Kabinet-Schmidt III

Het kabinet–Schmidt III was het West-Duitse kabinet van 4 november 1980 tot 1 oktober 1982. Het kabinet werd gevormd door de politieke partijen Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) en de Freie Demokratische Partei (FDP) na de verkiezingen van 1980 en was een voortzetting van het vorige kabinet Schmidt II. Helmut Schmidt de partijleider van de SPD diende een derde termijn als bondskanselier en Hans-Dietrich Genscher de partijleider van de FDP was vicekanselier en bondsminister van Buitenlandse Zaken.

Kabinet–Schmidt III
Kabinet in Duitsland
Premier	Helmut Schmidt (Bondskanselier)
Partij(en)	SPD–FDP
Politieke kleur	Sociaaldemocratisch–Liberaal (Centrum)
1980–1983
Start	4 november 1980
Demissionair	17 september 1982
Eind	1 oktober 1982
Voorganger	Schmidt II
Opvolger	Kohl I
Staatshoofd	Karl Carstens
Portaal    Politiek

De economische recessie die de Bondsrepubliek trof brachten de grote ideologische verschillen tussen de coalitiepartners, de sociaaldemocratische SPD van bondskanselier Helmut Schmidt en de liberale FDP aan het licht. Was de SPD een groot voorstander van ingrijpen in het economische leven van de Bondsrepubliek, de FDP was hier fel tegen gekant. In 1982 bereikten de spanningen tussen de beide partijen een hoogtepunt. Het werd steeds duidelijker dat de FDP en de oppositionele CDU van Helmut Kohl elkaar programmatisch dicht waren genaderd. De SPD hield in april in München een partijcongres met de vraag of voortzetting van de coalitie gewenst was. Bondskanselier Schmidt, een voorstander van voortzetting van de coalitie, wist uiteindelijk met zijn medestanders de gedelegeerden te overtuigen maar kwam met een stevig eisenpakket voor de FDP die moest instemmen met overheidsingrijpen. De partijleider van de FDP, Hans-Dietrich Genscher, die tevens als vicekanselier en bondsminister van Buitenlandse Zaken deel uitmaakte van het kabinet, gaf te kennen hier weinig voor te voelen. Op 30 augustus en 12 september deed de FDP-bondsminister van Economie Otto Lambsdorff, een scherpe aanval op het economische beleid van de regering, waarop Schmidt zijn aftreden eiste. De FDP-leiding trok daarop op 17 september al haar ministers uit de regering terug.

Grondwettelijk gezien was de regering hiermee nog niet ten val gebracht. Het rompkabinet werd echter op 1 oktober door een zogenaamde "constructieve motie van wantrouwen," die was ingediend door de CDU/CSU en de FDP, ten val gebracht. Tegelijkertijd werd de leider van de CDU/CSU-fractie, Helmut Kohl, door een meerderheid van de Bondsdag gekozen tot nieuwe bondskanselier van een coalitie van CDU/CSU en FDP.

Bondskanselier Helmut Schmidt en president van de Verenigde Staten Ronald Reagan in de Oval Office op 21 mei 1981.

Bondskanselier Helmut Schmidt en Oost-Duitse Leider Erich Honecker in Templin op 12 december 1981.

Regerend burgemeester van West-Berlijn Richard von Weizsäcker, president van de Verenigde Staten Ronald Reagan en bondskanselier Helmut Schmidt bij Checkpoint Charlie in West-Berlijn op 11 juni 1982.

Premier van Nederland Dries van Agt en bondskanselier Helmut Schmidt op Vliegveld Valkenburg op 8 juli 1982.

Prins Claus, Koningin Beatrix en bondskanselier Helmut Schmidt op Paleis Huis ten Bosch op 8 juli 1982.

