Sportvereniging Spakenburg is een Nederlandse amateurvoetbalvereniging uit het gelijknamige Spakenburg. De club is opgericht op 15 augustus 1931 en behoort tot de top van het Nederlandse amateurvoetbal. De club speelt vanaf seizoen 2018/19, na slechts één jaar derde divisie, weer in de Tweede divisie. De club speelt haar thuiswedstrijden op het Sportpark De Westmaat, dat wordt gedeeld met rivaal IJsselmeervogels.[2] In 2023 bereikte de club door uitschakeling van twee profclubs de halve finale van de KNVB Beker.
De club speelde altijd al op zaterdag en tekende het convenant dat opgesteld was tussen de KNVB en de Belangenvereniging Zaterdagvoetbal (BZV) om te kunnen garanderen dat wedstrijden op zaterdag gespeeld kunnen worden.
Het begon allemaal toen op zaterdag 15 augustus 1931 een aantal enthousiastelingen de voetbalvereniging oprichtte, aanvankelijk werd de vereniging “Stormvogels” genoemd. In deze tijd werden meerdere plaatselijke voetbalverenigingen opgericht als Strandvogels, N.A.S. (het latere IJsselmeervogels), Noordster, Spakenburgse Boys etc. Van een competitie zoals we die vandaag de dag kennen was in het begin van de vereniging nog geen sprake. Er werden voornamelijk vriendschappelijke wedstrijden en toernooien gespeeld. Na een aantal jaren veranderde de vereniging haar naam in “Windvogels”.
Vanaf 1935 werd er voor het eerst in competitieverband meegedaan, in de derde klasse van de Utrechtse Provinciale Voetbal Bond (UPVB). In het eerste jaar werd het team ongeslagen kampioen. De club veranderde ondertussen van naam en groeide erg snel tot 200 leden waar het was begonnen als vriendenclubje.
In 1947 fuseerde de club met gymnastiekvereniging Lycurgus en veranderde de naam van de organisatie in Sport Vereniging Spakenburg, in hetzelfde jaar promoveerde SV Spakenburg naar de hoogst mogelijke amateurklasse voor een zaterdagvereniging.
Twee jaar later speelde S.V. Spakenburg twee keer tegen een jubilerend voetbalteam van Paleis Soestdijk. Het halve dorp ging op de fiets naar Soestdijk, vooral omdat ook Koningin Juliana en Prins Bernhard aanwezig zouden zijn. Ook bij de terugwedstrijd in Spakenburg waren de Koningin en Prins present, natuurlijk als eregasten. Het Spakenburgse team won met 4-2 en aanvoerder Jan van der Goot ontving een medaille uit handen van Prins Bernhard. Vooral in de jaren 50 wist Spakenburg haar naam te vestigen in het hele land. Met name het landskampioenschap in 1952 zorgde daarvoor. De kampioenen werden in een koets door het dorp gereden.
Ook in de jaren 60 werden regelmatig kampioenschappen behaald. Dit gebeurde via de hoogst mogelijke klasse van het district, terwijl na de jaren zestig door de KNVB een landelijke eerste klasse werd ingesteld. Verder werd door de gemeente ruimte gegeven om een sportterrein aan te leggen op de Westmaat, waar zowel Spakenburg als IJsselmeervogels hun wedstrijden konden afwerken.
In het seizoen 1971/72 werd gestart met een eerste klasse, destijds het hoogste niveau, waarvoor de club zich met moeite wist te plaatsen. Trainer was toen Joop van Basten, de vader van Marco van Basten.
De eerste seizoenen in die eerste klasse verliepen niet zo goed, maar in het seizoen 1973/74 kon de kampioensvlag weer worden gehesen. Onder leiding van Wim Kraneveldt werd de eerste plaats behaald in de eerste klasse B. In de strijd om het zaterdagkampioenschap werd verloren van Huizen.
