en hoe de toepassingen hierop aansluiten? Zorg voor 6 tot 10 toepassingen die je effectief uittest. Dit is de basis. Beschrijf ook welke uitbreidingen kunnen volgen in de toekomst en waarom. Beschrijf welke toepassingen je hebt uitgeprobeerd die je niet zal gebruiken. Maak screenshots van je testjes en stop ze in een PowerPoint om in de groep te presenteren. 3./ Welke media 3.0 zal je inschakelen en waarom?
- Meten: Zie Callens, p. 95.
- Besluit: Kort en krachtig.
- Bibliografie: Eindig met een bronnenlijst en een item verder lezen. De bronnenlijst toont waar je inspiratie vond, verder lezen toont waar je nog interesse in hebt.
Bibliografie bewerken
- ANTHONISSEN P.F. In de vuurlinie. Armworstelen met de pers. Lannoo, Tielt, 2008.
- BOTTELBERGHS I. Consumensjes. Over kinderen, reclame en communicatie, Lannoo Campus, Tielt, 2007.
- BLOEM J., VAN DOORN & DUIVESTEIN S. Me the Media. Verleden, heden en toekomst van de derde mediarevolutie, VINT, Groningen, 2008.
- CHRISTAKIS N.A. & FOWLER, J.H. Connected! Waarom geluk besmettelijk is en je vrienden je dik kunnen maken: hoe sociale netwerken bijna elk aspect van ons leven vormgeven. Balans, Amsterdam, 2010.
- DE BENS E. & RAEYMAECKERS K. De pers in België. Het verhaal van de Belgische dagbladpers gisteren, vandaag en morgen, Lannoo Campus, Tielt, 2010.
- FRANKLIN FOER. Ontzielde wereld. De existentiële dreiging van big tech, Bezige Bij, Amsterdam, 2017.
- HUYBRECHTS L. Cross-over. Kunst, media en technologie in Vlaanderen. Lannoo, Tielt, 2008.
- KLÖPPING A. Wikileaks. Alles wat je niet mocht weten, Prometheus, Amsterdam, 2011.
- MERTENS P. Hoe durven ze? Epo, 2011.
- TAMBUYZER S. & VAN DEN BULCK H. De celebritysupermarkt. EPO, Berchem, 2008.
- VANLERBERGHE P. Burgermedia. Opmars, ervaringen, bedenkingen. Indymedia, Brussel, 2008.
- VAN ZEEBROECK T. Let's crossmedia. Of hoe uw reclamegeld beter besteden. www.topcreation.be, 2010.
- VERHOFSTADT D. Media en ethiek. Academia Press, Gent, 2012.
· 
· 
· · Zie ook bewerken
Tijdlijn bewerken
Vlaanderen Categorie:Geschiedenis van België in de 20e eeuw Categorie:Geschiedenis van België in de 21e eeuw
- Tijdlijnen van televisiekanalen
- Massapsychologie
- Journalistiek
- Propaganda (communicatie)
- Code van Bordeaux
- Nepnieuws
- Surinaamse journalistiek
- Schaduwmacht
Nieuwssites bewerken
Sites traditionele kranten bewerken
- De Morgen
- De Standaard
- De Tijd
- Gazet van Antwerpen
- Het Belang van Limburg
- Het Laatste Nieuws
- Het Nieuwsblad
Verwante begrippen bewerken
- Sub rosa, een uitdrukking die niet de publicatie maar juist de geheimhouding van nieuws benadrukt
- Embargo, een verzoek aan redacties om nieuws tijdelijk niet te publiceren
- Klokkenluider, iemand die misstanden naar buiten brengt
- Lekken, het ongeautoriseerd verschaffen van nieuws aan de media
- Rectificatie, het openlijk corrigeren van een berichtgevingsfout
- Non-issue, een feit dat onvoldoende relevant nieuws bevat, geen nieuws dus
- Trending topic een onderwerp dat het nieuws beheerst op Twitter
· 
· Categorie:Mediastudies Categorie:Begrip in het Nederlands Categorie:Massamedia Categorie:Journalistiek