Verdrag betreffende de Europese Unie

Overzicht van landen die het verdrag in 1992 ondertekenden.

Het Verdrag van Maastricht (officieel het Verdrag betreffende de Europese Unie, kortweg EU-Verdrag) werd ondertekend op 7 februari 1992 en diende ter oprichting van de Europese Unie.

Inhoud

GeschiedenisBewerken

Het verdrag trad in werking op 1 november 1993 en sindsdien vormden de Europese Gemeenschappen (EG), die weer bestaan uit de Europese Gemeenschap, de Euratom en de EGKS, de eerste van de drie pijlers van Europese Unie (EU). Na de ratificering in 2009 van het Verdrag van Lissabon werd de indeling in drie pijlers afgeschaft.

Memorial in Maastricht

In het Verdrag werden de Verdragen van Rome (over de EG – vroeger EEG, zie onder – en Euratom) en van Parijs (EGKS) gewijzigd. Daarnaast werd de Europese Unie opgericht, waarin de Europese Gemeenschap, de Euratom en de EGKS de eerste pijler vormden.

In het verdrag werd de Europese Economische Gemeenschap hernoemd naar Europese Gemeenschap, omdat de terreinen waar de gemeenschap zich mee bezighield zich nu ook buiten het Economische kader afspeelden.

Onder andere werd in het verdrag bepaald dat er een Economische en Monetaire Unie (EMU) gevormd zou worden, met een gemeenschappelijke munteenheid, die later naam 'euro' kreeg. Voor de invoering van de monetaire unie werd een Europese begrotingsdiscipline afgesproken, de zogenaamde "Maastrichtnorm". Verder werd er een kader ontworpen voor de toekomstige politieke en economische eenmaking.

Het verdrag werd ondertekend door alle toenmalige lidstaten van de Europese Gemeenschappen: België, Denemarken, Duitsland, Griekenland, Spanje, Frankrijk, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Portugal en het Verenigd Koninkrijk.

Het verdrag werd in 1997 gewijzigd door het Verdrag van Amsterdam, in 2001 door het Verdrag van Nice en in 2007 door het Verdrag van Lissabon.

Op 28 maart 2017 activeerde het Verenigd Koninkrijk, Artikel 50 van het Verdrag. Hiermee werden de procedures voor het uittreden van de lidstaat in werking gesteld.

In december 2017 werd voor het eerst Artikel 7 geactiveerd. Frans Timmermans deed dit namens de Europese Commissie tegen Polen wegens bedreiging van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. Deze zwaarste strafmaatregel binnen de EU kan er uiteindelijk toe leiden dat de lidstaat zijn stemrecht in de Europese Raad verliest. Voor het in werking stellen van artikel 7 is tweederde meerderheid nodig in het Europees Parlement.

In september 2018 zal worden gestemd over het in werking stellen van artikel 7 tegen Hongarije. Reden: de lidstaat zou afglijden naar een autoritair regime.

TijdlijnBewerken

Tijdlijn met daarin de evolutie van de structuren van de Unie

1948	1952	1958	1967	1987	1993		1999	2003	2009	2011
Brussel	EGKS	EEG / Euratom	Fusieverdrag	Europese Akte	EU-Verdrag		Amsterdam	Nice	Lissabon
			Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
			Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EURATOM)
			Europese Economische Gemeenschap (EEG)		→ P IJ L E R S →		Europese Gemeenschap (EG)		Europese Unie (EU)
			↑Europese Gemeenschappen↑			Justitie & Binnenlandse Zaken (JBZ)
						Politiële & justitiële samenwerking in strafzaken (PJSS)
				Europese politieke samenwerking (EPS)		Gemeenschappelijk buitenlands & veiligheidsbeleid (GBVB)
West-Europese Unie (WEU)

Zie ookBewerken

• Verdragen van de Europese Unie

Externe linksBewerken

• Complete tekst van het verdrag
• Geconsolideerde versie van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, zoals dit luidde na de wijzigingen op grond van het Verdrag van Maastricht
• Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de Europese Unie (2016)
• Tussentijdse versies van het EU-verdrag: 1997, 2002, 2006, 2008, 2010, 2012
• Nederlandse parlementaire stukken waarin dit onderwerp ter sprake komt.

Bronnen, noten en/of referenties

Verdragen van de Europese Unie en gerelateerde documenten

Juridische basis: Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) · Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU) · Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (Euratom) · Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (Handvest) Verdragen: Parijs (1951) · Rome (EEG) (1957) · Rome (Euratom) (1957) · Fusie (1965) · Europese Akte (1986) · Maastricht (1992) · Amsterdam (1997) · Nice (2001) · Lissabon (2007) Toetredingsverdragen: 1972 · 1979 · 1985 · 1994 · 2003 · 2005 · 2011 Secundaire verdragen: Conventie van de Nederlandse Antillen (1960) · Eerste Budgettaire Verdrag (1970) · Tweede Budgettaire Verdrag (1975) · Verdrag van Groenland (1984) Amendementen: Protocol 36 (2011) · Artikel 136 (2011) Afgewezen verdragen: Defensiegemeenschap (1952) · Europese Grondwet (2004) Verklaringen: Schumanverklaring (1950) · Plechtige Verklaring van Stuttgart (1983) · Verklaring van Berlijn (2007) Strategieën: Strategie van Lissabon (2000) · EU 2020-strategie (2010) Overige documenten: Verdrag van Schengen (1985) · Stabiliteits- en Groeipact (1998) · Verdrag van Prüm (2005) · Euro-plus pact (2011) · Sixpack (2011) · Verdrag tot oprichting van het Europees Stabiliteitsmechanisme (2012) · Europese begrotingsunie (2012) · Europese Bankenunie (2014)