Spakenburg wisselde matige seizoenen af met goede, maar verder dan een tweede plaats kwam het tot het seizoen 1984/85 niet.
Het seizoen 1984/85 werd het beste uit de geschiedenis. Onder leiding van Piet van den Ham werd voor het eerst in elf jaar weer een afdelingskampioenschap binnengehaald. Met Kozakken Boys en GVVV werd daarna gestreden om de zaterdagtitel. Omdat Kozakken Boys en Spakenburg gelijk eindigden was een beslissingswedstrijd nodig. Op het veld van Huizen won Spakenburg de zaterdagtitel op de valreep met 3-2, na een onderbreking van een halfuur, terwijl van beide teams twee spelers uit het veld werden gestuurd.
In de wedstrijd om het algeheel amateurkampioenschap was zondagkampioen DHC uit Delft de tegenstander. De uitwedstrijd eindigde in 2-2. In de thuiswedstrijd scoorde Joop van de Groep vier minuten voor tijd via een strafschop voor Spakenburg de 1-0. Niet veel later wilde DHC-trainer Guus Haak niet meer verder spelen, na een vermeende elleboogstoot op een van zijn spelers. De officials van de KNVB drongen er bij DHC op aan om de wedstrijd te hervatten. Toen Haak bleef weigeren werd Spakenburg tot kampioen uitgeroepen.
Twee seizoenen later werd opnieuw het afdelingskampioenschap behaald. In de strijd om de zaterdagtitel moesten Spakenburg en NSVV hun meerdere erkennen in ACV dat zaterdagkampioen werd.
In de seizoenen daarna deed Spakenburg vaak mee om de titel, maar pas in het seizoen 1999/2000 werd ze weer afdelingskampioen. Trainer was Tijs Schipper. In de strijd om de zaterdagtitel, met Urk en Katwijk, trok laatstgenoemde aan het langste eind.
Na 2000 deed Spakenburg regelmatig mee in de strijd om de bovenste plekken, maar eindigde vaak op een tweede of derde plaats. In oktober 2006 werden de spelers Karim El Kaddouri en Donovan Mijnals in het Westelijk elftal opgenomen voor de kwalificatiewedstrijden voor de UEFA-Regiobeker. Het kampioenschap werd in het seizoen 2007/2008 behaald. Hiervoor was een sterke eindsprint nodig. FC Lisse zou de algemene zaterdagtitel halen.
Onder leiding van trainer André Paus werd Spakenburg kampioen van de Topklasse. In een spannende race om de titel met Rijnsburgse Boys wist Spakenburg de Rijnsburgers achter zich te houden en zo de titel te pakken.
Landskampioen (2013/2014)
Na een moeilijk seizoen in 2012-2013 waarin de Blauwen degradatie wisten te voorkomen werd SV Spakenburg het jaar erna landskampioen.
Met liefst 17 nieuwe spelers werd er gestart aan het nieuwe voetbalseizoen. Na de eerst drie wedstrijden met nul punten vertrok trainer Johan de Kock. Zijn opvolger werd assistent-trainer Jochem Twisker. In een super spannende competitie eindigen Spakenburg en GVVV allebei bovenaan, waardoor een beslissingswedstrijd gespeeld moest worden om uit te maken wie kampioen van de Topklasse Zaterdag werd. In het Kras Stadion van FC Volendam kwamen 6000 toeschouwers samen om het duel tussen Spakenburg en GVVV mee te maken. Mark de Loor zette Spakenburg op 1-0, waarna Simon Brouwer van GVVV voor rust nog gelijk wist te maken. Kees Tol wist met de 2-1 de Spakenburgers naar het kampioenschap te schieten.
