Afstand

Afstand is een natuurkundige en wiskundige grootheid die de meetbare ruimte tussen twee niet samenvallende objecten aangeeft. Deze meetbare ruimte kan zowel tussen concrete als tussen abstracte, bijvoorbeeld wiskundige, objecten bestaan. Een af te leggen afstand valt in de dagelijkse praktijk meestal niet gelijk met een verplaatsing over een rechte lijn. Denk bijvoorbeeld aan een stad waar een automobilist een afstand moet afleggen. De afgelegde weg zal geen rechte lijn zijn en ook kan het traject in tegengestelde richting verschillen. De door de automobilist afgelegde afstand in dit voorbeeld is het aantal keren dat een gegeven standaardmaat op de kortste mogelijke verbindingsweg kan worden afgepast. Als internationale standaardmaat voor lengtemetingen wordt in het SI-stelsel de meter gehanteerd.

Oude kaart van Melbourne met de reistijden per spoor en aansluitend lopen

Men kan in het algemeen bij een netwerk van wegen met tweerichtingsverkeer de afstand tussen twee punten op het netwerk definiëren als de kortste afstand over de weg. Als de snelheid waarmee men zich verplaatst, hoewel eventueel afhankelijk van de positie, steeds in tegenovergestelde richting gelijk is, kan men de afstand ook definiëren als de kortste reistijd. De kaart van Melbourne in de afbeelding uit het begin van de 20e eeuw geeft met verschillende kleuren de plaatsen in de stad aan tot waar het in tijd uitgedrukt even lang reizen is.

Afstand is een fundamenteel begrip in de wiskunde.

Tabel met enkele afstanden in de natuur

lengte (m)	voorbeeld (orde van grootte)
10−35	kleinste lengte plancklengte of kwantumlengte
10−15	diameter van proton en neutron
10−10	diameter van een atoom
10−4	dikte van papier
100	een stap
102	gemiddelde diepte van de Noordzee
104	diepte van de diepste oceanische trog
106	dikte van de dampkring, met de thermosfeer
107	diameter van de Aarde
108	diameter van Saturnus
109	diameter van de Zon
1011	afstand van de Aarde tot de Zon
1012	afstand van Saturnus tot de Zon
1013	doorsnede van het zonnestelsel gerekend tot en met Pluto
1016	lichtjaar
1017	afstand tot de ster Sirius
1021	doorsnede van de Melkweg
1023	afmeting van sterrenstelsel 3C 236
1026	afstand tot het verst bekende object in het heelal

Verwante begrippen

• Met de distantie en similariteit worden de mate van verschil en van overeenkomst van de verschillende variabelen bedoeld, die in de multivariabele analyse worden gebruikt. De meest bekende distantie is de afstand, de meest bekende similariteit is de correlatie.
• De 'sociale afstand' is een begrip uit de sociologie.
• Er is een lijst van meeteenheden van lengte, waarvan de meeste in het SI-stelsel zijn gedefinieerd.

Elementaire begrippen in de mechanica

Ordinatie of multidimensional scaling

WikiWoordenboek