Ambtsbekleder			Functie(s)	Ambtstermijn		Partij(en)
		Helmut Schmidt (1918–2015)	Bondskanselier	16 mei 1974	1 oktober 1982	SPD
			Bondsminister van Buitenlandse Zaken	17 september 1982
		Hans-Dietrich Genscher (1927–2016)	Vicekanselier	16 mei 1974	17 september 1982	FDP
			Bondsminister van Buitenlandse Zaken
		Egon Franke (1913–1995)	Vicekanselier	17 september 1982	1 oktober 1982	SPD
			Bondsminister voor Oost-Duitse Betrekkingen	22 oktober 1969
		Gerhart Baum (1932)	Bondsminister van Binnenlandse Zaken	8 juni 1978	17 september 1982	FDP
		Jürgen Schmude (1936)		17 september 1982	1 oktober 1982	SPD
		Hans Matthöfer (1925–2009)	Bondsminister van Financiën	16 februari 1978	28 april 1982	SPD
		Manfred Lahnstein (1937)		28 april 1982	1 oktober 1982	SPD
		Hans-Jochen Vogel (1926–2020)	Bondsminister van Justitie	16 mei 1974	22 januari 1981	SPD
		Jürgen Schmude (1936)		22 januari 1981	1 oktober 1982	SPD
		Graf Otto Lambsdorff (1926–2009)	Bondsminister van Economische Zaken	7 oktober 1977	17 september 1982	FDP
		Manfred Lahnstein (1937)		17 september 1982	1 oktober 1982	SPD
		Hans Apel (1932–2011)	Bondsminister van Defensie	16 februari 1978	1 oktober 1982	SPD
		Antje Huber (1924–2015)	Bondsminister van Volksgezondheid, Jeugd en Familie Zaken	14 december 1976	28 april 1982	SPD
		Anke Fuchs (1927–2019)		28 april 1982	1 oktober 1982	SPD
		Herbert Ehrenberg (1926–2018)	Bondsminister van Arbeid en Sociale Zaken	14 december 1976	28 april 1982	SPD
		Heinz Westphal (1924–1998)		28 april 1982	1 oktober 1982	SPD
		Jürgen Schmude (1936)	Bondsminister van Onderwijs en Wetenschap	16 februari 1978	28 januari 1981	SPD
		Björn Engholm (1939)		22 januari 1981	1 oktober 1982	SPD
		Volker Hauff (1940)	Bondsminister van Verkeer	4 november 1980	1 oktober 1982	SPD
		Josef Ertl (1925–2000)	Bondsminister van Landbouw, Voedsel en Bosbeheer	22 oktober 1969	17 september 1982	FDP
		Björn Engholm (1939)		17 september 1982	1 oktober 1982	SPD
		Dieter Haack (1934)	Bondsminister van Ruimtelijke Ordening en Huisvesting	16 februari 1978	1 oktober 1982	SPD
		Kurt Gscheidle (1924–2003)	Bondsminister van Posterijen en Communicatie	16 mei 1974	4 november 1980	SPD
		Hans Matthöfer (1925–2009)		28 april 1982	1 oktober 1982	SPD
Ministers zonder portefeuille
Ambtsbekleder			Functie(s)	Ambtstermijn		Partij(en)
		Rainer Offergeld (1937)	Bondsminister voor Economische Betrekkingen	6 februari 1978	1 oktober 1982	SPD
		Andreas von Bülow (1937)	Bondsminister voor Onderzoek en Technologie	4 november 1980	1 oktober 1982	SPD
		Manfred Schüler (1932)	Chef des Bundeskanzleramts	16 mei 1974	1 december 1980	SPD
			Staatssecretaris voor Veiligheidsdiensten
		Manfred Lahnstein (1937)	Chef des Bundeskanzleramts	1 december 1980	28 april 1982	SPD
			Staatssecretaris voor Veiligheidsdiensten
		Gerhard Konow (1929–1997)	Chef des Bundeskanzleramts	28 april 1982	1 oktober 1982	O
			Staatssecretaris voor Veiligheidsdiensten

Trivia

• Tien ambtsbekleders hadden ervaring as hoogleraar of wetenschapper en hadden een academische titel van doctor: Helmut Schmidt (econoom), Hans-Dietrich Genscher (jurist), Jürgen Schmude (jurist), Hans-Jochen Vogel (jurist), Otto Lambsdorff (jurist), Hans Apel (econoom), Herbert Ehrenberg (econoom), Volker Hauff (econoom), Dieter Haack (jurist) en Andreas von Bülow (jurist).

Bronnen, noten en/of referenties

Duitse kabinetten 1871-heden