Vervolgens wachtte het duel om het landskampioenschap tegen AFC, de Amsterdamse vereniging die winnaar was geworden van de Topklasse Zondag. Op de Westmaat weet Spakenburg de Amsterdammers te overklassen en de zondagkampioen te verslaan met 4-1. De doelpuntenmakers aan Blauwe zijde waren Kees Tol, Edwin Dekkers, Mark de Loor en Niels Buijtenhuis. In de return in Amsterdam een week later won AFC. De Blauwen verloren dan wel met 3-2, maar de opgetelde score over twee wedstrijden was 6-3 in het voordeel van Spakenburg waarmee de algehele amateurtitel naar de Blauwen ging.
Plaatsing voor halve finale KNVB Beker 2022/2023bewerken
In de uitwedstrijd tegen Groningen op 12 januari 2023 weet Spakenburg op een 0-3 voorsprong te komen door goals van Youri Koelewijn en Floris van der Linden (tweemaal). FC Groningen komt terug tot 2-3, maar de Blauwen houden stand en weten voor het eerst een Eredivisionist te verslaan in de KNVB Beker.[3]
In de achtste finale treft Spakenburg competitiegenoot Katwijk. In een spannend duel blijft het na 120 minuten spelen 1-1 en moeten penalty's uitkomst brengen. Mede door een redding van Alessandro Damen bekert Spakenburg verder door de shoot-out met 4-1 te winnen
Op 28 februari 2023 stuntte SV Spakenburg in de kwartfinale van de KNVB Beker door eredivisionist FC Utrechtin eigen huis met 1–4 te verslaan. Ze werd hiermee de derde amateurclub in de geschiedenis van het toernooi, sinds de invoering van het betaalde voetbal in 1956, die zich wist te plaatsen voor de halve finale.[4]
Het team viert feest voor een uitzinnig uitvak na de 1-4 overwinning op FC Utrecht.
Op 4 maart 2023 lootte SV Spakenburg PSV als tegenstander in de halve finale van de KNVB Beker; de wedstrijd werd op 4 april 2023 op De Westmaat gespeeld. Spakenburg verloor met 1-2 in eigen huis van PSV. De score werd geopend door Erick Gutiérrez vanuit een corner. In de tweede helft scoorde Patrick van Aanholt op aangeven van Xavi Simons. Na een uur spelen zette Dwayne Green met een fantastisch afstandsschot de 1-2 op het bord. Daarmee is Green de eerste speler ooit die als amateur in een halve finale van de KNVB-beker wist te scoren.[5]
Deze grafiek laat zien hoeveel supporters de thuiswedstrijden van SV Spakenburg gemiddeld bezochten vanaf het seizoen 2004/05.[6]
1600
1900
1900
2100
1800
2000
2100
2500
2300
2500
2500
2500
1900
1600
1400*
04/05
05/06
06/07
07/08
08/09
09/10
10/11
11/12
12/13
13/14
14/15
15-16
16-17
18-19
19-20
[*] Het seizoen 2019/20 werd vroegtijdig stopgezet vanwege de COVID-19-epidemie. De derby tegen IJsselmeervogels had nog niet plaatsgevonden op de blauwe kant van De Westmaat, waardoor het gemiddelde aantal toeschouwers dit seizoen lager uitviel.
Vanaf het seizoen 2002/03 zijn SV Spakenburg en IJsselmeervogels weer voor het eerst sinds 1994/95 bij elkaar ingedeeld in de competitie. Deze periode van rust werd ingelast naar aanleiding van een aantal schermutselingen die plaatsvonden rondom deze beladen wedstrijd.
In 2005 zond de NOS het Studio Sport-document Rood of Blauw, een week uit het leven van een gespleten dorp[7] uit.
In november 2007 kwam het boek De Derby uit, over de Spakenburgse derby, geschreven door Hans Klippus (sportredacteur Algemeen Dagblad) en Lex Stofkooper (scheidsrechter).
Dit werk won de Nico Scheepmaker Publieksprijs Beste Sportboek 2007.
Bunschoten-Spakenburg
Marc Schoonebeek
Zie Derby van Spakenburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.-Flag.svg){kind=small}