Oudgriekse literatuur

De Oudgriekse literatuur is de literatuur in het Oudgrieks geschreven tot de 4e eeuw. Het oude Griekenland had al vroeg een rijke traditie, met namen als Homerus en Hesiodos, en zou tevens de Romeinse literatuur inspireren tot literaire werken van formaat. De literatuur van de 20e-21e eeuw is nog steeds in meer of minder mate beïnvloed door de literatuur die de Grieken meer dan twee millennia eerder creëerden.

Griekse oudheid
Oud-Griekse cultuur
Portaal  Portaalicoon Oudheid Griekenland

Archaïsche periode

bewerken
  Zie Griekse lyriek voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Wetenschappelijk proza

bewerken

Het proza kwam in de zesde eeuw v.Chr. op en werd toegeschreven aan Pherecydes van Syros. Deze tekstvorm maakte opgang in Ionië en bleek nuttig te zijn voor de publicatie van historiê, onderzoeksverslagen. Anders dan in het epos, dat vol bewondering opkeek naar wat goden en helden ooit deden, wordt hier het weetbare zakelijk en zelfs kritisch voorgesteld. Het werk van deze logografen vertoont een voorkeur voor inlichtingen gesteund op eigen waarneming, αυτοψία, of die van anderen, ιστορία, onderzoek, en ook voor anekdoten en novellen. Belangrijke vertegenwoordigers zijn bijvoorbeeld Hekataios van Milete, omstreeks 550 - 480 v.Chr., en Herodotus van Halikarnassos.

Filosofie

bewerken

De Griekse filosofie begon in de archaïsche periode, 7e/5e eeuw v.Chr., eveneens in Ionië. Niet alle filosofen schreven teksten, zoals Thales van Milete en Pythagoras van Samos. Sommigen schreven nog in verzen, zoals Xenophanes, Parmenides en Empedocles en waren qua stijl beïnvloed door Homerus. Anderen schreven in proza, zoals Heraclitus en Anaxagoras. Vaak bleven hun teksten kort en pregnant, wat mede komt omdat dergelijke werken vaak nog waren bedoeld om voor te lezen.

Klassieke periode

bewerken

Dramatiek

bewerken

Andere vormen van poëzie

bewerken

De bloei van de dramatiek enerzijds en de retoriek zijn typische vormen van gemeenschapskunst en hebben ervoor gezorgd, dat voor de lyriek, waarin een persoonlijk gevoel wordt geuit, in deze periode een minder gunstige voedingsbodem geschapen.

Er zijn dan ook geen bekende lierdichters in deze periode.

Creatief proza

bewerken

Filosofie

bewerken

Hellenisme

bewerken
  Zie Hellenistische literatuur voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Romeinse periode

bewerken

Het klassieke Attisch werd opnieuw de richtnorm voor wie in het Grieks schreef, de 'herleving van het atticisme'.

Poëzie

bewerken

Invloed

bewerken

De Oudgriekse literatuur had invloed op later de Byzantijnse, de Griekse literatuur van na de Val van Constantinopel en de Romeinse literatuur.

bewerken